Η αρχαία πόλη της Βαβυλώνας, στα νότια της Βαγδάτης, ανακηρύχθηκε σήμερα μνημείο παγκόσμιας κληρονομίας από την Unesco, μετά από προσπάθειες 40 ετών που κατέβαλαν οι αρχές του Ιράκ για τον σκοπό αυτό. Η πόλη, στις όχθες του Ευφράτη, σε απόσταση 100 χιλιομέτρων νοτίως της Βαγδάτης, ήταν τον νευραλγικό κέντρο της αρχαίας βαβυλωνιακής αυτοκρατορίας, πριν από 4.000 χρόνια. Οι Ιρακινοί αρχαιολόγοι επιδίωκαν από το 1982 –αλλά χωρίς επιτυχία μέχρι και σήμερα– να εντάξουν στα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς αυτόν τον αρχαιολογικό χώρο, έκτασης 10 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Μόλις στο 15% του χώρου αυτού έχουν γίνει ανασκαφές.
Η Βαβυλώνα “ήταν η μεγαλύτερη πόλη της αρχαίας ιστορίας”, εξήγησε ο Κάχταν αλ Άμπιντ, ο διευθυντής της υπηρεσίας Αρχαιοτήτων της Βασόρας, που παρουσίασε τον φάκελο στην Επιτροπή της Unesco που συνεδριάσε στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν.
Το Ιράκ υπερηφανεύεται ότι είναι το λίκνο της γραφής –οι παλαιότερες πινακές με σφηνοειδή γραφή χαράχτηκαν εκεί πριν από περίπου 5.500 χρόνια– και οι Βαβυλώνιοι ήταν ο πολιτισμός “της γραφής, της διοίκησης και των επιστημών”, συνέχισε ο αλ Άμπιντ. Η ένταξή της στη λίστα των μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς “θα ενθαρρύνει τις έρευνες” ενώ συνιστά επίσης “δωρεάν διαφήμιση για τον τουρισμό”, πρόσθεσε με ενθουσιασμό ο Ιρακινός αξιωματούχος.
Η Βαβυλώνα κατέχει ιδιαίτερη θέση στην παγκόσμια ιστορία και τη μυθολογία, με την περίφημη Πύλη της Ιστάρ, τους κρεμαστούς κήπους (ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου) και τον Πύργο της Βαβέλ –αν και η ακριβής τοποθεσία των δύο τελευταίων, εμβληματικών μνημείων, παραμένει μέχρι και σήμερα αντικείμενο συζήτησης.
Το Ιράκ έχει τουλάχιστον 7.000 αρχαιολογικούς χώρους στο έδαφός του και από αυτούς οι πέντε έχουν ανακηρυχθεί μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς: την ακρόπολη της Ερμπίλ (Άρβηλα), τα Έλη της Μεσοποταμίας, τη Χάτρα, στη Σαμάρα και την Ασούρ. Τα τρία τελευταία θεωρούνται απειλούμενα: η Χάτρα επειδή το 2014 οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους επιδόθηκαν εκεί σε “πολιτισμική εξολόθρευση”, η Σαμάρα λόγω των διαθρησκευτικών ταραχών και η Ασούρ λόγω του σχεδίου κατασκευής ενός φράγματος που την θέτει σε κίνδυνο.
Το Ιράκ, που στα τέλη του 2017 κήρυξε τη νίκη του στον πόλεμο εναντίον του Ισλαμικού Κράτους, προσπαθεί με κάθε τρόπο να καθησυχάσει τους επενδυτές και τους τουρίστες, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων και το γεγονός ότι οι βιαιοπραγίες έχουν περιοριστεί σημαντικά σε όλη τη χώρα. Προς επίρρωση, υπογραμμίζει ότι η αποστολή του ΟΗΕ που εδώ και 15 χρόνια δημοσιοποιούσε τον μηνιαίο απολογισμό των θυμάτων, σταμάτησε να συντάσσει και να δίνει στη δημοσιότητα έναν τέτοιο κατάλογο στα τέλη του 2018. Οι αρχαιολόγοι ελπίζουν επίσης ότι με την ένταξη της Βαβυλώνας στη λίστα των μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς θα αυξηθούν και οι πόροι που προορίζονται για τον πολιτισμό, τον “φτωχό συγγενή” του προϋπολογισμού της χώρας.