ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Καταπληκτική “εφαρμογή” το Face app. Και ομολογώ πως θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη η υιοθέτησή της και στην πολιτική. Εάν, παραδείγματος χάρη, μπορούσε να εφαρμοστεί στις εικόνες της…ρήξης, στις αρχές του 2015, ίσως να είχε αποκαλύψει τι πραγματικά θα γινόταν λίγους μήνες μήνες αργότερα με την συνθηκολόγηση του 3ου μνημονίου. Πως θα…γερνούσαν, δηλαδή, οι οπαδοί της σύγκρουσης.
Του Σεραφείμ Κοτρώτσου
Παράλληλα, θα αποδεικνυόταν καταλυτική εάν εφαρμοζόταν και στην εικόνα των βουλευτών της τότε αξιωματικής αντιπολίτευσης που πλαισίωναν τον πρώην πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά, όταν συμμετείχαν στο μεγάλο συλλαλητήριο της Αθήνας για την Μακεδονία, παραταγμένοι στα σκαλιά της Μεγάλης Βρετάνιας. Κι αυτό διότι θα μπορούσε να μας οδηγήσει σε αυτό που παρακολουθούμε τις τελευταίες ημέρες σχετικά με την διολίσθηση της κυβέρνησης, πλέον, της Ν.Δ σχετικά με τη Συνθήκη των Πρεσπών.
Παραθέτω τις τελευταίες δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών για να κατανοήσουμε την μεγάλη στροφή που συντελείται:
Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών στο συνέδριο του Economist:
«Πιστεύουμε ότι η Συμφωνία των Πρεσπών αφήνει χώρο μέσω της ευρωπαϊκής διαδικασίας ένταξης της γείτονος να βρούμε επωφελείς τρόπους συνεργασίας και για τις δύο πλευρές»
«Η Συμφωνία έλυσε τα πολιτικά ζητήματα και αφήνει χώρο για συνεργασία στους τομείς του τουρισμού, των επενδύσεων και της οικονομίας»
Νίκος Παναγιωτόπουλος, υπουργός Άμυνας:
“Για να σταθεί η Συμφωνία θα πρέπει και τα δύο μέρη να παραμείνουν προσηλωμένα στους ουσιώδεις όρους αυτής. Εάν εφαρμοστεί απερέγκλιτα και από τις δύο πλευρές μπορούμε να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο μέλλον και για τις δύο χώρες».
“ Δεν αμφισβητώ την πρόθεση κανενός ότι αυτή η Συμφωνία επιτεύχθηκε για καλό σκοπό, για να ενισχύσει τη σταθερότητα στην περιοχή, για να ενισχύσει τις γεωπολιτικές σταθερές της περιοχής, έτσι ώστε να μην υπάρξουν ανατροπές. Για να σταθεί αυτή η Συνθήκη και να παράξει θετικά αποτελέσματα, θα πρέπει και τα δύο μέρη να σταθούν με προσήλωση στην τήρηση των ουσιωδών όρων αυτής. Αν αυτή εφαρμοστεί με απαρέγκλιτη τήρηση όλων των ουσιωδών όρων της, τότε νομίζω ότι θα μπορούμε να πάμε σε ένα καλύτερο μέλλον.
Ανακοίνωση του εκπροσώπου Τύπου της Downing Street 10 μετά το συγχαρητήριο τηλεφώνημα της Τερέζα Μέϊ στον Κυριάκο Μητσοτάκη (τελευταία παράγραφος επίσημου κειμένου στα αγγλικά) :
On wider regional issues, the Prime Minister said that she believed the Prespes Agreement with North Macedonia was an important step forward and welcomed Prime Minister Mitsotakis’s commitment to honour its implementation.
Υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας:
“Πρόκειται για μια διεθνή συμφωνία η οποία είναι πολύ δύσκολο να τροποποιηθεί ή να καταργηθεί και αυτό που θα πράξει η κυβέρνηση είναι να μειώσει τις αρνητικές συνέπειες αυτής της συμφωνίας ξεκινώντας μια διεθνή καμπάνια για την ανάδειξη της ελληνικής πραγματικής Μακεδονίας, για την προστασία των εμπορικών σημάτων των μακεδονικών προϊόντων και της προστασίας των συμφερόντων της χώρας κατά τη διαπραγμάτευση της γειτονικής χώρας με την ΕΕ”.
Υπάρχουν δύο “αναγνώσεις” που πρέπει να γίνουν σχετικά με τα παραπάνω.
Πρώτη ανάγνωση (και ευχάριστη) είναι πως εφεξής η Ελλάδα διαθέτει ενιαία εθνική θέση σχετικά με το Μακεδονικό. Κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση (Ν.Δ, ΣΥΡΙΖΑ) ομονοούν, πλέον, πως η Συνθήκη των Πρεσπών “έλυσε τα πολιτικά ζητήματα” που ταλαιπωρούσαν επί περίπου τριάντα χρόνια την χώρα μας και τον βόρειο γείτονα και πως ήταν το αποτέλεσμα “καλών προθέσεων” για την ενίσχυση της γεωπολιτικής μας θέσης και την αντιμετώπιση του προβλήματος αστάθειας στα Δυτικά Βαλκάνια.
Η “γλώσσα του σώματος” του πρέσβη των ΗΠΑ Τζέφρι Πάϊατ, όταν άκουγε, στο συνέδριο του Economist, τους κ. Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη και Νίκο Παναγιωτόπουλο να περιγράφουν την κυβερνητική θέση σχετικά με τις Πρέσπες, ήταν εξόχως αποκαλυπτική της ικανοποίησης του αμερικανικού παράγοντα. Και είναι μάλλον βέβαιο πως η αμερικανική διπλωματία είχε εδώ και πολύ καιρό αξιοποιήσει… τις δυνατότητες του Face app και δεν είχε την παραμικρή αμφιβολία για την “χειραφέτηση” της τότε αξιωματικής αντιπολίτευσης μόλις αναλάμβανε την διακυβέρνηση.
Τέλος καλό, όλα καλά, θα μπορούσε, ως εκ τούτου, να πει κανείς και το μόνο που, ίσως, απομένει (αν και δεν έχει ιδιαίτερη σημασία) είναι να υπάρξουν ανάλογες δηλώσεις και από την Φώφη Γεννηματά και άλλους κορυφαίους παράγοντες του πολιτικού μας συστήματος που αιδημόνως σιώπησαν τα δύο τελευταία χρόνια.
Υπάρχει, όμως, και μια δεύτερη ανάγνωση.
Επί περίπου δύο χρόνια, πολιτικό σύστημα και κοινωνία διχάστηκαν βαθιά πάνω στο δίπολο “ενδοτισμός- πατριωτισμός”. Σημαντικό τμήμα των πολιτών πείσθηκε πως η Συνθήκη των Πρεσπών υπήρξε το έμβλημα της εκχώρησης κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. “Μπολιάστηκαν” με την αντίληψη πως κάποιοι πολιτικοί μειωμένης εθνικής συνείδησης ξεπούλησαν την Μακεδονία (που κατά την αντίληψη κάποιων είναι…μία και είναι Ελληνική).
Εκατοντάδες χιλιάδες κατέβηκαν στα συλλαλητήρια για να αντισταθούν σε μια “εθνικά επιζήμια συμφωνία”, ορισμένοι έφτασαν να αποκαλούν προδότες τους θιασώτες της λύσης, άνθρωποι διαπομπεύθηκαν, απειλήθηκαν και εξοστρακίσθηκαν. Ο Κοτζιάς βρέθηκε στην κόλαση και ο Καμμένος στην πρώτη γραμμή της “επανάστασης”.
Η Ν.Δ, ως αξιωματική αντιπολίτευση, υπέθαλψε, υποδαύλισε και εν τέλει αξιοποίησε πολιτικά και εκλογικά το κλίμα αυτό. Όλοι παραδέχονται πια πως οι Πρέσπες ήταν μία από τις αρκετές παραμέτρους που επηρέασαν τις δύο εκλογικές μάχες (Μαϊου και Ιουλίου). Δεν έκριναν το αποτέλεσμα αλλά αναμφίβολα το επηρέασαν. Εάν λάβει, δε, κανείς υπόψη του την μετακίνηση εκλογικών πληθυσμών από μικρότερα κόμματα, αλλά και από τον ΣΥΡΙΖΑ, προς τη Ν.Δ, εξαιτίας του Μακεδονικού (ιδιαίτερα στην Βόρεια Ελλάδα), αντιλαμβάνεται εύκολα πως οι Πρέσπες ήταν ένας σοβαρός πολιτικός καταλύτης.
Εκ των υστέρων η απορία αλλά εύλογη: Ποιο θα ήταν το πολιτικό κλίμα στην χώρα εάν η τότε αξιωματική αντιπολίτευση είχε για την Συνθήκη των Πρεσπών την ίδια άποψη που έχει σήμερα ως κυβέρνηση;
Που βρισκόμαστε τώρα:
Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη υιοθετεί πλήρως και ανεπιφύλακτα το περιεχόμενο και το γεωπολιτικό αποτέλεσμα των Πρεσπών. Δεν αρκείται πια ούτε καν στην άποψη πως είναι υποχρεωμένη να εφαρμόσει μια (επιζήμια) διακρατική συμφωνία που έχει εκ των πραγμάτων παραγάγει αποτελέσματα. Πάει ένα βήμα πιο κάτω. Διακηρύττει πως οι προθέσεις της διαπραγμάτευσης που οδήγησε στη συμφωνία ήταν καλές και οδήγησαν στην επίλυση των πολιτικών ζητημάτων που υπήρχαν μεταξύ των δύο χωρών και στην γεωπολιτική σταθερότητα στην περιοχή.
Και δηλώνουν πως όχι μόνο δεν θα επιχειρήσουν να αλλάξουν μέρος της συμφωνίας -όπως ορισμένοι έλεγαν ακόμα και τις παραμονές των εκλογών- αλλά θα την τηρήσουν και θα επιχειρήσουν να αντιμετωπίσουν εκείνα τα θέματα (εμπορικές ονομασίες κλπ.) που ούτως ή άλλως προβλέπονται από την ίδια την συμφωνία.
Οι Πρέσπες έχασαν την πολιτική και επικοινωνιακή τους χρησιμότητα ως ο “εθνικός μπαμπούλας” που παρήγαγε οργισμένους ψηφοφόρους και διαρρήγνυε βολικά τον κοινωνικό ιστό. Οι Μακεδονομάχοι θάβουν τα εργαλεία του εθνικιστικού πολέμου (ουδεμία αντίδραση, ουδεμία έκπληξη…), οι εμπνευστές των συνθημάτων “η Δημοκρατία πούλησε την Μακεδονία” γύρισαν στα σπίτια τους και οι βουλευτές Βόρειας Ελλάδας του κυβερνώντος κόμματος κάνουν πως δεν άκουσαν τίποτε.
Και, φυσικά, ο Γιώργος Μαυρωτάς (ένθερμος κήρυκας υπέρ των οφελών της συμφωνίας) βρίσκεται, πλέον, στο κυβερνητικό σχήμα, αίροντας στην πράξη εκείνες τις δηλώσεις που κατηγορηματικά απέκλειαν οποιαδήποτε συνεργασία της Ν.Δ με βουλευτές που ψήφισαν τις Πρέσπες.
Ήρεμα, πλέον, ο νέος υπουργός Εξωτερικών -μετριοπαθής, είναι αλήθεια, από την πρώτη στιγμή σχετικά με το θέμα- Νίκος Δένδιας συναντά τον Μάϊκ Πομπέο, δίχως άγχος θα ταξιδέψει σύντομα ο πρωθυπουργός στην Ουάσιγκτον, ικανοποιημένοι άπαντες στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο που εξασφάλισαν την απρόσκοπτη ενταξιακή διαδικασία της Βόρειας Μακεδονίας στην Ε.Ε.
Και απομένουν, μόνο, ως σκύβαλα της εποχής του διχασμού και της εθνικιστικής τρέλας εκείνες οι πολιτικές κραυγές που έλεγαν “εγώ ποτέ δεν θα τους αποκαλέσω Βόρεια Μακεδονία, πάντοτε Σκόπια θα τους αποκαλώ”.
Ίσως απομένει και κάτι ακόμα. Όπως ο Αλέξης Τσίπρας αναγκάστηκε να ομολογήσει (έστω ανεπαρκώς) τις “αυταπάτες” του 2015, έτσι κάποια στιγμή και ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα χρειαστεί να μιλήσει για τις “αυταπάτες” του …Μακεδονικού αγώνα. Όσοι ήταν να ψηφίσουν, το έκαναν άλλωστε…