Κλίμα έντασης υπό την αυξημένη τουρκική προκλητικότητα επικρατεί γύρω από το οικόπεδο 11 της κυπριακής ΑΟΖ όπου ξεκινούν σήμερα οι γεωτρήσεις από τις εταιρείες TOTAL/ENI. Την ίδια ώρα η αμερικανική κυβέρνηση, με παρέμβαση της στέκεται στο πλευρό της Κύπρου και αποθαρρύνει τις τουρκικές δράσεις που αυξάνουν τις εντάσεις στην περιοχή.
Μετά τη γνωστοποίηση της Λευκωσίας για την έναρξη των γεωτρήσεων και τη δέσμευση της περιοχής για λόγους ασφαλείας κι όχι μόνο, η Αγκυρα εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία αναφέρει ότι για σήμερα και αύριο το πολεμικό της ναυτικό θα πραγματοποιήσει άσκηση με πραγματικά πυρά κοντά στο σημείο των γεωτρήσεων.
Πάντως ο αναπληρωτής υπουργός ‘Αμυνας Δημήτρης Βίτσας μιλώντας στην ΕΡΤ, είπε ότι με βάση την ενημέρωση που είχε στις 08:00 το πρωΐ, υπήρχε ηρεμία και συμπλήρωσε πως «το γεωτρύπανο και το αντίστοιχο πλοίο είναι εκεί και φαντάζομαι ότι θα ξεκινήσουν σήμερα οι δοκιμές όπως έχει ανακοινωθεί». Για την τουρκική άσκηση εξήγησε πως είναι χωρίς πραγματικά πυρά.
Στην περιοχή έχουν συγκεντρωθεί ναυτικές δυνάμεις των ΗΠΑ, της Γαλλίας, του Ισραήλ και της Ελλάδας, έτοιμες ουσιαστικά να παρέμβουν σε περίπτωση που υπάρξει επεισόδιο από τους Τούρκους.
Την ίδια ώρα όπως μεταδίδει το ignatiou.com η αμερικανική κυβέρνηση στηρίζει το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να ερευνά για φυσικό αέριο και πετρέλαιο στην κυπριακή ΑΟΖ και αποθαρρύνει δράσεις που αυξάνουν τις εντάσεις στην περιοχή.
Σύμφωνα με εκπρόσωπο του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών:
«Η πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών για την ΑΟΖ της Κύπρου είναι μακρά. Αναγνωρίζουμε το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να αναπτύξει τους πόρους της στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της. Συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι οι πόροι πετρελαίου και φυσικού αερίου του νησιού, όπως και όλοι οι πόροι του, θα πρέπει να κατανέμονται ακριβοδίκαια και μεταξύ των δύο κοινοτήτων στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης. Συνεχίζουμε να αποθαρρύνουμε δράσεις που αυξάνουν τις εντάσεις στην περιοχή».
Η αμερικανική κυβέρνηση ανησυχεί σφόδρα για την αύξηση της έντασης, η οποία προέρχεται -ως γνωστόν- μόνο από την Τουρκία, και σύμφωνα με πληροφορίες με παρεμβάσεις της στην Αγκυρα κατέστησε σαφές ότι είναι εναντίον κάθε κρίσης στην ευαίσθητη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Το θέμα συζητήθηκε κατά τις επαφές του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Ρεξ Τίλερσον με την πολιτική ηγεσία της Τουρκίας, κατά την επίσκεψή του στη χώρα, την Κυριακή.
Αξιωματούχος της κυπριακής κυβέρνησης, δήλωσε ότι το γεωτρύπανο West Capella, έφτασε στην περιοχή δύο ώρες πριν την καθορισμένη ώρα.
«Βρίσκεται στο σημείο της γεώτρησης στον στόχο «Ονησίφορος Δυτικό -1» χωρίς κανένα πρόβλημα», μας είπε ο αξιωματούχος, ο οποίος ζήτησε να διατηρηθεί η ανωνυμία του. Πρόσθεσε ότι «η Κυπριακή Δημοκρατία ασκεί το νόμιμο δικαίωμά της μέσα στην κυπριακή ΑΟΖ».
Σύμφωνα με τον αξιωματούχο η Λευκωσία δέχεται έμπρακτη υποστήριξη από διάφορες χώρες της περιοχής, που δεν ήθελε να κατονομάσει.
Είπε, όμως, ότι η γαλλική παρουσία -και όχι μόνο- είναι αισθητή. Δύο φρεγάδες του Πολεμικού Ναυτικού, που λαμβάνουν μέρος στην Ειρηνευτική Δύναμη του Λιβάνου, βρίσκονται στο λιμάνι της Λάρνακας και τις πρωινές ώρες θα πλεύσουν προς το σημείο της γεώτρησης. Αισθητή παρουσία στην ανατολική Μεσόγειο έχει και το αμερικανικό ναυτικό.
Κατά την επίσκεψη του στο Λευκό Οίκο, στις αρχές Ιουνίου, ο Πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης ενημέρωσε με λεπτομέρειες τον αντιπρόεδρο Μάικ Πενς για τα ενεργειακά σχέδια της Κυπριακής Δημοκρατίας. «Έφυγε από τον Λευκό Οίκο ενθαρρυμένος», μας είπε ο αξιωματούχος της κυπριακής κυβέρνησης.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, τον πρώτο λόγο έχει η Γαλλία, ενώ αν χρειαστεί οι Αμερικανοί θα δράσουν υποστηρικτικά, υπό την έννοια ότι θα στηρίξουν το δικαίωμα της Κύπρου να ερευνά στην ΑΟΖ της.
Μέχρι στιγμής η Τουρκία δεν παρενόχλησε το γεωτρύπανο West Capella, αν και είναι νωρίς για να καταλήξει κανείς σε συμπέρασμα για τον τρόπο δράσης που θα επιλέξει ο Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος παρακολουθεί -μέσω του γαμπρού του- την κατάσταση και ενημερώνεται συνέχεια για τις εξελίξεις.
Η γεώτρηση θα ξεκινήσει με διάμετρο 32 ιντσών και θα καταλήξει στον στόχο με οπή 9 ιντσών. Σύμφωνα με τους ειδικούς, αν ανακαλύψει κοίτασμα, θα προχωρήσει σε αυτό με οπή 8 ιντσών. Η εταιρεία ανακοίνωσε ότι θα ολοκληρώσει τις έρευνες την 1η Σεπτεμβρίου στην περίπτωση που ανακαλύψει «ξηρό πηγάδι». Όμως θα συνεχίσει τις έρευνες μέχρι τις 24 Σεπτεμβρίου ακόμα και αν δεν βρει κοίτασμα.
Σύμφωνα με επίσημη πληροφόρηση, «το Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει προγραμματίσει ασκήσεις ετοιμότητας για υποστήριξη των ερευνητικών δραστηριοτήτων και γεωτρήσεων».
Ο γενικός διευθυντής της TOTAL Κύπρου, Ιβ Γκροζιάν, δήλωσε ότι το γεωτρύπανο θα προχωρήσει αρχικά σε ορισμένες δοκιμές και ελέγχους, που θα διαρκέσουν λιγότερο από μία εβδομάδα και στη συνέχεια θα αρχίσει κανονικά η γεώτρηση. Το βάθος της γεώτρησης, περιλαμβανομένου του βάθους των νερών, που είναι γύρω στα χίλια εφτακόσια μέτρα, θα φθάσει μέχρι και τις τέσσερις χιλιάδες μέτρα.
Η γεώτρηση αναμένεται να διαρκέσει δύο με τρεις μήνες και τα προκαταρκτικά αποτελέσματα θα ανακοινωθούν τον προσεχή Σεπτέμβριο ή Οκτώβριο. Ήδη τέθηκε σε ισχύ η Navtex (ΝΑΥΤΕΞ), οδηγία προς ναυτιλομένους, που έχει εκδώσει η Λευκωσία για δέσμευση της περιοχής για τρεις μήνες, σε ακτίνα πέντε ναυτικών μιλίων από το γεωτρύπανο.