Πολύ σημαντική και επωφελή, όχι μόνο για την Ελλάδα και τη Βόρεια Μακεδονία αλλά για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη στο σύνολό της, θεωρεί τη Συμφωνία των Πρεσπών o πρώην πρόεδρος της Κροατίας Ίβο Γιοσίποβιτς, ο οποίος μιλώντας στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, στο περιθώριο του 1ου Thessaloniki Regional Forum, συνεχάρη τις κυβερνήσεις των δύο χωρών που κατάφεραν να καταλήξουν σ’ έναν συμβιβασμό.
«Είναι πολύ σημαντικό να έχουν οι πολιτικοί την ικανότητα να κάνουν συμβιβασμούς. Ξέρω ότι και για τις δύο πλευρές δεν ήταν εύκολο να αποδεχθούν τη συμφωνία αλλά επήλθε τελικά κι αυτό είναι πολύ σημαντικό», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρώην πρόεδρος της Κροατίας, ο οποίος ήταν ο κεντρικός ομιλητής της χθεσινοβραδινής εναρκτήριας εκδήλωσης του Thessaloniki Regional Forum, στο οποίο συζητείται η σύγχρονη κοινωνική και οικονομική «ατζέντα» στα Βαλκάνια, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια.
Ο κ. Γιοσίποβιτς εκτίμησε ακόμα πως η Συμφωνία των Πρεσπών θα ενισχύσει τις διμερείς σχέσεις σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο κι ευχήθηκε να αποτελέσει ένα είδος «οδικού χάρτη» για την επίλυση και των άλλων διαφορών στην περιοχή.
Αναφορικά, δε, με την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ σημείωσε ότι θα αυξήσει τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή, για το μέλλον της οποίας, όπως είπε, υπάρχουν δύο βασικά εμπόδια, ο εθνικισμός και η διαφθορά.
Ο πρώην πρόεδρος της Κροατίας (2010-2015) αναφέρθηκε και στη διένεξη μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου, εκφράζοντας την ελπίδα πως η ευρωπαϊκή φιλοδοξία τόσο του Βελιγραδίου όσο και της Πρίστινας θα οδηγήσει σε μια κάποια λύση, με τον συμβιβασμό να είναι, ωστόσο, η λέξη – κλειδί, όπως χαρακτηριστικά είπε.
Άλλωστε, όπως ανέφερε και κατά την ομιλία του στην εναρκτήρια εκδήλωση του φόρουμ, η ένταξη όλων των χωρών της περιοχής στην Ευρωπαϊκή Ένωση (και ίσως και στο ΝΑΤΟ) θα δώσει τέλος στην απειλή πολέμου ή άλλων μορφών διαμαχών και θα διασφαλίσει την ανάπτυξη και την ευημερία. Υπογράμμισε, δε, ότι η Ευρώπη δεν είναι πολιτικά, οικονομικά και στρατηγικά ολοκληρωμένη, χωρίς όλες αυτές τις χώρες.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του κ. Γιοσίποβιτς στη Σοφία Παπαδοπούλου για το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων:
Ερ.: Ποια είναι η άποψή σας για τη Συμφωνία των Πρεσπών;
Απ.: Θα πρέπει να συγχαρώ και τις δύο κυβερνήσεις, της Ελλάδας και της Βόρειας Μακεδονίας, καθώς κατέληξαν επιτέλους σε συμβιβασμό. Είναι πολύ σημαντικό να έχουν οι πολιτικοί την ικανότητα να κάνουν συμβιβασμούς. Ξέρω ότι και για τις δύο πλευρές δεν ήταν εύκολο να αποδεχθούν τη συμφωνία αλλά επήλθε τελικά κι αυτό είναι πολύ σημαντικό και για τις δύο χώρες και για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη στο σύνολό της.
Ερ.: Εκτιμάτε πως μπορεί να υπάρξει εμβάθυνση της διμερούς -και όχι μόνο- συνεργασίας σε οικονομικό επίπεδο μετά τη συμφωνία;
Απ.: Σίγουρα η συμφωνία θα ενισχύσει τη συνεργασία τόσο σε οικονομικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο. Είναι ένα πολύ σημαντικό σημάδι καλής θέλησης ειδικά ανάμεσα σε δύο χώρες. Και είναι επίσης σημαντικό το γεγονός ότι τώρα η Βόρεια Μακεδονία είναι έτοιμη να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ κι ελπίζω σύντομα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και να καταστεί μέλος της «οικογένειας». Είναι πολύ σημαντικό αυτό για το εμπόριο και την ανάπτυξη, τόσο για τη Βόρεια Μακεδονία όσο και για την ευρύτερη περιοχή.
Ερ.: Τι σημαίνει, δηλαδή, η ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ;
Απ.: Αυξάνει τη σταθερότητα. Αν δείτε τον χάρτη της περιοχής θα διαπιστώσετε ότι υπάρχουν κάποιες «τρύπες», χώρες που δεν είναι μέλη του ΝΑΤΟ, το οποίο, κατά κάποιον τρόπο, είναι εγγυητής της ασφάλειας και της ειρήνης στην περιοχή. Επομένως, αυτή η εξέλιξη είναι πολύ σημαντική.
Ερ.: Φοβάστε τυχόν επιστροφή στο παρελθόν, στην περιοχή της πρώην Γιουγκοσλαβίας, υπό την έννοια των διενέξεων; Τι θα σήμαινε κάτι τέτοιο;
Απ.: Υπάρχουν αρκετά σενάρια για την περιοχή, άλλα καλά, υπό την έννοια όλα τα κράτη της περιοχής να γίνουν μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πιθανώς και του ΝΑΤΟ, γεγονός που θα αποτελούσε το μονοπάτι για την παγκόσμια σταθερότητα και την ανάπτυξη των χωρών. Αλλά, δυστυχώς, υπάρχουν και τα άλλα σενάρια, τα άσχημα, που θέλουν την περιοχή να καθίσταται πεδίο αντιπαλότητας μεταξύ μεγάλων δυνάμεων, οι οποίες θα αντιμάχονται για να κερδίσουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερη πολιτική επιρροή και πολιτικά οφέλη. Βάσει αυτού του σεναρίου, ορισμένες χώρες της περιοχής δεν θα γίνουν μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ. Αυτό είναι ένα κακό σενάριο κι ελπίζω πως θα αποφευχθεί.
Ερ.: Ένα από τα δύσκολα προβλήματα της περιοχής, δύο και πλέον δεκαετίες μετά τη Συμφωνία του Ντέιτον, είναι η κατάσταση στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη. «Βλέπετε» κάποια προοπτική λύσης εκεί;
Απ.: Οι πολιτικοί στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη δεν μπορούν να συμφωνήσουν σε βασικά σημεία για το καλό αυτής της πολύ όμορφης χώρας. Θα πρέπει να υπάρξει μια κοινή πολιτική, που να συνδέεται με την προοπτική ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς το ζήτημα αυτό είναι κοινό για τις τρεις εθνότητες και τις δύο οντότητες. Είναι πολύ περίπλοκο, έχει τόσο συναισθηματική όσο και πολιτική χροιά. Σίγουρα το να είναι έξω από αυτή τη διαδικασία (της ευρωπαϊκής ένταξης) ωθεί τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη σ’ ένα αβέβαιο μέλλον, αλλά παραμένω αισιόδοξος. Θεωρώ ότι υπάρχουν αρκετοί έξυπνοι άνθρωποι, οι οποίοι κατανοούν ότι η μόνιμη «μάχη» για τα συμφέροντά τους χωρίς να λαμβάνουν καθόλου υπόψη τα συμφέροντα του άλλου δεν είναι κάτι καλό και δεν είναι ο σωστός τρόπος επίλυσης διαφορών. Αυτός είναι κι ένας από τους λόγους που μού αρέσει αυτή η συμφωνία μεταξύ της Βόρειας Μακεδονίας και της Ελλάδας, επειδή εν τέλει βλέπουμε ότι μπορεί να βρεθεί συμβιβασμός. Κι αυτό είναι πολύ σημαντικό καθώς σε όλο τον κόσμο, η ικανότητα να καταλήγεις σε συμβιβασμό είναι η ουσία της καλής πολιτικής.
Ερ.: Επομένως θεωρείτε ότι η Συμφωνία των Πρεσπών μπορεί να αποτελέσει ένα είδος «οδικού χάρτη» για άλλες διαμάχες στην περιοχή;
Απ.: Σίγουρα το ελπίζω αυτό. Ύστερα από τόσα χρόνια διαμάχης για ένα ζήτημα που δεν αφορά μόνο το όνομα αλλά περισσότερα απ’ αυτό και περικλείει την περιφερειακή σταθερότητα, το κοινό μέλλον, την οικονομία… Όλα αυτά εμπεριέχει αυτή η μικρή αλλαγή στο όνομα. Ο καλός πολιτικός δεν είναι αυτός που πιέζει και σπρώχνει σ’ ένα αδιέξοδο, αλλά αυτός που μπορεί να βρει έναν συμβιβασμό, που κατανοεί πως είναι αναγκαίος ο συμβιβασμός και επωφελής για όλους.
Ερ.: Και η περίπτωση του Κοσόβου;
Απ.: Θα ήθελα να δω αυτές τις δύο χώρες (ενν. τη Σερβία και το Κόσοβο) να ζουν ως καλοί φίλοι, ο ένας δίπλα στον άλλον. Κάτι τέτοιο δεν είναι εύκολο καθώς το ιστορικό βάρος αποτελεί πρόσκομμα σ’ ένα τέτοιο σενάριο, αλλά ελπίζω πως τελικά η ευρωπαϊκή φιλοδοξία τόσο της Σερβίας όσο και του Κοσόβου θα δώσει λύση και θα βρεθεί ο τρόπος. Αλλά σίγουρα ο συμβιβασμός είναι η λέξη – κλειδί.
Ερ.: Πριν από μερικές ημέρες, σε ένα καφέ στο Σπλιτ ξυλοκοπήθηκαν άγρια τρεις Σέρβοι αθλητές. Σας ανησυχούν τέτοια φαινόμενα και πώς είναι οι σχέσεις της χώρας σας, της Κροατίας, με τη Σερβία σήμερα;
Απ.: Δυστυχώς εδώ και αρκετά χρόνια οι σχέσεις μεταξύ της Κροατίας και της Σερβίας αλλά και οι σχέσεις μεταξύ των γειτόνων στην περιοχή είναι χειρότερες σε σχέση με το παρελθόν. Θα πρέπει να υπογραμμίσω δύο εμπόδια για ένα καλό μέλλον για την περιοχή: το ένα εμπόδιο είναι ο εθνικισμός και το άλλο η διαφθορά. Είναι δύο φαινόμενα απειλητικά για όλες τις χώρες της περιοχής.