Ο κύβος ερρίφθη και η Ε.Ε. ενεργοποιείται προς την κατεύθυνση λήψης συγκεκριμένων μέτρων κατά της Τουρκίας, για τις έκνομες δραστηριότητες στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων εξουσιοδότησε την Κομισιόν και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) «να υποβάλουν συγκεκριμένες επιλογές για κατάλληλα μέτρα, χωρίς καθυστέρηση».
Ήδη, ο Επίτροπος Διεύρυνσης Γιοχάνες Χαν έδωσε στίγμα προθέσεων, καθιστώντας σαφές ότι μεταξύ των μέτρων που θα μπορούσε να προτείνει η Κομισιόν, περιλαμβάνεται το πάγωμα των προενταξιακών κονδυλίων προς την Τουρκία (σ.σ. πιθανότατα με εξαίρεση τα κονδύλια που προορίζονται για την κοινωνία των πολιτών), καθώς και η αναστολή των υψηλών πολιτικών διαλόγων Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας.
Αυτό, που περιέγραψε ο Αυστριακός Επίτροπος, είναι ο πρώτος πυλώνας μέτρων, που εξαντλείται σε πολιτικό/διπλωματικό επίπεδο και θα μπορούσε να περιλαμβάνει κι άλλες δράσεις ή «ντοσιέ» της Τουρκίας, αναλόγως εξελίξεων επί του εδάφους, δηλαδή στην κυπριακή ΑΟΖ.
Ο δεύτερος πυλώνας αποτελείται από τα μέτρα που θα προτείνει η ΕΥΕΔ, τα οποία θα έχουν νομικά στοχευμένο χαρακτήρα και αναμένεται να στρέφονται κατά εταιρειών ή/και προσώπων, που ενέχονται στις γεωτρήσεις και γενικότερα στις έκνομες δραστηριότητες της Τουρκίας, εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Και πάλι βεβαίως αναλόγως των εξελίξεων στην ΑΟΖ.
Η Τουρκία απαντά στις αποφάσεις της Ε.Ε. με κλιμάκωση των ενεργειών της στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ανακοίνωσε για τις 20 Ιουνίου δύο ταυτόχρονες κινήσεις που στρέφονται εναντίον της Κύπρου και της Ελλάδας:
Την Πέμπτη θα αποπλεύσει το δεύτερο γεωτρύπανο της Τουρκίας, το Γιαβούζ, το οποίο ποργραμματίζεται να προχωρήσει σε γεώτρηση στον κόλπο της Καρπασίας. Ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας δήλωσε πως το γεωτρύπανο Φατίχ συνεχίζει τη γεώτρηση στο Finike 1. Ανέφερε πως το γεωτρύπανο «αυτή τη στιγμή έχει ξεπεράσει τα 3 χιλιάδες (μέτρα). Στόχος είναι να φτάσει 5.000 με 5.500 χιλιάδες μέτρα κάτω από τον βυθό της θάλασσας. Έχουμε περίπου 100-120 μέρες δουλειάς. Μέχρι τέλη Ιουλίου θα έχουμε φτάσει στον στόχο μας».
Η Τουρκία προχώρησε και στην έκδοση νέας Νavtex με έναρξη ισχύος και πάλι τις 20 Ιουνίου, ημέρα έναρξης της συνόδου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Καλύπτει την περιοχή Καστελορίζου-Ρόδου.
Οργισμένη αντίδραση Ερντογάν – Τσαβούσογλου
Αποφασισμένος να προστατεύσει τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων εμφανίστηκε σε δημόσια εκδήλωση ο Τούρκος πρόεδρος, μετά την ανακοίνωση – ράπισμα των Ευρωπαίων. “Κανείς δεν μπορεί να μας σταματήσει” ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πρόσθεσε ότι ξένες χώρες δεν μπορούν να προχωρούν σε συλλήψεις μελών του πληρώματος πλοίων εξερεύνησης αερίου κοντά στην Κύπρο.
“Οι αποφάσεις της ΕΕ για την ανατολική Μεσόγειο στερούνται νομικής βάσης”, υποστηρίζει το τουρκικό ΥΠΕΞ με γραπτή του ανακοίνωσή και καλεί την ΕΕ “να αλλάξει αυτή την μονομερή και εκτός πραγματικότητας στάση της”, όπως την χαρακτηρίζει.
Κατηγορεί την ΕΕ ότι μετέτρεψε τις σχέσεις Τουρκίας – ΕΕ σε όμηρο του Κυπριακού και ότι κινείται ως μια ‘ομάδα διαπραγμάτευσης συμφερόντων”. Το τουρκικό ΥΠΕΞ αναφέρει ότι “παρά την προκατειλημμένη αυτή στάση, η Τουρκία θα συνεχίσει να κάνει βήματα αποφασιστικά και ειλικρινή στην ενταξιακή της διαδικασία”, αναφέροντας ότι “η Τουρκία δεν απομακρύνεται από την ΕΕ όπως λένε κάποιοι ισχυρισμοί”.
Στο “παζάρι” των τουρκικών εκβιασμών μπήκε ακόμη και η Αμμόχωστος, η πόλη – φάντασμα που παραμένει κλειστή και ερημωμένη μετά την εισβολή του 1974.
Το “Υπουργικό Συμβούλιο” των Τουρκοκυπρίων ενέκρινε στο πλαίσιο αυτό το διορισμό ομάδας εμπειρογνωμόνων, η οποία θα διεξάγει μελέτη στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου στην Κύπρο, με στόχο το “άνοιγμα” της πόλης.
Σύμφωνα δε με Τουρκοκύπριο αξιωματούχο, η εν λόγω μελέτη θα λάβει υπόψη της τα δικαιώματα των ιδιοκτητών των περιουσιών, τα οποία θα αντιμετωπισθούν αμερόληπτα