Λιγότερο από ένα μήνα πριν τις γερμανικές εκλογές, το ερώτημα δεν είναι ποιος θα κερδίσει αλλά με ποιον και πως θα σχηματίσει κυβέρνηση η Άνγκελα Μέρκελ ως νέα (για 4η φορά) Καγκελάριος της Γερμανίας.
Γράφει ο Σεραφείμ Π. Κοτρώτσος
Αυτό που έμοιαζε μία πιθανή εξέλιξη, πριν περίπου οκτώ μήνες -όταν ο Μάρτιν Σουλτς αναλάμβανε την ηγεσία των Σοσιαλδημοκρατών ως υποψήφιος για την Καγκελαρία-, ένας κυβερνητικός συνασπισμός red-red-green, δηλαδή, με το SPD, το Die Linke και τους Πράσινους, μοιάζει τώρα όνειρο θερινής νυκτός, όπως γράφει και στην ανάλυσή του στο Eurointelligence ο γνωστός αρθρογράφος Wolfgang Munchau.
if the financial crisis is not the main cause of euroscepticism, then surely economic recovery won’t solve … https://t.co/SdbBUMOb9d
— Wolfgang Munchau (@EuroBriefing) August 27, 2017
Από τότε τα πράγματα έχουν γίνει ακόμα χειρότερα. Το SPD κατακρημνίζεται και, όπως δηλώνει ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, μάλλον εγκαταλείπει την πιθανότητα να επιστρέψει ηττημένο σε ένα νέο “μεγάλο συνασπισμό” και αναζητά την ιδεολογική του ταυτότητα κάτι που θα συνδυαστεί με τη μοναξιά της αντιπολίτευσης, οι δε τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν πως μπορεί από τις γερμανικές κάλπες να προκύψει το ακροδεξιό AfD ως τρίτο κόμμα.
Όλα θα εξαρτηθούν από το ποσοστό που θα λάβει η Άνγκελα Μέρκελ. Εάν είναι υψηλό (38-40%) είναι εξαιρετικά πιθανό να αναζητήσει εταίρο στο σκληρά φιλελεύθερο FDP, έναν παραδοσιακό σύμμαχο του CDU από την εποχή του Χανς Ντίτριχ Γκένσερ που συγκυβέρνησε με τους χριστιανοδημοκράτες και κράτησε επό 18 έτη το υπουργείο εξωτερικών.
Τι μπορεί, όμως, να σημαίνει κάτι τέτοιο για την Ευρώπη και την Ελλάδα;
Σε όλες τις τελευταίες δημοσκοπήσεις το Φιλελεύθερο Κόμμα (FDP) εμφανίζεται με ποσοστά μεταξύ 8 και 10% (στις προηγούμενες εκλογές δεν είχε κατορθώσει να συγκεντρώσει το όριο του 5% για την είσοδο στη Bundestag) και στα σενάρια του γερμανικού Τύπου καταγράφεται, πλέον, ως εξαιρετικά πιθανή μία κυβερνητική συνεργασία των Χριστιανοδημοκρατών της κ. Μέρκελ, όχι μόνο με τους παραδοσιακούς της εταίρους, τους Χριστιανοκοινωνιστές του ακραία συντηρητικού Βαυαρού Πολ Ζεχόφερ, αλλά και με το FDP.
Η μη επανάληψη ενός «μεγάλου συνασπισμού» ( CDU και SPD), ωστόσο, θα αποτελούσε μία μάλλον αρνητική εξέλιξη που ίσως ενισχύσει τους σκληρούς υπερασπιστές της γερμανικής ηγεμονίας στην Ευρώπη, πρώτος μεταξύ των οποίων είναι ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε.
Ο νεοφιλελεύθερος σταρ με το…φανελάκι
Οι αναφορές που φθάνουν από το Βερολίνο, μάλιστα, επισημαίνουν τον κίνδυνο όχι μόνο να συμπράξουν κυβερνητικά οι Χριστιανοδημοκράτες με τους Φιλελεύθερους αλλά να διεκδικήσουν οι δεύτεροι το υπουργείο Οικονομικών με επικεφαλής τον ηγέτη τους Κρίστιαν Λίντνερ.
Σε ένα τέτοιο σενάριο δεν φαίνεται να αντιτίθεται ο ίδιος ο 75χρονος Σόϊμπλε, ο οποίος είναι διατεθειμένος να διεκδικήσει ένα νέο ρόλο ( είτε του αντικαγκελαρίου, είτε έναν ακόμα πιο φιλόδοξο ευρωπαϊκό θώκο), αρκεί να παραδώσει τα κλειδιά του γερμανικού «θησαυροφυλακίου» σε ένα πρόσωπο των ιδίων αντιλήψεων ως προς τη δημοσιονομική πειθαρχία και την επιβολή των γερμανικών «ηθικών» κανόνων στις οικονομίες της ευρωζώνης. Ήδη, αρκετοί γερμανοί αναλυτές πιστεύουν πως το άλλο όνομα του Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε είναι…Κρίστιαν Λίντνερ.
Ο πρόεδρος των Γερμανών Φιλελευθέρων (FDP) εμφανίστηκε πρόσφατα με άσπρο φανελάκι σε προεκλογικό βίντεο, το οποίο έγινε viral μέσα σε λίγες μέρες. Εξελίσσεται ταχύτατα σε έναν σταρ της συντηρητικής πολιτικής σκηνής και έναν συνεχιστή -και μάλιστα σε ακόμα πιο ακραία εκδοχή- της παρακαταθήκης του Σόϊμπλε.
Εκείνο που προκαλεί δικαίως ταραχή σε κυβερνητικούς κύκλους στην Αθήνα είναι οι θέσεις που έχει διατυπώσει κατά καιρούς ο Λίντνερ για το ελληνικό ζήτημα.
Σε μια πρόσφατη συνέντευξή του, για παράδειγμα, στη Γερμανική Ραδιοφωνία
(Deutschlandfunk / DLF) ζήτησε κούρεμα του ελληνικού χρέους και Grexit.
Φανατικός οπαδός του Grexit
«Είναι σαφές ότι θα πρέπει να ελαφρύνει το ελληνικό χρέος, κι αυτό γίνεται μόνο εκτός της ευρωζώνης», είπε σημειώνοντας πάντως ότι η Ελλάδα πρέπει να παραμείνει στην ΕΕ για να πάρει επιδοτήσεις για την ενίσχυση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας. Κατηγόρησε,δε, την Ελλάδα ότι … «σέρνει από τη μύτη τη Γερμανία και την Ευρώπη» , και αμφισβήτησε ότι ο Αλέξης Τσίπρας θα εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις που έχει υποσχεθεί. Δεν διστάζει, μάλιστα, να ταυτισθεί απόλυτα με τον Σόϊμπλε, αφήνοντας αιχμές κατά της Μέρκελ ότι δεν του επιτρέπει να πράξει τα…δέοντα για την Ελλάδα, ήτοι να υλοποιήσει το σχέδιό του για έξοδο της χώρας μας από την ευρωζώνη.
Ο Λίντερ είναι ένα από τα πρόσωπα που «αποθεώνονται» συχνά τελευταία από τη γνωστή ιστοσελίδα Politico η οποία επιτίθεται συχνά στην Ελλάδα και την κυβέρνηση Τσίπρα, ενώ τελευταία ανέλαβε «εργολαβικά» να υπερασπιστεί τον πρώην επικεφαλής της ΕΛΣΤΑΤ Ανδρέας Γεωργίου αναφέροντας ότι «η καταδίκη του Γεωργίου από την ελληνική Δικαιοσύνη θα καταστρέψει την Ελλάδα».
Το Politico θεωρεί σχεδόν βέβαιο κυβερνητικό εταίρο της Μέρκελ το κόμμα του Λίντνερ και πριν μερικές εβδομάδες φιλοξένησε συνέντευξή του με σχεδόν αποκλειστικό ελληνικό ενδιαφέρον.
«Μια διαγραφή του ελληνικού χρέους πρέπει να συνδέεται με μία έστω προσωρινή εγκατάλειψη της Ευρωζώνης» υποστηρίζει, κίνηση που «ενέχει κινδύνους αλλά και ευκαιρίες για την Αθήνα». Πρόκειται για το σενάριο του «προσωρινού Grexit» που περιφέρει επίμονα ο Σόϊμπλε από το καλοκαίρι του 2015.
«Η Ελλάδα θα μείνει στην Ε.Ε. και θα συνεχίσει να λαμβάνει βοήθεια από τις Βρυξέλλες. Τα ποσά αυτά όμως δεν θα θεωρούνται πιστώσεις που κάποτε πρέπει να αποπληρωθούν, θα είναι επιδοτήσεις, των οποίων η χορήγησή τους συνδέεται με υποχρεωτικές επενδύσεις στις υποδομές, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τον εκσυγχρονισμό του κράτους».
Το άλλο ενδεχόμενο, της διαγραφής του ελληνικού χρέους με παραμονή της Ελλάδας εντός της Ευρωζώνης, χαρακτηρίζεται από τον Λίντνερ «ηθικός κίνδυνος». «Μετά θα αναρωτιούνται π.χ. οι Πορτογάλοι γιατί να πρέπει να κουράζονται, ενώ άλλοι λαμβάνουν ελάφρυνση χρέους και μπορούν να μείνουν και στο ευρώ», λέει, βάζοντας την Ελλάδα σε ρόλο Ιφιγένειας: «Μια τέτοια αλλαγή στρατηγικής για την Ελλάδα θα είχε μικρή οικονομική, αλλά μεγάλη συμβολική σημασία. Θα μπορούσε να είναι μια νέα αρχή για την υπόλοιπη Ευρωζώνη».
Δικαίως, λοιπόν, επιμένουν κάποιοι πως αν ο Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε είναι ο Δόκτωρ Τζέκιλ, ο Κρίστιαν Λίντερ μπορεί να αποδειχθεί ο κ. Χάϊντ.