ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Σε καθοριστική φάση εισέρχονται από τη Δευτέρα οι συζητήσεις για την πορεία της δεύτερης αξιολόγησης και το θέμα του χρέους, με μπαράζ σημαντικών επαφών, διεργασιών και συνεδριάσεων που αναμένεται να κρίνουν το ελληνικό ζήτημα.
Τη Δευτέρα το απόγευμα η Ομάδα Εργασίας του Εurogroup, το περίφημο EuroWorkingGroup αναμένεται να πραγματοποιήσει έναν πρώτο γενικό απολογισμό της πορείας της δεύτερης αξιολόγησης και θα εξετάσει πόσο κοντά βρισκόμαστε στην ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας. Την ίδια ημέρα αναμένονται στην Αθήνα ο ευρωπαίος Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί και το μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ Μπενουά Κερέ.
Και μπορεί και οι δύο αξιωματούχοι να έκαναν ενθαρρυντικά σχόλια για την Ελλάδα σε συνεντεύξεις που παραχώρησαν το Σαββατοκύριακο, ωστόσο οι διαφορές και τα αγκάθια στα μέτωπα της διαπραγμάτευσης παραμένουν, καθιστώντας όλο και πιο μακρινό το ενδεχόμενο να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου.
Χαμηλώνουν τον πήχη Μοσκοβισί και Κερέ
Αυτό επιβεβαίωσε εμμέσως πλην σαφώς ο Μπενουά Κερέ σε συνέντευξή του. «Η αξιολόγηση βρίσκεται υπό εξέλιξη και η συζήτηση, μολονότι έχει σημειώσει ικανοποιητική πρόοδο παραμένει ανοιχτή σε όλους τους διαφορετικούς τομείς πολιτικής. Η συνεδρίαση του Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου θα αποτελέσει μια καλή ευκαιρία για καταγραφή της προόδου και καθορισμό του χρονοδιαγράμματος προς την ολοκλήρωση της αξιολόγηση» δήλωσε ο κ. Κερέ στην «Εφημερίδα των Συντακτών». Ο ίδιος τόνισε ότι δεν υπάρχει ένα τέταρτο μνημόνιο είναι εκτός συζήτησης, αλλά είναι ζωτικής σημασίας για την Ελλάδα να επιτύχει το τρίτο πρόγραμμα.
Ο κ. Κερέ επιβεβαίωσε ακόμη τις διαφορετικές θέσεις των θεσμών για το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος στη συζήτηση για το χρέος ενώ χαρακτήρισε «παράγοντα αξιοπιστίας» τη συμμετοχή του ΔΝΤ για το ελληνικό πρόγραμμα. Ακόμη, παρότι τάχθηκε υπέρ
Για το θέμα του χρέους το μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ τόνισε ότι πρόκειται για αρμοδιότητα του Eurogroup, χωρίς να πάρει θέση αν είναι απαραίτητη η συγκεκριμενοποίηση και των μεσοπρόθεσμων μέτρων, εκτός από τα βραχυπρόθεσμα.
«Νομίζω ότι είναι απολύτως εφικτό να “κλείσει” η συμφωνία σε επίπεδο προσωπικού (staff level agreement) τις επόμενες ημέρες, στη βάση της οποίας οι ελληνικές αρχές θα πρέπει στη συνέχεια να εφαρμόσουν τα συμφωνηθέντα και γρήγορα να γίνουν τα απαραίτητα βήματα για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης» δήλωσε από τη μεριά του ο Πιερ Μοσκοβισί μιλώντας στο «Έθνος της Κυριακής». Τόνισε, ωστόσο, ότι παρά την πρόοδο, υπάρχει ακόμη δουλειά που πρέπει να γίνει. Την ίδια στιγμή, σε ερώτηση αν είναι η κατάλληλη στιγμή για να συζητηθεί το θέμα του ελληνικού χρέους, ο ευρωπαίος επίτροπος δήλωσε πως οι συνθήκες είναι κατάλληλες για τις συζητήσεις που πρέπει να λάβουν χώρα στο επόμενο Eurogroup.
Σε άλλη συνέντευξή του την Παρασκευή στην ΕΡΤ, ο κ. Μοσκοβισί δήλωσε ότι «τα περιθώρια για συμφωνία μέχρι τα τέλη του έτους είναι στενά». Τόνισε ωστόσο ότι ελπίζει πως θα βρεθεί μια «συνολική λύση» που περιλαμβάνει αποφάσεις για την ελάφρυνση του χρέους και τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα.
Χωρίς «λευκό καπνό» η τηλεδιάσκεψη
Οι διαφορές Αθήνας-Θεσμών σε μια σειρά ανοιχτά ζητήματα φαίνεται πως παραμένουν. Η τηλεδιάσκεψη που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο το απόγευμα έληξε χωρίς «λευκό καπνό». Από ελληνικής πλευράς μετείχαν τα μέλη της διαπραγματευτικής ομάδας, ήτοι οι υπουργοί Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, Εσωτερικών Δημήτρης Παπαδημητρίου, Εργασίας Έφη Αχτσιόγλου και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης, καθώς και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης.
Στόχος της τηλεδιάσκεψης ήταν ο συγκερασμός των τελευταίων διαφορών πριν από το κρίσιμο Εuroworking Group της Δευτέρας. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο επίκεντρο της συζητησης βρέθηκαν οι φοροαπαλλαγές, τα δημοσιονομικά του 2018, οι τελευταίες λεπτομέρειες για τον εξωδικαστικό διακανονισμό των χρεών πολιτών και επιχειρήσεων και τα εργασιακά.
Σε ό,τι αφορά τα εργασιακά, όπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου Εργασίας, το υπουργείο επανέλαβε τις γνωστές σε όλους θέσεις, ενώ, στη διάρκεια της συζήτησης και οι δύο πλευρές ζήτησαν διευκρινίσεις επί σειράς θεμάτων. Οι επαφές θα συνεχιστούν τη Δευτέρα σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων.
«Αγκάθι» παραμένει και η κατάθεση του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος καθώς όσο ο στόχος για πρωτογενή πλεονάσματα παραμένει στο 3,5% για την τριετία 2018-2020 το ΔΝΤ ζητά πρόσθετα μέτρα.
Όλα δείχνουν ότι στο EWG της Δευτέρας η Αθήνα θα προσέλθει χωρίς να έχουν κλείσει όλα τα θέματα της διαπραγμάτευσης, και σύμφωνα με αρκετές εκτιμήσεις είναι πλέον ορατό το ενδεχόμενο καθυστερήσεων.
Μηνύματα με νόημα από τον Κλάους Ρέγκλινγκ
Εν τω μεταξύ, μηνύματα με νόημα, τόσο για το χρέος όσο και για τις μεταρρυθμίσεις, έστειλε προς την Αθήνα ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλιγνκ.
«Η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων είναι όντως αργή και υπάρχουν συχνά καθυστερήσεις, αν όμως η Ελλάδα εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις με ισχυρή βούληση, τότε η χώρα έχει καλές πιθανότητες να βγει από την κρίση. Ήδη υπάρχει πρωτογενές πλεόνασμα στον προϋπολογισμό. Η ανταγωνιστικότητα έχει αποκατασταθεί σε μεγάλο βαθμό χάριν στην εσωτερική υποτίμηση με χαμηλότερους μισθούς και συντάξεις. Αυτή όμως η διαδικασία δεν σταματά εδώ, καθώς χρειάζονται περαιτέρω μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και τις ιδιωτικοποιήσεις. Αυτήν τη στιγμή, η ανάπτυξη και η εξέλιξη του προϋπολογισμού είναι καλύτερα από ότι φανταζόμασταν και αυτό είναι πολύ καλό. Υπάρχουν όμως πολλά σημεία που απαιτείται βελτίωση. Δεν θέλω να το δραματοποιήσω αλλά είναι απαραίτητη περαιτέρω προσαρμογή στα σχέδια για τους επόμενους προϋπολογισμούς», δήλωσε ο κ. Ρέγκλινγκ συνέντευξή του στην αυστριακή εφημερίδα “Der Standard”.
Αναφορικά με το χρέος, ο επικεφαλής του ESM τόνισε ότι αποκλείεται μια μείωση του χρέους, ενώ πρόσθεσε πως «η Ελλάδα αυτήν τη στιγμή δεν έχει πρόβλημα με την εξυπηρέτηση του χρέους. Κάποια στιγμή όμως στο μέλλον, οι αποπληρωμές των δανείων θα αυξηθούν. Όταν το παρόν πρόγραμμα ολοκληρωθεί τον Αύγουστο του 2018, τότε θα κάνουμε μια μελέτη βιωσιμότητας του χρέους. Αν φανεί ότι είναι απαραίτητο, θα δράσουμε και ο στόχος θα είναι η περαιτέρω βελτίωση των όρων δανεισμού».