Του Ελευθέριου Φωτίου
Χειρουργός – Ιατρός ΚΕΕΛΠΝΟ
Παρ ότι μικρός σε βάρος και σε διαστάσεις,είναι ίσως ο πιό σημαντικός ενδοκρινής αδένας του ανθρώπινου οργανισμού
Τα ανοτομικά του όρια τον τοποθετούν στην περιοχή του τραχήλου,κάτω από τον λάρυγγα.
Ο Θυρεοειδής αδένας εκλύει και αποθηκεύει σημαντικότατες ορμόνες (Τ3,Τ4 κα0 που επιτελούν βασικό ρυθμιστικό ρόλο σε πολλές λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού και επιτελούν πρωταρχικό ρόλο σχεδόν στο σύνολο των ανθρώπινων λειτουργιών.
Οι πιο συνηθισμένες παθήσεις που συναντάμε σήμερα και αφορούν τον θυρεοειδή είναι :
-απλή βρογχοκήλη
-οζώδης ή πολυοζώδης βρογχοκήλη
-όζοι κυστικοί ή συμπαγής
-φλεγμονώδεις παθήσεις του αδένα με προεξάρχουσα την αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα,γνωστή και ως θυρεοειδίτιδα hasimoto
-υπερλειτουργία του αδένα (υπερθυρεοειδισμός)
-υπολειτουργία του αδένα (υποθυρεοειδισμός)
-καρκίνος του θυρεοειδούς.
Στατιστικά στοιχεία μας δείχνουν ότι το σύνολο των παθήσεων του θυρεοειδή εμφανίζονται συχνώτερα στις γυναίκες ,με αναλογία που αγγίζει γιά το σύνολα των παθήσεων το 6 : 1
Η πλειονότητα των λειτουργικών προβλημάτων αντιμετωπίζεται τις περισσότερες φορές με επιτυχία με συντηριτική αγωγή από ειδικούς ενδοκρινολόγους.
Τι οδηγεί ,όμως έναν ασθενή στον χειρουργό ;
Τό διαφοροδιαγνωστικό πρόβλημα που προκύπτει για την κακοήθεια ή όχι των θυρεοειδικών όζων ,είναι σίγουρα η πρώτη αιτία
Θυρεοειδικούς όζους θα εμφανίσει το 10/100 περίπου του πληθυσμού και περίπου το 35/100 των γυναικών ηλικίας άνω των 60 ετών.
Οι κυστικοί όζοι είναι καλοήθεις αλλά δυστυχώς αποτελούν την μειοψηφία των θυρεοειδικών όζων.
Η υποψία κακοήθειας υπάρχει στον κλινικό ιατρό όταν το υπερηχογράφημα του αδένα θα αναδείξει συμπαγής όζους με ιδιαίτερη αγγείωση.
Σε συμπαγής όζους με ιδιαίτερη αγγείωση και σημαντική αύξηση διαστάσεων σε σύντομο χρονικό διάστημα ,η καθοδηγούμενη υπερηχογραφικά βιοψία δια λεπτής βελόνης FNA,κρίνεται απαραίτητη Επί ενδείξεων ή ακόμη και έντονη υπόνοια κακοήθειας ο ασθενής πρέπει να οδηγείται στό χειρουργείο,γαι να υποβληθεί σε ολική θυρεοειδεκτομή με ταυτόχρονο λεμφαδενικό καθαρισμό όπου απαιτείται.
Το αναπλαστικό καρκίνωμα είναι το πιο κακόηθες και επιθετικό αλλά ευτυχώς και το πιό σπάνιο.
Ακολουθούν το μυελοειδές καρκίνωμα,το θηλακιώδες και τέλος το θηλώδες καρκίνωμα που είναι το συχνοτερο και έχει την καλύτερη πρόγνωση.
Η έκθεση σε μεγάλα επίπεδα ακτινοβολίας,κυρίως στην περιχή του τραχήλου της κεφαλής,η διαβίωση σε περιοχές με υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας ,τα σχετικά πρόσφατα πυρηνικά ατυχήματα,οι αδιάγνωστοι θυρεοειδικοί όζοι,οι χρόνια παραμελημένες φλεγμονές του αδένα,η καθυστερημένη διάγνωση,ίσως αποτελούν εκλυτικούς παράγοντες ανάπτυξης θυρεοειδικού καρκίνου.
Είναι τέλος σημαντικό να αναφερθεί η ισχυρή συσχέτιση του μυελοειδούς καρκίνου θυρεοειδούς με κληρονομικούς παράγοντες.
Άτυπα συμπτώματα όπως βράγχος φωνής,δυσκαταποσία,και επίμονος μη παραγωγικός βήχας πρέπει άμεσα να κινητοποιούν τον ασθενή προς τον ειδικό.
Χειρουργική αποκατάσταση θα απαιτηθεί και σε ασθενείς με πολυοζώδη βρογχοκήλη,λόγω των πιεστικών φαινομένων στην περιοχή του τραχήλου,αλλά και στην δυσκολία ρύθμισης των θυρεοειδικών ορμονών με συντηριτική αγωγή.
Στίς περιπτώσεις θυρεοειδικού καρκίνου και μετα το πέρας της ολικής θυρεοειδεκτομής,θα πρέπει να εκτελείται σπινθηρογραφικός έλεγχος του τραχήλου για να εκτιμήσουμε την ύπαρξη ή όχι θυρεοειδικού υπολείμματος.
Τό ποσότης δόσης του ραδιενεργού ιωδίου Ι 131 και πιο σπάνια Ι 123 που θα δοθεί στόν ασθενή είναι συνάρτηση του θυρεοειδικού υπολείμματος και της ανατομοπαθολογικής έκθεσης.
Το ραδιενεργό ιώδιο θα καταστρέψει τυχόν καρκινικά κύτταρα στο θυρεοειδικό υπόλειμμα.
Η επέμβαση της ολικής θυρεοειδεκτομής,είναι μια απαιτητική χειρουργική πράξη που θα πρέπει να εκτελείται από χειρουργούς έμπειρους στο αντικείμενο και άριστους γνώστες της ανατομικής του τραχήλου
Η άρτια εγχειρητική τεχνική θα δώσει στον ασθενή ίαση σ ένα ποσοστό που θα αγγίζει το 90/100 στούς καλά διαφοροποιημένους όγκους
Συμπτώματα όπως εφίδρωση άκρων,αναίτια ταχυκαρδία,έντονη ευερεθιστότητα ,αυξομειώσεις σωματικού βάρους, εξόφθαλμος,διόγκωση στην περιοχή του τραχήλου,ψηλαφητοι τραχηλικοί λεμφαδένες, κ.α ,δεν πρέπει να υποτιμηθούν ούτε από τον ασθενή αλλα ούτε και από τους ιατρούς των πρωτοβάθμιων δομών υγειας.
Το πρότυπο Κ.Υ Περιστερίου λειτουργεί με τη συνδρομή του κέντρου ελέγχου και πρόληψης νοσημάτων ΚΕΕΛΠΝΟ με έμπειρο και ικανό ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Από τον Οκτώβριο του 2013 εργάζεται για την προάσπιση της δημόσιας υγείας μέσα από δωρεάν προγράμματα πρόληψης που πραγματοποιεί.
Ένα τέτοιο πρόγραμμα ήταν και αυτό της προληπτικής εξέτασης του θυρεοειδούς αδένα που αγκαλιάστηκε με την μεγάλη συμμετοχή των δημοτών του Περιστερίου αλλά και των γύρω δήμων και υλοποιήθηκε απο το χειρουργικό και ακτινολογικό τμήμα του κέντρου μας.
Θέλω τέλος να ευχαριστήσω την διοίκηση του ΚΕΕΛΠΝΟ,αλλά και την διοικητική υπεύθυνη του Κ.Υ Ε.Χατζηπασχάλη,για την συμβολή τους στην αναβάθμιση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας που επιχειρείται στις μέρες μας.