Aλλάζει ο χάρτης της νοτιοανατολικής Ευρώπης μετά την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών, με την οποία επιλύθηκε ένα πρόβλημα που επί τρεις δεκαετίες ταλάνιζε τις σχέσεις Αθήνας – Σκοπίων. Μετά από μια συνεδρίαση που κράτησε περίπου 39 ώρες και στην οποία μίλησαν πάνω από 200 ομιλητές, 153 βουλευτές έδωσαν θετική ψήφο και πλέον η γειτονική χώρα θα ονομάζεται «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας».
«Το αποτέλεσμα δεν έχει νικητές και ηττημένους, είναι μια ιστορική μέρα για την Ελλάδα και τα Βαλκάνια» ήταν το μήνυμα του πρωθυπουργού μετά την κύρωση της Συμφωνίας. Θα δούμε τα επόμενα βήματα και τις αλλαγές μετά την επικύρωση της ονομασίας «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας». Ακόμη το πολιτικό και διπλωματικό χρονικό του μακεδονικού ζητήματος από τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας ως την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών. Την υπερψήφιση της Συμφωνίας των Πρεσπών χαιρέτισαν ξένοι ηγέτες και αξιωματούχοι, ενώ θετικά είναι τα σχόλια των ξένων μέσων ενημέρωσης.
Η 25η Ιανουαρίου πέρασε στην σύγχρονη ελληνική ιστορία με τη ψήφιση της Συμφωνίας των Πρεσπών και τη λύση του ονοματολογικού μετά από 27 χρόνια διένεξης ανάμεσα στην Αθήνα και την Πγδμ, η οποία θα αποκαλείται ΒΟΡΕΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ.
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είπε:»Σήμερα είναι μια μέρα ιστορική. Η Ελλάδα θωρακίζει σημαντικό κομμάτι της ιστορίας της, την κληρονομιά της αρχαίας ελληνικής Μακεδονίας» ανέφερε ο πρωθυπουργός στην από το περιστύλιο της Βουλής στην πρώτη του δήλωση μετά τη ψήφιση της Συμφωνίας, επισημαίνοντας ότι το αποτέλεσμα δεν έχει νικητές και ηττημένους.
Θωρακίζουμε ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορικής μας κληρονομιάς, την κληρονομιά της αρχαίας ελληνικής Μακεδονίας. Ταυτόχρονα όμως, είναι και μια ιστορική μέρα για τα Βαλκάνια. Τα Βαλκάνια, με τη μακρά ιστορία των πολέμων των συγκρούσεων, των διενέξεων, του εθνικιστικού μίσους.
Γυρίζουμε σελίδα και δίνουμε χώρο στην ειρήνη, τη συνεργασία, τη φιλία, την αλληλεγγύη, στην αλληλοκατανόηση.
Ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ, ο οποίος επικοινώνησε τηλεφωνικά για τον συγχαρεί με τον Αλεξη Τσίπρα, μέσω twitter έκανε λόγο για μια «ιστορική νίκη» .
«Συγχαρητήρια, φίλε μου Αλέξη Τσίπρα, μαζί με τους λαούς μας κερδίσαμε μια ιστορική νίκη. Ζήτω η συμφωνία των Πρεσπών! Για μια αιώνια ειρήνη και την πρόοδο των Βαλκανίων και στην Ευρώπη»
Ο Μάθιου Νίμιτς σε γραπτή δήλωση αφού συγχαίρει το Κοινοβούλιο και την κυβέρνηση της Ελλάδας επισημαίνει ότι η συμφωνία ανοίγει την πόρτα σε μια νέα εποχή για την εδραίωση της ειρήνης και της ασφάλειας στα Βαλκάνια: «Προσβλέπω στην ολοκλήρωση της διαδικασίας, όπως περιγράφεται στη συμφωνία και επαναβεβαιώνω τη συνεχιζόμενη δέσμευση των Ηνωμένων Εθνών να συνεργαστούν με τα δύο μέρη».
Δύσκολη και στενάχωρη χαρακτήρισε τη σημερινή μέρα για την Ελλάδα ο πρόεδρος της ΝΔ, επισημαίνοντας ότι μια «κυβέρνηση με μία ευκαιριακή πλειοψηφία ψήφισε την επιζήμια συμφωνία των Πρεσπών: Πριν από 4 χρόνια ακριβώς, ο κ. Τσίπρας κέρδισε τις εκλογές εξαπατώντας τους πολίτες. Για να μας πάει τελικά πολλά χρόνια πίσω κάνοντας χειρότερη τη ζωή των Ελλήνων και ειδικά των πιο αδύναμων. Τώρα, ολοκληρώνει το καταστροφικό του πέρασμα και με μία εθνική υποχώρηση.
Προσωπικά, μίλησα με ειλικρίνεια για τις μεγάλες δυσκολίες που έρχονται από την εφαρμογή της συμφωνίας.
Δεσμεύτηκα, όμως, και ότι θα μείνω σταθερός στο εθνικό καθήκον: Το δικαίωμα της Ελλάδας για βέτο στην ένταξη των Σκοπίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρόκειται να το απεμπολήσω.
Θα αγωνιστώ με όλες μου τις δυνάμεις για να αμβλύνω τις αρνητικές συνέπειες που είναι βέβαιο ότι θα προκύψουν από μια προβληματική συμφωνία.
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας τόνισε ότι: Το αποτέλεσμα της σημερινής ψηφοφορίας δεν έχει νικητές και ηττημένους. Ειδικότερα θέλω να απευθυνθώ σε όσους ακόμα και σήμερα έχουν τις ενστάσεις τους, τις σεβόμαστε, έχουν την κριτική τους, τους σεβόμαστε. Να είναι βέβαιοι ότι πολύ σύντομα θα δουν τα μεγάλα οφέλη για τη χώρα από αυτό το ιστορικό βήμα προς τα εμπρός.
Σήμερα γεννήθηκε μια νέα χώρα στα βόρεια σύνορά μας. Η Βόρεια Μακεδονία. Την καλωσορίζουμε. Θα είναι μια φίλη χώρα της Ελλάδας, θα είναι μια σύμμαχος της Ελλάδας στην προσπάθεια της να εδραιώσει την ειρήνη, τη συνεργασία, τη συνανάπτυξη στην περιοχή μας.
Σε tweet του ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς τονίζει:
Σήμερα νίκησε η πολιτική ειρήνης. Επείγει να υλοποιήσουμε μαζί με τους φίλους της Βόρειας Μακεδονίας τα μέτρα της θετικής ατζέντας της συμφωνίας των Πρεσπών, το κοινό μας μέλλον. Ζοραν και Νικόλα η ιστορία είναι σχολείο και όχι φυλακή. Μαζί σταθήκαμε στη σωστή πλευρά της.
Ένταση σημειώθηκε στην Βουλή κατά την διάρκεια της ψηφοφορίας για την συμφωνία των Πρεσπών την ώρα που ο κατάλογος έφτασε στον βουλευτή της Χρυσής Αυγής Κωνσταντίνο Μπαρμπαρούση.
Υπέρ της Συμφωνίας των Πρεσπών ψήφισαν και οι Θ.Θεοχαρόπουλος, Σ.Λυκούδης, Ε.Κουντουρά και Γ. Μαυρωτάς. Παρών από τον Γρηγόρη Ψαριανό.
Μια ιστορική στιγμή ,κλείνει ένα ιστορικό κεφάλαιο της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και ανοίγει βεβαίως ένα νέο ,που αφορά την εφαρμογή της Συμφωνίας μια δύσκολη φάση, καθώς όλες οι συμφωνίες αυτού του είδους κρίνονται στην πράξη και στην εφαρμογή τους Ειδικά αυτή η συμφωνία η οποία ακουμπά ιδιαίτερα ευαίσθητα θέματα θα δοκιμάζεται καθημερινά αλλά το μεγάλο βήμα έχει γίνει.
Οι επόμενες κινήσεις
Ο νόμος με την κύρωση υπογράφεται από τον Πρόεδρο και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης.
Η Αθήνα ενημερώνει το ΝΑΤΟ ότι κυρώθηκε η Συμφωνία.
-ΣΤΟ ΝΑΤΟ το Συμβούλιο Μονίμων Αντιπροσώπων θα εγκρίνει σε μια από τις δυο συναντήσεις του την 1 η την 4η Φεβρουαρίου το Πρωτόκολλο ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας.
Το Πρωτόκολλο Ένταξης φθάνει στην Ελλάδα και πιθανότατα μετά και την επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Τουρκία δηλαδή ίσως και μέχρι τις 10 Φεβρουαρίου θα έχει έρθει προς κύρωση από την Ελληνική Βουλή.
(Έτσι ξεκινά η διαδικασία στο ΝΑΤΟ που θα ολοκληρωθεί όταν όλες οι χώρες μέλη επικυρώσουν το πρωτόκολλο κάτι που αναμένεται μέχρι το τέλος του 2019.)
-Τότε η Αθήνα με Ρηματική Διακοίνωση θα γνωστοποιήσει στα Σκόπια ότι ολοκληρώθηκε η διαδικασία και βάσει του άρθρου 20 παρ 3 η Συμφωνία τίθεται σε ισχύ.
-Συγχρόνως ενημερώνεται ο ΓΓ του ΟΗΕ και πρωτοκολλείται η Συμφωνία στην Γραμματεία του ΟΗΕ
-Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπογράφει το Πρωτόκολλο Ένταξης και αποστέλλεται στην Ουάσιγκτον στον θεματοφύλακα των Συνθηκών του ΝΑΤΟ.
Πρώτα αποτελέσματα
-Τα Μέρη δεσμεύονται ότι θα χρησιμοποιούν το όνομα και τις ορολογίες σε όλους τους διεθνείς ,πολυμερείς και περιφερειακούς οργανισμούς θεσμούς και for a
-Η Βόρεια Μακεδονία θα γνωστοποιήσει σε όλους τους διεθνείς οργανισμούς αλλά και στα κράτη μέλη του ΟΗΕ και θα ζητήσει να υιοθετήσουν το όνομα και ορολογίες για όλες τις χρήσεις και σκοπούς.
.
-Τα Μέρη θα χρησιμοποιούν όνομα και ορολογίες για όλες τις χρήσεις και για όλους σκοπούς erga omnes, εσωτερικά σε όλες τις διμερείς σχέσεις και περιφερειακούς οργανισμούς.
-Η Ελλάδα θα κυρώσει οποιαδήποτε συμφωνία εισδοχής της Βόρειας Μακεδονίας σε διεθνείς Οργανισμούς στους οποίους είναι μέλος η Ελλάδα.
Επίσης:
(-Αναβάθμιση των Γραφείων Συνδέσμων σε Πρεσβείες,
-αρχίζει η προθεσμία για τα τρία χρόνια για εξεύρεσης λύσης στο θέμα των εμπορικών χρήσεων
-αρχίζει η πενταετής προθεσμία για αλλαγή όλων των επισήμων εγγράφων για χρήση στο Εξωτερικό ώστε να έχουν την νέα ονομασία.
-Εντός 6 μηνών επανεξέταση για το καθεστώς μνημείων δημοσίων κτιρίων υποδομών και εάν αφορά σε αρχαία ελληνική ιστορία και πολιτισμό θα προβεί σε διορθωτικές ενέργειες για να διασφαλίσει σεβασμό στην προαναφερόμενη κληρονομιά.
-Εντός 6 μηνών αφαίρεση του Ήλιου τηε Βεργίνας από όλους δημόσιους χώρους και δημόσιες χρήσεις.
Το αμέσως προσεχές διάστημα θα πρέπει να περιμένουμε ανταλλαγές επισκέψεων, οργάνωση ομάδων εργασίας και στις δυο πλευρές ώστε να μπει σταδιακά σε ρυθμό το νέο πλαίσιο των σχέσεων. Εξάλλου η Συμφωνία δίνει και ολοκληρωμένο πλαίσιο για όλους τους τομείς.
Βλέπετε δυο χώρες γειτονικές που ζουν για χρόνια δίπλα -δίπλα. Και τώρα θα πρέπει να ξαναγνωριστούν από την αρχή.
Μακεδονικό 1990-2019: Από την Ανεξαρτησία στο «ΒΟΡΕΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ»
Η Τελευταία φάση του «Μακεδονικού ζητήματος» ανοίγει ταυτόχρονα με την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, όταν η ομόσπονδη «Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας» διεκδικεί την ανεξαρτησία της.
Η Ελλάδα αποτυγχάνει να αποτρέψει τις εξελίξεις και το 1992 ανοίγει ο χορός των αναγνωρίσεων της νέας χώρας με την λεγόμενη «Συνταγματική ονομασία». Πάνδημα συλλαλητήρια πραγματοποιούνται σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Η γειτονική χώρα έχει κάνει αίτηση ένταξης στο ΟΗΕ αυξάνοντας την ανησυχία της Αθήνας.
Στις 28/1/92 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, απαντώντας δηλώνει συγκινημένος: «Η Μακεδονία είναι μία και είναι ελληνική».
Ένα μήνα αργότερα, τον Φεβρουάριο του 1992, υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή πραγματοποιείται Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών στην Αθήνα στο οποίο χαράσσεται για πρώτη φορά σαφής «εθνική γραμμή» για το Μακεδονικό.
Έκτοτε, ξεκινούν προσπάθειες διευθέτησης του προβλήματος ανεπιτυχώς. Το περίφημο «πακέτο Πινέιρο» είναι η πρώτη προπάθεια, που αποτυγχάνει, καθώς απορρίπτεται από δεύτερο Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών τον Απρίλιο 1992, στο οποίο ο πρωθυπουργός Κ. Μητοστάκης μετά από έντονη κριτική του ΠτΔ για τους χειρισμούς αποπέμπει τον ΥΠΕΞ Α. Σαμαρά.
Στις 13/2, ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης δηλώνει ότι «το όνομα που θα λάβει η ΠΓΔΜ δεν έχει μεγάλη σημασία, γιατί κανείς δεν θα το θυμάται σε 10 χρόνια».
Το 1994 βρίσκει την Ελλάδα υπό πίεση… Σε διάστημα έξι ημερών (3/2 – 9/2) Ρωσία αναγνωρίζει την χώρα με το συνταγματικό της όνομα για να ακολουθήσουν οι ΗΠΑ που αναγνωρίζουν το κράτος με την προσωρινή ονομασία «πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας.
Η Ελληνική κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου απαντά αμέσως.
1995 Ενδιάμεση συμφωνία
Τον Σεπτέμβριο 1995 οι δύο χώρες υπογράφουν την λεγόμενη «Ενδιάμεση Συμφωνία», στην Ν. Υόρκη (από τους που ρυθμίζει προσωρινά τις σχέσεις των δύο χωρών
Οι διμερείς σχέσεις ομαλοποιούνται εν μέρει. Στις 17/1/1996 ξεκινά η επίσημη λειτουργία διπλωματικών γραφείων σε Ελλάδα και πΓΔΜ.
Το ελληνικό veto
Το 2008 στο Βουκουρέστι ο Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής στην σύνοδο του ΝΑΤΟ άσκησε βέτο στην ένταξη των Σκοπίων στην Συμμαχία, προκαλώντας την οργή του προέδρου των ΗΠΑ Τζ. Μπους.
Ακολουθούν δέκα χρόνια καχυποψίας και προκλήσεων από την πλευρά των Σκοπίων, για να ανοίξει ακτίδα φωτός το 2018, όταν οι διαπραγματευτές των δύο χωρών στην Νέα Υόρκη, υπό τον Μάθιου Νίμιτς αποφασίζουν επανέναρξη της διαδικασίας.
Πρώτο βήμα η αποκαθήλωση συμβόλων και αγαλμάτων που παραπέμπουν στην Ελληνική ιστορική Μακεδονία.
Η Συμφωνία των Πρεσπών
Στις 24 Ιανουαρίου στο Νταβός, οι πρωθυπουργοί Τσίπρας και Ζάεφ καταθέτουν την βούλησή του να επιλύσουν την διαφορά.
Στις 17/6/2018, ύστερα από σχεδόν τρεις δεκαετίες διενέξεων και αντιπαραθέσεων, Ελλάδα και ΠΓΔΜ υπογράφουν τη συμφωνία για τη μετονομασία της γειτονικής χώρας σε «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας».
Πηγή: ΕΡΤ