ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο και να μην επισημανθεί το γεγονός πως πολλοί εξ αυτών που εγκαλούσαν τον Κώστα Καραμανλή για την πολυετή σιωπή του σπεύδουν τώρα να διατυπώσουν αιχμές και ειρωνείες για την δημόσια παρέμβασή του σε δραματικούς τόνους από την εκδήλωση για τα 80χρονα της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών στη Θεσσαλονίκη. Ένας σιωπηλός Καραμανλής είναι πάντοτε προτιμότερος, ως φαίνεται, για να ανακαλείται ως “αδύναμος κρίκος” σε μια αλυσίδα επίρριψης ευθυνών, από έναν Καραμανλή που τοποθετείται δημοσίως.
του ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΥ
Αναμφίβολα, ο Καραμανλής δεν πήγε στο συναισθηματικά και πολιτικά ασφαλές περιβάλλον της “δικής του” Θεσσαλονίκης για να αποδείξει ότι είναι δεινός αναλυτής των γεωπολιτικών δεδομένων. Αυτό ουδέποτε του το αμφισβήτησαν. Λόγω “παιδείας”, εμπειρίας και “μενταλιτέ” είχε πάντοτε την ικανότητα να παρακολουθεί τις εξελίξεις με στρατηγική ματιά. Στην τεχνική της διακυβέρνησης και στη διαχείριση -κυρίως της οικονομίας- τα χάλασε.
Οι επισημάνσεις του, ωστόσο, για την κίνηση των “τεκτονικών πλακών” σε όλο το γεωπολιτικό φάσμα, από τα Δυτικά Βαλκάνια μέχρι τη Μέση Ανατολή είναι αξιοσημείωτες. Ουδείς μπορεί να διαφωνήσει για την αλλοπρόσαλλη τακτική των ΗΠΑ, το ηγετικό πολιτικό έλλειμμα στην εθελοτυφλούσα Ευρώπη, τη νευρικότητα της Τουρκίας και το νέο ρόλο που διεκδικεί, πράγματα τα οποία μπορεί να μας εμπλέξουν σε περιπέτειες, τα σχέδια που απεργάζονται ορισμένοι στο Κυπριακό και φυσικά όσα είπε για τη “νάρκη” του προσφυγικού κ.ά.
Ως εκ τούτου, οι δύσκολες και κρίσιμες ώρες που έρχονται είναι μια ανάλυση “αλά Καραμανλή” που καθόλου δεν απέχει από την πραγματικότητα. Το γεγονός, δε, ότι την διατυπώνει απελευθερωμένος από πολιτικές σκοπιμότητες την καθιστά ακόμα πιο χρήσιμη.
Περιγράφοντας, όμως, το σενάριο μιας “εθνικής κρίσης” που περιλαμβάνει όλα τα παραπάνω αλλά έχει στον πυρήνα της το προσφυγικό, ο Καραμανλής δεν επιχειρεί να επιβεβαιωθεί ξανά ως “στρατηγικός νους”. Μερικά απ΄ αυτά που επισημαίνει προσπάθησε να τα εντάξει στο μοντέλο διακυβέρνησής του (αγωγοί, άνοιγμα στη Ρωσία, κατευνασμός στο μέτωπο με την Τουρκία, Σχέδιο Ανάν κ.ά), υπό διαφορετικές, βεβαίως, συνθήκες, τότε. Αλλού πέτυχε, σε άλλα απέτυχε και πλήρωσε το κόστος.
Ο Καραμανλής διατύπωσε όλα όσα περιέλαβε στην ομιλία του στη Θεσσαλονίκη για συγκεκριμένους λόγους και με πρόθεση να καταγραφούν για να αξιοποιηθούν προσεχώς. Η ομιλία Καραμανλή διέθετε ένα “δια ταύτα” που μάλλον υποτιμήθηκε. Έγινε, όμως, κατανοητό.
Ο πρώην πρωθυπουργός υπήρξε πάντοτε οπαδός της σχολής του πολιτικού κατευνασμού και της συνεννόησης. Στη Ν.Δ υπάρχουν (ακόμα) πολλοί που επικαλούνται το πολιτικό απόθεμα αυτής της σχολής, αν και δεν βρίσκονται σε ηγετικές θέσεις και θεωρούνται μάλλον επήλυδες, την ώρα που η αντίπαλη σχολή της σύγκρουσης κερδίζει διαρκώς προγεφυρώματα.
Όμως, ο Καραμανλής προσπάθησε να απευθυνθεί σε εθνικό ακροατήριο και σχεδόν σε ολόκληρο το πολιτικό φάσμα. Η επίκληση των κινδύνων έμμεσα καταλήγει στο ερώτημα “και τώρα τι κάνουμε;”. Και εκεί πρέπει να υπάρξει απάντηση, αλλιώς οι επισημάνσεις όσο οξυδερκείς κι αν είναι μένουν μετέωρες και αυτοαναιρούνται.
Στη Θεσσαλονίκη ο Καραμανλής έκανε ένα βήμα ελπίζοντας πως υπό προϋποθέσεις μπορεί να γίνει το επόμενο. Και κάποιοι από το πολιτικό φάσμα του τόπου να το ακολουθήσουν. Τα πράγματα είναι απλά. Επί της ουσίας, πρότεινε συνεννόηση για τα θέματα εξωτερικής πολιτικής, τη νέα στρατηγική που πρέπει να αποκτήσει η χώρα σε ένα γεωπολιτικό περιβάλλον που δεν μπορεί η χώρα να στηριχτεί, πλέον, ούτε στις προς Δυσμάς συμμαχίες της αλλά ούτε και στην ανερμάτιστη ευρωπαϊκή ηγεσία. Το προσφυγικό, το Αιγαίο, η Κύπρος, τα Βαλκάνια συνθέτουν ένα ψηφιδωτό εξαιρετικά κρίσιμο για την ίδια την υπόσταση της χώρας.
Ο Καραμανλής άνοιξε έναν κύκλο. Κάποιοι ήδη τον λοιδορούν, άλλοι τον φοβούνται και “βλέπουν” σχεδιασμό και προσωπικές επιδιώξεις προς την Προεδρία της Δημοκρατίας. Άλλοι, πάλι, παρερμηνεύουν όσα είπε και τα ταιριάζουν στην δική τους ματιά και στις δικές τους σκοπιμότητες. Όπως και να χουν τα πράγματα καλό θα ήταν να μείνουμε στο δραματικό “δια ταύτα” της παρέμβασής του. Η κρίση έχει πολλές διαστάσεις και είναι μπροστά μας. Και η αντιμετώπιση των πιθανών κινδύνων δεν μπορεί να γίνει από λίγους, όσο σπουδαίοι κι αν αισθάνονται και υποτιμούν τους αντιπάλους τους…
Τι είπε ο Κώστας Καραμανλής στη Θεσσαλονίκη