ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Της Dr Georgia Toutziari- Stewart
[αναδημοσίευση από το Opinion24.gr]
Δύο από τα κακά παιδιά της σύγχρονης βρετανικής εικαστικής σκηνής, οι αδελφοί Jake (γ. 1966) and Dinos Chapman (γ. 1962) θριάμβευσαν και κατάφεραν να σοκαρίσουν και πάλι το κοινό με την καινούρια τους έκθεση (Come and See) “Έλα και δες” στην Serpentine Sackler Gallery του Λονδίνου.
Οι αδελφοί (ελληνοκυπριακής καταγωγής) έντυσαν μανεκέν με Κου Κλουξ Κλαν (KKK) ενδύματα, φανταχτερές κάλτσες και χίπη σανδάλια και τα κατένειμαν σε μια γκαλερί γεμάτη με ανατριχιαστικές, αλλά κατά τα άλλα ιστορικά οικείες σκηνές: Ζόμπι, Ναζιστές και εκατοντάδες μοντέλα-μινιατούρες ντυμένα στρατιώτες, να πεθαίνουν, να σκοτώνουν και να βιάζουν, ακόμα και σε αποκεφαλισμένη μορφή, εικόνες ωμές που σβήνουν το χαμόγελο του επισκέπτη μονομιάς, εικόνες φρίκης, παρακμής, πολέμου, εξαχρείωσης, αισχρότητας και διαφθοράς, που φτάνουν στο αποκορύφωμα της καταστροφής σε τεράστιες βιτρίνες από πτώματα που αιμορραγούν, αφηνιασμένους δεινοσαύρους και τριχωτά ανθρώπινα πόδια με όρθιους φαλλούς.
Oι αδελφοί Ιάκωβος (Jake’) και Κωνσταντίνος (Dinos) Chapman προβάλλουν τη δυτική καπιταλιστική κοινωνία τα τελευταία είκοσι χρόνια με αιχμηρά μηνύματα, ακολουθώντας τα βήματα του διάσημου εικαστικού ντουέτου Gilbert (γ.1943) και George (γ. 1942) (για τους οποίους δούλεψαν ως βοηθοί). Το σκοτεινό χιούμορ και τα αμφιλεγόμενα και προκλητικά θέματά τους (κυρίως ηθική και καταναλωτισμός δυτικής κοινωνίας) είναι αυτά που τους έκαναν διάσημους.Οι διευθυντές της Serpentine Gallery δήλωσαν ότι: ‘οι Chapmans μας υποχρεώνουν να αντιμετωπίσουμε τους φόβους που κρύβονται βαθιά στη καρδιά της δυτικής ψυχής.”
H συμβολική τοποθέτηση των ΚΚK είναι επιτυχής, δεδομένου ότι συμβάλλει στην αποτελεσματική απεικόνιση των εικόνων φρίκης, εφόσον δένουν με τα αντικείμενα δημιουργώντας ένα ρίγος φόβου. Είναι δε ιδιαίτερα αποτελεσματική στην είσοδο του βορεινού τμήματος της γκαλερί, όπου ο επισκέπτης εισέρχεται σ’ ένα σκοτεινό χώρο για να παρακολουθήσει μία ταινία συνοδευόμενος κυριολεκτικά από KKK και ήχους ηλεκτρικής κιθάρας. To αλλόκοτο φιλμ Kino Klub (2013), είναι από αστείο ως τρομακτικό, ιδιαίτερα όταν τα ενήλικα κεφάλια τou Τζέικ και Ντίνοu αναδύονται βίαια από τον κόλπο της μητέρας τους.
H θεματoλογία των ευφιέστατων αδελφών είναι ελαφρώς ανακυκλούμενη: άπειρες αναφορές σε προηγούμενες δουλειές τους όπως Hell ‘Διάβολος’ (2000) και Fucking Hell ‘Γ… Διάβολος’ (βιτρίνες γεμάτες από μινιατούρες ναζιστές) καθώς και έντονες επιρροές του Francisco José de Goya y Lucientes (1746-1828). Εκλεκτές τροποποιήσεις και παραλλαγές ιστορικών πορτρέτων, αποτυπώνονται στη μοναδική προσωπογραφία Βικτοριανής κυρίας, με πρόσωπο σκαμμένο από σημάδια σήψης και με τίτλο ‘One day you will no longer be loved’ ‘Μια μέρα δεν θα σ’αγαπάνε άλλο’ ,ένα από τα κλασσικά κυνικά δείγματα της πολύπλευρης δουλειάς των καλλιτεχνών. Αυτός ο κυνισμός διακατέχει όλη την έκθεση που επιδεικνύει την επιτηδευμένα σοκαριστική δουλειά τους και που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί αναδρομική, αφού καλύπτει ευρεία γκάμα της δουλειάς τους και δείχνει την εξέλιξη του εικαστικού τους ύφους και στυλ, συμπεριλαμβανομένης ζωγραφικής, φωτογραφίας, γλυπτικής, τυπωμένες ύλες και φιλμ. Παρόμοιες σκηνές έχουν εκθέσει στο παρελθόν πολλοί καλλιτέχνες, όμως η υπερβολή, ο μόχθος και η προσοχή που οι αδελφοί δίνουν στη λεπτομέρεια είναι αξιοσημείωτα