ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Για μεταβολή της ελληνικής στρατηγικής στα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό από την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη υπό την πίεση των αυξημένων προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών, κάνουν λόγο πηγές προσκείμενες στον ΣΥΡΙΖΑ, σε έναν πρώτο απολογισμό της επίσκεψης του Αμερικανού ΥΠΕΞ Μάϊκ Πομπέο στην Αθήνα.
Ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίζεται θετικά διακείμενος στην αναβάθμιση του συμφώνου αμυντικής συνεργασίας, το οποίο ξεκίνησε, άλλωστε, ο ίδιος μετά την επίσκεψή του στις ΗΠΑ πριν περίπου 2 χρόνια, ωστόσο οι πηγές επισημαίνουν ποιοτική στροφή σχετικά με το ότι δεν τίθενται θέματα παραβιάσεων στο Αιγαίο και η κυβέρνηση δείχνει να εγκαταλείπει στην στρατηγική των ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της Άγκυρας για τις κλιμακούμενες απειλές στην Κυπριακή ΑΟΖ.
Στην αξιωματική αντιπολίτευση αξιολογούν πως ο πρωθυπουργός υποχωρεί από πάγιες θέσεις υπό την πίεση του μεταναστευτικού- προσφυγικού προβλήματος, ενώ επισημαίνεται και η υποβάθμιση της επιθετικής ρητορικής κατά της Τουρκίας και από την αμερικανικη πλευρά.
Συγκεκριμένα, οι πηγές που πρόσκεινται στην αξιωματική αντιπολίτευση επισημαίνουν:
1. Η επισκεψη Πομπεο βασιστηκε επιτυχως στην αναβαθμιση σχεσεων που πραγματοποιηθηκε τα περασμενα χρονια (τιμωμενη χωρα ΔΕΘ 2018, αναβαθμιση αμυντικης συνεργασιας και συμβολαιο για εκσυγχρονισμο F16, εγκαινιαση στρατηγικου διαλογου Δεκ 2018, καθιερωση πρωτοβουλιας 3+1 σε ιεροσολυμα το 2019, προωθηση FSRU Αλεξανδρούπολης, προωθηση αγωγου EastMed αγορα ναυπηγειων Σκυρου απο αμερικανική εταιρεια. ) οπως αλλωστε τονιστηκε και στο πλαισιο των δηλωσεων του Μάϊκ Πομπεο.
Ως προς Πρωτοκολλο Επικαιροποιησης Συμφωνία Αμοιβαιας Αμυντικής Συνεργασιας, ο Νίκος Δενδιας ενημερωσε την πρώην ανΥπεξ Σία Αναγνωστοπουλου και τον διπλωματικό σύμβουλο του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Βαγγέλη Καλπαδακη . Πηγές του ΣΥΡΙΖΑ επισημαίνουν πως η αξιωματική αντιπολίτευση αναμένει να δει το σχεδιο συμφωνιας που θα κατατεθει στη Βουλη αλλα εμφανίζεται θετικα προδιατεθειμενη στο βαθμο που η συμφωνια θα αφορα ενισχυση συνεργασιας σε ελληνικές βασεις και υπο ελληνική διοικηση (που ηταν αλλωστε υπο συζητηση και κατα περιοδο των συνομιλιών της κυβέρνησης Τσίπρα με την αμερικανική πλευρά).
2. Ταυτιση Πομπεο-Μητσοτακη: καμια αναφορα σε κυρωσεις σε Τουρκια για S400 και Κυπρο.
Οι ίδις πηγές, ωστόσο, σημαίωναν πως τοσο ο Υπεξ των ΗΠΑ οσο και ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Υπεξ της Ελλαδας αναφερθηκαν επανειλημμενως στην αναγκη η Τουρκια να συμμορφωθει με το διεθνες δικαιο ενω ο Μάϊκ Πομπεο αναφερθηκε και σε διπλωματικες πρωτοβουλιες σε αυτην την κατευθυνση. Παραλληλα τονισε γενικοτερα τις επιπτωσεις που εχει η αγορα S400 απο την Τουρκια.
Αναφορες ομως σε
α) αμερικανικες κυρωσεις για τους s400,
β) ευρωπαικες κυρωσεις για τις τουρκικες ενεργειες στην κυπριακη ΑΟΖ αλλα και
γ) το νομοσχεδιο Menendez το οποιο για πρωτη φορα καλουσε τις ΗΠΑ οχι μονο να επιβαλει κυρωσεις στην Τουρκια αλλα και να στηριξει Ελλαδα Κυπρο απεναντι στις Τουρκικες ενεργειες στο Αιγαιο και Ανατ Μεσογειο, απουσιαζαν απο την επισκεψη, οπως αλλωστε και απο τις δηλωσεις της κυβερνησης γενικα και τις επαφες και δηλωσεις Μητσοτακη στο περιθωριο της Γεν Συνελευσης ΟΗΕ. Υπενθυμιζεται οτι Μητσοτακης δεν εθεσε καν θεμα Αιγαιου στον Ερντογαν οπως παραδεχθηκαν κυβερνητικές πηγες.
Γινεται ολοενα και πιο σαφες οτι η νεα Κυβερνηση επιλεγει να υποβαθμισει τις παραβιασεις στο Αιγαιο και να απεμπολησει το πλαισιο στοχευμενων ευρωπαικων κυρωσεων που υιοθετηθηκε στην ΕΕ τον Ιουνιο, με ανταλλαγμα τη μειωση των προσφυγικων ροων και ενα καλο κλιμα στις “διαπροσωπικες σχεσεις” Ερντογαν-Μητσοτακη (Ο Κυριάκος Μητσοτακης δηλωσε οτι αποδιδει μεγαλη σημασια σε διαπροσωπικές σχεσεις).
Η ταση αυτη φαινεται να συμβαδιζει με τη γραμμη Τραμπ να μην επιβαλει κυρωσεις στην Τουρκια για τους S400, δεδομενης της προτεραιοτητας που εχουν οι ισορροπιες στο συριακο οπου σχεσεις ειναι τεταμενες.
Όπως προέκυψε και από την επίσκεψη Πομπέο, επισημαίνουν πηγές προσκείμενες στην αξιωματική αντιπολίτευση, η ελληνικη στρατηγικη δημιουργει εντονο προβληματισμο τοσο σε σχεση με την προασπιση κυριαρχικων δικαιωματων οσο απο το γεγονος οτι η Ελλαδα παρουσιαζεται να αποδεχεται οτι η διαχειριση του προσφυγικου εξαρταται απο τον κατευνασμο του Προεδρου Ερντογαν.
Υπενθυμιζεται οτι το 2016 κατα το Ανωτατο Συμβούλιο Συνεργασιας στη Σμυρνη
ο τότε πρωθυπουργός ανεβασε τους τονους στη συνέντευξη Τυπου με τον Αχμέτ Νταβουτογλου για Αιγαιο Κυπρο, παροτι στοχος του ταξιδιου ηταν η ενισχυση της ευρωτουρκ και διμερους συνεργασιας στο προσφυγικο και στη χωρα εισερχονταν πανω απο 600 ατομα/ημερα.
Η Κυβερνηση ΣΥΡΙΖΑ, αναφέρουν οι ίδιες πηγές, ουδεποτε υποβαθμιζε, (ουτε καν δημοσια) θεματα Αιγαιου Κυπρου για το προσφυγικο. Η σημερινη δεν τα θιγει ουτε κεκλεισμενων των θυρων. Η κυβ’ερνηση ΣΥΡΙΖΑ εκανε σημαντικα βηματα για τον διαλογο με Τουρκια (στηριξη στρατηγικης ευρωτουρκ σχεσης 2015-2016, στηριξη δηλωσης ΕΕ-Τουρκιας 2016, Συνομιλιες Κρανς Μοντανα επισκεψη Ερντογαν Αθηνα 2017, επανεναρξη διαλογου ΜΟΕ 2019), χωρις να κανει εκπτωσεις.
Προβληματισμο δημιουργει το γεγονος οτι η Ελλαδα κρατα αυτη τη σταση, ενω ο Προεδρος και ο Υπεξ της Κυπρου πραγματοποιησαν σειρα τηλεφωνηματων στην ηγεσια της ΕΕ για την επιβολη κυρωσεων.
Τον προβληματισμο περι αποκλισης Αθηνας-Λευκωσιας επιτεινει το κυριο αρθρο της Καθημερινης της Παρασκευης που ασκει σαφη κριτικη στη Λευκωσια:
“Το δόγμα ότι η Κύπρος αποφασίζει και η Ελλάδα συμπαρατάσσεται δεν μπορεί να οδηγεί σε εξωτερική πολιτική δύο ταχυτήτων. Ο αποφασίζων δεν μπορεί να επισπεύδει μόνος. Ο συμπαρατασσόμενος δεν μπορεί να καταλήγει συρόμενος.”
Οι πληροφορίες θέλουν, μάλιστα, τον Νίκο Δένδια να σπεύδει στη Λευκωσία προκειμένου να ενημερώσει τον πρόεδρο Αναστασιάδη για την προτεινόμενη από τις ΗΠΑ αλλαγή τακτικής έναντι της Τουρκίας.