Απλά πράγματα. Ή οι δημοσκοπήσεις “τρελάθηκαν”, ή το εκλογικό σώμα “τρελάθηκε” ή ο Θεοδωράκης -και όχι “Σταύρος” όπως προτιμά ο ίδιος διότι η προσφώνηση με το μικρό όνομα κατακτιέται…- έχει χτυπήσει φλέβα. Δίχως να αποκλείεται να συμβαίνουν και τα τρία, θέλω να σταθώ στο τρίτο κατά σειρά…
Τις προάλλες μια μέτρηση που έγινε για λογαριασμό σάϊτ που υποστηρίζει μετά πάθους το Ποτάμι από την πρώτη μέρα ίδρυσής του έδειξε ότι το νέο κόμμα κερδίζει το 13,5% των ψηφοφόρων. Ζντουπ…
Οι περισσότεροι έπεσαν ξεροί, στη δε Ν.Δ άρχισαν να ψάχνονται γιατί η έρευνα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας έδειξε ότι ένας στους πέντε που ψήφισαν Σαμαρά το 2012 (ιδιαίτερα στις ηλικίες 18-34 και 44-55), τώρα δηλώνει πως θα ψηφίσει “Stavros”.
Άλλη δημοσκόπηση στην Κρήτη -γενέτειρα του ιδρυτή του Ποταμιού- φέρνει το νέο κόμμα στη δεύτερη θέση, πάνω από τη Ν.Δ, ενώ όλες οι έρευνες των τελευταίων ημερών το εμφανίζουν γύρω στο 7%.
Διόλου άσχημα, θα έλεγε κανείς, για ένα νέο κόμμα που δηλώνει ότι θα κατέλθει μόνο στις ευρωεκλογές αλλά στις θέσεις του δεν βρήκε να πει σχεδόν ούτε μια κουβέντα για την Ευρώπη, ενώ δηλώνει αφελώς ότι θα επιλέξει την πολιτική ομάδα του Ευρωκοινοβουλίου στην οποία θα ενταχθεί μόνο όταν ο ευρωβουλευτής ή οι ευρωβουλευτές του πιουν τον πρώτο καφέ τους στην Grand Place και νοικιάσουν διαμέρισμα στο Στρασβούργο.
Τι συμβαίνει λοιπόν;
Νομίζω ότι εκείνο που οι περισσότεροι δεν κατάλαβαν ή άργησαν να καταλάβουν είναι αυτό που ο Θεοδωράκης επαναλαμβάνει ευλαβικά σε κάθε δημόσια εμφάνισή του ή συνέντευξή του. Ότι “δεν υπάρχει Αριστερά και Δεξιά”, κι ότι “κλέβει ιδέες απ΄ όλους”.
Στο Reuters είπε ότι “όταν το πλοίο βουλιάζει δεν ψάχνεις αριστερό ή δεξιό μηχανικό αλλά ψάχνεις έναν καλό μηχανικό”. Ο δε συγγραφέας, διαφημιστής και blogger Νίκος Δήμου ομολόγησε ότι αποφάσισε να “κατέβει” στο Ποτάμι επειδή ο Θεοδωράκης τον διαβεβαίωσε ότι “το κόμμα δεν θα έχει ιδεολογία”.
Αυτή η απλουστευτική και επικίνδυνα διαβρωτική προσέγγιση του ότι “δεν υπάρχουν ιδεολογίες” και “δεν υπάρχει Αριστερά και Δεξιά” είναι, κατά τη γνώμη μου, η…φλέβα που ευφυώς χτύπησε ο ιδρυτής του Ποταμού.
Το νέο κόμμα επιδιώκει να απευθυνθεί στις νεότερες ηλικίες. Στους λιγοστούς εργαζόμενους και στους πολλούς ανέργους. Σε όλους εκείνους που θεωρούν πως δεν έχουν μέλλον σε μια χώρα την οποία κατέστρεψαν “οι μεγάλοι”, “οι βολεμένοι”, τα κόμματα και οι ιδεολογίες. Για όλους αυτούς η κρίση δεν είναι μόνο κρίση είναι το Τέλος της Εποχής των Ιδεολογιών και μαζί το Τέλος της Εποχής των (κομματικών και ιδεολογικών) Δεινοσαύρων.
Έως ένα βαθμό αυτό θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι σωστό. Ναι φταίνε τα κόμματα, όχι, όμως, επειδή είναι Αριστερά, Σοσιαλδημοκρατικά ή Φιλελεύθερα αλλά διότι τα συστήματα εξουσίας και διαπλοκής που τα εκπροσώπησαν δεν υπήρξαν ποτέ ουσιαστικά Αριστεροί, Σοσιαλδημοκράτες ή Φιλελεύθεροι. Δεν φταίνε, δηλαδή, οι ιδεολογίες αλλά αυτοί που τις “καβάλησαν” ως Πόρσε Καγιέν, τις εκμεταλεύτηκαν, τις ξεζούμισαν και εγκαθίδρυσαν τους μηχανισμούς κλεπτοκρατίας και πελατειακής νοοτροπίας.
Αυτά ο Θεοδωράκης δεν θέλει να τα πει. Είναι βολικό να λες “φταίνε τα κόμματα” αλλά πόσο ειλικρινές είναι όταν κάνεις κι εσύ κόμμα; Διαφορετικό κόμμα, θα ισχυριστούν κάποιοι στο Ποτάμι. Μα πως είναι διαφορετικό ένα κόμμα που κατηγορεί τον αρχηγισμό και το νεποτισμό όταν προβάλλει το πιο αρχηγικό μοντέλο που υπήρξε ποτέ τα τελευταία χρόνια;
Τι είναι το Ποτάμι; Εάν ρωτήσει κανείς οποιονδήποτε 18άρη έξω από τα Starbucks θα απαντήσει -είμαι βέβαιος- “το κόμμα του Θεοδωράκη”.
Είναι, επίσης, βολικό να χαϊδεύεις αυτιά λέγοντας “φταίνε οι ιδεολογίες”. Όλες; Ή, μήπως, φταίνε οι άνθρωποι που βυσσοδόμησαν (σ)τις ιδεολογίες; Πολιτικοί, πολιτικά και μιντιακά συστήματα και μηχανισμοί διαπλοκής που πολλοί εξ ημών -αναμφισβήτητα και ο ίδιος ο Θεοδωράκης- υπηρετήσαμε επί χρόνια. Με μια μικρή ποιοτική διαφορά: κάποιοι υπήρξαμε μικρά γρανάζια, κάποιοι μεγαλύτερα και κάποιοι υπαρχηγοί και γελωτοποιοί των συστημάτων αυτής της εξουσίας.
Φταίει, για παράδειγμα, η αξιακή θεώρηση του σοσιαλισμού ή φταίει ο Σημίτης, ο Γιάννος, ο Άκης, ο Τσουκάτος, ο Παπανδρέου και άλλοι; Φταίει ο φιλελευθερισμός, ή φταίνε ο Μητσοτάκης, ο Καραμανλής, η Ντόρα, ο Σαμαράς και άλλοι; Και γιατί σε άλλες πολιτισμένες χώρες οι ιδεολογίες εξακολουθούν να υφίστανται εις πείσμα των εσχατολόγων;
Τείνω να πεισθώ ότι ο Θεοδωράκης έχει “χτυπήσει φλέβα”. Και εάν, πράγματι, αυτό ισχύει τότε μπορεί να πάει πολύ ψηλά. Μέσα στην απελπισία του ο νέος κόσμος προτιμά να γραπωθεί από την ιδεολογία της μη ιδεολογίας και από το “φταίνε όλοι οι άλλοι” παρά να ξεχωρίσει την ήρα από το στάρι. Το δεύτερο είναι κουραστικό και γίνεται ακόμα πιο κουραστικό όταν δεν είσαι εκπαιδευμένος. Όταν σε έχουν εξοστρακίσει και σου έχουν κάνει πλύση εγκεφάλου με τα The Voice, τα Dancing with the stars, τις Λυμπεριάδες και τους Άνδρες της Χρονιάς….