ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Το Μουσείο Τηλεπικοινωνιών Ομίλου ΟΤΕ συμπληρώνει φέτος 26 χρόνια συνεχούς παρουσίας, εμπλουτίζοντας τις συλλογές του, ανανεώνοντας τις εκπαιδευτικές του δράσεις, λειτουργώντας ως κύτταρο πολιτισμού και δίνοντας, πάντα, το στίγμα της βιομηχανικής μας κληρονομιάς, «γράφοντας» ξανά και ξανά την ιστορία των Τηλεπικοινωνιών στη χώρα μας.
Η συλλογή του περιλαμβάνει πάνω από 4.500 αντικείμενα και πλούσιο αρχειακό υλικό με περισσότερα από 20.000 αρχεία, έγγραφα και φωτογραφίες.
Το Μουσείο Τηλεπικοινωνιών του Ομίλου ΟΤΕ είναι ένα από τα λίγα Μουσεία στην Ελλάδα που έχουν τεκμηριώσει και ψηφιοποιήσει το σύνολο σχεδόν των συλλογών, δηλαδή πιο πολλά από 23.000 αντικείμενα και αρχεία, που, το καθένα ξεχωριστά και όλα μαζί, αφηγούνται την ιστορία των τηλεπικοινωνιών και της χώρας.
Χειριστήριο Μορσικού τηλέγραφου του Τηλεγραφείου Αθηνών. Χρονολογείται από την έναρξη της τηλεγραφίας στην Ελλάδα.
Περίπου 600 τεκμήρια των συλλογών και οι περιγραφές τους είναι ήδη διαθέσιμα σε όλους μέσα από το νέο site του Μουσείου, www.otegroupmuseum.gr, ενώ το υλικό εμπλουτίζεται συνεχώς.
Στα αντικείμενα και το αρχειακό υλικό που ψηφιοποιήθηκαν και τεκμηριώθηκαν περιλαμβάνονται:
• 3.200 συσκευές, αντικείμενα και όργανα που σχετίζονται άμεσα και έμμεσα με την ιστορία των τηλεπικοινωνιών και την εξέλιξη των αντίστοιχων τεχνολογιών στην Ελλάδα από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι και σήμερα.
• 13.500 τηλεφωτογραφίες. Η συλλογή εκτείνεται χρονικά από το 1949, έτος λειτουργίας της τηλεφωτογραφικής υπηρεσίας στην Ελλάδα, έως τα τέλη της δεκαετίας του 1980. Καλύπτει σημαντικές στιγμές από την πολιτική, πολιτιστική και κοινωνική ιστορία της χώρας.
Το κόκκινο τηλέφωνο – Victa Redphone 674 GR. Η θρυλική συσκευή που βρισκόταν τη δεκαετία του ’80 στα περίπτερα.
• 3.700 τηλεγραφήματα. Καλύπτουν τη χρονική περίοδο 1860-1980 και ο κύριος όγκος αποκτήθηκε μέσω δωρεών και αγορών. Το περιεχόμενό τους εκτείνεται από την σφαίρα του ιδιωτικού και οικονομικού βίου έως την πολιτική και στρατιωτική ιστορία της Ελλάδας.
• 300 υλικά αρχείου όπως διαφημιστικές καταχωρήσεις, εφημερίδες και περιοδικά.
• 100 ώρες ταινιών που περιλαμβάνουν διαφημιστικές ταινίες, εκπαιδευτικά φιλμ και εκπομπές, εταιρικά φιλμ ΟΤΕ, αμοντάριστα πλάνα από πολιτικές και κοινωνικές εκδηλώσεις.
• 2.300 τηλεκάρτες.
H τεκμηρίωση είχε στόχο την καταγραφή ταυτότητας για κάθε αντικείμενο και υλικό αρχείου που ανήκει στη συλλογή του Μουσείου, ενώ για επιλεγμένα αντικείμενα έγινε αναλυτική και εκτεταμένη τεκμηρίωση. Παράλληλα με το έργο, έγινε πρωτογενής συντήρηση των εκθεμάτων. Η ψηφιοποίηση περιλάμβανε την επαγγελματική φωτογράφιση και καταχώρηση κάθε τεκμηρίου σε ηλεκτρονική μορφή. Το έργο υλοποιήθηκε σε συνεργασία με επιστήμονες-τεκμηριωτές, σύμφωνα με τις σύγχρονες μουσειολογικές πρακτικές και διήρκησε δύο χρόνια. Το κόστος της επένδυσης καλύφθηκε αποκλειστικά από πόρους του Ομίλου ΟΤΕ.
Στο πλαίσιο του έργου, το Μουσείο εξοπλίστηκε με το σύστημα διαχείρισης συλλογών MuseumPlus, καθώς και με την εφαρμογή eMuseumPlus, που οργανώνει τις συλλογές ψηφιακά και τις καθιστά προσβάσιμες διαδικτυακά μέσα από το νέο site του Μουσείου.
Μέσα από την ιστοσελίδα, που σχεδιάστηκε σύμφωνα με τα πρότυπα πολιτιστικών sites, ο επισκέπτης μπορεί επίσης να ενημερωθεί για τις νέες μουσειοπαιδαγωγικές δράσεις και τα προγράμματα 2016 – 2017 για σχολικές ομάδες και οικογένειες, αλλά και να μάθει πληροφορίες για τις συλλογές και τα νέα του Μουσείου. Σύντομα, το www.otegroupmuseum.gr θα εμπλουτιστεί με σύγχρονες ψηφιακές εφαρμογές για την παρουσίαση των εκθεμάτων, όπως η τεχνολογία virtual reality, και με videos από τις δράσεις του Μουσείου.
Η έκθεση
Η έκθεση χωρίζεται σε δύο μεγάλες περιόδους: την «προηλεκτρική» που περιλαμβάνει τις τηλεπικοινωνιακές επινοήσεις από την ελληνική αρχαιότητα και το Βυζάντιο, καθώς και τη «μεταηλεκτρική» περίοδο που αφορά στις τηλεπικοινωνιακές εφευρέσεις από την ανακάλυψη του ηλεκτρισμού μέχρι τις νεότερες τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες. Οι θεματικές ενότητες που παρουσιάζονται είναι: τηλεγραφία, τηλεφωνία, ναυτιλιακές και δορυφορικές επικοινωνίες, κινητή τηλεφωνία.
Μεταξύ άλλων, ο επισκέπτης θα δει χειροκίνητα τηλέφωνα (τέλη 19ου αι.), αναλογικά τηλεφωνικά κέντρα, οπτικές ίνες, συστήματα ασύρματης επικοινωνίας, συσκευές τηλεφωτογραφίας, telex και ένα από τα πρώτα ελληνικά τηλεοπτικά στούντιο (1967), διαδραστικά εκθέματα, λειτουργικά αντίγραφα των τηλεπικοινωνιακών εφευρέσεων των αρχαίων Ελλήνων, όπως ο υδραυλικός τηλέγραφος του Αινεία του Τακτικού (4ος π.Χ. αι.) αλλά και των Βυζαντινών, όπως το ωρονόμιο του Λέοντα του Μαθηματικού (9ος μ.Χ. αι.). Παρουσιάζονται, επίσης, τα δίκτυα των αρχαίων φρυκτωριών και βυζαντινών καμινοβιγλών. Τέλος, εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η συλλογή από αυθεντικές-συλλεκτικές τηλεφωνικές συσκευές με έτος κατασκευής από το 1880 μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του ‘70.
Στο Μουσείο Τηλεπικοινωνιών, το κοινό μπορεί να ανακαλύψει την ιδιαίτερη σχέση που ανέπτυξαν οι αρχαίοι Έλληνες με τη φωτιά ως μέσο μετάδοσης μηνυμάτων και διευκόλυνσης της επικοινωνίας μεταξύ μακρινών αποστάσεων.
Τηλεφωνία: και όμως κινείται!
Πέρασαν κιόλας 43 χρόνια από την πρώτη κλήση μέσω κινητού τηλεφώνου, που άλλαξε όχι μόνο τον τρόπο επικοινωνίας, αλλά και τον τρόπο ζωής. Η πρώτη κλήση έγινε από το κινητό τηλέφωνο Motorola DynaTac 8000X, με κυψελωτό σύστημα, από τον Martin Cooper, μηχανικό της Motorola.
Η αίθουσα «Κινητή Τηλεφωνία Μικρές ιστορίες… μεγάλες αλλαγές» του Μουσείου Τηλεπικοινωνιών, προσκαλεί το κοινό να ανακαλύψει γνωστές και άγνωστες στιγμές στη συναρπαστική αυτή εξέλιξη, αλλά και χαρακτηριστικά κινητά τηλέφωνα της κάθε περιόδου. Ο επισκέπτης μπορεί να «μετρήσει» τα βήματα της εμφάνισης της κινητής τηλεφωνίας στη χώρα μας, τη γνωριμία και τη γοητεία που αρχικά άσκησε στους πρώτους χρήστες, και να «μεταφερθεί» στους σταθμούς της εξέλιξής της, μέσα από τα αναβαθμισμένα δίκτυα και την πληθώρα των μοντέλων των συσκευών, που μοιάζουν να μην τελειώνουν ποτέ.