Τη δημιουργία Χώρων Εποπτευόμενης Χρήσης (ΧΕΧ) από εγκεκριμένους οργανισμούς ή φορείς για την υλοποίηση δράσεων κατά των ναρκωτικών, προβλέπει το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας που συζητείται από σήμερα στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή.
Το νομοσχέδιο προβλέπει ότι στους Χώρους Εποπτευόμενης Χρήσης θα παρέχονται υπηρεσίες για την ασφαλέστερη χρήση ναρκωτικών ουσιών και τη μείωση της βλάβης και των αρνητικών επιπτώσεων που συνδέονται με τη χρήση ναρκωτικών.
«Στόχος μας είναι να υπάρξει μια πιλοτική δομή, σε πρώτη φάση, σε διασύνδεση με μονάδες άμεσης πρόσβασης, από την πλευρά του ΟΚΑΝΑ, έτσι ώστε οι άνθρωποι που θα πηγαίνουν στους Χώρους Εποπτευόμενης Χρήσης, να κάνουν ένα πρώτο βήμα επαφής, με το δημόσιο σύστημα υγείας και διασύνδεσης τους με άλλες υπηρεσίες, είτε υποκατάστασης είτε ψυχοκοινωνικής υποστήριξης», ανέφερε ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός και υπογράμμισε ότι η νομοθετική παρέμβαση αυτή, είναι μια παρέμβαση επιστημονικά τεκμηριωμένη, μια ανθρωπιστική παρέμβαση, μια παρέμβαση με κοινωνική ευαισθησία και πρωτίστως με όρους προστασίας της δημόσιας υγείας.
Οι ΧΕΧ θα λειτουργούν μόνο από τους εγκεκριμένους φορείς του άρθρου 51 του Ν.4139/13 και στόχος είναι η παροχή υπηρεσιών μείωσης της βλάβης, η προαγωγή της υγείας των ενεργών χρηστών, η προστασία της δημόσιας υγείας, η μείωση του επιπολασμού των μολυσματικών ασθενειών στον πληθυσμό των χρηστών, η αντιμετώπιση της υπερδοσολογίας, η προετοιμασία για την ένταξη των χρηστών σε προγράμματα θεραπείας.
«Είναι μια προοδευτική ρύθμιση και περιμένουμε τις πολιτικές δυνάμεις που αυτοαποκαλούνται προοδευτικές να τη στηρίξουν. Δεν κάνουμε ένα πυροτέχνημα. Δεν είναι μια υπόθεση την οποία ρυθμίζουμε για να μην την εφαρμόσουμε. Προφανώς θα το εφαρμόσουμε και έχει γίνει η κατάλληλη προεργασία γι’ αυτό. Οι Χώροι Εποπτευόμενης Χρήσης εντάσσονται σε ένα συνολικό σχέδιο και σε μια εθνική στρατηγική, στον τομέα των εξαρτήσεων, η οποία έχει δρομολογηθεί», είπε ο υπουργός Υγείας και επισήμανε πως για τους ΧΕΧ υπάρχει επιστημονική συνηγορία, διεθνής βιβλιογραφία και καλές ευρωπαϊκές πρακτικές, ενώ ήταν και απαίτηση της Αυτοδιοίκησης, επιστημονικών φορέων που δραστηριοποιούνται στο χώρο των εξαρτήσεων αλλά και απαίτηση εκπροσώπων των χρηστών.
«Είναι μια αλλαγή η οποία εντάσσεται σε μια δέσμη παρεμβάσεων για τη μείωση της βλάβης. Εντάσσεται στη δέσμη των παρεμβάσεων με τα προγράμματα street work, τη χορήγηση συρίγγων, τους ξενώνες άστεγων τοξικοεξαρτημένων, τις κινητές μονάδες, τα κέντρα ημέρας. Είναι μέσα σε ένα πλαίσιο που έχουμε δρομολογήσει και έχουμε βρει και πόρους από ευρωπαϊκή κονδύλια για να χρηματοδοτηθεί στο αμέσως επόμενο διάστημα», είπε ο Ανδρέας Ξανθός και υπενθύμισε ότι ήδη έχει ξεκινήσει μια καινοτόμα παρέμβαση, στο κέντρο της Αθήνας, όπου συνεργάζεται ο ΟΚΑΝΑ και το ΚΕΘΕΑ, «δύο φορείς με τελείως διαφορετική κουλτούρα, θεραπευτική» αλλά συνεργάζονται προκειμένου να δώσουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα και την καλύτερη δυνατή φροντίδα στον χρήστη.
Στην αιτιολογική έκθεση του σχεδίου νόμου, αναφορικά με τους Χώρους Εποπτευόμενης Χρήσης, παρατίθενται στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά για το έτος 2016, σύμφωνα με τα οποία η εκτίμηση του συνολικού αριθμού των λεγόμενων χρηστών υψηλού κινδύνου στη χώρα είναι 17.067, και οι μισοί από αυτούς εντοπίζονται στην ευρύτερη περιοχή του Λεκανοπεδίου Αττικής. Πρόκειται για ενεργούς χρήστες ψυχότροπων ουσιών, έναν ιδιαίτερα περιθωριοποιημένο πληθυσμό, συχνά χωρίς στέγη και με περιορισμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας.
Η προσέγγιση της συγκεκριμένης κατηγορίας χρηστών ψυχότροπων ουσιών, αυτών δηλαδή που έχουν χαμηλό ή κανένα κίνητρο για ένταξη σε θεραπεία απεξάρτησης, επιτυγχάνεται μέσα από τα λεγόμενα μέτρα μείωσης της βλάβης. Οι Χώροι Εποπτευόμενης Χρήσης όπου τα παράνομα ναρκωτικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν υπό την επίβλεψη εκπαιδευμένου προσωπικού, λειτουργούν στην Ευρώπη τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Οι Χώροι Εποπτευόμενης Χρήσης θα διατηρούν μητρώο καταγραφής ληπτών υπηρεσιών.
Ο υπουργός Υγείας αναφέρθηκε και στις διατάξεις περί συνταγογράφησης ναρκωτικών. «Συνιστά μια εξαιρετική παρέμβαση, καθώς σε ένα πεδίο που μέχρι τώρα ήταν με χειρόγραφες και δίγραμμες συνταγές, σε ένα πεδίο αδιαφανούς λειτουργίας και ενδεχομένως και πεδίο συναλλαγών, για πρώτη φορά γίνεται μια παρέμβαση απολύτως εκσυγχρονιστική. Ηλεκτρονική συνταγογράφηση όλων των ουσιών που είναι στους πίνακες περί ναρκωτικών ουσιών του ΟΗΕ. Αυτό σημαίνει εποπτεία και κυρίως, ευχερής πρόσβαση των ανθρώπων που έχουν ανάγκη για σοβαρή αναλγητική φροντίδα, μέσα από οπιούχα αναλγητικά. [Πρόκειται για] τεράστιας σημασίας αλλαγή: Εποπτεία στη χρήση αυτών των ουσιών, πρωτόκολλα, μητρώα ασθενών, τεκμηριωμένη φροντίδα», κατέληξε ο υπουργός Υγείας.