ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Στα πρότυπα του αμερικανικού μοντέλου θα φορολογούνται πλέον οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι επιχειρήσεις με την επιβολή νέου τύπου τεκμηρίων. Παράλληλα θα καθιερωθεί και νέο σύστημα φορολογικών ελέγχων.
Σύμφωνα με την Ημερησία με υπουργικές αποφάσεις έρχονται οι έμμεσες μέθοδοι τεκμαρτού προσδιορισμού των φορολογητέων εισοδημάτων, οι οποίες θα βασίζονται στην παρακολούθηση των κινήσεων των τραπεζικών λογαριασμών των ελεγχόμενων, στο είδος, το χρόνο και την έδρα του επαγγέλματος, στα λειτουργικά έξοδα, την ταμειακή ρευστότητα, στις δαπάνες διαβίωσης των επαγγελματιών καθώς και στα ακίνητα και κινητά περιουσιακά στοιχεία τους.
Συγκεκριμένα, βάσει των υπουργικών αποφάσεων θα ισχύει
1. Θεσπίζεται νέο πλαίσιο για τους φορολογικούς ελέγχους. Θα προβλέπει την καθιέρωση ενός νέου συστήματος επιλογής υποθέσεων για τακτικό φορολογικό έλεγχο, το οποίο θα βασίζεται αποκλειστικά σε μεθόδους και κριτήρια ανάλυσης κινδύνου. Οι επιχειρήσεις και τα φυσικά πρόσωπα που θα επιλέγονται κάθε χρόνο για έλεγχο στις φορολογικές τους δηλώσεις θα προέρχονται από συγκεκριμένους καταλόγους που θα καταρτίζονται με βάση αντικειμενικά κριτήρια επιλογής. Τα κριτήρια αυτά θα εκφράζουν τον βαθμό επικινδυνότητας των υποθέσεων, δηλαδή το κατά πόσο μεγάλες είναι οι πιθανότητες να κρύβεται φοροδιαφυγή πίσω από συγκεκριμένη οικονομική συμπεριφορά που διαπιστώνεται.
2. Ενεργοποιούνται νέοι μέθοδοι έμμεσου ή τεκμαρτού προσδιορισμού των ακαθαρίστων εσόδων και των καθαρών εισοδημάτων των επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών. Οι φοροελεγκτές θα προσδιορίζουν τα φορολογητέα ακαθάριστα έσοδα και εισοδήματα των επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών με βάση πληροφορίες που θα συλλέγουν για την πραγματική τους ρευστότητα, το επίπεδο διαβίωσής τους και την περιουσιακή τους κατάσταση. Η απόφαση θα ορίζει τις διαδικασίες συλλογής πληροφοριών και διασταυρώσεων με τις οποίες τα φορολογητέα ακαθάριστα έσοδα και καθαρά εισοδήματα των ελεγχόμενων επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών θα προσδιορίζονται με βάση τις καταθέσεις τους στις τράπεζες, τις λοιπές μορφές αποταμιεύσεων (μετοχές, ομόλογα κλπ.), τα ακίνητα και κινητά περιουσιακά στοιχεία τους και τις δαπάνες διαβίωσής τους. Στο πλαίσιο των νέων αυτών ελεγκτικών διαδικασιών θα προβλέπεται η δυνατότητα άμεσης άρσης του τραπεζικού απορρήτου ενώπιον των φορολογικών αρχών και το δικαίωμα των αρμοδίων υπαλλήλων να ελέγχουν εξονυχιστικά τις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών των φορολογουμένων. Η εφορία θα προσδιορίζει το συνολικό φορολογητέο εισόδημα και θα επιβάλλει τεκμαρτό φόρο ανεξάρτητα από τα δεδομένα που έχει εμφανίσει ο φορολογούμενος στις φορολογικές του δηλώσεις. Μάλιστα θα συντάσσεται νέο εκκαθαριστικό σημείωμα με το πρόσθετο φόρο και οι ελεγκτικές αρχές θα ειδοποιούν τον υπόχρεο για την καταβολή του φόρου ή σε περίπτωση ένστασής του να αποδείξει ότι τα πραγματικά του εισοδήματα είναι χαμηλότερα από αυτά που προσδιόρισε η εφορία.
3. Καταργείται η υποχρέωση να ελέγχονται όλες οι φορολογικές δηλώσεις των επιχειρήσεων για τα τελευταία 10 χρόνια. Θεσπίζεται ένα νέο σύστημα με το οποίο θα καθιερώνεται η υποχρέωση ελέγχου μίας μόνο χρήσης και η επέκταση του ελέγχου σε μία ή περισσότερες προηγούμενες χρήσεις μόνο στην περίπτωση που εντοπίζονται ουσιαστικές φορολογικές παραβάσεις για τις οποίες υπάρχουν υπόνοιες ότι έχουν διαπραχθεί και στις παλαιότερες διαχειριστικές περιόδους. Στο πλαίσιο αυτό οι φορολογικές αρχές θα έχουν το δικαίωμα να ανατρέξουν σε όσες προηγούμενες χρήσεις κρίνουν αναγκαίο και όχι υποχρεωτικά στις 9 προηγούμενες.
Με άλλες δύο αποφάσεις θα αποσαφηνίζονται λεπτομέρειες της ρύθμισης για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων χρεών και θα προσδιορίζονται οι προϋποθέσεις για την διαγραφή χρεών προς το δημόσιο τα οποία χαρακτηρίζονται «ανεπίδεκτα είσπραξης».