Η -αν μη τι άλλο- αμφιλεγόμενη απόφαση του Μπόρις Τζόνσον να κλείσει τη Βουλή για πέντε εβδομάδες περιορίζοντας ασφυκτικά τα χρονικά περιθώρια αντίδρασης των αντιπάλων του, έφερε με την πλάτη στον τοίχο την αντιπολίτευση και τους βουλευτές εκείνους που προσπαθούν να αποτρέψουν ένα άτακτο Brexit στις 31 Οκτωβρίου. Αλλά οι τελευταίοι είναι αποφασισμένοι να μην πετάξουν λευκή πετσέτα στον Τζόνσον. Επιμένουν ότι ο αγώνας δεν έχει λήξει ακόμη κι ότι εξακολουθούν να υπάρχουν τρόποι για να εμποδίσουν μια αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ χωρίς συμφωνία. Ποιες είναι οι επιλογές αυτές;
Μια επιλογή είναι να καταθέσουν μόλις ξανανοίξει η Βουλή το πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου αίτημα για ψήφο εμπιστοσύνης ώστε να ρίξουν την κυβέρνηση. Η επιλογή αυτή μπήκε στην άκρη την Τρίτη κατά τις συνομιλίες του επικεφαλής των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν με τους ηγέτες άλλων κομμάτων της αντιπολίτευσης, αλλά αναμένεται να λάβει νέα ώθηση μετά τις καταιγιστικές εξελίξεις. Η οργή κατά του Μπόρις Τζόνσον για το «πραξικόπημα» δεν αποκλείεται να πείσει ορισμένους βουλευτές των Τόρηδων να στηρίξουν μια πρόταση μομφής ως έσχατη λύση. Αλλά το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει μέχρι στιγμής συμφωνία για το ποιος θα αναλάβει μεταβατικός πρωθυπουργός, καθώς ελάχιστοι θέλουν τον Κόρμπιν στη θέση αυτή. Αν δεν βρεθεί υπηρεσιακός πρωθυπουργός εντός δύο εβδομάδων θα πρέπει να προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές με τον Τζόνσον να έχει τον τελικό λόγο για την ημερομηνία διεξαγωγής τους και όπως αναμένεται θα επιλέξει να στηθούν οι κάλπες τον Νοέμβριο για να προλάβει η Βρετανία να φύγει από την Ένωση μεσούσης της προεκλογικής εκστρατείας.
Νόμος για νέα παράταση του Brexit
Μέχρι τη χθεσινή αιφνιδιαστική κίνηση του Μπόρις Τζόνσον οι αντίπαλοι ενός άτακτου Brexit προτιμούσαν ως λύση να περάσουν έναν νόμο που να υποχρεώνει την κυβέρνηση να ζητήσει μια παράταση του ορίου της 31ης Οκτωβρίου για το διαζύγιο από την ΕΕ. Δεδομένου ότι η Βουλή θα παραμείνει κλειστεί λόγω διακοπών μέχρι τις 5 Σεπτεμβρίου τα χρονικά περιθώρια για να περάσει ένα τέτοιο νομοσχέδιο από τη Βουλή των Κοινοτήτων και τη Βουλή των Λόρδων είναι ασφυκτικά, αλλά οι βουλευτές δεν εγκαταλείπουν αμαχητί τον αγώνα και θα προσπαθήσουν πιθανώς να αναλάβουν τον έλεγχο της κατάστασης μόλις επιστρέψουν στα έδρανά του της ερχόμενη Τρίτη.
Ο Τζέρεμι Κόρμπιν είχε ζητήσει να συναντηθεί με τη βασίλισσα Ελισάβετ προτού η τελευταία εγκρίνει το αίτημα του Τζόνσον να μπει λουκέτο στη Βουλή για πέντε εβδομάδες. Η τελευταία όμως το έκανε αφού παραδοσιακά ενεργεί ανταποκρινόμενη στη συμβουλή του εκάστοτε πρωθυπουργού και παραμένει πολιτικά ουδέτερη. Ως εκ τούτου είναι εξαιρετικά απίθανο να παρέμβει η ίδια -είτε συμφωνεί, είτε όχι, με την κίνηση του Τζόνσον -ειδικά από τη στιγμή που η κυβέρνησή του έχει την δεδηλωμένη.
Περισσότεροι από 70 βουλευτές προσέφυγαν στο Ανώτατο Δικαστήριο της Σκωτία (Court of Session) για να εμποδίσουν το κλείσιμο της Βουλής και θα ζητήσουν τώρα επίσπευση της ακροαματικής διαδικασίας που έχει οριστεί για τις 6 Σεπτεμβρίου. Η νομική ομάδα των Εργατικών του Κόρμπιν υποστηρίζει ότι η αναστολή λειτουργίας του Κοινοβουλίου είναι παράνομη βασιζόμενη σε απόφαση του 2017 του Ανωτάτου Δικαστηρίου, που έκρινε ότι η Βουλή κι όχι η κυβέρνηση είναι αρμόδια για την εφαρμογή της απόφασης του δημοψηφίσματος του Ιουνίου του 2016 για το Brexit. Το στρατόπεδο του Μπόρις Τζόνσον, από την άλλη επιμένει ότι είναι συνήθης διαδικασία η αναστολή λειτουργίας της Βουλής πριν η βασίλισσα εκφωνήσει την ομιλία της για το κυβερνητικό πρόγραμμα κι ότι θα υπάρξει άπλετος χρόνος στο κοινοβούλιο, προκειμένου να συζητήσουν οι βουλευτές για το Brexit και για άλλα θέματα. Νομικοί υποστηρίζουν ότι η κίνηση του Τζόνσον οδηγεί τη Βρετανία σε αχαρτογράφητα συνταγματικά νερά κι ίσως το Ανώτατο Δικαστήριο αναγκαστεί σύντομα να λάβει άλλη μια σημαντική απόφαση.
Ο πρόεδρος της Βουλής Τζον Μπέρκοου ήταν από τους πρώτους που έσπευσε να καταγγείλει την κίνηση του Μπόρις Τζόνσον ως «συνταγματικό σκάνδαλο». Κι είναι λογικό αφού δεν ζητήθηκε η γνώμη του δεδομένης της έντασης στις σχέσεις του με τους υπουργούς, που τον έχουν κατηγορήσει στο παρελθόν ότι παρέβη τους κανόνες λειτουργίας της Βουλής για να βοηθήσει εκείνους που θέλουν να μπλοκάρουν το Brexit. Ο Μπέρκοοου, βέβαια, δεν μπορεί να αποτρέψει το λουκέτο στο Βουλή, αλλά το σίγουρο είναι ότι θα αποτελεί πονοκέφαλο για την κυβέρνηση καθώς οι αντίπαλοί της θα επιχειρήσουν με κάθε δυνατό τρόπο να αποτρέψουν ένα διαζύγιο χωρίς συμφωνία.
Στο στρατόπεδο των Τόρηδων υπάρχουν ορισμένοι που θεωρούν ότι ο Μπόρις Τζόνσον ίσως επιδιώξει να στηθούν κάλπες πριν τις 31 Οκτωβρίου για να ζητήσει λαϊκή εντολή για Brexit με ή χωρίς συμφωνία. Σε μια τέτοια περίπτωση η παράταξη εκείνων που επιζητούν παραμονή της Βρετανίας στην ΕΕ θα έχουν μια ευκαιρία να βάλουν φρένο στο διαζύγιο ή έστω σ’ ένα άτακτο Brexit. Ο κομματικός μηχανισμός του κυβερνώντος κόμματος φυσικά προετοιμάζεται για ένα τέτοιο ενδεχόμενο, σχολιάζουν βρετανικά ΜΜΕ, αλλά το πιθανότερο είναι να μην το προτείνει ο ίδιος προτιμώντας να οδηγήσει η Βουλή τη χώρα στις κάλπες και να κερδίσει πόντους στο πεδίο των εντυπώσεων.
Ορισμένοι βουλευτές που αντιτίθενται στην προοπτική του άτακτου Brexit θα ήθελαν να ζητηθεί εκ νέου η γνώμη του εκλογικού σώματος, μόνον που μέχρι στιγμής δεν υπάρχει πλειοψηφία για κάτι τέτοιο στη Βουλή. Χώρια που ένα νέο δημοψήφισμα θα χρειαζόταν έξι μήνες για να οργανωθεί, άρα θα απαιτούσε μια νέα παράταση του Brexit, που θέλει να αποφύγει πάση θυσία ο Μπόρις Τζόνσον.
O Μπόρις Τζόνσον επιμένει ότι επιδιώκει μια νέα συμφωνία για το Brexit με την ΕΕ και μ’ αυτό το στόχο θα πάει στη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών στις 17 με 18 Οκτωβρίου. Δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο οι ηγέτες των 27 να του προσφέρουν μια πιο εύπεπτη συμφωνία με περιορισμένες αλλαγές για εσωτερική κατανάλωση και τότε θα πρέπει να τρέξει για να την περάσει από τη Βουλή πριν τις 31 Οκτωβρίου. Ωστόσο, όπως παραδέχονται και πολλοί υπουργοί του, το σενάριο ενός άτακτου Brexit παραμένει αυτή τη στιγμή το πιθανότερο.
ΠΗΓΗ: iefimerida.gr