Οι “σκληροί” της τρόϊκας επιχειρούν να κρατήσουν “όμηρο” τον Αλέξη Τσίπρα καθυστερώντας την ολοκλήρωση της αξιολόγησης- Συναγερμός στο Μέγαρο Μαξίμου- Αναζητούνται συμμαχίες με επαφές σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες από τον Ευκλείδη Τσακαλώτο- Δεν αποκλείεται να ζητήσει και Σύνοδο Κορυφής ο πρωθυπουργός…
«Εργαστήριο» πολιτικών εξελίξεων ίσως αποδειχθεί η διαπραγμάτευση του «σχεδίου Κατρούγκαλου» με την τρόϊκα, παρά το γεγονός ότι από το Μέγαρο Μαξίμου διαμηνύεται σε όλους τους τόνους ότι είναι εξασφαλισμένη η κυβερνητική πλειοψηφία των 153 βουλευτών.
Προσώρας αυτό που υπάρχει πάνω στο τραπέζι είναι η πρόταση για το Ασφαλιστικό που δημοσιοποίησε ο αρμόδιος υπουργός κ. Γιώργος Κατρούγκαλος μέσω των επαφών που είχε με τα πολιτικά κόμματα. Οι Θεσμοί έλαβαν την κυβερνητική πρόταση αλλά ακόμα δεν έχει γνωστοποιηθεί κάποια επίσημη τοποθέτηση, κάτι που αναμένεται να γίνει στη συνεδρίαση του Eurogroup στις 14 του μηνός, κυρίως, όμως, με την άφιξη των τεχνικών κλιμακίων στην Αθήνα στις 18 Ιανουαρίου.
Ανεπισήμως διαμηνύεται πως οι δανειστές δεν πρόκειται να δεχθούν την αύξηση των εργοδοτικών εισφορών και τα ποσοστά αναπλήρωσης στις κύριες συντάξεις που προτείνει η Αθήνα. Όμως, το πλαίσιο συναίνεσης με τους εργοδοτικούς φορείς (για αύξηση 1% στις εργοδοτικές εισφορές συν 0,5% στις ασφαλιστικές) που κατόρθωσε να δημιουργήσει η κυβέρνηση μετά την υψηλού συμβολισμού συνάντηση του πρωθυπουργού με τους εκπροσώπους της επιχειρηματικότητας και του εμπορίου στο Μέγαρο Μαξίμου ίσως αλλάξει τα δεδομένα και πείσει τους Θεσμούς.
Στην κυβέρνηση επικρατεί η άποψη πως τελικά οι δανειστές θα αποδεχθούν, με μικρές αλλαγές, το «σχέδιο Κατρούγκαλου», για να μην προκαλέσουν εμπλοκή στο ελληνικό πρόγραμμα αλλά θα ζητήσουν από τον πρωθυπουργό κ. Αλέξη Τσίπρα να δεσμευτεί πως θα δρομολογηθούν διαβουλεύσεις για ένα «Ασφαλιστικό 2» πριν το 2018, οπότε και λήγει η περίοδος υλοποίησης του τρίτου μνημονίου. Η εκτίμηση αυτή είναι κατά βάση πολιτική και στηρίζεται στο ότι, όπως λένε και στο Μέγαρο Μαξίμου, οι Βρυξέλλες δεν επιθυμούν να κλονιστεί η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- Αν.Ελ, με μείζονα θέματα, όπως το Προσφυγικό, ανοικτά και, επιπροσθέτως, όταν δεν διαφαίνεται κάποια εναλλακτική πολιτική λύση από την πλευρά της Ν.Δ, η οποία θα αποκτήσει μεν ηγεσία μετά την αυριανή εκλογή, θα παραμείνει, ωστόσο, εκ των πραγμάτων για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα σε αναζήτηση ταυτότητας και πολιτικού βηματισμού.
ΟΙ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΤΣΙΠΡΑ
Παρόμοιες πολιτικές «προβλέψεις», όμως, έχουν διαψευσθεί κατά το παρελθόν (τόσο επί διακυβέρνησης Σαμαρά, όσο και κατά το επτάμηνο της πρώτης κυβέρνησης Τσίπρα) και γι αυτό ο πρωθυπουργός μελετά σειρά πολιτικών πρωτοβουλιών:
– Σε αντίθεση με τους υψηλούς τόνους αντιπαράθεσης κυβέρνησης- αντιπολίτευσης, τις τελευταίες ημέρες, σκοπεύει να αποστείλει επιστολές στο νέο πρόεδρο της Ν.Δ (στο Μαξίμου ελπίζουν αυτός να είναι ο κ. Βαγγέλης Μεϊμαράκης που θεωρείται πιο ανοικτός σε συνεννόηση, παρότι εσχάτως αναγκάστηκε και αυτός για εσωκομματικούς λόγους να δηλώσει ότι η Ν.Δ δεν θα στηρίξει το νομοσχέδιο, ακόμα κι αν χρειαστεί να οδηγηθεί η χώρα σε εκλογές!), στην κ. Φώφη Γεννηματά και στους κ.κ Σταύρο Θεοδωράκη και Βασίλη Λεβέντη, καλώντας τους σε κοινό μέτωπο υπέρ της μη μείωσης των συντάξεων, στο πνεύμα της πρότασης που είχε διατυπώσει κατά το πρόσφατο Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας,
– Θα επιδιώξει πολιτική διαπραγμάτευση –κατά το μοντέλο των κόκκινων δανείων, για το οποίο βρήκε ευήκοον ους στον Γάλλο πρόεδρο κ. Φρανσουά Ολάντ- και γι αυτό θα συζητήσει με την Γερμανίδα καγκελάριο κ. Άνγκελα Μέρκελ και τη Γενική Διευθύντρια του ΔΝΤ, στο περιθώριο του forum του Νταβός, στις 21-22 Ιανουαρίου. Ο κ. Τσίπρας ελπίζει πως εάν αμβλυνθούν οι ισχυρές αντιρρήσεις του ΔΝΤ –που ζητά εδώ και τώρα μεγάλες μειώσεις στις συντάξεις- και η κ. Μέρκελ αντιληφθεί την πολιτική διάσταση του θέματος, τότε η κυβέρνησή του θα ξεπεράσει τον σκόπελο.
– Ελπίζει, τέλος, σε παρέμβαση των κ.κ Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ και Μάρτιν Σουλτς αλλά και των πολιτικών ομάδων του ΕΛΚ και των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών προς τη Ν.Δ, το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι για ένα πλαίσιο συναίνεσης, βασιζόμενος στις πιέσεις των δανειστών για ευρύτατη πλειοψηφία στην ελληνική Βουλή. Η «φιλοσοφία» αυτών των πιέσεων των δανειστών εδράζεται στο ότι το Ασφαλιστικό, ως μείζονα μεταρρύθμιση, υπερβαίνει την τετραετία διακυβέρνησης, ως εκ τούτου η βιωσιμότητά του εξασφαλίζεται μόνο με αποδοχή του όποιου σχεδίου και από την αντιπολίτευση. Στο Μέγαρο Μαξίμου γνωρίζουν πως η διαμόρφωση ενός πλαισίου συναίνεσης σχετικά με το Ασφαλιστικό θα οδηγήσει στο επόμενο βήμα –το οποίο επιδιώκουν οι Βρυξέλλες- για διεύρυνση της κυβερνητικής πλειοψηφίας. Οι πληροφορίες από τη Δημοκρατική Συμπαράταξη αναφέρουν πως δεν αποκλείουν την υπερψήφιση επί μέρους άρθρων του Ασφαλιστικού, σε ανάλογη γραμμή κινούνται και στο Ποτάμι. Έτσι, το Ασφαλιστικό ίσως γίνει πεδίο δοκιμής για μία μελλοντική κυβερνητική συνεργασία και γι αυτό συνεργάτες του πρωθυπουργού επικαλούνται και το άρθρο της κ. Γεννηματά στον «Ελεύθερο Τύπο» με το οποίο έκανε λόγο για «κυβερνητική συνεργασία φιλοευρωπαϊκών πολιτικών δυνάμεων». Σε μία τέτοια περίπτωση, όμως, είναι εξαιρετικά πιθανό να αναγκαστεί να υπερβεί τη σημερινή του συνεργασία με τον κ. Πάνο Καμμένο.
Στο πλαίσιο αυτό αποκτά ιδιαίτερη σημασία και το διπλό ραντεβού του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Προκόπη Παυλόπουλου με τον κ. Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε στο Βερολίνο και με τον επικεφαλής της ΕΚΤ κ. Μάριο Ντράγκι στη Φραγκφούρτη, στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψής του στη Γερμανία κατά το δεύτερο 15νθήμερο του Ιανουαρίου, λίγο, δηλαδή, πριν την κατάθεση του νομοσχεδίου στη Βουλή, κάτι που τοποθετείται, τελικά, στο τρίτο δεκαήμερο του μήνα ή το πρώτο του Φεβρουαρίου –εάν απαιτηθεί περισσότερος χρόνος διαπραγμάτευσης.
ΤΟ ΚΑΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ
Όλα τα παραπάνω συνιστούν το πιο …ευχάριστο, ίσως, σενάριο για την κυβέρνηση. Εκείνο, από την άλλη πλευρά, που απεύχονται είναι να γίνει το Ασφαλιστικό αντικείμενο εκμετάλλευσης των ακραίων συντηρητικών κύκλων της Ευρώπης που συντάσσονται υπό τον κ. Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε. Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών ενδέχεται να αξιοποιήσει τις σοβαρές αντιρρήσεις του ΔΝΤ επί του ελληνικού σχεδίου και να επιδιώξει να ωθήσει την πολιτική κατάσταση στη χώρα μας προς μία οικουμενική κυβέρνηση «τύπου Παπαδήμου» με αντάλλαγμα την ομαλή ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, την ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ και την έναρξη της συζήτησης για ελάφρυνση του χρέους. Ο κ. Σόϊμπλε δεν ασπάστηκε ποτέ την άποψη ότι η κυβέρνηση Τσίπρα μπορεί να υλοποιήσει το τρίτο μνημόνιο, κάτι το οποίο αποτυπώθηκε τις τελευταίες ημέρες και στην αρθρογραφία μερίδας γερμανικών μέσων ενημέρωσης που θεωρούνται φίλα προσκείμενα στον ισχυρό άνδρα της γερμανικής πολιτικής ελίτ.
Το παραπάνω σενάριο ενισχύεται, πλέον, μετά την ηχηρή παρέμβαση του Ολλανδού υπουργού Οικονομικών και προέδρου του Eurogroup κ. Γερούν Ντάϊσελμπλουμ, ο οποίος αφενός κατέστησε σαφές ότι ελληνικό πρόγραμμα χωρίς ΔΝΤ δεν υπάρχει και αφετέρου προειδοποίησε πως η αξιολόγηση δεν θα ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη φεβρουαρίου ή το πρώτο 15νθήμερο του Μαρτίου, όπως προσδοκά η κυβέρνηση, αλλά μπορεί να καθυστερήσει για αρκετούς μήνες.
Δεδομένου ότι ο κ. Ντάϊσελμπλουμ θεωρείται «εντολοδόχος» του κ. Σόϊμπλε αλλά και επειδή η Ολλανδία θα κατέχει την προεδρία της Ε.Ε για το επόμενο εξάμηνο, οι δηλώσεις αυτές ισοδυναμούν με «απειλή πολέμου» κατά της Αθήνας από τους σκληρούς βορειοευρωπαϊκούς κύκλους που καθοδηγούνται από το Βερολίνο.
Ο κ. Τσίπρας δεν κρύβει την ανησυχία του ότι αυτοί οι συντηρητικοί κύκλοι θα επιχειρήσουν να τον καταστήσουν όμηρο, καθυστερώντας την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και σφίγγοντας τον κλοιό στην Αθήνα με την μη εκταμίευση της επόμενης δόσης των 5,5 δις που θεωρείται ζωτικής σημασίας για την αναζωογόνηση της οικονομίας.
Πολλά, λοιπόν, θα κριθούν από τη στάση των Θεσμών αλλά και την ευελιξία που θα επιδείξει η κυβέρνηση κατά την διαπραγμάτευση. Θα κριθούν, όμως, κυρίως από το εάν σταθεί εφικτό να συγκροτήσει η κυβέρνηση ένα ευρωπαϊκό λόμπυ υπέρ του σχεδίου της. Οι συναντήσεις στο Νταβός αποκτούν ιδιαίτερη αξία, όπως μεγάλη σημασία έχουν και οι επαφές του υπουργού Οικονομικών κ. Ευκλείδη Τσακαλώτου με τους ομολόγους του στην Ιταλία, τη Γαλλία και την Πορτογαλία. Δεν είναι τυχαίο, δε, ότι ο υπουργός Οικονομικών θα συναντήσει και τον Φινλανδό ομόλογό του κ. Αλεξάντερ Στουμπ που ανήκει στον σκληρό πυρήνα της ομάδας Σόϊμπλε.