Στη χειρότερη δυνατή στιγμή για την ασφάλεια της Κύπρου, και ενώ η κυριαρχία της απειλείται ευθέως από την Τουρκία, η Ελλάδα αρνείται να της παράσχει ενεργειακή ανεξαρτησία, και την καταδικάζει σε απομόνωση, προκαλώντας την έντονη δυσαρέσκεια των Βρυξελλών.
Την Παρασκευή ο υπουργός Ενέργειας Κ. Χατζηδάκης ανακοίνωσε ότι η περίφημη ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Αττικής, ύψους 900 εκατ. ευρώ, επειδή επείγει λόγω των προβλημάτων τροφοδοσίας που αντιμετωπίζει το νησί, θα κατασκευαστεί ως εθνικό έργο, και όχι ως τμήμα του διευρωπαϊκού project Ελλάδας- Κύπρου – Ισραήλ. Αυτό σημαίνει ότι η Αθήνα δεν στηρίζει το μεγάλο αυτό έργο κοινού ενδιαφέροντος (PCI) για την ηλεκτρική διασύνδεση των τριών χωρών, συνολικού ύψους 3,5 δισ. ευρώ, το οποίο και μπαίνει στο ψυγείο.
Στην πράξη η ελληνική απόφαση, πέραν της απώλειας κοινοτικών πόρων, τινάζει στον αέρα τους σχεδιασμούς της Λευκωσίας, αφού σε μια τόσο ευαίσθητη για την ίδια συγκυρία, αυξάνεται ο κίνδυνος να παραμείνει ενεργειακά απομονωμένη η Κύπρος από την υπόλοιπη ευρωπαϊκή αγορά.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του liberal.gr, οι Βρυξέλλες εμφανίζονται έντονα ενοχλημένες από τις τελευταίες εξελίξεις, δυσαρέσκεια που εκφράζεται στο επίπεδο τόσο του Επιτρόπου Ενέργειας Μ.Α. Κανιέτε, όσο και της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας (DG Energy).
Το μήνυμα που έχει σταλεί προς την ελληνική πλευρά είναι ότι δεν έχει ξανασυμβεί στο θεσμό των έργων κοινού ενδιαφέροντος (PCI), μια χώρα, δηλαδή η Ελλάδα, να αρνείται την ενεργειακή διασύνδεση σε μια άλλη χώρα, την Κύπρο, πολλώ δε μάλλον όταν πρόκειται για την τελευταία στην ενεργειακή αλυσίδα της Ευρώπης.
Το σκεπτικό των Βρυξελλών, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, είναι ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να αποτελέσει προηγούμενο, και να γίνει πολιτικό εργαλείο στα χέρια χωρών, όταν αυτές θέλουν να μποϊκοτάρουν κάποιες άλλες. Φέρνουν δε ως παράδειγμα τις τελευταίες εξελίξεις γύρω από την Ιρλανδία. Η υπό ανάπτυξη ηλεκτρική διασύνδεση της χώρας με την Γαλλία, (Celtic Interconnector), ισχύος 700 MW και συνολικού εκτιμώμενου κόστους 1 δισ. ευρώ, λειτουργεί ως “διαβατήριο” για την πρόσβαση της Ιρλανδίας στην εσωτερική ευρωπαϊκή ενεργειακή αγορά, καθώς σε περίπτωση Brexit, το συγκεκριμένο καλώδιο θα αποτελεί την μοναδική σύνδεση της χώρας με την ευρωπαϊκή ενεργειακή αγορά.
Το δεύτερο θέμα που λέγεται ότι θέτουν οι Βρυξέλλες, και συγκεκριμένα η DG Energy, είναι το ενδεχόμενο να χρειαστεί να πληρώσει η Αθήνα, το κόστος κατασκευής των κρίσιμων υποδομών στην Κύπρο. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το σκεπτικό είναι ότι αφού η Ελλάδα είναι τόσο ευαίσθητη στα θέματα των διασυνδέσεων, και προκειμένου να μην αντιμετωπίσει προβλήματα τροφοδοσίας η Κρήτη, προτιμά να κάνει το έργο ως εθνικό, πιθανώς να κληθεί να καταβάλει η ίδια ένα κόστος γύρω στα 200 εκατ. ευρώ για τις αντίστοιχες υποδομές στην Κύπρο.
Σε κάθε περίπτωση, η Κομισιόν δυσκολεύεται να κατανοήσει γιατί η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε την πρόταση της κυπριακής κοινοπραξίας EuroAsia Intercconector, δηλαδή του αρχικού φορέα υλοποίησης του project Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ.
Συγκεκριμένα, η κυπριακή κοινοπραξία είχε προτείνει ναι μεν να προχωρήσει το τμήμα Κρήτη – Αττική, όπως ακριβώς σχεδιάζεται, δηλαδή με όχημα την θυγατρική του ΑΔΜΗΕ, “Αριάδνη”, ωστόσο να μπει και η ίδια στο μετοχικό της κεφάλαιο, με ποσοστό 39%, μέσω του βελγικού διαχειριστή δικτύων Elia, με τον οποίο και έχει μετοχική σχέση.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η ελληνική πλευρά έχει πάρει ολιγοήμερη παράταση από τις Βρυξέλλες μέχρι αύριο Τρίτη, προκειμένου να ξανασκεφτεί το θέμα. Η πρόταση, πάνω στην οποία λέγεται ότι έχει ενεργό ρόλο ο υφυπουργός Ενέργειας Γ.Θωμάς, είναι να κρατήσει το σχέδιο, τα εθνικά του χαρακτηριστικά, δηλαδή να συνεχίσει να το τρέχει η θυγατρική του ΑΔΜΗΕ, “Αριάδνη”, ωστόσο να εισέλθει στο μετοχικό της κεφάλαιο ο Βέλγος διαχειριστής δικτύων, Elia.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η ίδια πρόταση δεν απαιτεί να ακυρωθούν οι δύο διαγωνισμοί του ΑΔΜΗΕ για το Κρήτη-Αττική, εκ των οποίων ο ένας, αυτός για τα καλώδια, έχει ολοκληρωθεί από τις 5 Αυγούστου και βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία αξιολόγησης των προσφορών. Όσο για τον δεύτερο, αυτόν για τους Σταθμούς Μετατροπής σε Κρήτη και Αττική, η προθεσμία υποβολής προσφορών εκπνέει στις 31 Οκτωβρίου.
Στο μείζον θέμα κατά πόσο τίθενται τεχνικά ζητήματα διαλειτουργικότητας ανάμεσα στο σκέλος Κρήτη-Αττική, και τα δύο υπόλοιπα, δηλαδή το Κρήτη-Κύπρος και το Κύπρος-Ισραήλ, οι πληροφορίες λένε ότι ο Elia έχει εκπονήσει σχετική μελέτη, και η διασυνδεσιμότητα με τα δύο αυτά κομμάτια, διασφαλίζεται με ένα επιπλέον μικρό κόστος.
Πηγή: liberal.gr