ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Νέους προβληματισμούς στις χώρες της ανατολικής Μεσόγειου θέτει η υπογραφή μνημονίου κατανόησης μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης για την πρόθεση οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών μεταξύ τους.
Η ενέργεια αυτή που θέλει να φέρει προ τετελεσμένων την Ελλάδα, προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Αθήνας που κάλεσε για εξηγήσεις στο Υπουργείο Εξωτερικών τον Τούρκο πρέσβη, ενώ με σκληρή γλώσσα για τους δικούς της βέβαια λόγους και η Αίγυπτος έστρεψε τα πυρά της κατά αυτής της συμφωνίας, που ουσιαστικά κάνει σαν να μην βλέπει στον χάρτη ολόκληρη την Κρήτη!
Για τους έχοντες γνώση της διπλωματικής σκακιέρας η κίνηση αυτή καμία εντύπωση δεν προκάλεσε, παρά μόνο ήρθε να προστεθεί σε μία σειρά ενεργειών από την πλευρά της Τουρκίας που προβάλει τις διεκδικήσεις της στην περιοχή με βάση του δίκαιο του ισχυρού, και που για να τις πετύχει θα ψάχνει συνεχώς νέα διαπραγματευτικά όπλα και νέους μοχλούς πίεσης προς τα υπόλοιπα κράτη και κυρίως τη χώρα μας.
Διαβάζοντας προσεκτικά αυτή την συμφωνία μπορούμε να συμπεράνουμε ότι: 1. Δεν έγινε καμία οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών. 2. «Μνημόνιο Συνεννόησης για την Θάλασσα» δεν σημαίνει απολύτως τίποτα. 3. Δεν έστειλαν γεωγραφικές συντεταγμένες αυτής της ανύπαρκτης οριοθέτησης στα Ηνωμένα Έθνη. 4. Οι Τούρκοι αρέσκονται να στέλνουν χάρτες αλλά αυτή την φορά δεν το έκαναν. 5.
Η Άγκυρα φοβήθηκε την αντίδραση του αμερικανικού State Department και η Τρίπολη φοβήθηκε την αντίδραση του Κάιρου. Φαίνεται ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Αίγυπτος δεν βλέπουν με καλό μάτι αυτή την κατάφωρη παραβίαση της UNCLOS από την Τουρκία. Άμεση υπήρξε και η κινητοποίηση της ελληνικής διπλωματίας μόλις γνωστοποιήθηκε η υπογραφή μνημονίου κατανόησης μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης αναφορικά με θαλάσσιες ζώνες.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, από την πλευρά της Αθήνας έγιναν ήδη τα ακόλουθα βήματα: Α. Ο υπουργός Εξωτερικών κάλεσε τον Τούρκο πρέσβη στην Αθήνα, στο υπουργείο Εξωτερικών, προκειμένου να ζητήσει εξηγήσεις. Β. Υπήρξε δημόσια αντίδραση του υπουργείου Εξωτερικών που ανέφερε: «Η υπογραφή μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης μνημονίου κατανόησης δεν μπορεί να παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων χωρών.
Μία τέτοια ενέργεια θα παραβίαζε κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και δεν θα παρήγε έννομα αποτελέσματα. Επιπλέον μία τέτοια ενέργεια δεν θα συμβάδιζε με την αρχή της καλής γειτονίας που θα πρέπει να διέπει τις σχέσεις μεταξύ γειτονικών χωρών». Γ. Υπήρξε τηλεφωνική επικοινωνία του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια με τους ομολόγους του της Κύπρου και της Αιγύπτου, Νίκο Χριστοδουλίδη και Σαμέχ Ελ-Σούκρι, αντίστοιχα.
Η κανονική τουρκική ΑΟΖ: Global Maritime Boundaries Database, General Dynamics, Herndon, Virginia, USA.
Ο παράνομος χάρτης με την τουρκική ΑΟΖ
Ο Εκτελεστικός Διευθυντής Ερευνητικών Προγραμμάτων στο Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων, Κωνσταντίνος Φίλης, μιλώντας στο News 24/7 ξεδιαλύνει το τοπίο της σχέσης Τουρκίας-Λιβύης και εξηγεί γιατί το μνημόνιο που υπεγράφη είναι “νομικά ανεκδιήγητο” σε βαθμό “που κανένα δικαστήριο, ακόμη και με Τούρκο δικαστή, δεν πρόκειται να το αναγνωρίσει” αφήνοντας να εννοηθεί πώς η νομική οδός είναι μονόδρομος για τη χώρα μας.
Η Τουρκία εξαργυρώνει τη στήριξή στην κυβέρνηση της Λιβύης
“Η Τουρκία στηρίζει τη μία από τις δύο κυβερνήσεις της Λιβύης, αυτή που είναι διεθνώς αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ και από τα περισσότερα κράτη της ΕΕ ανάμεσά τους και η Ελλάδα, παρέχοντας χρήματα, πολεμικό υλικό, drones, και μισθοφόρους στρατιώτες μη Τούρκους, που πολεμούν στο πλευρό της Λιβυκής κυβέρνησης στην εμφύλια σύρραξη. Αυτή λοιπόν τη στήριξη που παρέχει, θέλει να εξαργυρώσει, βλέποντας πώς με κανένα άλλο κράτος της περιοχής (Ελλάδα, Κύπρος, Αίγυπτος, Ισραήλ) δεν μπορεί να έρθει σε συνεννόηση για κάτι ανάλογο. Η Λιβύη αποτελεί το μοναδικό της αποκούμπι στην περιοχή, τη μόνη της διέξοδο” σημειώνει ο κ.Φίλης δίνοντας το υπόβαθρο πίσω από αυτή την κίνηση.
Νομικά αβάσιμη η συμφωνία, θα ανατραπεί
“Η συμφωνία είναι έωλη, νομικά αβάσιμη και ανεκδιήγητη. Ναι μεν παράγει μία de facto κατάσταση, αλλά κανένα δικαστήριο δεν πρόκειται να την αναγνωρίσει. Η χώρα μας θα πρέπει να την ανατρέψει νομικά κάτι που σαφώς γίνεται όμως πρέπει να την ανατρέψει και στην πράξη, οπότε μας δημιουργεί ένα επιπρόσθετο βάρος” υπογραμμίζει κάνοντας μας να καταλάβουμε πώς κανείς και κανένα δικαστήριο δεν μπορεί να σβήσει την Κρήτη από το χάρτη.
Οι πληροφορίες για τη συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης
Η Τουρκία και η διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Λιβύης υπέγραψαν συμφωνία για τα θαλάσσια σύνορα στη Μεσόγειο καθώς και μια άλλη για την επέκταση της συνεργασίας τους στην ασφάλεια και τον στρατιωτικό τομέα, όπως ανακοίνωσε η τουρκική κυβέρνηση.
Το πρακτορείο Reuters σημειώνει πως η διένεξη αντιπαραθέτει την Τουρκία με διάφορες χώρες της ανατολικής Μεσογείου που έχουν συμφωνήσει στην οριοθέτηση των θαλάσσιων και των οικονομικών ζωνών τους με την Ελλάδα και την Κύπρο, με αποτέλεσμα η Άγκυρα να αναζητεί συμμάχους στην περιοχή.
Οι νέες συμφωνίες υπογράφηκαν στη διάρκεια συνάντησης στην Κωνσταντινούπολη ανάμεσα στον τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν και τον Φάγεζ αλ-Σάρατζ, τον επικεφαλής της κυβέρνησης με έδρα την Τρίπολη την οποία υποστηρίζει η Άγκυρα εναντίον μιας αντίπαλης στρατιωτικής δύναμης που έχει τη βάση της στην ανατολική Λιβύη.
«Η συμφωνία (ασφαλείας) καθιερώνει εκπαιδευτική συνεργασία, διαρθρώνει το νομικό πλαίσιο και ενισχύει τους δεσμούς μεταξύ των ενόπλων δυνάμεών μας», ανέφερε σε μήνυμά του στο Twitter o διευθυντής επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας Φαχρετίν Αλτούν.
«Θα συνεχίσουμε επίσης να υποστηρίζουμε μια πολιτική λύση για την οικοδόμηση μιας δημοκρατικής, σταθερής και ευημερούσας Λιβύης», πρόσθεσε.
Σε δήλωση που εκδόθηκε από το γραφείο του Αλτούν αναφέρεται πως οι δύο χώρες υπέγραψαν μνημόνιο συνεννόησης για τον «καθορισμό θαλάσσιων δικαιοδοσιών», που αποσκοπεί στην προστασία των δικαιωμάτων των δύο χωρών βάσει του διεθνούς δικαίου.
Η Λιβύη είναι από το 2014 διαιρεμένη σε αντίπαλα στρατιωτικά και πολιτικά στρατόπεδα τα οποία έχουν την έδρα τους στην πρωτεύουσα Τρίπολη και στην ανατολική Λιβύη. Η κυβέρνηση Σάρατζ βρίσκεται σε σύγκρουση με τις δυνάμεις με επικεφαλής τον Χαλίφα Χάφταρ που έχουν την έδρα τους στην ανατολική Λιβύη.
Ο Χάφταρ ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος των λιβυκών πετρελαιοπηγών και πετρελαϊκών εγκαταστάσεων, όμως τα πετρελαϊκά έσοδα ελέγχονται από την κεντρική τράπεζα στην Τρίπολη. Οι δύο αντίπαλες στρατιωτικές συμμαχίες αντιπαρατίθενται επίσης στα περίχωρα της πρωτεύουσας.
Τον Ιούνιο, ο Λιβυκός Εθνικός Στρατός (LNA) του Χάφταρ ανακοίνωσε πως διέκοψε όλες τις σχέσεις με την Τουρκία και πως όλες οι τουρκικές εμπορικές πτήσεις ή τα τουρκικά πλοία που προσπαθούν να φθάσουν στη Λιβύη θα αντιμετωπίζονται ως εχθρικά.
Πηγή: news247.gr, hellasjournal.com
Φωτό επάνω: Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν με τον πρωθυπουργό της Λιβύης Φαγιέζ Ες Σαράζ. Photo via Twitter, Τουρκική Προεδρία