ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Ευσύνοπτα και δίχως εξωραϊσμούς, κάποια συμπεράσματα μετά την “μάχη της 26ης Μαϊου”, η οποία, αναμφίβολα, αποτελεί “οδηγό” και επιταχυντή εξελίξεων.
του ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΥ
Πρώτο, η Ν.Δ κατήγαγε μια σπουδαία νίκη που πιστώνεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στην οξυδέρκεια του Κυριάκου Μητσοτάκη να αξιοποιήσει “σφάλματα” του πολιτικού αντιπάλου και επίμονη στόχευση σε συγκεκριμένα εκλογικά κοινά, με κυριότερο αυτό των ψηφοφόρων του κέντρου όπου κυριολεκτικά σάρωσε. Πολλοί τον υποτίμησαν (και μεταξύ των πολιτικών του αντιπάλων αλλά και στο ίδιο του το κόμμα) αλλά τους διέψευσε.
Δεύτερον, ο Αλέξης Τσίπρας μπορεί να απέφυγε την “στρατηγική ήττα” (με την έννοια της μονιμότητας), ωστόσο υπέστη μια συντριπτική ήττα στρατηγικής. Το “αφήγημα” και το επικοινωνιακό οικοδόμημα του Μεγάρου Μαξίμου κατέρρευσε και αυτό χρήζει μεγαλύτερης ανάλυσης.
Τρίτον, η Ν.Δ βάζει πλώρη προς τις βουλευτικές εκλογές σε περίπου ένα μήνα με σοβαρές πιθανότητες να κερδίσει αυτοδύναμη κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Αυτό, με τη σειρά του, “απελευθερώνει” πιθανώς το ΚΙΝ.ΑΛ, που ούτε κέρδισε, ούτε έχασε, αλλά μπορεί να ελπίζει σε ανασυγκρότηση του χώρου του, ιδιαίτερα εάν δεν πιεσθεί να συμμετάσχει σε κυβέρνηση συνεργασίας με τον κ. Μητσοτάκη.
Στα επί μέρους και σημαντικότερα τώρα:
–Η Συμφωνία των Πρεσπών υπήρξε καταλυτικός παράγοντας για την συντριβή του ΣΥΡΙΖΑ στις περισσότερες εκλογικές περιφέρειες της Βόρειας Ελλάδας. Σε σύγκριση με τα ποσοστά του, τον Σεπτέμβριο του 2015, στα Γρεβενά έχασε 10 μονάδες, στη Δράμα 12, στην Α’ Θεσσαλονίκης 14, στη Β’ Θεσσαλονίκης 15, στην Καβάλα 15, στην Καστοριά 7, στο Κιλκίς 11, στην Κοζάνη 10, στην Πέλλα 13, στις Σέρρες 18, στη Φλώρινα 10 και στην Χαλκιδική 13!
-Το εκλογικό κοινό των ψηφοφόρων 17+ (520.000) που εθεωρείτο προνομιακό για τον ΣΥΡΙΖΑ αποδείχθηκε “αχίλλειος πτέρνα” και στήριξε -μη αναμενόμενα για τους αναλυτές του Μαξίμου- πλειοψηφικά τη Ν.Δ.
– Οι αναποφάσιστοι της τελευταίας στιγμής δεν κινήθηκαν προς το κόμμα εκλογικής προέλευσής τους (Σεπτέμβριος 2015), όπως αναμενόταν, αλλά σημειώθηκε μια εντυπωσιακή διασπορά προς τη Ν.Δ αλλά και μικρότερα κόμματα. Σε μεγάλο βαθμό είναι αυτοί που δημιούργησαν “από το πουθενά” ένα νέο κόμμα στην αριστερή πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ. Το Μέρα25 του Γιάνη Βαρουφάκη είναι αποτέλεσμα αυτής της μετακίνησης ψηφοφόρων και αυτό συνέβη κυριολεκτικά τα τελευταία 24ωρα πριν τις κάλπες. Οι απευθείας μετακινήσεις ψηφοφόρων από τον ΣΥΡΙΖΑ στη Ν.Δ είναι επίσης εντυπωσιακές. Από τα στοιχεία συνάγεται πως το 14% εκείνων που ψήφισαν το κυβερνών κόμμα το 2015 (περίπου 5-6 μονάδες) μετακόμισαν στην αξιωματική αντιπολίτευση προσπερνώντας κάθε ενδιάμεση επιλογή (ΚΙΝ.ΑΛ, Ποτάμι).
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε πολλές μάχες μαζί.
Έχασε τη μάχη της “μεσαίας τάξης”, καθώς δεν έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον και εστίασε την προσοχή του στους συνταξιούχους. Οι υπερφορολογημένοι πολίτες βρήκαν ελκυστικότερο το αφήγημα του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Έχασε τη μάχη των νέων ψηφοφόρων, έχασε τη μάχη της Βόρειας Ελλάδας, έχασε τη μάχη του κέντρου, αλλά έχασε και τη μάχη στα αριστερά του όπου αθροίζεται, πλέον, ένα σημαντικό ποσοστό (Μερα25,ΛΑΕ,Πλεύση Ελευθερίας).
Όλα αυτά δεν συνιστούν “στρατηγική ήττα” διότι ο Αλέξης Τσίπρας παραμένει ο χαρισματικός εκφραστής του αντιδεξιού μετώπου και φαίνεται πως μπορεί να ανασυγκροτήσει και να ανατάξει τον χώρο αυτό. Ίσως απαιτηθεί χρόνος και παραμονή -άγνωστο για πόσο- στην αξιωματική αντιπολίτευση.
Υπάρχει, όμως, και κάτι ακόμα που πρέπει να προβληματίσει τον πρωθυπουργό.
Για όλα τα παραπάνω , το Μέγαρο Μαξίμου εξέπεμπε λάθος μηνύματα. Έλεγαν, για παράδειγμα, κάποιοι πως “ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ενσωματώσει τις όποιες απώλειες στη Βόρεια Ελλάδα από τη Συμφωνία των Πρεσπών και, πάντως, δεν θα είναι σημαντικές”. Τραγική αντίληψη που κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος. Άλλοι φαίνεται πως είχαν πείσει τον πρωθυπουργό πως “οι δημοσκοπήσεις δεν αποτυπώνουν την πραγματικότητα” και του προσέφεραν διεξόδους σε άλλες μετρήσεις που εξωράϊζαν την κατάσταση.
Ο Αλέξης Τσίπρας έχει ευθύνη για όλα αυτά και οφείλει να αναδιαρθρώσει πλήρως το επιτελείο που τον οδήγησε σ’ αυτή την “εικονική πραγματικότητα”. Σε κάθε μεγάλη ήττα υπάρχουν ευθύνες και εάν δεν αποδοθούν θα σταλεί ένα ακόμα εσφαλμένο μήνυμα.
Από την άλλη, η παραμονή του ΣΥΡΙΖΑ “εντός παιχνιδιού” -έστω ως ο ηττημένος πόλος του δικομματισμού- πιστώνεται αποκλειστικά στον Αλέξη Τσίπρα και στην αδιαμεσολάβητη σχέση που έχει κατακτήσει με τμήματα του λαού. Αυτό δεν συζητείται.
Τέλος, πρέπει να καταστεί σαφές πως ο ΣΥΡΙΖΑ πληρώνει μια γενικότερη πολιτική ατμόσφαιρα και αίσθηση.
Η σύγκρουση σε συνθήκες πόλωσης με τον χώρο του κέντρου και της σοσιαλδημοκρατίας (Novartis, άσκοπες “μεταγραφές” στελεχών κ.ά) την ώρα που επιδίωκε συναινέσεις για τις Πρέσπες,η έκπτωση της αναγκαστικής συνεργασίας με τον Πάνο Καμμένο σε μια αυτοκτονική παρωδία παραπολιτικής και κουτσομπολιού (εδώ πρέπει να γίνει απολογισμός σχετικά με τον εξοβελισμό του Νίκου Κοτζιά και τη γενικότερη συμπεριφορά κορυφαίων στελεχών), ακόμα και η εκφορά ενός χαμηλής αισθητικής πολιτικού λόγου (π.χ Παύλος Πολάκης), είναι μια σειρά αρνητικών εντυπώσεων που επέδρασαν σωρευτικά.
Δεν απαιτούνται, λοιπόν, μόνο διορθωτικές κινήσεις. Χρειάζεται αλλαγή στρατηγικής (και προσώπων) για να αποφευχθεί η “στρατηγική ήττα”. Ο Αλέξης Τσίπρας αναδεικνύεται εκ των πραγμάτων στη μόνη “σταθερά”. Αρκεί να πράξει τα δέοντα.