ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Σκληρή μάχη σε τρία κρίσιμα μέτωπα καλείται να δώσει η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών προκειμένου να κρατήσει εντός τροχιάς τον προϋπολογισμό και να αποφύγει τη λήψη πρόσθετων δημοσιονομικών μέτρων τουλάχιστον για τη διετία 2013-2014.
Η ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών, η είσπραξη προστίμων και η ενίσχυση εσόδων από το μέτωπο της έμμεσης φορολογίας είναι οι τρεις τομείς που θα κρίνουν εν πολλοίς το στοίχημα του πρωτογενούς πλεονάσματος στο τέλος του έτους, το οποίο με τη σειρά του θα ανοίξει -ενδεχομένως- τον δρόμο για ένα νέο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους.
Εντός της ημέρας πρόκειται να σταλεί στις εφορίες η εγκύκλιος για τη διαδικασία ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων προς το Δημόσιο οφειλών, με τους οφειλέτες να υποχρεώνονται να υποβάλουν ηλεκτρονικά την αίτησή τους.
Οι οφειλέτες που θα δηλώσουν οικονομική αδυναμία θα μπορούν να ρυθμίσουν τα χρέη τους σε πάνω από 48 δόσεις, υπό την προϋπόθεση να έχουν απλήρωτες οφειλές μέχρι τις 31/12/2012, να έχουν υποβάλει όλες τις δηλώσεις ΦΠΑ την τελευταία πενταετία και να μην έχουν άλλα περιουσιακά στοιχεία.
Οι δόσεις θα φθάνουν και τις 100, αλλά ο ακριβής αριθμός τους θα υπολογίζεται αυτομάτως από το ετήσιο καθαρό εισόδημα που απέκτησαν το 2012 και θα δηλώσουν φέτος. Το ύψος της δόσης θα αποτελεί ποσοστό επί του καθαρού ετήσιου εισοδήματος. Θα ξεκινάει από 5% και θα κλιμακώνεται ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος, όμως δεν θα μπορεί να είναι χαμηλότερο από 15 ευρώ, για μηνιαίο εισόδημα κάτω των 300 ευρώ.
Ειδικότερα:
-Για εισόδημα έως 500 ευρώ τον μήνα η ελάχιστη δόση θα είναι 5%. Από 500 έως 1.000 ευρώ η ελάχιστη δόση θα ανέρχεται στο 6%, δηλαδή 30-60 ευρώ τον μήνα. Για δηλωθέν εισόδημα 1.000-1.500 ευρώ η δόση θα είναι 7% ή 70-100 ευρώ τον μήνα.
Από 1.500 έως 2.000 ευρώ και άνω η δόση θα είναι 8%, δηλαδή 120-160 ευρώ τον μήνα. Για μηνιαίο δηλωθέν εισόδημα 2.000-10.000 ευρώ η μικρότερη δόση θα ανέρχεται στο 10% του εισοδήματος, δηλαδή π.χ. 300 ευρώ για εισόδημα 3.000 τον μήνα ή 500 για 5.000 τον μήνα.
Ανείσπρακτα πρόστιμα
Το δεύτερο μεγάλο στοίχημα της ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών είναι η αύξηση των εισπράξεων από τα πρόστιμα που επιβάλλουν τα δικαστήρια στους φοροφυγάδες.
Τα πρόστιμα αυτά πάνε στον βρόντο. Στα ταμεία του κράτους δεν μπαίνει τελικά ούτε το 5% των ποσών που επιδικάζονται, με αποτέλεσμα να την πληρώνουν οι συνεπείς φορολογούμενοι, οι οποίοι καλούνται να κλείσουν τις τρύπες των εσόδων μέσω της αύξησης της άμεσης και της έμμεσης φορολογίας.
Από τα 14 δισ. ευρώ, όπου ανέρχονται οι πρόσθετοι φόροι και τα πρόστιμα που έχουν επιδικάσει υπέρ του ελληνικού δημοσίου τα δικαστήρια, από υποθέσεις φοροδιαφυγής για τις οποίες ασκήθηκε προσφυγή, το Δημόσιο εισέπραξε μόλις 688,5 εκατ. ευρώ (ποσοστό 4,9%).
Τα υπόλοιπα 13,3 δισ. ευρώ μένουν ανείσπρακτα και αργά ή γρήγορα θα καταλήξουν στο πιθάρι των ανείσπρακτων οφειλών του Δημοσίου, που ξεπέρασαν συνολικά τα 56 δισ. ευρώ. Πρόκειται για πρόστιμα που αφορούν φορολογικές και τελωνειακές υποθέσεις και επιδικάστηκαν μέχρι και το τέλος Μαρτίου του 2013.
Γέμισαν τα δικαστήρια
Την ίδια ώρα, στα διοικητικά δικαστήρια όλης της χώρας εκκρεμούν για εκδίκαση πάνω από 117.000 φορολογικές υποθέσεις, από τις οποίες οι περίπου 47.000 αφορούν πρόστιμα και προσαυξήσεις συνολικού ύψους 8,3 δισ. ευρώ.
Πολλά από τα καταλογισθέντα πρόστιμα είναι εξοντωτικά και οι φορολογούμενοι, για να αποφύγουν την άμεση διεκδίκησή τους από το Δημόσιο, αποφασίζουν να προσφύγουν στα δικαστήρια, με αποτέλεσμα οι υποθέσεις να σέρνονται για πολλά χρονιά σε βάρος του Δημοσίου, το οποίο όταν έρχεται η ώρα να εισπράξει κάποιο ποσό είναι πλέον αργά. Οι επιχειρήσεις που τα οφείλουν στην πλειονότητά τους είτε έχουν εξαφανιστεί από τον χάρτη είτε αδυνατούν να τα καταβάλουν.
Από τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών προκύπτουν ακόμα τα εξής:
• Μέχρι και τις 31/12/2012 εκκρεμούσαν στα δικαστήρια 117.382 φορολογικές υποθέσεις, από τις οποίες 106.672 στο Πρωτοδικείο, 9.410 στο Εφετείο και 1.300 στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
• Μόνο για παραβάσεις στον ΦΠΑ, στον ΚΒΣ και σε λοιπούς φόρους και τέλη, οι προσφυγές που εκκρεμούσαν στα δικαστήρια στις 31/12/2012 έφθαναν τις 46.821. Το συνολικό ποσό για το οποίο είχαν ασκηθεί αυτές οι προσφυγές φθάνει τα 8,346 δισ. ευρώ.
Από τις υποθέσεις αυτές:
• Οι 41.806 αφορούν ποσά μέχρι 150.000 ευρώ, τα οποία φθάνουν συνολικά τα 746,7 εκατ. ευρώ
• Οι 2.080 αφορούν ποσά από 150.001 έως 300.000 ευρώ, τα οποία ανέρχονται, συνολικά, στα 443,59 εκατ. ευρώ
• Οι 1.976 ποσά από 300.001 έως 1.000.000 ευρώ, τα οποία φθάνουν, συνολικά, το 1,05 δισ. ευρώ.
• Οι 959 υποθέσεις ποσά άνω του 1 εκατ. ευρώ, τα οποία ανέρχονται συνολικά σε 6,1 δισ. ευρώ.
• Στο πρώτο τρίμηνο του 2013 υποβλήθηκαν άλλες 473 προσφυγές για φορολογικές εκκρεμότητες, συνολικού ύψους 127,98 εκατ. ευρώ.
Για να μη λιμνάζουν στα δικαστήρια εκατοντάδες χιλιάδες φορολογικές υποθέσεις και να μην εισπράττονται τα πρόστιμα που επιβάλλονται, το υπουργείο Οικονομικών, στο πλαίσιο της φορολογικής μεταρρύθμισης, ετοιμάζει το νέο ποινολόγιο με το οποίο αναμένεται να υπάρξει εκλογίκευση των ακραίων περιπτώσεων επιβολής προστίμων, αλλά και κατάργηση προστίμων για εντελώς τυπικούς λόγους.
Πόσοι και τι χρωστάνε στην εφορία
Εν τω μεταξύ, στα 8,7 δισ. ευρώ ανέρχεται το συνολικό φέσι από τα ληξιπρόθεσμα που έχουν βάλει στην εφορία 2.067.583 φορολογούμενοι, όπως προκύπτει από τα τελευταία στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, τα οποία δείχνουν ακόμη ότι συνολικά μόνο το 10% έχει προχωρήσει σε ρύθμιση του χρέους του.
Από τους περίπου 2,1 εκατ. φορολογούμενους μόνο 205.000 οφειλέτες έχουν μπει ως τώρα σε καθεστώς ρύθμισης και πληρώνουν με δόσεις μόλις τα 917 εκατ. ευρώ από αυτά τα χρέη.
Τα υπόλοιπα περίπου 7,81 δισ. ευρώ οι φορολογούμενοι έχουν τη δυνατότητα να τα αποπληρώσουν σε 48 δόσεις ή εφάπαξ, γλιτώνοντας το 50% των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής.
Εάν πρόκειται για νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές που δημιουργήθηκαν το πρώτο τρίμηνο του 2013, το υπουργείο Οικονομικών θεσπίζει 12 δόσεις εξόφλησης που, υπό προϋποθέσεις, μπορούν να φθάσουν και τις 24.
Όσοι φορολογούμενοι κωφεύσουν στη νέα ρύθμιση των χρεών που θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιουλίου 2013 θα έρθουν αντιμέτωποι με τα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης αυτών των χρεών.
Αναλυτικότερα, τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών δείχνουν ότι:
• Χρέη έως 3.000 ευρώ έχουν 1.763.506 φορολογούμενοι με μέσο εισόδημα 9.431 ευρώ.
• Εξακόσια άτομα χρωστούν στην εφορία πάνω από 1 εκατ. ευρώ, αλλά μόλις 14 από αυτά έχουν κάνει ρύθμιση για να πληρώσουν τα χρέη τους. Το μέσο εισόδημά τους δεν ξεπερνά τα 5.000 ευρώ τον χρόνο.
• Ποσά οφειλής από 5.000 έως 10.000 ευρώ έχουν στην εφορία 95.070 φορολογούμενοι. Όλοι μαζί χρωστούν συνολικά 661 εκατ. ευρώ και από αυτά σε ρύθμιση βρίσκονται μόλις τα 156,1 εκατ. ευρώ που θα εξοφληθούν σε 16 δόσεις.
• 90.565 φορολογούμενοι έχουν οφειλές από 10.000 έως 100.000 ευρώ προς την εφορία και οι οποίες φθάνουν συνολικά τα 2,3 δισ. ευρώ. Σε ρύθμιση βρίσκονται τα 428 εκατ. ευρώ από 26.189 φορολογούμενους.
• 2.722 φορολογούμενοι με μέσο εισόδημα 27.442 ευρώ έχουν οφειλές από 100.000 έως 150.000 ευρώ, ενώ άλλοι τόσοι με μικρότερο όμως εισόδημα έχουν διπλάσια χρέη στην εφορία.
• Σε υψηλότερη κλίμακα χρέους (οφειλές έως 1 εκατ. ευρώ), αλλά με πολύ χαμηλότερο μέσο εισόδημα (έως 19. 670 ευρώ), βρίσκονται 1.291 φορολογούμενοι. Οι 94 από αυτούς έχουν ρυθμίσει οφειλές 17,5 εκατ. ευρώ επί συνόλου 660,5 εκατ. ευρώ.
• 193 άτομα με μέσο εισόδημα κάτω από το όριο της φτώχειας έως 5.766 ευρώ χρωστούν στην εφορία ποσά από 1 έως 1,5 εκατ. ευρώ. Για τους 5 από αυτούς απομένουν ακόμη 11 δόσεις για να εξοφλήσουν τα 84.349 ευρώ για τα οποία προχώρησαν σε διακανονισμό με την εφορία.
• Ακόμη πιο χαμηλό μέσο εισόδημα (κάτω από 5.000 ευρώ) έχουν 404 φυσικά πρόσωπα, των οποίων τα χρέη ξεπερνούν το 1,4 δισ. ευρώ και βρίσκονται στην κλίμακα με οφειλές από 1,5 έως 100 εκατ. ευρώ. Τουλάχιστον οι 14 έχουν προχωρήσει σε ρύθμιση του χρέους τους.
• Στην κορυφή της πυραμίδας των οφειλετών (με χρέη άνω των 100 εκατ. ευρώ) βρίσκονται 2 φορολογούμενοι οι οποίοι μοιράζονται χρέη 365 εκατ. ευρώ. Δεν έχουν κάνει ρύθμιση. Η φορολογική τους δήλωση δεν τους το επιτρέπει. Δηλώνουν ετήσιο εισόδημα 10.453 ευρώ!
Βουλιάζουν τα έσοδα…
Το τρίτο μέτωπο που προκαλεί πονοκέφαλο στην κυβέρνηση είναι τα έσοδα του προϋπολογισμού.
Η μαύρη τρύπα στο τετράμηνο Ιανουαρίου – Απριλίου 2013 έφθασε τα 500 εκατ. ευρώ και το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στις εισπράξεις από τον ΦΠΑ και τους φόρους κατανάλωσης.
Αποτέλεσμα το πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 520 εκατ. ευρώ στο πρώτο τρίμηνο του έτους να γυρίσει σε πρωτογενές έλλειμμα 306 εκατ. ευρώ στο τετράμηνο.
Σύμφωνα με τα οριστικά στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού για το πρώτο τετράμηνο του έτους:
• Οι εισπράξεις από τον ΦΠΑ υπολείπονται κατά 265 εκατ. ευρώ (169 εκατ. ευρώ χάθηκαν -έναντι του στόχου- μόνο από τον ΦΠΑ των πετρελαιοειδών και 26 εκατ. από τον καπνό).
• Τα έσοδα από τους φόρους κατανάλωσης παρουσιάζουν απόκλιση από τον στόχο κατά 329 εκατ. ευρώ (από τσιγάρα και ποτά εισπράχθηκαν 107 εκατ. ευρώ λιγότερα σε σχέση με τον στόχο).
• Οι εισπράξεις από τα τέλη κυκλοφορίας εμφανίζουν απόκλιση 135 εκατ. ευρώ.
• Με την κατανάλωση στο πετρέλαιο θέρμανσης να καταγράφει πτώση άνω του 70% οι εισπράξεις από τον ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων βρίσκονται κάτω του στόχου. Παρά την αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης, στο πρώτο τετράμηνο του 2013 εισπράχθηκε 1,384 δισ. ευρώ έναντι στόχου εισπράξεων 1,447 δισ. ευρώ, δηλαδή 63 εκατ. λιγότερα.
• Τα ασφαλιστικά ταμεία το πρώτο τετράμηνο του έτους απορρόφησαν 5,39 δισ. ευρώ ή το 35,1% της ετήσιας επιχορήγησής τους. Είναι ενδεικτικό πως το ΤΑΠ – ΟΤΕ έχει λάβει ήδη το 54,2% του συνολικού κονδυλίου για το 2013, ο ΟΑΕΕ το 44,5%, το ΙΚΑ το 43,2% και ο ΟΓΑ το 39,3%.
Πηγή: www.euro2day.gr