Κατ’ ιδίαν συνάντηση και με τον Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ είχε ο πρωθυπουργός στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής των χωρών του Νότου στη Λισαβόνα.
Στη σκιά της διαπραγμάτευσης για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης, κυβερνητικές πηγές αναφέρουν πως: «ο Γάλλος πρόεδρος επανέλαβε σε σχέση με τη διαπραγμάτευση για το ελληνικό πρόγραμμα την πάγια θέση της Γαλλίας ότι δεν μπορεί να γίνει προληπτική νομοθέτηση μέτρων από την Ελλάδα».
Κατά τα λοιπά, και πάντα σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, στη διακήρυξη της Λισαβόνας οι χώρες που συμμετείχαν ζητούν έγκαιρο κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης βάση του ευρωπαικού κοινοτικού κεκτημένου με σεβασμό στις συνταγματικές και δημοκρατικές αξίες.
Ικανοποιημένη η ελληνική πλευρά από τη Σύνοδο
Η ελληνική πλευρά, σύμφωνα με το ΑΠΕ, εκφράζει την ικανοποίηση της για τα αποτελέσματα, για μια σειρά από λόγους:
– Ο σημαντικότερος εξ΄αυτών, διότι στη Διακήρυξη της Λισαβόνας διατυπώνεται με σαφήνεια η στήριξη των επτά χωρών στην Ελλάδα στην «έγκαιρη και επιτυχή ολοκλήρωση της β’ αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος, στη βάση του ευρωπαϊκού κεκτημένου, με πλήρη σεβασμό των δημοκρατικών και θεσμικών αξιών, προς όφελος του συνόλου της Ευρώπης». Πηγές της κυβέρνησης επισήμαιναν επ’ αυτού το γεγονός ότι για πρώτη φορά οικονομικό πρόγραμμα κράτους-μέλους συνδέεται με την έννοια της δημοκρατίας και των συνταγματικών αξιών.
– Ομοίως, για πρώτη φορά εισάγεται η αναφορά στη βούληση των χωρών για «ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, ως θεμελιώδους στοιχείου στη διατήρηση και την περαιτέρω ανάπτυξη του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου και κράτους πρόνοιας».
– Επιπλέον, οι ίδιες πηγές δηλώνουν ικανοποίηση για το γεγονός ότι στη Διακήρυξη περιλαμβάνεται όλη η ελληνική ατζέντα στο ζήτημα του ασύλου, με την αποστολή στελεχών frontex και EASO, εντατικοποίηση της μετεγκατάστασης, αναθεώρηση του Δουβλίνου με διαμοιρασμό των βαρών μεταξύ όλων των κρατών-μελών και ενίσχυση των διαδικασιών επιστροφών μεταναστών στις χώρες προέλευσής τους.
Αναφέρεται συγκεκριμένα ότι: οι αρχές της υπευθυνότητας και της αλληλεγγύης εντός της ΕΕ προς τα κράτη-μέλη της Μεσογείου, τα οποία επηρεάζονται περισσότερο από τη μεταναστευτική πίεση, πρέπει να συνεχίσουν να αποτελούν τον θεμέλιο λίθο της μεταναστευτικής πολιτικής. Ειδικότερα, τονίζεται ότι αυτό περιλαμβάνει την επανεξέταση του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου στην κατεύθυνση της μεγαλύτερης αποτελεσματικότητας και της μεγαλύτερης σύγκλισης ιδιαίτερα προς τις χώρες «πρώτης γραμμής».
Επιπλέον, περιλαμβάνει την άμεση εντατικοποίηση της παρούσας διαδικασίας μετεγκατάστασης καθώς επίσης και διασφάλιση πρόσθετου προσωπικού στη FRONTEX, EASO και στους άλλους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς που υποστηρίζουν την υποδοχή και το σύστημα παροχής ασύλου των χωρών υποδοχής.
-Ακόμη, τονίζεται η ανάγκη ενίσχυσης του περιφερειακού ρόλου της ΕΕ και αναδεικνύεται το ζήτημα του Κυπριακού, και μάλιστα με πολύ θετικές διατυπώσεις ιδιαίτερα σε σχέση με τις ελληνικές θέσεις για τις εγγυήσεις. Οι επτά χώρες επαναβεβαιώνουν τη στήριξη τους στις εξελισσόμενες συνομιλίες για την επανένωση της Κύπρου με βάση τις αποφάσεις του ΟΗΕ και το ευρωπαϊκό κεκτημένο, υπενθυμίζουν ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι και θα παραμείνει μέλος της Ένωσης μετά τη λύση και τονίζουν πως «η ιδιότητα της ως κράτους-μέλους της ΕΕ είναι η καλύτερη εγγύηση για μια επανενωμένη Κύπρο».
-Σημαντική είναι επίσης η αναφορά, που αποτελεί και ελληνική θέση, στη στήριξη της επέκτασης και ενδυνάμωσης του «πακέτου Γιούνκερ» (EFSI) παράλληλα όμως με την επισήμανση ότι πρέπει να διευρυνθεί ώστε να απαντήσει στο επενδυτικό κενό που υπάρχει σε πολλά κράτη-μέλη και περιοχές. Τονίζεται ακόμη η θέση ότι πρέπει να προωθηθούν επενδυτικά πρότζεκτ σε κράτη μέλη με υψηλή ανεργία ήδη εξελισσόμενα διασυνοριακά πρότζεκτ κοινού συμφέροντος. «Οραματιζόμαστε έναν νέο ενάρετο κύκλο σύγκλισης στην Ευρώπη, που θα οδηγείται από την αύξηση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων που ενισχύει την οικονομική ανάκαμψη, δημιουργεί νέες και καλύτερες θέσεις εργασίας, ενδυναμώνει τον αντίκτυπο των δομικών μεταρρυθμίσεων και υποστηρίζει τον μετασχηματισμό σε ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο.
-Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν τη σημασία που έχει για τις προοπτικές και τις δυνατότητες της πρωτοβουλίας των ευρωμεσογειακών συνόδων, το γεγονός ότι αποφασίστηκε και ανακοινώθηκε ήδη η διεξαγωγή των επόμενων δύο Συνόδων, στη Μαδρίτη τον Απρίλιο και εν συνεχεία στην Κύπρο. Το γεγονός δηλαδή ότι συνεχίζεται και μετά την ολοκλήρωση του διαλόγου για το μέλλον της Ευρώπης (με τη σύνοδο της Ρώμης τον Μάρτιο), επιβεβαιώνει ότι η ευρωμεσογειακή Σύνοδος λαμβάνει μόνιμα χαρακτηριστικά, και σηματοδοτεί παράλληλα την επιτυχία της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας που είχε λάβει ο Αλέξης Τσίπρας με τη σύγκληση της πρώτης Συνόδου, στην Αθήνα.
Με τη Διακήρυξη της Λισαβόνας, και σε συνέχεια της υιοθέτησης της Διακήρυξης των Αθηνών, οι ηγέτες επιβεβαιώνουν «τον στόχο τους για βελτίωση της συνεργασίας τους και της συμβολής τους σε μια ισχυρή και ενωμένη Ευρωπαϊκή Ένωση». «Πιστεύουμε ότι σε έναν κόσμο αυξημένης αβεβαιότητας και αστάθειας, θα είμαστε πιο δυνατοί με την κοινή μας δράση. Η αποδυνάμωση της Ευρώπης δεν είναι επιλογή», σημειώνουν.
Τονίζουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διατηρήσει τις αξίες της ελευθερίας, δημοκρατίας, τον σεβασμό και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, να αντιμετωπίσει κοινές προκλήσεις των κρατών-μελών και να δώσει συμπαγείς απαντήσεις στα πραγματικά ενδιαφέροντα των πολιτών: την εργασία, την οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή, την προστασία από τις απειλές της τρομοκρατίας και της αβεβαιότητας.
Υπογραμμίζουν, μεταξύ άλλων, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να δράσει βάσει της αρχής της αλληλεγγύης, να βελτιώσει τη λειτουργία των θεσμών της και να διασφαλίσει την δημοκρατικότητα της.
Ειδική αναφορά στο Κυπριακό στην Διακήρυξη της Λισαβόνας
Ειδική αναφορά στο Κυπριακό περιλαμβάνει η Διακήρυξη της Λισαβόνας, που εκδόθηκε μετά τη Σύνοδο Κορυφής των μεσογειακών χωρών- μελών της ΕΕ (MED Group).
Συγκεκριμένα στην παράγραφο 7 της Διακήρυξης αναφέρεται:
«Επαναλαμβάνουμε την υποστήριξη μας στη συνεχιζόμενη διαδικασία για την επανένωση της Κύπρου, χωρίς εγγυήσεις, σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και των ευρωπαϊκό κεκτημένο και υπό την αιγίδα του νέου Γενικού Γραμματέα των ΗΕ».
Επίσης, υπενθυμίζεται ότι η Κυπριακή Δημοκρατία «είναι και θα παραμείνει μέλος της Ένωσης μας, μετά τη λύση» και ότι «η ένταξη στην ΕΕ είναι η καλύτερη διασφάλιση για μια επανενωμένη Κύπρο».