Η ανταγωνιστικότητα, η ανάπτυξη, η απασχόληση, αλλά και η ασφάλεια με έμφαση στο προσφυγικό αποτελούν τις βασικές προτεραιότητες του προϋπολογισμού της Ε.Ε. για το 2017, σύμφωνα με το σχέδιο της κοινής θέσης που συμφωνήθηκε μεταξύ των μόνιμων αντιπροσώπων των κρατών-μελών.
Το σχέδιο θα επικυρωθεί σε πολιτικό επίπεδο από τους υπουργούς μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου, ενώ στη συνέχεια θα ακολουθήσουν οι διαπραγματεύσεις με την Ευρωβουλή στο πλαίσιο της διαδικασίας συναπόφασης με στόχο να ολοκληρωθούν μέχρι τον Δεκέμβριο.
Η Ελλάδα θα συνεχίσει και στο πλαίσιο του προϋπολογισμού του 2017 να επωφελείται από τις αυξημένες προκαταβολές, τον λεγόμενο μηχανισμό «συμπληρωματικής πληρωμής», λαμβάνοντας υπόψη τα προβλήματα ρευστότητα που εξακολουθεί να αντιμετωπίζει.
Ο σχετικός κοινοτικός κανονισμός του 2011 προβλέπει ότι οι χώρες που υπάγονται σε προγράμματα στήριξης της σταθερότητας επωφελούνται από μια προσωρινή αύξηση των πληρωμών κατά 10%.
Η συμπληρωματική πληρωμή είχε ως αποτέλεσμα την άμεση ελάφρυνση της δημοσιονομικής πίεσης και εξασφάλισε μεγαλύτερη ρευστότητα για την έναρξη επενδύσεων.
Από το 2011 έως το 2015, χάρη σ’ αυτήν τη διάταξη, η Ελλάδα έλαβε ήδη 1,3 δισ. ευρώ νωρίτερα απ’ ό,τι είχε προγραμματιστεί.
Αυτό επέτρεψε να ξεκινήσει ταχύτερα η υλοποίηση των συγχρηματοδοτούμενων από την Ε.Ε. έργων, προς όφελος της πραγματικής οικονομίας. Ο κανονισμός αυτός έληξε τον περασμένο μήνα, ωστόσο, έπειτα από πρόταση της Κομισιόν παρατάθηκε και για το επόμενο έτος.
Ο προϋπολογισμός 2017
Η κοινή θέση για τον κοινοτικό προϋπολογισμό του 2017, η οποία εγκρίθηκε βάσει συμβιβαστικού κειμένου της σλοβακικής προεδρίας, προβλέπει 156,38 δισ. ευρώ σε αναλήψεις υποχρεώσεων και 133,79 δισ. ευρώ σε πληρωμές. Αυτό συνιστά αύξηση κατά 0,9% στις αναλήψεις υποχρεώσεων και μείωση κατά 7% στις πληρωμές σε σύγκριση με τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. για το 2016.
Η σημαντική μείωση των συνολικών πληρωμών οφείλεται κυρίως σε δύο παράγοντες:
1 Στην εφαρμογή των προγραμμάτων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) της Ε.Ε. για τα έτη 2007-2013 και
2 στο ότι τα προγράμματα του ΠΔΠ για τα έτη 2014-2020 δεν λειτουργούν ακόμη πλήρως. Σύμφωνα με το σχέδιο της κοινής θέσης, το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού της Ε.Ε. του επομένου έτους αφορά μέτρα που στηρίζουν την έξυπνη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, με 56,1 δισ. ευρώ σε πληρωμές. Στις δράσεις που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο αυτού του τομέα περιλαμβάνονται κυρίως:
- Το πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας της Ε.Ε. «Ορίζοντας 2020» με 10,1 δισ. ευρώ σε πληρωμές, που αποτελεί αύξηση 0,7% σε σύγκριση με τον φετινό προϋπολογισμό.
- Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων, με 2,3 δισ. ευρώ σε πληρωμές (+ 341,3 %).
- Το πρόγραμμα Erasmus +, με 1,9 δισ. ευρώ σε πληρωμές (+ 4,5 %).
- Η ευρωπαϊκή βοήθεια προς τους απόρους (421 εκατ. ευρώ).
- Η πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων με 600 εκατ. ευρώ σε πληρωμές.
Προστασία συνόρων
Το Συμβούλιο επιθυμεί ο προϋπολογισμός της Ε.Ε. να συνεχίσει να προσφέρει το υψηλό επίπεδο στήριξης που παρέχει από το 2015 για να βοηθήσει τα κράτη-μέλη να ανακόψουν τις μεταναστευτικές ροές, να προστατεύσουν τα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. και να καταπολεμήσουν το οργανωμένο έγκλημα και την τρομοκρατία. Η θέση του Συμβουλίου προβλέπει 5,2 δισ. ευρώ σε αναλήψεις υποχρεώσεων για ειδικές δαπάνες που σχετίζονται με τη μετανάστευση.
Η θέση του Συμβουλίου προβλέπει 5,2 δισ. ευρώ σε αναλήψεις υποχρεώσεωνγια ειδικές δαπάνες που σχετίζονται με τη μετανάστευση.
Αυτό περιλαμβάνει συγχρόνως εσωτερικές δράσεις, όπως την αποτελεσματική διαχείριση των μεταναστευτικών ροών και εξωτερικές δράσεις που στοχεύουν στην αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτίων της μετανάστευσης. Περιλαμβάνει 200 εκατ. ευρώ για τον μηχανισμό στήριξης έκτακτης ανάγκης της Ε.Ε., τον οποίο δημιούργησε το Συμβούλιο στις 15 Μαρτίου 2016 για να βοηθήσει την Ελλάδα και άλλα κράτη-μέλη που κατακλύζονται από μεγάλο αριθμό προσφύγων.
Περιλαμβάνει επίσης 750 εκατ. ευρώ για να επιτευχθεί ο στόχος του 1 δισ. ευρώ όσον αφορά τη συμβολή από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. στα 3 δισ. ευρώ που συμφωνήθηκαν για τη διευκόλυνση για τους πρόσφυγες στην Τουρκία.
Ταμείο Ασφάλειας
Για να εξασφαλιστεί υψηλό επίπεδο ασφάλειας στην Ε.Ε. η θέση του Συμβουλίου περιλαμβάνει 747,7 εκατ. ευρώ σε πληρωμές για το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας.
Πρόκειται για αύξηση κατά 89,3 % αντίστοιχα συγκριτικά με το 2016. Θα συμβάλει στην περαιτέρω ενίσχυση της αστυνομικής συνεργασίας, την πρόληψη και καταστολή του εγκλήματος και τη διαχείριση κρίσεων. Το σχέδιο κοινής θέσης αναφέρει ότι θα συνεχιστούν οι προσπάθειές για τη σταθεροποίηση των διοικητικών δαπανών της Ε.Ε., με περαιτέρω περικοπές στο προσωπικό της το 2017. Κατά την περίοδο από το 2013 έως το 2017, το Συμβούλιο θα μειώσει το προσωπικό του κατά 5 %, ενώ καλεί όλα τα υπόλοιπα θεσμικά όργανα να καταβάλουν τις απαιτούμενες προσπάθειες για να επιτύχουν αυτόν τον στόχο.