Του Σεραφείμ Π. Κοτρώτσου
To 2012, η ελληνική κοινωνία σύρθηκε σε μία διπλή εκλογική αναμέτρηση ανάμεσα στα καυδιανά δίκρανα ενός θηριώδους ψυχολογικού εκβιασμού για συνολική και ανεξέλεγκτη χρεοκοπία και έξοδο της χώρας από την ευρωζώνη.
Ενώ ακόμα και ο ίδιος ο τότε πρωθυπουργός και έμπειρος τραπεζίτης κ. Λουκάς Παπαδήμος περιέγραφε από το βήμα της Βουλής τον «εφιάλτη» των άδειων ραφιών στα σούπερ μάρκετ και οι συνεπικουρήσαντες στον εκβιασμό μιλούσαν ακόμα και για στρατό που θα προστατεύει τα ATM των τραπεζών, ο τότε «μέτοχος» της τριμερούς κυβέρνησης και σημερινός πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς επέμενε σθεναρά για την ανάγκη διεξαγωγής πρόωρων εκλογών.
Περίπου μετά από τρία χρόνια οδυνηρών μνημονιακών πολιτικών, πτωχοποίησης, ύφεσης και ανεργίας και μετά την κυβερνητική θριαμβολογία ότι « η Ελλάδα διασφάλισε οριστικά και αμετάκλητα τη θέση της στην ευρωζώνη», ότι «το πρόγραμμα πέτυχε» και τους πομφόλυγες περί success story, η πιθανότητα να οδηγηθεί η χώρα σε πρόωρες κάλπες μεταμορφώνεται, ξανά, στο «φάντασμα» του 2012.
Ρητορική η ερώτηση: μα, εάν τρία χρόνια μετά, ο κίνδυνος χρεοκοπίας και Grexit παραμένει ενεργός, τότε πως πέτυχαν τα προγράμματα διάσωσης που εξασφάλιζαν το μέλλον της ελληνικής οικονομίας εντός της ευρωζώνης;
Και γιατί ο κ. Σαμαράς που απαιτούσε εκλογές το 2012, τώρα τις ξορκίζει λέγοντας ότι ισοδυναμούν με καταστροφή της χώρας;
Το επόμενο διάστημα θα ειπωθούν πολλά από τους διαχειριστές της στρατηγικής του φόβου. Η βασική λέξη που ήδη διατυπώνεται ως σύνθημα που πυροδοτεί τα φοβικά αντανακλαστικά είναι η λέξη «Κύπρος». Είναι το password της πόλωσης και της καταστροφολογίας.
Ισχύουν, όμως, όλα αυτά που ακούγονται ή θα ακουστούν;
Πρώτον, οι κυπριακές τράπεζες υποχρεώθηκαν στο οδυνηρότατο bail-in επειδή βρέθηκαν δίχως κεφαλαιακή επάρκεια. Οι ελληνικές τράπεζες είναι πλήρως ανακεφαλαιοποιημένες, με την πιστοποίηση των πρόσφατων stress tests και δεν διατρέχουν κανένα κίνδυνο. Χρηματοδοτούνται, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, με collateral ομόλογα από την ΕΚΤ για την κάλυψη του κενού που διαμορφώνεται μεταξύ καταθέσεων και δανείων που στην περίπτωση της χώρας μας φθάνει τα 40 δις. Με δέσμευση του Μάριο Ντράγκι, κατά τη δίμηνη παράταση του μνημονίου κανένα απολύτως πρόβλημα χρηματοδότησης των ελληνικών τραπεζών δεν πρόκειται να παρουσιαστεί.
Δεύτερον, ακόμα κι αν η ΕΚΤ, σε μία επίδειξη «δικτατορικής» ισχύος σε μία νέα κυβέρνηση, αποφάσιζε να διακόψει τη χρηματοδότηση στις ελληνικές τράπεζες, αυτές θα μπορούσαν να προσφύγουν στον ELA (Μηχανισμός Έκτακτης Χρηματοδότησης) της ΤτΕ και να δανεισθούν. Ακόμα και στην ακραία περίπτωση ενός ολιγοήμερου bankrun, η ΤτΕ μπορεί να δανείσει αρκετές δεκάδες δις ευρώ. Την άποψη αυτή, μάλιστα, διατύπωσε, πρόσφατα, δημοσίως και ο chief economist της Alpha Bank κ. Μιχάλης Μασουράκης.
Τρίτον, για την περίοδο Φεβρουαρίου- Ιουλίου υπάρχουν –σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΔΔΗΧ- λήξεις μόνο εντόκων γραμματίων περίπου 3 δις ευρώ, τα οποία, ούτως ή άλλως, και η παρούσα κυβέρνηση θα τα μετέθετε χρονικά (ρολάρισμα) και θα ανανέωνε με νέες εκδόσεις. Το ίδιο θα κάνει και η οποιαδήποτε νέα κυβέρνηση.
Βεβαίως, σημαντικές λήξεις ομολόγων (ύψους 7 δις ευρώ) εντοπίζονται την περίοδο Ιουλίου- Αυγούστου 2015, κάτι που σημαίνει πως η όποια νέα κυβέρνηση έχει ένα «παράθυρο ευκαιρίας» λίγων μηνών να επαναδιαπραγματευθεί σχετικά με την αναδιάρθρωση του χρέους.
Όλα τα παραπάνω θα συμβούν σε συνθήκες πρωτογενούς πλεονάσματος που σημαίνει ότι η χώρα μπορεί να εξυπηρετεί τις βασικές εσωτερικές υποχρεώσεις της και ενώ εκκρεμεί η δόση των 5,3 δις ευρώ (και επιπλέον το πρόγραμμα του ΔΝΤ που συνεχίζεται) που, όμως, οι δανειστές συνδέουν με τη γραμμή πίστωσης και την υπογραφή νέας συμφωνίας.
Συμπέρασμα:
Περίστροφα πάνω στο τραπέζι υπάρχουν και πάντοτε θα υπάρχουν για μία υπερδανεισμένη χώρα που δεν έχει συμφωνήσει ακόμα το θέμα της αναδιάρθρωσης του χρέους της. Η εικόνα της καταστροφής που καλλιεργούν, ωστόσο, κάποιοι εντός και εκτός Ελλάδας είναι, προφανώς, υπερβολική και αποσκοπεί στον ψυχολογικό εκβιασμό της κοινής γνώμης…