Newsroom «Οι καλοκαιρινές διακοπές τελείωσαν, καιρός να πληρώσουμε όλοι τους φόρους μας» διαμηνύει ο ΟΟΣΑ προς τις μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις με παγκόσμια παρουσία, οι οποίες έχουν αναγάγει τη φοροδιαφυγή σε επιστήμη, με αποτέλεσμα να χάνουν οι εθνικές κυβερνήσεις από 100 ως 240 δισ. δολάρια ετησίως. Δηλαδή στην καλύτερη περίπτωση το 4% και στη χειρότερη το 10% του συνόλου των φορολογικών εσόδων παγκοσμίως.
Ο ΟΟΣΑ ανακοίνωσε τη Δευτέρα 15 δράσεις που πρέπει να αναληφθούν σε παγκόσμια κλίμακα και με διεθνή συνεργασία προκειμένου να εξαναγκαστούν οι μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις να αποδίδουν τους αναλογούντες φόρους επί των κερδών που αποκομίζουν σε κάθε χώρα και να πάψει το φαινόμενο της λογιστικής μεταφοράς κερδών από χώρα σε χώρα, με μεθόδους στο όριο της νομιμότητας, ώστε να καταλήξουν εν τέλει να φορολογηθούν με σχεδόν μηδενικούς συντελεστές.
Σύμφωνα με το Βήμα, οι δράσεις αυτές πρόκειται να τεθούν επί τάπητος την εβδομάδα αυτή από τους υπουργούς Οικονομικών της G20, δηλαδή της ομάδας των 20 κρατών με το μεγαλύτερο ΑΕΠ παγκοσμίως. Εφόσον εγκριθούν θα σταλούν για την τελική επικύρωση σε επίπεδο αρχηγών κρατών στη σύνοδο κορυφής της G20 που θα λάβει χώρα τον Νοέμβριο στην Αττάλεια της Τουρκίας.
«Υπεραισιόδοξα» μέτρα
Κάποιες από τις δράσεις που προτείνει ο ΟΟΣΑ -όπως είναι οι διακυβερνητικές συνεργασίες για τον περιορισμό των φοροαπαλλαγών, θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν «υπεραισιόδοξες» σε ό,τι αφορά στην εφαρμογή τους. Όταν η Ευρωζώνη αδυνατεί να πετύχει τη φορολογική ενοποίηση είναι μάλλον ουτοπικό να περιμένει κανείς ότι θα συμφωνήσει σε κάτι τέτοιο η διεθνής κοινότητα.
Προτείνονται όμως και δράσεις με πιο εφικτούς στόχους, όπως είναι η υποχρέωση από τις επιχειρήσεις να ανακοινώνουν επακριβώς τον κύκλο εργασιών και τα κέρδη τους σε κάθε χώρα στην οποία έχουν παρουσία, αλλά και η υποχρέωση από τις φορολογικές αρχές της κάθε χώρας να δημοσιοποιούν τα σχετικά στοιχεία.
Οι ανεπτυγμένες χώρες -είναι αυτές άλλωστε που μετέχουν στον ΟΟΣΑ- θα αναπτύξουν ένα σύστημα αμοιβαίου ελέγχου και εποπτείας (η καθεμία θα έχει δικαίωμα δηλαδή να πληροφορείται και να ελέγχει για τις δραστηριότητες μιας εταιρείας σε κάποια άλλη χώρα). Και συν τω χρόνω θα ασκήσουν πιέσεις προς τις αναπτυσσόμενες χώρες να πράξουν και αυτές το ίδιο.
Αντιδράσεις από ΜΚΟ
Την απογοήτευσή τους για τη σχεδιαζόμενη πρωτοβουλία του ΟΟΣΑ εκφράζουν πάντως διάφορες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, οι οποίες εκτιμούν ότι οι εθνικές κυβερνήσεις δείχνουν να μην κατάλαβαν τίποτε από τα αναρίθμητα επιχειρηματικά σκάνδαλα που συνταράσσουν όλο και συχνότερα την υφήλιο. Η Μανόν Ομπρί της Oxfam και η Λουσί Βατρινέ της CCFD-Terre Solidaire μιλώντας στον «Figaro» κάνουν λόγο για «θολές ρυθμίσεις», για «περίπλοκους και έωλους κανόνες», που αφορούν μόνο το 10%-15% των πολυεθνικών επιχειρήσεων.
Οι ΜΚΟ θεωρούν επίσης ότι το ευρύ κοινό δεν θα έχει πρόσβαση στις πληροφορίες που αφορούν τις μεγάλες επιχειρήσεις, ενώ καταγγέλλουν ότι «οι φτωχές χώρες εξαιρούνται και πάλι από τη διαδικασία επίλυσης ενός προβλήματος που τις αφορά άμεσα και το οποίο ρυθμίζεται από τις πλουσιότερες χώρες του πλανήτη», δηλαδή τις 34 του ΟΟΣΑ και εκείνες του G20.
Σε θυγατρικές τα κέρδη
Πάντως, είναι χαρακτηριστικό ότι λίγες ώρες μετά τις ανακοινώσεις του ΟΟΣΑ και των ΜΚΟ που ακολούθησαν, έρευνα των αμερικανικών οργανώσεων Citizens for Tax Justice US Public Interest Research Group Education Fund έδειξε ότι οι 500 μεγαλύτερες σε κεφαλαιοποίηση επιχειρήσεις των ΗΠΑ διατηρούν εκτός αμερικανικής επικράτειας κέρδη άνω των 2,1 τρισ. δολαρίων, με αποτέλεσμα η αμερικανική κυβέρνηση να χάνει φόρους ύψους 620 δισ. δολαρίων.