ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Η Πορτογαλία θα συνεχίσει με μια προοδευτική κυβέρνηση και τη σφραγίδα της Αριστεράς και των Πρασίνων, με τον Αντόνιο Κόστα να ζητά την διεύρυνση της πλειοψηφίας και των συνεργασιών που διαθέτει στη βουλή.
Οι προοδευτικές και αριστερές δυνάμεις κατάφεραν στις βουλευτικές εκλογές της Κυριακής μια μεγάλη νίκη εναντίον της δεξιάς που είχε οδηγήσει την Πορτογαλία στο Μνημόνιο, με το Σοσιαλιστικό Κόμμα του πρωθυπουργού Αντόνιο Κόστα να σαρώνει στην κυριολεξία τα δύο δεξιά κόμματα, το Μπλόκο της Αριστεράς να επιβεβαιώνει ένα εξαιρετικά καλό αποτέλεσμα κοντά στο 10%, το φιλοζωικό κόμμα ΡΑΝ να καταγράφει επίσης ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα, ενώ για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας η ακροδεξιά πέρασε την πόρτα της βουλής διασφαλίζοντας 1 έδρα. Η μητροπολιτική περιοχή της Λισαβόνας εξασφάλισε την είσοδο 3 νέων κομμάτων στη βουλή, δεδομένου ότι στην Πορτογαλία υπάρχει ένα σύστημα απλής και ανόθευτης αναλογικής.
Τη νέα κυβέρνηση Κόστα ενδέχεται να στηρίξουν 6 κόμματα, που θα έχουν μια ισχυρή πλειοψηφία τουλάχιστον 142 από τις 230 έδρες της βουλής, με την απόλυτη πλειοψηφία να κυμαίνεται στις 116 έδρες, ενώ ακόμη δεν έχουν κατανεμηθεί οι 4 έδρες της ψήφου του εξωτερικού.
Ο Κόστα θα συνεχίζει να είναι ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας. Ο συντονίστρια του Μπλόκου της Αριστεράς Καταρίνα Μαρτίνς δήλωσε έτοιμη για να υπογράψει μια νέα συμφωνία με τους Σοσιαλιστές, που θα διασφαλίσει την υιοθέτηση προοδευτικών μέτρων για την επόμενη 4ετία, ενώ ο Κόστα πρότεινε να διευρυνθεί η πλειοψηφία στη βουλή εκτός από τους Σοσιαλιστές, το Μπλόκο της Αριστεράς, το Πορτογαλικό ΚΚ και τους Πράσινους με τους ζωόφιλους του ΡΑΝ και τον νεο-εκλεγέντα βουλευτής του Livre.
Τα εκλογικά αποτελέσματα
Το Σοσιαλιστικό Κόμμα PS πήρε 36,69% από το 32,31% που είχε πάρει τον Οκτώβριο του 2015 ή 1.866.407 ψήφους με αποτέλεσμα να εκλέξει 106 βουλευτές, 20 περισσότερους.
Το δεξιό PSD πήρε 27,9% από το 36,86% που είχε μαζί με το επίσης δεξιό CDS – PP το 2015, για να πάρει 1.420.553 ψήφους και 77 βουλευτές, χάνοντας 12 βουλευτές σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές.
Το Μπλόκο της Αριστεράς πήρε 9,68% από το 10,19% του 2015 ή 492.487 ψήφους και κατάφερε να επανεκλέξει τους 19 βουλευτές του.
Το Πορτογαλικό ΚΚ και οι Πράσινοι, με το συνασπισμό CDU, πήραν 6,47% από το 8,25% των προηγούμενων εκλογών ή 329.117 ψήφους και εξέλεξαν 12 από τους 17 βουλευτές που είχαν, με το Πορτογαλικό ΚΚ να χάνει 5 βουλευτές και τους Πράσινους να διατηρούν τις δύο έδρες που είχαν στην προηγούμενη βουλή.
Το δεξιό CDS – PP πήρε 4,25% ή 216.448 ψήφους και εξέλεξε 5 βουλευτές, χάνοντας 13 από τις έδρες που είχε καταφέρει να εκλέξει το 2015 σε συνεργασία με το επίσης δεξιό PSD.
Το κόμμα των ζωόφιλων ΡAN πήρε 3,28% ή 166.854 ψήφους και εξέλεξε 4 βουλευτές από τον 1 βουλευτής που είχε.
Το νεοσύστατο ακροδεξιό «Φθάνει» (CH – Chega) με το 1,3% ή 66.442 ψήφους κατάφερε να εκλέξει βουλευτή, με αποτέλεσμα για πρώτη φορά στην ιστορία της Πορτογαλικής Δημοκρατίας η ακροδεξιά να εκπροσωπείται στο κοινοβούλιο.
Η συντηρητική Φιλελεύθερη Πρωτοβουλία (IL) με 1,29% ή 65.545 ψήφους εξέλεξε 1 βουλευτή.
Το αριστερό «Ελεύθερος» (L – Livre) με 1,09% ή 55.656 ψήφους εξέλεξε επίσης 1 βουλευτή.
Από το σύνολο των 230 εδρών λείπουν οι 4 έδρες για τους Πορτογάλους του εξωτερικού, δεδομένου ότι η επιστολική ψήφος χρειάζεται μεγαλύτερο χρόνο καταμέτρησης.
Στις εκλογές ψήφησαν 5.092.424 ψηφοφόροι ή το 54,5%, με την αποχή να φθάνει το ρεκόρ του 45,5% ή τα 4.250.660 ψηφοφόρους, ενώ στις εκλογές του 2015 κυμαινόταν στο 44,1%.
Τα λευκά έφθασαν στις 129.599 ή στο 2,54% και τα άκυρα στις 88.539 ή στο 1,74%.
Χωρίς να υπολογιστούν οι 4 έδρες των βουλευτών που εκλέγονται από τους ψηφοφόρους του εξωτερικού η σύνθεση της νέας βουλής θα απαρτίζεται κατά 59% από άνδρες και κατά 38% από γυναίκες, ενώ 39% είναι οι νεο-εκλεγέντες και 58% αυτοί που θα διανύσουν τη δεύτερη τουλάχιστον θητεία τους. Ο μέσος όρος ηλικίας των αιρετών της βουλής κυμαίνεται κοντά στα 47 έτη.
Η επιτυχία Σοσιαλιστών και Αριστεράς
Η επιτυχία των σοσιαλιστών του Κόστα και των συμμάχων του στη βουλή, του Μπλόκο της Καταρίνα Μαρτίνς και του συνασπισμού του CDU του Πορτογαλλικού ΚΚ και των Πρασίνων με επικεφαλής τον κομμουνιστή Ζερόνιμο Ντε Σόουσα οφείλεται στην οικονομική και κοινωνική πολιτική που εφαρμόστηκε και οδήγησε την πτώση της ανεργίας στο 6,4%, την αύξηση του κατώτατου μισθού σχεδόν κατά 20% στα 600 ευρώ, με τέσσερις διαδοχικές αυξήσεις του 4,7%, και την υιοθέτηση πολλών κοινωνικών μέτρων για να στηριχθούν τα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα και αυτοί που πλήγηκαν περισσότερο από την κρίση. Η κυβέρνηση Κόστα μάλιστα προπλήρωσε το χρέος της χώρας προς το ΔΝΤ με αποτέλεσμα το Ταμείο να μην έχει κανένας απολύτως ρόλο στο εσωτερικό της χώρας. Η ανάπτυξη της χώρας έφθασε στο 3,5% το 2017 και στο 2,4% το 2018, για να διαμορφωθεί στα υψηλότερα επίπεδα από το 2000, ενώ το δημοσιονομικό έλλειμμα αναμένεται να υποχωρήσει φέτος στο 0,2%.
Το Μπλόκο της Αριστεράς, το Πορτογαλικό ΚΚ και οι Πράσινοι στήριξαν στη βουλή εξωτερικά την μονοκομματική κυβέρνηση μειοψηφίας του Κόστα, παρόλο που δεν έλειψαν και τριβές σε ορισμένα καυτά θέματα που η Αριστερά κράτησε τις αποστάσεις της, όπως στη διάσωση των τραπεζών και την μεταρρύθμιση των εργασιακών, που προώθησε ο Κόστα με την ψήφο της δεξιάς.
Ποιος είναι
Ο Αντόνιο Λουίς Σάντος ντα Κόστα (πορτ. António Luís Santos da Costa) είναι Πορτογάλος δικηγόρος και πρωθυπουργός από τις 25 Νοεμβρίου 2015. Στο παρελθόν, διετέλεσε υπουργός Κοινοβουλευτικών Θεμάτων, υπουργός Δικαιοσύνης, υπουργός Εσωτερικών και δήμαρχος της Λισαβόνας, ενώ τον Σεπτέμβριο του 2014 εξελέγη γενικός γραμματέας του Σοσιαλιστικού Κόμματος.
Ο Αντόνιο Κόστα γεννήθηκε στις 17 Ιουλίου 1961 στη Λισαβόνα και είναι γιος του συγγραφέα Ορλάντο ντα Κόστα και της δημοσιογράφου και φεμινίστριας Μαρία Αντονία Πάλα.
Ο Κόστα σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Λισαβόνας τη δεκαετία του 1980 ενώ, κατά τη διάρκεια των σπουδών του, εξελέγη δημοτικός σύμβουλος με το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Αργότερα, εξάσκησε για σύντομο χρονικό διάστημα το επάγγελμα του δικηγόρου προτού ασχοληθεί με την πολιτική.
Κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του Αντόνιο Γκουτέρες, ο Κόστα ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο του υπουργού Κοινοβουλευτικών Θεμάτων από το 1997 μέχρι το 1999, καθώς και το χαρτοφυλάκιο του υπουργού Δικαιοσύνης από το 1999 μέχρι το 2002.
Διετέλεσε ευρωβουλευτής με το Σοσιαλιστικό Κόμμα ως επικεφαλής του ψηφοδελτίου του στις ευρωεκλογές του 2004 ύστερα από τον τραγικό θάνατο του Αντόνιο ντε Σόουζα Φράνκο. Στις 20 Ιουλίου 2004 εξελέγη αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ήταν Μέλος της Επιτροπής για τις Πολιτικές Ελευθερίες, τη Δικαιοσύνη και τα Εσωτερικά Θέματα.
Ο Αντόνιο Κόστα παραιτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2005 ώστε να αναλάβει το χαρτοφυλάκιο του υπουργού Εσωτερικών στην κυβέρνηση του Ζοζέ Σόκρατες ύστερα από τις εκλογές του 2005.
Ο Αντόνιο Κόστα παραιτήθηκε από την κυβέρνηση τον Μάιο του 2007 ώστε να κατέλθει ως υποψήφιος δήμαρχος Λισαβόνας με το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Εξελέγη για πρώτη φορά δήμαρχος στις 15 Ιουλίου 2007 και επανεξελέγη το 2009 και το 2013, κερδίζοντας ολοένα και μεγαλύτερα ποσοστά σε κάθε εκλογική αναμέτρηση. Παραιτήθηκε από τη δημαρχία τον Απρίλιο του 2015 ώστε να κατέλθει ως υποψήφιος πρωθυπουργός στις εκλογές του 2015.