Ως πολύ ανησυχητικές χαρακτηρίζονται οι εξελίξεις στην υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, από την ημέρα που το τουρκικό γεωτρύπανο «Fatih» (Πορθητής) εγκαταστάθηκε στα 36,6 ναυτικά μίλια δυτικά του Ακάμα.
Σε ενημέρωση από το Υπουργείο Εξωτερικών, υπεδείχθη ότι οι τουρκικές διεκδικήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο δεν παραβιάζουν μόνο τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά ταυτόχρονα, διακόπτουν τη συνέχεια των θαλάσσιων υδάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ξεκινούν από τη Σκανδιναβία.
Επί τούτου, οι δραστηριότητες εντός της υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας γίνονται βάσει νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, βάσει του Δικαίου της ΕΕ και του Δικαίου της Θάλασσας.
Το γεωτρύπανο «Fatih» της κρατικής Τουρκικής Εταιρείας Πετρελαίου (TPAO), συνοδευόμενο από τουρκικές φρεγάτες και υποβρύχια, αλλά και (πρώην νορβηγικά) υποστηρικτικά σκάφη, βρίσκεται από τις 4 Μαΐου στα 30 ναυτικά μίλια εντός της κυπριακής υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ.
Ο τουρκικός γεωτρητικός στόχος (χάρτης 1)
Το Υπουργείο Εξωτερικών, εκφράζοντας την εκτίμηση ότι η Τουρκία, αν και επέλεξε το σημείο για πολιτικούς λόγους, διατηρεί πρόθεση να προχωρήσει σε γεώτρηση, έχει ενδείξεις για το αν κατέβηκε ήδη τρυπάνι και για το αν δεν κατέβηκε.
Είναι σαφές ότι οι τουρκικές γεωτρητικές δραστηριότητες παραβιάζουν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου για την εξερεύνηση και εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας της σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο (UNCLOS και εθιμικό).
Ενδεικτικοί είναι δύο χάρτες του ΥΠΕΞ που αφορούν τόσο τον τουρκικό γεωτρητικό στόχο, όσο και τις γενικότερες διεκδικήσεις της Τουρκίας σε υφαλοκρηπίδα στην Ανατολική Μεσόγειο, περιλαμβανομένων αυτών εντός της κυπριακής υφαλοκρηπίδας ΑΟΖ.
Διεκδικήσεις Τουρκίας σε υφαλοκρηπίδα στην Αν. Μεσόγειο, περιλαμβανομένων εντός της κυπριακής υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ (χάρτης 2)
Εξάλλου, την ίδια μέρα (4 Μαΐου), η Κυπριακή Δημοκρατία κατέθεσε στον ΓΓ του ΟΗΕ τις γεωγραφικές συντεταγμένες του βόρειου και βορειοδυτικού ορίου της υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ της, κάτι που αποτελεί τη μέση γραμμή μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας.
Οι συντεταγμένες που κατατέθηκαν στις 4 Μαΐου (χάρτης 3)
Η στάση της Λευκωσίας
Η Κυπριακή Δημοκρατία κινείται ήδη με νομικά μέτρα εναντίον εταιρειών που συνεργάζονται με την Τουρκική Ανώνυμη Εταιρεία Πετρελαίου (TPAO) στην κυπριακή υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ.
Βάσει της εθνικής νομοθεσίας, άμεση ή έμμεση συμμετοχή οποιασδήποτε εταιρείας χωρίς τη ρητή συναίνεση της κυβέρνηση της ΚΔ αποτελεί σοβαρό ποινικό αδίκημα, με ποινές άνω του 1 εκατ. ευρώ και/ή 5 χρόνια φυλάκιση.
Σύμφωνα με όσα εκτιμούν διπλωματικές πηγές, τα εντάλματα σύλληψης, που έχουν διψήφιο αριθμό, δεν έλυσαν το πρόβλημα αλλά «πονούν» την Τουρκία. Για αυτά, συνεργάστηκαν οι αρμόδιες υπηρεσίες του κράτους, τόσο τα Υπουργεία Εξωτερικών και Ενέργειας, όσο και η Νομική Υπηρεσία και Αστυνομία.
Αναφορικά με τα πιθανά μέτρα από πλευράς της ΕΕ, στο πλαίσιο του επικείμενου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, σημείωσαν πως η Κυπριακή Δημοκρατία πάει εκεί με στόχο να πετύχει το μάξιμουμ. Οι Ευρωπαίοι εταίροι μας έχουν υποσχεθεί ότι θα δείξουν την αλληλεγγύη τους. Περιμένουμε αυτά τα λόγια να μετατραπούν σε αποφάσεις, που να μεταφράζονται σε μέτρα, αναφέρουν οι ίδιες πηγές.
Πέραν τούτου, καθίστανται πολύ σοβαρές οι όποιες δηλώσεις από την Άγκυρα, καθώς μέχρι στιγμής οι Τούρκοι είναι συνεπείς στις απειλές τους.
Ως εκ τούτου, και τηρουμένου ότι το Μπαρμπαρός έχει διεξάγει σεισμικές έρευνες στην περιοχή που βρίσκεται τώρα ο «Πορθητής», είναι εξαιρετικά πιθανό το δεύτερο τουρκικό γεωτρύπανο «Γιαβούζ» να πορευθεί προς τον κόλπο της Καρπασίας. Εκεί, έχει επίσης διεξάγει έρευνες το ερευνητικό Μπαρμπαρός.
Παράνομες σεισμικές έρευνες – BARBAROS (Οκτώβριος 2018 – σήμερα)
Δεν ωφελεί ούτε τους Τουρκοκύπριους
Είναι αναγκαίο να επεξηγηθεί ότι η τουρκική γεώτρηση δεν γίνεται προς όφελος των Τουρκοκυπρίων, ό,τι και αν δηλώνουν οι αξιωματούχοι της Άγκυρας.
Αυτό, καθώς το σημείο γεώτρησης βρίσκεται εντός θαλάσσιας περιοχής την οποία διεκδικεί ως μέρος της δικής της υφαλοκρηπίδας, ενώ με δική της παραδοχή δεν αφορά σε δικαιώματα της τουρκοκυπριακής κοινότητας αλλά του τουρκικού κράτους.
Επομένως, σε μια ενδεχόμενη λύση του Κυπριακού, τόσο οι Τουρκοκύπριοι όσο και οι Ελληνοκύπριοι θα αποστερηθούν τα οφέλη από την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της δυτικής υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ. Εν τοις πραγμάσι, κατά το παράδειγμα του σχεδίου Ανάν, περιλήφθηκαν στην τελική συμφωνία και συμφωνίες του ψευδοκράτους με την Τουρκία.
Σύμφωνα με την τουρκική θεώρηση, η Κύπρος θα έχανε το 69% της υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ της.
Τουρκική θεώρηση διαμοιρασμού της υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ της Κύπρου
«Διαφιλονικούμενη» περιοχή: Τα κυριαρχικά δικαιώματα δεν καταργούνται από ανακοινώσεις άλλου κράτους
Απορρίπτονται εκ προοιμίου και de jure οι απόψεις περί «διαφιλονικούμενης» περιοχής εντός της υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Είναι σαφές ότι δηλώσεις από βρετανικής κυρίως πλευράς, δεν μπορούν να καταργήσουν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, καθώς για να υπάρξει γνήσια διαφορά απαιτείται το άλλο κράτος να παρουσιάσει εύλογη νομική διεκδίκηση στην υπό αμφισβήτηση περιοχή.
Μη επαρκώς στοιχειοθετημένες διεκδικήσεις δεν μπορούν να στερήσουν από ένα παράκτιο κράτος τα δικαιώματά του σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο ή να απαιτήσουν την εγκατάλειψη της άσκησης αυτών των δικαιωμάτων.
Πηγή: euractiv.gr