Οι εκλογές με την απλή αναλογική δεν ευνοούν τις μονοκομματικές κυβερνήσεις και αφαιρούν το μπόνους των 50 εδρών από το πρώτο κόμμα, το οποίο καταγράφει μεγάλες απώλειες. Ο νέος νόμος ενισχύει σημαντικά τον δεύτερο και σε μικρότερο ποσοστό τις υπόλοιπες δυνάμεις. Με βάση αυτόν τον σχεδιασμό ο ΣΥΡΙΖΑ ακόμα και αν δεν καταφέρει να “κόψει πρώτος το νήμα” στις επόμενες κάλπες, θα μπορεί να διεκδικήσει τον σχηματισμό κυβέρνησης από τη στιγμή που η ΝΔ δεν αξιοποιήσει την πρώτη διερευνητική εντολή και οι προοδευτικές δυνάμεις φτιάξουν το δικό τους “μπλοκ”.
Στην παρούσα φάση η τακτική διείσδυσης στον χώρο του κέντρου, που ακολουθείται αυτή την περίοδο, σίγουρα δεν βοηθάει ένα τέτοιο εγχείρημα, αφού η Φώφη Γεννηματά έχει κόψει κάθε γέφυρα επικοινωνίας με τον Αλέξη Τσίπρα. Δεν αποκλείεται στην Κουμουνδούρου να επιχειρούν να κερδίσουν όσα περισσότερα μπορούν από το παλαιό ΠΑΣΟΚ και μετά να τείνουν “χείρα φιλίας” προς τη Χαριλάου Τρικούπη.
Παράλληλα οι σχέσεις του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ με τον Γιάνη Βαρουφάκη εξακολουθούν να μην είναι καλές μετά το “διαζύγιο” τους το καλοκαίρι του 2015. Η υπόσχεση μιας συγκυβέρνησης, όμως, σύμφωνα με έμπειρους κοινοβουλευτικούς, όποτε και αν γίνουν οι εκλογές, αποτελεί πάντα δέλεαρ για τις μικρότερες πολιτικές δυνάμεις.
Το πολιτικό περιβάλλον δεν δίνει καμία προοπτική νίκης στον ΣΥΡΙΖΑ, αντιθέτως η ΝΔ συνεχίζει χωρίς φθορά να μην απειλείται από την Κουμουνδούρου. Με “όπλο” το 31,5% ο Αλέξης Τσίπρας έχει πετάξει ήδη το “γάντι” στους άλλους δυο αρχηγούς γνωρίζοντας πως είναι πολύ δύσκολο – και μόνο κάτω από εξαιρετικά ειδικές πολιτικές συνθήκες – ο Δημήτρης Κουτσούμπας να πει το “ναι” σε μια κυβέρνηση με βασικό κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ.
Βασικό αφήγημα όλων των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ το επόμενο διάστημα θα είναι πως δεύτερες εκλογές δεν θα χρειαστούν. Το κέρδος που βλέπουν πως μπορούν να έχουν στην Κουμουνδούρου είναι διπλό:
- Όσο αυτή η συζήτηση θα είναι σε εξέλιξη, ο ΣΥΡΙΖΑ θα εδραιώνεται ως βασικός πόλος της προοδευτικής παράταξης. Θα κάνει μαζί με τη διεύρυνση μια ολοκληρωμένη στροφή βγάζοντας από πάνω του τη “ρετσινιά” της συνεργασίας με τους ΑΝΕΛ και την ίδια ώρα θα στριμώξει τους ανταγωνιστές του στην αντιπολίτευση. Το δίλημμα θα είναι ξεκάθαρο: Κυβέρνηση συνεργασίας της κεντροαριστεράς ή οι προοδευτικές δυνάμεις του τόπου θα δώσουν τα “κλειδιά” της χώρας στη ΝΔ;
- Θέλει να αποδείξει ο Αλέξης Τσίπρας πως στη μεταμνημονιακή εποχή η απλή αναλογική μπορεί πολύ εύκολα να βγάλει κυβερνήσεις αρκεί να υπάρξει συναίνεση μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων. Ταυτόχρονα να δείξει προς το εκλογικό σώμα ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποκλείει πολιτικές συνεργασίες και θέλει να οδηγήσει τη χώρα σε μια μακρά προεκλογική περίοδο.
Στην Κουμουνδούρου έχουν πάρει ήδη μολύβι και χαρτί και υπολογίζουν πως θα ήταν οι συσχετισμοί αν στις 7 Ιουλίου ίσχυε η απλή αναλογική. Υπενθυμίζεται πως στην περίπτωση της απλής αναλογικής κάθε κόμμα εκλέγει τόσους βουλευτές όσους χωράει το εκλογικό μέτρο στον αριθμό των ψηφοδελτίων που έλαβε. Το εκλογικό μέτρο είναι το πηλίκο της διαίρεσης των έγκυρων ψηφοδελτίων (των κομμάτων που μπαίνουν στη Βουλή) με τον αριθμό των εδρών της Βουλής.
Η κατανομή στην τελευταία εκλογική αναμέτρηση χωρίς το μπόνους των 50 εδρών θα ήταν πολύ διαφορετική. Η ΝΔ μαζί με το ΚΙΝΑΛ θα έφταναν τους 156 βουλευτές και ο ΣΥΡΙΖΑ με το ΚΙΝΑΛ και το ΜέΡΑ25 τους 140.
- ΝΔ: 130 βουλευτές (από 158)
- ΣΥΡΙΖΑ: 103 βουλευτές (από 86)
- ΚΙΝΑΛ: 26 βουλευτές (από 22)
- ΚΚΕ: 17 βουλευτές (από 15)
- ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ: 12 βουλευτές (από 10)
- ΜέΡΑ25: 11 βουλευτές (από 9)
Δεν ήταν τυχαίο το χθεσινό άρθρο του Γιώργου Κατρούγκαλου στα «ΝΕΑ» που βάζει στη συζήτηση το ενδεχόμενο της ψήφου ανοχής. Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών ανέφερε: “Σύμφωνα με το Σύνταγμα, ο ελάχιστος αριθμός για να λάβει κυβέρνηση ψήφο εμπιστοσύνης είναι 120 ψήφοι, που με το σύστημα απλής αναλογικής αντιστοιχεί σε ποσοστό 40% του εκλογικού σώματος. Εάν το ΚΚΕ επιλέξει την αποχή, που μάλλον αποτελεί τη λογική συμπεριφορά με βάση τις πάγιες θέσεις του απέναντι σε ένα «κόλπο» όπως αυτό των «διπλών εκλογών», κυβέρνηση ανοχής θα μπορεί να σχηματίσει εκείνο το κόμμα ή συνεργασία κομμάτων που θα συγκεντρώσει σχετική πλειοψηφία, ξεπερνώντας τον αντίπαλό του”.
Ο Αλέξης Τσίπρας σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό “ΔΕΛΤΑ” δήλωσε για τη συζήτηση που έχει ξεκινήσει για τις πρόωρες εκλογές: “Κάποια στιγμή οι προσδοκίες της μεσαίας τάξης θα διαψευστούν, κάποια στιγμή οι αντιφάσεις στο εσωτερικό του κόμματός τους για τη διαχείριση του προσφυγικού και των κρίσιμων εθνικών θεμάτων θα οξυνθούν και ενδεχομένως να θέλουν να προλάβουν αυτή τη στιγμή με μία εκλογική αναμέτρηση. Καλοδεχούμενη”.
Οδηγός για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι οι συμμαχικές κυβερνήσεις που σχηματίστηκαν σε Ισπανία και Πορτογαλία από προοδευτικές δυνάμεις. Χωρίς να υπάρχει κάποια ιδεολογική αντιστοίχιση με αναλογική εκπροσώπηση έγιναν και οι τελευταίες βουλευτικές εκλογές στη Βόρεια Μακεδονία, όπου ο Ζόραν Ζάεφ το 2016 είχε χάσει με 1,5 μονάδα από το VMRO. Τελικά σχημάτισε κυβέρνηση συνασπισμού μετά από πέντε μήνες με την υποστήριξη της Δημοκρατικής Ένωσης για την Ένταξη και της Συμμαχίας των Αλβανών τον Μάιο του 2017.