Τα αποτελέσματα του πρώτου περιφερειακού αναπτυξιακού Συνεδρίου στην Κοζάνη, θα γίνουν συνολικά 13 σε όλη τη χώρα, για την παραγωγική ανασυγκρότηση, προκαλούν ικανοποίηση στην κυβέρνηση και προσωπικά στον πρωθυπουργό, όπως αναφέρουν συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα.
Η πέραν των προσδοκιών συμμετοχή φορέων (πάνω από 150), η εποικοδομητική διάθεση συμβολής στον διάλογο με προτάσεις και η θετική διάθεση για μια δημιουργική πορεία εξόδου από την κρίση ήταν τα βασικά χαρακτηριστικά των εργασιών του συνεδρίου, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, οι οποίες επισήμαναν ότι η τοπική κοινωνία της Δ. Μακεδονίας υποδέχτηκε θερμά τόσο τη διαδικασία του διαλόγου όσο και τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού.
Στην ομιλία ο κ. Τσίπρας ανέφερε: «Η Ελλάδα γυρίζει σελίδα, βγαίνει επιτέλους από το βαθύ πηγάδι»», τόνισε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, παρουσιάζοντας το όραμα του για τη δίκαιη ανάπτυξη, για ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο και την κατάρτιση του Εθνικού Σχεδίου για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση της χώρας.
Το Ειδικό Τιμολόγιο για νοικοκυριά και επιχειρήσεις της Δ. Μακεδονίας, που θα ισχύσει από το 2018, όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, καθώς και άλλα μέτρα που εξήγγειλε για την περιοχή (η σύνδεση με τον αγωγό φυσικού αερίου κ.α.) προκάλεσαν την ικανοποίηση των εκπροσώπων των τοπικών φορέων που στη διάρκεια των διήμερων εργασιών του αναπτυξιακού συνεδρίου παρουσίασαν τις προτάσεις τους για την ανάπτυξη της περιοχής.
«Ηρθαμε για να ακούσουμε περισσότερο γιατί σας θέλουμε συμπρωταγωνιστές και όχι κομπάρσους σε μια κακοστημένη παράσταση», ξεκαθάρισε στην αρχή της ομιλίας του ο πρωθυπουργός και αναφερόμενους στους βασικούς στόχους της δίκαιης ανάπτυξης, επισήμανε:
-Χρειαζόμαστε ένα μοντέλο ανάπτυξης που θα είναι βιώσιμο, ανταγωνιστικό αλλά και κοινωνικά δίκαιο.
-Ένα μοντέλο ανάπτυξης, που θα παράγει προϊόντα και υπηρεσίες υψηλότερης προστιθέμενης αξίας.
Οι παράμετροι ενός νέου αναπτυξιακού υποδείγματος είναι:
-Η διαμόρφωση ενός νέου επιχειρηματικού περιβάλλοντος που θα βασίζεται στην προσέλκυση νέων επενδύσεων, και την ενίσχυση της εξωστρέφειας.
-Η απασχόληση, όπου ο στόχος της κυβέρνησης είναι η μείωση της ανεργίας κατά 10 μονάδες μέσα στη επόμενη πενταετία.
-Η μείωση των κοινωνικών και των περιφερειακών ανισοτήτων.
-Ο περιβαλλοντικός σχεδιασμός. Μια ανάπτυξη σε κοινό βηματισμό με τις υπόλοιπες ανεπτυγμένες χώρες και ιδιαίτερα τις ευρωπαϊκές και στην κατεύθυνση αυτή, η περιβαλλοντική αειφορία θα πρέπει να βρίσκεται στο κέντρο των επιδιώξεων και του σχεδιασμού μας.
Για το θέμα του λιγνίτη
Η μετάβαση από την εποχή το λιγνίτη σε ποιο «καθαρές» μορφές ενέργειας προκύπτει ως αναγκαιότητα, αλλά αποτελεί και επιλογή της κυβέρνησης, είπε ο πρωθυπουργός και σημείωσε: «Καθώς μπαίνουμε στη νέα περίοδο της ανάπτυξης και της παραγωγικής ανασυγκρότησης, είναι αναγκαίο να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για έναν νέου τύπου ενεργειακό σχεδιασμό. Ένας τέτοιος σχεδιασμός δεν μπορεί παρά να ενσωματώνει τη σταδιακή μείωση της παραγωγής και καύσης λιγνίτη, που πάντως για αρκετά χρόνια ακόμα θα παραμείνει βασικό συστατικό του ενεργειακού μείγματος της χώρας. Χρειάζεται η αξιοποίηση σύγχρονων και αποδοτικότερων τεχνολογιών εκμετάλλευσης του λιγνίτη, με μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα και υψηλότερη ενεργειακή απόδοση. ‘Αρα απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις στα υφιστάμενα εργοστάσια, που θα στοχεύουν στην αναβάθμιση ή ακόμα και τη ριζική αναδόμησή τους. Ήδη η ΔΕΗ κατασκευάζει μια νέα, μεγάλη παραγωγική μονάδα στην Πτολεμαΐδα. Ο λιγνίτης θα συνεχίσει να παίζει σημαντικό ρόλο στην οικονομική ζωή της περιοχής, αλλά σταδιακά αυτός θα περιορίζεται».
Πρόσθεσε πως οφείλουμε να εκμεταλλευτούμε τις δυνατότητες συνεργασίας των τοπικών επιχειρήσεων με τη ΔΕΗ, που επισημαίνονται και στην μελέτη του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας για την «Κλαδική Επιχειρηματικότητα», ενώ παράλληλα, υπάρχουν προοπτικές για παραγωγική δραστηριότητα που σχετίζεται με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τις τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας, καθώς και τις τεχνολογίες αποθήκευσης του CO2.
Στο σημείο αυτό μίλησε για την ανάγκη εκμετάλλευσης στο έπακρο του νέου θεσμικού εργαλείου που προσφέρει η κυβέρνηση και είναι το νομοσχέδιο που θα έρθει στη Βουλή τις επόμενες εβδομάδες και αφορά τις ενεργειακές κοινότητες.
Παράλληλα σημείωσε ότι έχουν ήδη δημιουργηθεί συνεργατικές μονάδες παραγωγής βιομάζας, η οποία μπορεί να αξιοποιηθεί για τη διατήρηση και επέκταση της τηλεθέρμανσης, που προσφέρει φθηνή ενέργεια στα νοικοκυριά δήμων της Δυτικής Μακεδονίας.
Η πρόθεση της κυβέρνησης είναι η επέκταση της χρήσης της και σε παραγωγικές δραστηριότητες και για τον λόγο αυτό αναζητούνται τρόποι ενίσχυσης του δικτύου τηλεθέρμανσης.
Σύνδεση με τον αγωγό φυσικού αερίου
«Πολύτιμη βοήθεια, στο σημείο αυτό, μπορεί να προκύψει από τη διέλευση του αγωγού ΤΑΡ από την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας», είπε ο κ. Τσίπρας και ανακοίνωσε πως ύστερα από επαναδιαπραγμάτευση θα δημιουργηθούν δύο επιπλέον τερματικοί σταθμοί για να εξυπηρετήσουν την περιοχή.
Επαναπόδοση εδαφών
Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι πρόκειται να ρυθμιστεί νομοθετικά η επαναπόδοση των αναγκαστικών απαλλοτριώσεων που έγιναν τα προηγούμενα χρόνια.
Πρωτογενής τομέας
Οι δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης της αγροτικής παραγωγής, τόσο στη γεωργία, όσο και στην κτηνοτροφία, είναι σημαντικές στη Δυτική Μακεδονία και δεν έχουν ακόμα αξιοποιηθεί, τόνισε ο πρωθυπουργός και συνέχισε: «Αυτή τη στιγμή υπάρχουν νησίδες αποδοτικής και ανταγωνιστικής παραγωγής που μπορούν να επεκταθούν και να συμβάλουν αποφασιστικά στην ανασυγκρότηση και την αύξηση της απασχόλησης. Ο κρόκος είναι γνωστός σε όλο τον κόσμο. Αρωματικά φυτά, όσπρια, μήλα, κεράσια, ροδάκινα και πιπεριές, καρύδια, φουντούκια ή αμύγδαλα, το κρασί, και τώρα πλέον το ελαιόλαδο, έχουν δοκιμαστεί και υπάρχουν επιτυχημένες παραγωγικές δραστηριότητες, με συνεργατική ή συμβολαιακή λογική, που είναι ήδη πιστοποιημένες».
Στήριξη των νέων αγροτών
Ο κ. Τσίπρας είπε ότι η κυβέρνηση δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στη στήριξη των νέων αγροτών και ανακοίνωσε πως η κυβέρνηση βρήκε τον τρόπο, και έχουν γίνει όλες οι απαραίτητες ενέργειες και δεν θα μείνουν εκτός του προγράμματος 359 νέοι αγρότες της Δυτικής Μακεδονίας που αρχικά κρίθηκαν υπεράριθμοι.
Είναι σημαντική η συμβολή των 50.000 περίπου στρεμμάτων που θα παραδοθούν από τη ΔΕΗ για γεωργικές δραστηριότητες μετά την αποκατάσταση τους και η παραχώρηση γης προς εκμετάλλευση σε ακτήμονες αγρότες, ή αγρότες με μικρές ιδιοκτησίες, θα αποτελέσει έναν καθοριστικό επιπλέον παράγοντα, αλλά θα πρέπει να συνοδευτεί από ευνοϊκές μορφές χρηματοδότησης, και υποστήριξης.
Θα δημιουργηθεί ένα πρότυπο αγρόκτημα 1500 στρεμμάτων που θα διατεθεί σε νέους αγρότες, άνεργους και ακτήμονες.
Ο πρωθυπουργός εξήρε τη σημασία της μάχης για την ελληνική φέτα που κέρδισε στην Ιαπωνία και είπε πως αυτή θα συνεχιστεί και σε άλλες χώρες.
Στον κλάδο της γούνας
«Η παραγωγή γουναρικών με επίκεντρο την Καστοριά και δραστηριότητες στην υπόλοιπη Περιφέρεια, έχει δοκιμαστεί από μια παγκόσμια κρίση, αλλά διατηρεί δυνατότητες ανάπτυξης αν επιλεγούν πολιτικές και επιχειρηματικές πρακτικές στραμμένες στην εξασφάλιση της ποιότητας των δερμάτων και των τελικών προϊόντων», είπε ο πρωθυπουργός.
«Ο περιφερειακός σχεδιασμός πρέπει να επιλέξει τις δράσεις αυτές που θα ενισχύσουν το τοπικό brandname, για να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής γούνας στη διεθνή αγορά, στις σημερινές συνθήκες στασιμότητας».
«Ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος παρέχει εργαλεία ενίσχυσης της συνεργασίας των επιχειρήσεων σε όλο το εύρος της αλυσίδας αξίας του κλάδου από την εκτροφή ως την εμπορία».
Τουρισμός
«Στον τουρισμό ανοίγονται σοβαρές αναπτυξιακές προοπτικές], τόνισε ο κ.Τσίπρας και υπογράμμισε: «Παρόλο που η Δυτική Μακεδονία είναι η μόνη Περιφέρεια της χώρας που δεν έχει θάλασσα, μπορεί να αναπτύξει το δικό της ποιοτικό και εναλλακτικό τουρισμό, συμβάλλοντας και στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου στο σύνολο της χώρας».
«Το πυκνό δίκτυο βυζαντινών εκκλησιών, οι αθλητικές δραστηριότητες στις λίμνες της Περιφέρειας, τα χιονοδρομικά κέντρα, η φυσική ομορφιά στις ορεινές και παραλίμνιες περιοχές, οι ιστορικές πόλεις, ο ιστορικός βιομηχανικός ιστός, αλλά και η ανάδειξη της βιομηχανικής κληρονομιάς, μπορούν να αποτελέσουν παράγοντες αυξημένης προσέλκυσης επισκεπτών από την Ευρώπη, τα Βαλκάνια και τη Ρωσία. Παράλληλα, υπάρχουν δυνατότητες και για ιαματικό τουρισμό».
Υποδομές
«Μια βασική προϋπόθεση για την παραγωγική ανασυγκρότηση, είναι να καλυφθούν πλήρως οι ανάγκες της περιοχής σε υποδομές», είπε ο κ. Τσίπρας αναφέρθηκε στην ολοκλήρωση του σιδηροδρομικού δικτύου και στην ολοκληρωμένη αξιοποίηση της ΒΙΠΕ.
Μίλησε για τις διαδικασίες ολοκλήρωσης του βόρειου άξονα Ε65, την ενίσχυση των αερολιμενικών υποδομών της Καστοριάς και τη Σιδηροδρομική Εγνατία. Στο πλαίσιο ενός τέτοιου σχεδιασμού, κρίνεται αναγκαία η δημιουργία ενός διαμετακομιστικού κέντρου, ενός «λιμανιού ξηράς», που αξιοποιώντας την γεωγραφική θέση της περιφέρειας θα εξυπηρετεί τις εμπορικές συναλλαγές με τις γειτονικές χώρες και τις χώρες της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης.
Παραχώρηση στρατοπέδου
Ο κ. Τσίπρας ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση ικανοποιεί ένα πάγιο αίτημα των κατοίκων της Κοζάνης, αποδίδοντας το στρατόπεδο Μακεδονομάχων Κοζάνης , συνολικής έκτασης 400.000 στρεμμάτων, στον Δήμο της πόλης, για να αξιοποιηθεί σύμφωνα με το Master Plan που έχει καταθέσει ο Δήμος και στο οποίο προβλέπονται και ανταποδοτικές χρήσεις για το Υπουργείο ‘Αμυνας.
Παραχωρήθηκε σε δημόσια χρήση και ο σιδηροδρομικός σταθμός της πόλης και η περιοχή των γραμμών. Η χωροθέτηση του νέου σιδηροδρομικού σταθμού και του εμπορευματικού κέντρου θα γίνει σε περιοχή έξω από τον αστικό ιστό.
Επένδυση στη νέα γενιά
Το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας και το ΤΕΙ, μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην παραγωγική ανασυγκρότηση, είπε ο πρωθυπουργός.
Η Κυβέρνηση θα ενισχύσει την λειτουργία και τον μετασχηματισμό των υπαρχουσών δομών τεχνικής υποστήριξης – όπως το Πανεπιστήμιο, το ΤΕΙ, τα Ερευνητικά Κέντρα, οι Αναπτυξιακοί Οργανισμοί της Αυτοδιοίκησης κ.λ.π. – σε νέα δικτυακή και συνεργατική λειτουργία στο πλαίσιο υλοποίησης του Περιφερειακού Σχεδίου. Παράλληλα θα καλύψει τα κενά που παρατηρούνται σε τεχνογνωσία, σε νέα εργαλεία και νέες μεθόδους, με προσέλκυση νέου επιστημονικού δυναμικού για να απασχοληθεί για την επιτυχία του Περιφερειακού Σχεδίου.
Σε αυτό το πλαίσιο στηρίζει τόσο μέσα από το ΕΣΠΑ, όσο και με εθνικούς πόρους που ξεπερνάνε το 1 δισ. ευρώ, την έρευνα και την καινοτομία.
Το Αναπτυξιακό Ταμείο
Πριν από την ομιλία του πρωθυπουργού υπογράφτηκε η συμφωνία για τη δημιουργία του Ταμείου Ανάπτυξης για τη Δυτική Μακεδονία και ο χρόνος που χρειάστηκε από την εξαγγελία του μέχρι την υλοποίηση αποτελεί «ρεκόρ ταχύτητας», σημείωσε ο κ. Τσίπρας και το χαρακτήρισε «πρότυπο συντονισμού και κοινής προσπάθειας όλων των εμπλεκομένων φορέων».
Είπε, ακόμα, ότι η Περιφέρεια Δ. Μακεδονίας θα ενταχθεί στο ευρωπαϊκό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (JustTransitionFund).
Για το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων είπε ότι αυξήθηκε στο 1 δισ. ευρώ και το 2019 θα φτάσει στο 1,6 δισ. ευρώ.
Εξω από τον χώρο του συνεδρίου εργαζόμενοι της ΔΕΗ έκαναν συγκέντρωση διαμαρτυρίας κρατώντας ένα φέρετρο που συμβόλιζε την «κηδεία» της ΔΕΗ.
Ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ Γιώργος Αδαμίδης συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό, παρουσία και του υπουργού Ενεργείας και Περιβάλλοντος Γιώργου Σταθάκη και του έθεσε τα αιτήματα να παραμείνει το 51% της ΔΕΗ υπό δημόσιο έλεγχο, να διασφαλιστούν οι θέσεις εργασίας και να παραμείνει ο λιγνίτης βασική πηγή παραγωγής ενέργειας μαζί με τις ανανεώσιμες πηγές.
Διαμαρτυρίες από συνδικαλιστές της ΔΕΗ
Νωρίτερα, κατά την άφιξη του Αλέξη Τσίπρα στο εκθεσιακό κέντρο της Κοζάνης, συνδικαλιστές εμφανίστηκαν με «φέρετρο» έξω από τον χώρο εκφράζοντας με αυτόν τον τρόπο την διαμαρτυρία τους για τις εξελίξεις με την ΔΕΗ.
Στην περιοχή επικράτησε ένταση, όταν διαδηλωτές θέλησαν να προσεγγίσουν τον χώρο του συνεδρίου και παρεμποδίστηκαν από άνδρες της αστυνομίας. Ο πρωθυπουργός είχε φτάσει στον χώρο πολύ νωρίτερα από την στιγμή που σημειώθηκαν τα επεισόδια.