του Παντελή Καρίκα
Η προδοσία της Κύπρου συντελέστηκε, χωρίς αμφιβολία, στις κρίσιμες μέρες μεταξύ της 15ης και 20ης Ιουλίου 1974. Τις ημέρες αυτές από τη μια ο Μακάριος ζητούσε τη συνδρομή των «εγγυητριών δυνάμεων» και από την άλλη κάποιοι στην Αθήνα επιχειρήσουν να διασκεδάσουν την αίσθηση περί επικείμενης τουρκικής εισβολής στη μεγαλόνησο, με κάθε, διαθέσιμο, τρόπο. Η Ελλάδα έπρεπε με κάθε τρόπο να «πειστεί» ότι δεν μπορεί να πολεμήσει τους Τούρκους στην Κύπρο. Προφανώς συμφέρον επί του προκειμένου είχαν οι Αμερικανοί, οι οποίοι, άσχετα με τα γεγονότα της Κύπρου, δεν θα επέτρεπαν ποτέ να διαλυθεί η νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Αμέσως λοιπόν τέθηκε σε εφαρμογή ένα σχέδιο ανοίγματος και «δεύτερου μετώπου», ώστε η πρόθυμη να πειστεί ελληνική στρατιωτική και κατόπιν πολιτική ηγεσία, να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι πολεμική εμπλοκή με την Τουρκία ήταν αδιανόητη…
Πρόσφατα, ο πρώην Α/ΓΕΕΘΑ Νικόλαος Κουρής, στο βιβλίο του «Αιγαίο. Η μακροχρόνια διαμάχη και ο ρόλος των Αμερικανών» αναφέρει, εσφαλμένα, ότι ο σμήναρχος Παπανικολάου ενημερώθηκε από τον Αμερικανό ΑΚΑΜ για το σήμα στις 20 Ιουλίου, ενώ στο βιβλίο του, όπου έχει φωτογραφία του σήματος (σελ. 75), φαίνεται καθαρά η ημερομηνία αποστολής, που είναι η 18η Ιουλίου. Επίσης απόλυτα λανθασμένος είναι ο ισχυρισμός του κ. Κουρή ότι λόγω του «κατασκευασμένου», όπως το χαρακτηρίζει, αυτού σήματος η τότε στρατιωτική ηγεσία δεν έστειλε βοήθεια στην Κύπρο. Η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. Υπήρξαν δύο σήματα. Το μεν πρώτο της 18ης Ιουλίου, όπου απλά ο Έλληνας ΑΚΑΜ στη Σόφια μεταφέρει πληροφορίες για μετακινήσεις σοβιετικών δυνάμεων προς την Ουγγαρία και νοτιοανατολικά αυτής, γεγονός που ουδόλως επηρέαζε την αποστολή ελληνικών δυνάμεων στην Κύπρο ή την εκδήλωση ελληνικής επίθεσης στη Θράκη και ένα δεύτερο σήμα, με ημερομηνία 23 Ιουλίου – τρείς δηλαδή μέρες μετά την εκδήλωση της τουρκικής εισβολής και μερικών ωρών πριν την επιστροφή του Κων. Καραμανλή και του σχηματισμού πολιτικής κυβέρνησης – την ύπαρξη του οποίου ο κ. Κουρής, στο βιβλίο του, είτε αγνοεί, είτε συγχέει με το πρώτο της 18ης Ιουλίου. Το δεύτερο σήμα ήταν το «κατασκευασμένο» από άγνωστη πηγή, την αυθεντικότητα του οποίου όμως υπερασπίστηκαν με σθένος ο τότε αρχηγός της ΚΥΠ αντιστράτηγος Σταθόπουλος, ο αρχηγός της ΑΣΔΕΝ, αντιστράτηγος Γκράτσιος και ο αρχηγός ΓΕΑ, αντιπτέραρχος Παπανικολάου, οι οποίοι δήλωναν ανερυθρίαστα «Οι Βούλγαροι θα μας πάρουν την Θεσσαλονίκη».
Το εν λόγω, δεύτερο σήμα, ο Σταθόπουλος απέδωσε σε πληροφορίες προερχόμενες από τους Βρετανούς και τους Αμερικανούς. Την ίδια ώρα ο «Αττίλας Ι» είχε ολοκληρωθεί. Θα ακολουθούσε ο «Αττίλας ΙΙ». Η Ελλάδα, με πολιτική κυβέρνηση πια, αλλά με τους ίδιους αρχηγούς κλάδων και πάλι δεν βοήθησε. Παρακολουθούσε ως θεατής τους Τούρκους να κερδίζουν, με μόνο σχεδόν αντίπαλο την ΕΛΔΥΚ, ακόμα 34% του κυπριακού εδάφους.
Βάσει λοιπόν του δεύτερου σήματος η ελληνική (;) στρατιωτική ηγεσία αρνήθηκε να βοηθήσει την Κύπρο, γιατί «αν οι ελληνικές δυνάμεις εμπλέκονταν με τους Τούρκους, θα υπήρχε ο κίνδυνος οι «Ανατολικοί» να εισβάλουν στην Ελλάδα» ! Στις 23 Ιουλίου ένας υπάλληλος της ελληνικής πρεσβεία και πράκτορας της ΚΥΠ, με την κωδική ονομασία «Πέτρος», έφερε, προς υπογραφή, ενώπιον του σμηνάρχου Παπανικολάου, ένα έτοιμο σήμα, στο οποίο αναγραφόταν ότι δύο σοβιετικές στρατιές βρίσκονταν στην Βουλγαρία από τις 20 Ιουλίου. Ο σμήναρχος δεν δέχτηκε να υπογράψει το σήμα, εφόσον, δεν είχε πληροφορίες που να επιβεβαιώνουν τα αναγραφόμενα σε αυτό. Όταν ο σμήναρχος ρώτησε τον «Πέτρο» από πού άντλησε τις πληροφορίες του, εκείνος απάντησε ότι οι πληροφορίες προέρχονταν από τον Έλληνα πρέσβη Ιωάννη Κολιακόπουλο, μέσω γυναίκας, Βουλγάρας. Τότε ο σμήναρχος είπε στον «Πέτρο» να ζητήσει από τον πρέσβη να υπογράψει εκείνος το σήμα, αφού η πληροφορία προερχόταν από αυτόν. Ο «Πέτρος» έφυγε από το γραφείο του σμηνάρχου και σε λίγο επέστρεψε, λέγοντάς του ότι ο πρέσβης, ως πολιτικό πρόσωπο δεν μπορεί να υπογράψει. Αφού επρόκειτο για στρατιωτικές πληροφορίες έπρεπε να υπογραφεί από τον ΑΚΕΑ και να αποσταλεί στην Αθήνα μέσω του γραφείου του. Οι συνωμότες γνώριζαν καλά το έργο τους. Όταν και πάλι ο σμήναρχος Παπανικολάου αρνήθηκε να υπογράψει, ο «Πέτρος» επέμεινε και έγραψε επί του σήματος «Πηγή : Πέτρος». Μόνο μετά από αυτό το σήμα υπεγράφη από τον σμήναρχο Παπανικολάου, ως σήμα προερχόμενο από τον πράκτορα της ΚΥΠ «Πέτρο» και απεστάλη στην Αθήνα. Το σήμα αυτό λοιπόν, περιείχε, μέσω ΚΥΠ, την κατασκευασμένη πληροφορία για τις συγκεντρώσεις δύο σοβιετικών στρατιών στη Βουλγαρία, για να αποτελέσει άλλοθι υπέρ όλων όσοι αρνούνταν να βοηθήσουν την Κύπρο! Ο Παπανικολάου, αναφέροντας την πηγή της εν λόγω «πληροφορίας» στο σήμα ξεκαθάριζε ότι δεν επρόκειτο για πληροφορία που προερχόταν από τον ίδιο, αλλά από τον «Πέτρο», δηλαδή τον πράκτορα της ΚΥΠ. Ο σμήναρχος απλώς διαβίβασε μια πληροφορία της ΚΥΠ. Το απίστευτο πάντως είναι ότι όταν η «πληροφορία» του «Πέτρου» έφτασε στην Αθήνα δεν έγινε πιστευτή και δόθηκε εντολή να επανεξεταστεί το ζήτημα. Δύο ημέρες μετά, στις 25 Ιουλίου, ο «Πέτρος» με νέο σήμα ανέφερε ότι όντος η πληροφορία περί της συγκέντρωσης δύο σοβιετικών στρατιών στη Βουλγαρία δεν αληθεύει. Στο μεταξύ η μάχη της Κύπρου είχε χαθεί.