ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ O ενεργειακός σχεδιασμός της Ελλάδας στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο στη συνεδρίαση του ΕΣΕΠ
Την ώρα που η Αθήνα αναζητά διέξοδο μεταξύ των ασφυκτικών πιέσεων των δανειστών ώστε να κλείσει η αξιολόγηση και να επιστρέψει η οικονομία στην ομαλότητα, λαμβάνουν χώρα εξαιρετικά σημαντικές διαβουλεύσεις και πρωτοβουλίες σχετικά με τα ενεργειακά θέματα, τα οποία είναι πολύ υψηλά στην ατζέντα τόσο των Ηνωμένων Πολιτειών όσο και των ενεργειακών πρωταγωνιστών στην ευρύτερη περιοχή της Ν.Α Μεσογείου.
Η σύγκληση, με πρωτοβουλία και υπό τον Υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά, του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής για αμέσως μετά το Πάσχα – στο οποίο θα συμμετάσχει ο καθ’ ύλην αρμόδιος Υπουργός Ενέργειας, κ. Γιώργος Σταθάκης – με κύριο θέμα τις ενεργειακές εξελίξεις στα Βαλκάνια αλλά και στην περιοχή της ΝΑ Μεσογείου και ειδικότερα τις πρωτοβουλίες της χώρας μας για την ανάδειξη της σε ενεργειακό κόμβο νευραλγικής σημασίας για ολόκληρη την Ευρώπη πραγματοποιείται σε μία κρίσιμη για τις ενεργειακές εξελίξεις συγκυρία.
Τη στιγμή που είναι σε πλήρη εξέλιξη πρωτοβουλίες οι οποίες αναδεικνύουν αφενός τη στρατηγική θέση της χώρας και αφετέρου την ταύτιση των ελληνικών προτεραιοτήτων εξωτερικής πολιτικής για ασφάλεια και σταθερότητα στην περιοχή με τις αντίστοιχες προτεραιότητες όλων των σοβαρών παικτών που δραστηριοποιούνται στην ίδια περιοχή. Κι ενώ η Τουρκία εκδηλώνει την επιθετικότητά της άλλοτε στο Αιγαίο και άλλοτε στην Κύπρο, γνωρίζοντας πως οι μεγαλύτεροι πετρελαϊκοί κολοσσοί προωθούν με ταχείς ρυθμούς τις έρευνες και την εξόρυξη στις περιοχές της Κυπριακής ΑΟΖ, πάντοτε υπό τη στενή επιτήρηση του αμερικανικού παράγοντα. Το γεγονός, για παράδειγμα, ότι η Λευκωσία συμφώνησε και επισήμως με την Exxon Mobil και την Qatar Petroleum έχει προκαλέσει αμηχανία στην Άγκυρα που προσπαθεί να συνδέσει τις εξελίξεις περί το Κυπριακό με τα ενεργειακά θέματα, απειλώντας ότι η αξιοποίηση των κοιτασμάτων εκ μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας αποτελεί “μονομερή ενέργεια”.
Τι έχει προηγηθεί
Υπενθυμίζεται ότι στις 13 Μαρτίου συναντήθηκε ο Νίκος Κοτζιάς με τον αμερικανό Υπουργό Εξωτερικών Rex Tillerson στην Ουάσιγκτον. Ο Έλληνας Υπουργός χρησιμοποιώντας χάρτη μίλησε με γλώσσα και συγκεκριμένα στοιχεία που καταλαβαίνει περισσότερο από τον καθέναν ο αμερικανός ομόλογός του και πρώην Διευθύνων Σύμβουλος του ενεργειακού κολοσσού EXXON MOBIL (με πολύ ισχυρή παρουσία στα κυπριακά κοιτάσματα). «Εξήγησα τα ενεργειακά projects που υπάρχουν στην περιοχή…Τα δίκτυα της ενέργειας, των σιδηροδρόμων, της συνεργασίας μεταξύ Πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων, εξήγησα ότι είναι πριν από όλα, δίκτυα σταθερότητας και μετά παραγωγής οικονομικών κερδών», είχε δηλώσει χαρακτηριστικά ο Έλληνας Υπουργός μετά τη συνάντηση.
Δεν παρέλειψε μάλιστα να προσθέσει: «Αναφερθήκαμε στις ιδιαίτερα καλές και εντατικές συνεργασίες που έχουμε με Ισραήλ και Αίγυπτο και φαντάζομαι ότι αυτό το άκουσε με μεγάλο ενδιαφέρον». Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Tillerson άκουσε με ιδιαίτερη προσοχή την ανάλυση Κοτζιά για τις τριγωνικές συνεργασίες Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ και Ελλάδας – Κύπρου – Αιγύπτου και για την προστιθέμενη αξία που ενέχει η ανάπτυξη του αγωγού EASTMED για την ενεργειακή ασφάλεια και αυτονομία της Ευρώπης…
Στις 14 Μαρτίου ο Νίκος Κοτζιάς είχε την ευκαιρία να υπογραμμίσει και στον H.R.McMaster, Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας του αμερικανού Προέδρου, τη σημασία της θέσης της Ελλάδας ως πόλου σταθερότητας και στρατηγικού διαμετακομιστικού κόμβου ενεργειακών αγωγών και πόρων, τόσο προς την ΕΕ όσο και την περιοχή της Βαλκανικής. Η συνάντηση ήταν προγραμματισμένη να διαρκέσει 40 λεπτά και ξεπέρασε τη μιάμιση ώρα. Έγινε μάλιστα γνωστό ότι σε αυτή προσήλθε και ο Προσωπάρχης του Λευκού Οίκου Reince Priebus. Τα δύο ισχυρότερα αξιώματα δηλαδή δίπλα στον αμερικανό Πρόεδρο ενημερώθηκαν από πρώτο χέρι για τις δυνατότητες της Ελλάδας σε θέματα ασφάλειας, ενέργειας και σταθερότητας σε μία ζωτική για τα αμερικανικά συμφέροντα περιοχή.
Μόλις πριν μερικές μέρες σημειώθηκε σημαντικότατη εξέλιξη και αναφορικά με τον αγωγό Eastmed: Στις 3 Απριλίου, πραγματοποιήθηκε στο Τελ Αβίβ τετραμερής των Υπουργών Ενέργειας Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ και Ιταλίας με κύριο αντικείμενο συζήτησης την προώθηση του σχεδίου για τον μεσογειακό αγωγό φυσικού αερίου και με στόχο τη μεταφορά των αποθεμάτων φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα στην Ανατολική Μεσόγειο – μέσω Κρήτης, Πελοποννήσου και Ιταλίας – προς ευρωπαϊκούς προορισμούς.
Θεωρείται εξαιρετικά σημαντικό ότι στην συνάντηση συμμετείχε για πρώτη φορά ο αρμόδιος Ευρωπαίος Επίτροπος Κλιματικής Αλλαγής και Ενέργειας Miguel Arias Cañete, αποδεικνύοντας έμπρακτα το ενδιαφέρον της ΕΕ για ένα project που μπορεί να ενισχύσει εντυπωσιακά την ενεργειακή επάρκεια και ασφάλεια της Ευρώπης.
Τα ενεργειακά θέματα τρέχουν πλέον με εντατικούς ρυθμούς στην Ανατολική Μεσόγειο διαμορφώνοντας πλαίσιο συνεργασίας που μπορεί να προσφέρει εντυπωσιακά οφέλη για το σύνολο των χωρών της περιοχής.
Το σύνολο των παραπάνω θεμάτων αναμένεται να βρεθούν στο επίκεντρο του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής την Μεγάλη Τετάρτη.
To ΕΣΕΠ αναμένεται, επίσης, να ασχοληθεί μεταξύ άλλων ενεργειακών σχεδίων και με τα εξής projects:
Τον Διαδρατικό Αγωγό (TAP): Αποτελεί βασικό τμήμα του Νοτίου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου, που θα μεταφέρει φυσικό άεριο από την Κασπία στην Ευρώπη και θα τεθεί σε λειτουργία το 2020. Ήδη περίπου το 1/3 ή 250 χλμ. του αγωγού έχουν ολοκληρωθεί, ενώ διερευνάται η προοπτική διάνοιξης τριών νέων σημείων σύνδεσης του TAP στη Βόρεια Ελλάδα, γεγονός που θα οδηγήσει στην περαιτέρω ανάπτυξη του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου στην περιοχή.
Τον Ελληνοβουλγαρικό Αγωγό (IGB): η κατασκευή του έργου θα ξεκινήσει το 2018, με ισχυρή δέσμευση της Ε.Ε. να συνδράμει στην επιτάχυνση των τεχνικών διαδικασιών που σχετίζονται με το ΕΣΠΑ.
Τους σταθμούς Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου: Το έργο αναβάθμισης της Ρεβυθούσας προβλέπεται να ολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο 2017. Μετά την αναβάθμιση, θα είναι δυνατή η εκφόρτωση και αεριοποίηση μέχρι 7 bcm φ.α./ετησίως, ενώ το λιμάνι θα μπορεί να εξυπηρετεί και πλοία μεγίστου μεγέθους.
Παράλληλα, δρομολογείται η κατασκευή σταθμού στην Αλεξανδρούπολη, με την προώθηση της ένταξης του έργου στο τρίτο πακέτο των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος της Ε.Ε. (PCI) και την άμεση ολοκλήρωση των τεχνικοοικονομικών μελετών.