ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Στο κρισιμότερο διακύβευμα των εθνικών εκλογών της 7ης Ιουλίου εξελίσσεται η πιθανή ή όχι αυτοδυναμία της Νέας Δημοκρατίας, καθώς, με βάση το εμφατικό αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, οι ρεαλιστικοί πλέον στόχοι των δύο μεγάλων κομμάτων είναι για τον μεν Κυριάκο Μητσοτάκη η δυνατότητα σχηματισμού αυτοδύναμης κυβέρνησης, για τον δε Αλέξη Τσίπρα η αποτροπή της.
Πριν αναλυθούν τα πιθανά σενάρια και ποιες παράμετροι ενισχύουν ή αποτρέπουν την πιθανότητα αυτοδυναμίας της Νέας Δημοκρατίας, είναι απαραίτητη μία επισήμανση: οι εκλογές της 7ης Ιουλίου θα γίνουν με τον εκλογικό νόμο του Προκόπη Παυλόπουλου (2008), ο οποίος δίνει μπόνους 50 εδρών για το πρώτο κόμμα, προβλέποντας αναλογικό καταμερισμό για τις εναπομείνασες 250 έδρες των κομμάτων που θα περάσουν το όριο του 3%. Βάσει του ίδιου εκλογικού νόμου, η αυτοδυναμία του πρώτου κόμματος εξαρτάται άμεσα από τα κόμματα που θα μείνουν εκτός Βουλής.
Συγκεκριμένα, ο νόμος προβλέπει πως για κάθε 1% που θα λάβουν οι κομματικοί σχηματισμοί που δεν θα μπουν στη Βουλή, μειώνεται κατά 0,4% το ποσοστό που είναι αναγκαίο για την αυτοδυναμία.
Το ποσοστό αυτό ξεκινά από το θεωρητικό ταβάνι του 40,4% και αρχίζει να πέφτει.
Επί παραδείγματι, αν το άθροισμα των εκτός Βουλής κομμάτων φθάσει το 10%, τότε το ποσοστό αυτοδυναμίας «πέφτει» στο 36,4%, καθώς 10 επί 0,4% μας κάνει 4%, το οποίο, αφαιρούμενο από το 40,4%, μας δίνει το απαραίτητο ποσοστό για την αυτοδυναμία.
Από την παραπάνω εξίσωση προκύπτει σαφώς πως η Νέα Δημοκρατία, για να πετύχει τον κομβικό στόχο της αυτοδυναμίας, θέλει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο ποσοστό για τα κόμματα που θα μείνουν εκτός Βουλής –άρα, θεωρητικά, και όσο το δυνατόν λιγότερα κόμματα να καταφέρουν να περάσουν το όριο του 3%–, ώστε να ρίξουν τον πήχυ της αυτοδυναμίας χαμηλά και να την κάνουν πιο εφικτή.
Αντίθετα το Μαξίμου, για να καταφέρει να «μπλοκάρει» την αυτοδυναμία της Νέας Δημοκρατίας, θα ήθελε πολύ υψηλή συσπείρωση και πόλωση όχι μόνο για τον ίδιο τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά για όλα τα κόμματα που είναι σε τροχιά εντός Βουλής, ώστε όσα μείνουν εκτός Βουλής να έχουν αθροιστικά πολύ μικρό ποσοστό και να ανεβάσουν ψηλά τον πήχυ που χρειάζεται η Ν.Δ. για αυτοδυναμία.
Οι ευρωεκλογές
Επειδή υπάρχει πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα που αποτελεί και την πιο αξιόπιστη δημοσκόπηση, ας μιλήσουμε με βάση αυτό που έβγαλε η ευρωκάλπη.
Σύμφωνα με την Καθημερινή, αν το αποτέλεσμα αυτό ερχόταν σε εθνικές εκλογές, τότε η Νέα Δημοκρατία θα είχε ήδη εξασφαλίσει εύκολα την αυτοδυναμία, η οποία έπεσε μόλις στο όριο του 32%.
Τούτο θα συνέβαινε γιατί τα κόμματα που δεν κατάφεραν να πιάσουν το όριο του 3% αθροιστικά έφθασαν τον τεράστιο αριθμό του 21% (πίνακας 2), ρίχνοντας το ποσοστό πολύ χαμηλά.
Ως εκ τούτου, η Ν.Δ. (με το ποσοστό 33,12%) θα εξέλεγε 155 βουλευτές, ο ΣΥΡΙΖΑ 75, το ΚΙΝΑΛ 25, το ΚΚΕ 17, η Χρυσή Αυγή 15 και η Ελληνική Λύση 13.
Το παραπάνω παράδειγμα είναι μόνο για την καλύτερη κατανόηση του τρόπου που βγαίνουν οι έδρες και του πώς λειτουργεί ο εκλογικός νόμος, μια και στις εθνικές εκλογές αναμένεται τα κόμματα που δεν θα μπουν στη Βουλή να αθροίζουν πολύ μικρότερο ποσοστό από το 21% των ευρωεκλογών.
Υπάρχουν ήδη τρία στοιχεία που δείχνουν προς αυτή την κατεύθυνση.
Πρώτον, η ίδια η φύση των εθνικών εκλογών, όπου διακυβεύεται η νέα κυβέρνηση, οδηγεί σε πόλωση και συμπίεση των μικρών κομμάτων.
Δεύτερον, η ενίσχυση της αίσθησης της «χαμένης ψήφου». Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών είναι πολύ πρόσφατο και κάποιος ο οποίος ψήφισε μικρό κόμμα που έλαβε πολύ χαμηλό ποσοστό ενδέχεται να μετακινηθεί σε κάποιο μεγαλύτερο.
Τρίτον, υπάρχουν μικρά κόμματα που κινούνται στη λογική της μη καθόδου στις εθνικές εκλογές. Ηδη, άλλωστε, το Ποτάμι (έλαβε 1,52%) ανακοίνωσε τη μη κάθοδο του, το ίδιο έπραξε το κόμμα Τσιτουρίδη (έλαβε 0,16%) και στον ίδιο δρόμο βαδίζουν και οι ΑΝΕΛ (0,8%), δίνοντας ήδη ένα «κρίσιμο» 2,5%, που κανείς δεν ξέρει πώς θα συμπεριφερθεί.
Ανάλογα σενάρια για την εκτίμηση εδρών που θα λάβουν τα κόμματα στις εθνικές εκλογές έδωσε και η Pulse RC σε δημοσκόπηση της για λογαριασμό του ΣΚΑΪ (με μέση τιμή στην πρόθεση ψήφου με αναγωγή που βρίσκεται αρκετά κοντά στα αποτελέσματα των ευρωεκλογών).
Αναλυτικότερα το πρώτο σενάριο προβλέπει επτακομματική Βουλή με πρώτη τη ΝΔ και 151 έδρες. Ακολουθεί ο ΣΥΡΙΖΑ με 74 έδρες, το Κίνημα Αλλαγής με 23 έδρες, το ΚΚΕ με 16 έδρες, η Χρυσή Αυγή με 15 έδρες, η Ελληνική Λύση με 12 έδρες και η Μέρα25 με 9 έδρες.
Το δεύτερο σενάριο προβλέπει εξακομματική Βουλή με το κόμμα «Μέρα25» του Γιάνη Βαρουφάκη να μένει εκτός. Σε αυτό το σενάριο η ΝΔ λαμβάνει 154 έδρες και ο ΣΥΡΙΖΑ 77 έδρες. Ακολουθεί το Κίνημα Αλλαγής με 25 έδρες, το ΚΚΕ με 17 έδρες, η Χρυσή Αυγή με 15 έδρες και η Ελληνική Λύση με 12 έδρες.
Δεδομένο είναι, πάντως, ότι οι εθνικές εκλογές είναι μια εξίσωση με πολλούς παρονομαστές και πολλά «αγκάθια», κυρίως για την κυβερνητική παράταξη.
Επί παραδείγματι, η είσοδος στην εθνική αντιπροσωπεία του Γιάνη Βαρουφάκη –ο οποίος στις ευρωεκλογές κατέγραψε το οριακό 2,99% και άρα έχει μεγάλες πιθανότητες να μπει στη Βουλή– θεωρητικά βοηθά τη στρατηγική ΣΥΡΙΖΑ, καθώς φεύγει ένα μεγάλο ποσοστό από τα εκτός Βουλής κόμματα, ανεβάζοντας τον πήχυ αυτοδυναμίας της Ν.Δ.
Πιθανή όμως άνοδος του ΜέΡΑ25 μπορεί να σημαίνει υφαρπαγή ψήφων από τη δεξαμενή του ΣΥΡΙΖΑ, δημιουργώντας μια αντιφατική κατάσταση για το κυβερνών κόμμα.
Αντίθετα, για τη Ν.Δ. η στρατηγική είναι πιο ξεκάθαρη, καθώς έχοντας τον αέρα του πρώτου με διαφορά κόμματος, μπορεί να αντλήσει ψήφους σχεδόν από παντού (υπάρχουν ψηφοφόροι που θέλουν να είναι με τον νικητή) ζητώντας «καθαρή εντολή» για αλλαγή πολιτικής κατεύθυνσης στη χώρα.
Εν κατακλείδι, στον ΣΥΡΙΖΑ, όπου γνωρίζουν πολύ καλά πως το αποτέλεσμα πολύ δύσκολα ανατρέπεται, θεωρούν κομβική τη μη επίτευξη αυτοδυναμίας της Ν.Δ.
Κυρίως γιατί σε μια τέτοια περίπτωση προεξοφλούν τη «γαλάζια» συμπόρευση με το ΚΙΝΑΛ, πιστεύοντας πως έτσι θα ανοίξει ο δρόμος για τη δική τους σύγκλιση με την πτέρυγα του κόμματος που δεν θα θέλει «νέα συνεργασία με τη Δεξιά».
Πηγή: euractiv.gr