ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ [ Ανάλυση από το antinews.gr]
Ο καταιγισμός των πληροφοριών τις τελευταίες ώρες για την κρίση στην Ουκρανία, έχει δημιουργήσει την εικόνα ότι το μέλλον της χώρας θα κριθεί από την κόντρα της Ρωσίας με τη Δύση.
Μια σοβαρή αντιμετώπιση των εξελίξεων δείχνει ξεκάθαρα ότι το μέλλον της Ουκρανίας θα κριθεί από τις δράσεις και τις αποφάσεις που ια λάβει η νέα ηγεσία που θα αναδειχθείς στη χώρα.
Με βάση την κατάσταση που επικρατεί στο εσωτερικό της χώρας κρίσιμοι παράγοντες καθορισμού του μέλλοντος θα αποτελέσουν η ικανότητα της νέας ηγεσίας να ενώσει τη βασική αντιπολίτευση, να περιθωριοποιήσει τις ακραίες δυνάμεις και να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των διαδηλωτών που οδήγησαν σε πτώση το καθεστώς Γιανουκόβιτς, οι οποίοι διακρίνονται από μεγάλη δυσπιστία έναντι της πολιτικής ελίτ της χώρας και έχουν λίγη υπομονή έναντι των μεταρρυθμίσεων.
Η διαδικασία αυτή όπως όλα δείχνουν να είναι μακροχρόνια και χαώδης, και όποιος βιαστεί να προβλέψει το αποτέλεσμα είναι σίγουρο ότι διακατέχεται από μεγάλη ανευθυνότητα.
Την ίδια στιγμή ένας άλλος παράγοντας ο οποίος μπορεί να τινάξει κυριολεκτικά στην αέρα την όλη διαδικασία εκτόνωση, και δυστυχώς βλέπουμε αρκετά σημάδια για κάτι τέτοιο στη Χερσόνησο της Κριμαίας, είναι το να αισθανθεί απειλούμενο το ρωσικών καταβολών κομμάτι του λαού της Ουκρανίας, οπότε και θα προκληθεί ανοικτή πλέον επέμβαση από το Κρεμλίνο.
Η Μόσχα κατέχει το μονοπώλιο στην παροχή ενέργειας στη Ουκρανία, με αποτέλεσμα ο Βαλντιμίρ Πούτιν να έχει ισχυρά χαρτιά που μπορεί να παίξει για να επηρεάσει τις εξελίξεις, μετά το πισωγύρισμα που επέφεραν στη στρατηγική του για ενσωμάτωση της Ουκρανίας στην ΕυρωΑσιατική Ένωση, οι ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις που προκλήθηκαν από τις διαδηλώσεις στην πλατεία ελευθερίας στο Κίεβο. Ήδη η Ρωσία πάγωσε τις δόσεις του δανείου των 15 δις προς την Ουκρανία, όπως και την έκπτωση που έδινε στην προμήθεια ενέργειας προς το Κίεβο.
Σύμφωνα με κάποιες προκαταρτικές εκτιμήσεις η Ουκρανία θα χρειαστεί περίπου 35 δις δολάρια για να αποφύγει την οικονομική κατάρρευση μέσα στο 2014. Ευρωπαϊκή Ένωση και Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζοντας τα δικά τους οικονομικά προβλήματα, αντιδρούν με υπερβολικά αργά αντανακλαστικά. Αντιθέτως παραπέμπουν στο ΔΝΤ το οποίο θα παρέχει ένα σημαντικό πακέτο βοήθειας στην Ουκρανία, όταν και όποτε υπάρξει επιτυχής σχηματισμός νέας κυβέρνησης. Η Ουάσινγκτον, μιλάει για βοήθεια μόνο 1 δις από την πλευρά της.
Σε βάθος χρόνου όλα θα κριθούν από το κατά πόσο οι δυνάμεις που οδήγησαν στην πτώση του Γιανουκόβιτς θα μπορέσουν να σχηματίσουν ένα κοινό μέτωπο το οποίο θα συνταχθεί πίσω από ένα πρόγραμμα ουσιαστικών πολιτικών και οικονομικών μεταρρυθμίσεων που θα βγάλουν τη χώρα από την κρίση.
Έχουν περάσει 25 χρόνια από την ανεξαρτητοποίηση της Ουκρανίας και η χώρα δεν έχει ακόμη καταφέρει να δημιουργήσει επιτυχημένους πολιτικούς και οικονομικούς θεσμούς. Η διαφθορά του συστήματος και η αποτυχία αυτή ήταν ο βασικός μοχλός πυροδότησης των διαδηλώσεων στην πλατεία ελευθερίας, σε συνδυασμό με την επιθυμία για μια πιο στενή σχέση με την Ευρώπη.
Στο διάστημα μέχρι τις εκλογές της 25ης Μαΐου, το κρίσιμο ερώτημα είναι ένα η προσωρινή κυβέρνηση θα καταφέρει να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις και να ελέγξει τις αντιδράσεις ενός ανυπόμονου λαού. Μελλοντικά όλα θα κριθούν από το ποιος θα επικρατήσει πολιτικά και πόσο ισχυρή υποστήριξη θα έχει για να κάνει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.
Η Τιμοσένκο αποτελεί ένα έντονα αμφιλεγόμενο πρόσωπο, αν και κάποιες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι διατηρεί πιο ισχυρή υποστήριξη από άλλους πολιτικούς της αντιπολίτευσης που έριξε των Γιανουκόβιτς. Η θολή εικόνα γύρω από το πρόσωπό της καθιστά δύσκολη οποιαδήποτε πρόβλεψη για το ρόλο που θα παίξει και την επιρροή που θα έχει στις εξελίξεις.
Ο διάδοχός της στο κόμμα της, Αρσένι Γιατσένιουκ, πρώην Υπουργός Οικονομικών και Εξωτερικών, και Υποδιοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, σε πριν τον Γιανουκόβιτς κυβερνήσεις, έχει τα προσόντα αλλά κατά πολλούς είναι ένας άοσμος τεχνοκράτης. Είναι αποδεκτός στη Δύση, οι γνώμες για τους χειρισμούς που έκανε στη διάρκεια των διαδηλώσεων είναι οικουμενικά θετικές, και ειδικά οι δηλώσεις που έχει κάνει ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αποφευχθούν ενέργειες που θα προκαλέσουν τη Μόσχα.
Το άλλο πρόσωπο που αναδείχθηκε από τις διαδηλώσεις είναι ο Βιτάλι Κλίτσκο, επικεφαλής του κόμματος κατά της διαφθοράς. Πρόσωπο νέο χωρίς πολιτικά βάρη από το παρελθόν και με μεγάλο πολιτικό κεφάλαιο στα πεζοδρόμια και τις πλατείες. Παρόλα αυτά έχει δεχθεί σφοδρή κριτική τις τελευταίες ημέρες για το γεγονός ότι δέχθηκε να υπογράψει την προσωρινή συμφωνία που πέτυχαν οι τρείς Ευρωπαίου Υπουργοί Εξωτερικών. Σημαντικό επίσης είναι ότι διατηρεί υψηλού επιπέδου σχέσεις με ευρωπαίους πολιτικούς ηγέτες, μεταξύ των οποίων και η Γερμανίδα Καγκελάριος, Άγκελα Μέρκελ.
Ο απρόβλεπτος και επικίνδυνος παράγοντας στο υπό διαμόρφωση πολιτικό σκηνικό στο εσωτερικό της Ουκρανίας είναι οι ακραίες δυνάμεις. Και θα είναι λάθος να αγνοηθεί η επιρροή που μπορεί να έχουν στις εξελίξεις. Εθνικιστικά κόμματα, και βλέπουμε ήδη δείγματα, μπορεί να αγνοήσουν αποφάσεις του Κοινοβουλίου και να αντιδράσουν έντονα σε ένα πακέτο λιτότητας το οποίο θα απαιτήσει για να δώσει οικονομική βοήθεια το ΔΝΤ.
Για το ρωσόφωνο πληθυσμό ειδικά στην περιοχή της Κριμαίας, δεν χρειάζεται να ειπωθεί ότι θα έχει επιρροή στις εξελίξεις διότι είναι κάτι που ήδη βιώνουμε, ειδικά μετά και τις αποφάσεις των νομοθετικών σωμάτων της Ρωσίας να δώσουν άδεια στο Βλαντιμίρ Πούτιν για χρήση στρατιωτικής δύναμης με στόχο την προστασία των πληθυσμών αυτών.
Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας στις μελλοντικές εξελίξεις είναι και η αποκαλούμενοι ολιγάρχες της Ουκρανίας, οι οποίοι με όπλο την οικονομική τους δύναμη θα συνεχίσουν στο παρασκήνιο να υποσκάπτουν οποιαδήποτε μορφή μεταρρύθμισης που θα πλήξει τα συμφέροντά τους. Βέβαια, η περίπτωση τους μπορεί να λειτουργήσει θετικά, διότι μια διάλυση της Ουκρανίας θα τραυματίσει θανάσιμα τη θέση που σήμερα κατέχουν στη χώρα.
Συμπερασματικά, είναι σαφές ότι η επιτυχία ή η αποτυχία της νέας κατάστασης στην Ουκρανία και η διατήρηση ή όχι της συνοχής της χώρας θα προέλθει, όσο και εάν φαίνεται παράξενο λόγω των εξελίξεων στην Κριμαία, από το εσωτερικό και την ικανότητα των ίδιων των Ουκρανών να ενωθούν κάτω από τη σκέπη της διατήρησης της ανεξαρτησίας τους.