ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ “Περιπλανώμενος Εβραίος” και “Έλληνας βοσκός”, ο Ζωρζ Μουστακί, ο ελληνικής καταγωγής αιώνιος ταξιδιώτης του γαλλικού τραγουδιού, άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 79 ετών, προκαλώντας ζωηρή συγκίνηση στον κόσμο του πολιτισμού. Ο Μουστακί, ο οποίος έπασχε από εμφύσημα, μια ανίατη νόσο του αναπνευστικού που τον εμπόδιζε εδώ και μερικά χρόνια να τραγουδά, πέθανε νωρίς το πρωί στη Νίκαια, στη νότια Γαλλία. “Ήταν γαλήνιος”, ανέφερε μόνο το περιβάλλον του, διευκρινίζοντας πως η σορός του θα μεταφερθεί στο Παρίσι. Μακριά μαλλιά και πυκνά γένια, γαλάζιο λαμπερό βλέμμα, μποέμικη ανεμελιά: με τη “μούρη” του “μέτοικου”, ενός από τα “καλτ” τραγούδια του, ο Ζωρζ Μουστακί δημιούργησε περισσότερα από 300 τραγούδια για τους μεγαλύτερους Γάλλους ερμηνευτές, όπως η Εντίτ Πιάφ, ο Υβ Μοντάν, η Μπαρμπαρά ή ο Σερζ Ρεζιανί.
Τον περασμένο Φεβρουάριο, ενώ βρισκόταν σε τεχνητή οξυγόνωση, είχε πει σε μια τελευταία συνέντευξή του στην εφημερίδα Νις Ματέν πως εγκαταστάθηκε στη Νίκαια για να γλιτώσει από τη μόλυνση και το κρύο του Παρισιού, όπου ζούσε για περισσότερο από 40 χρόνια.
“Λυπάμαι που δεν τραγουδώ στο μπάνιο μου. Δεν λυπάμαι όμως που δεν τραγουδώ δημόσια. Έκανα το γύρο. Το γύρο του κόσμου και το γύρο των αιθουσών, μεγάλων ή μικρών. Έζησα μαγικά πράγματα. Έμαθα πως αυτό που θεωρούμε κεκτημένο δεν είναι παρά ένα απειροελάχιστο μέρος αυτού που απομένει να ανακαλυφθεί”, είχε πει προσθέτοντας πως “εξακολουθεί να σημειώνει μερικές ιδέες (για τραγούδια). Χωρίς βιασύνη”.
“Θέλω να γράφω και να ζωγραφίζω. Να αφιερώνω τον καιρό μου σ’ αυτό που με ευχαριστεί, όπως έκανα πάντα”, είχε προσθέσει. Ο Ζωρζ Μουστακί, το πραγματικό όνομα του οποίου ήταν Γιούσεφ Μουστακί, γεννήθηκε στις 3 Μαΐου 1934 στην Αλεξάνδρεια από γονείς Έλληνες σεφαραδίτες Εβραίους, οι οποίοι είχαν μεταναστεύσει από την Κέρκυρα στην Αίγυπτο. Εγκαταστάθηκε στο Παρίσι το 1951, όπου συνάντησε τον Ζωρζ Μπρασένς και υιοθέτησε το όνομά τουως φόρο τιμής προς το μεγάλο Γάλλο τραγουδοποιό.
“Ο Μέτοικος”, που μεταφράστηκε και τραγουδήθηκε σε μια ντουζίνα γλώσσες, τον ανέδειξε το 1969 ως ερμηνευτή. Όμως εργαζόταν ήδη για περισσότερο από δέκα χρόνια ως στιχουργός και συνθέτης.
Το 1959 είχε υπογράψει τους στίχους του “Milord” για την Εντίτ Πιάφ, την οποία είχε γνωρίσει την προηγούμενη χρονιά και με την οποία είχε μια σχέση. “Είχα μια εικόνα ζιγκολό όταν ήμουν με την Πιάφ. Μετά οι άνθρωποι είδαν πως ήμουν ένας στιχουργός και αυτή η εικόνα έσβησε”, παραδεχόταν αυτός ο αιώνιος λάτρης των γυναικών. Οι γυναίκες σημάδεψαν τη ζωή αυτού που η φίλη του, η Μπαρμπαρά, επονόμαζε “ο τρυφερός μου”. “Όποιος δηλώνει γόης απατάται. Οι γυναίκες είναι αυτές που αποφασίζουν αν θα αφεθούν να γοητευθούν”, αρεσκόταν να λέει.
Άλλα τραγούδια του έγιναν κλασικά όπως αυτά που ερμήνευσε το 1966 ο Ρεζιανί, “Sarah”, “Ma liberte”,”Ma solitude”, “Votre fille a vingt ans”, αλλά επίσης το “La Dame Brune” (Μπαρμπαρά, 1968) ή ακόμη τα “Joseph” και “La Marche de Sacco et Vanzetti”.
Δηλώσεις για το θάνατο του Μουστακί
Η ανακοίνωση του θανάτου του προκάλεσε αμέσως ζωηρή συγκίνηση και πολυάριθμες αντιδράσεις.
“Ο Ζωρζ Μουστακί μας άφησε: μια απέραντη θλίψη. Ένας στρατευμένος καλλιτέχνης φορέας των ανθρωπιστικών αξιών, ένας μεγάλος ποιητής”, έγραψε η υπουργός Πολιτισμού Ορελί Φιλιπετί στο Twitter. “Ήταν ένας απολύτως εξαίσιος άνδρας, ένας άνδρας με καλή ανατροφή, ήταν ένας άνδρας ραφιναρισμένος, ήταν ένας άνδρας κομψός που είχε μια ατέλειωτη γλύκα και το ταλέντο”, δήλωσε στο RTL η Ζουλιέτ Γκρεκό. “Ο Ζωρζ ήταν ένας σοφός. Μας αφήνει υπέροχα τραγούδια. Διέτρεξε τον κόσμο με την κιθάρα του, τραγουδώντας παντού τα γαλλικά. Ήταν πολύ προστατευτικός και σκεφτόταν τους άλλους”, δήλωσε ηΛιν Ρενό στο Γαλλικό Πρακτορείο, ενώ η Μιρέιγ Ματιέ χαιρέτισε “έναν από τους μεγαλύτερους πρεσβευτές του γαλλικού τραγουδιού”, του οποίου τα τραγούδια “είναι αιώνια”.