Τον οδικό άξονα που προορίζεται να γίνει «η νέα στρατηγική ανάπτυξης» και αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ονομάζεται “Πράσινη Συμφωνία”, παρουσιάζει η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Η «Πράσινη Συμφωνία» αποτελεί το πρώτο πολιτικό τεστ για την νέα πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία επέλεξε να την ανακοινώσει εν μέσω των εργασιών της COP25 και την παραμονή της ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής.
«Είναι η νέα μας στρατηγική ανάπτυξης», δήλωσε η πρόεδρος της Επιτροπής σε μία σύντομη παρέμβασή της, προοίμιο της πλήρους παρουσίασης ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
«Δεν έχουμε ακόμη όλες τις απαντήσεις, σήμερα είναι η αρχή ενός ταξιδιού», είπε παραβάλλοντας αυτή τη στιγμή στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ενωσης με την αμερικανική κατάκτηση του Διαστήματος.
Η ευρωπαϊκή «Πράσινη Συμφωνία» πρέπει να καταγράψει τις νομοθετικές προτάσεις, τα χρηματικά εργαλεία ή τα σχέδια δράσης στους διαφορετικούς τομείς, το σύνολο συνοδευόμενο από ένα χρονοδιάγραμμα: μείωση των εκπομπών άνθρακα, κυκλική οικονομία, πρασίνισμα των μεταφορών και της γεωργίας, πράσινες επενδύσεις , χρηματοδότηση της μετάβασης…
«Από την μία πλευρά στόχος είναι οι εκπομπές , από την άλλη η δημιουργία θέσεων εργασίας και ενίσχυσης της καινοτομίας», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν.
Κεντρικός άξονας ένας «κλιματικός νόμος», που θα εγγράψει την χρονολογία 2050 ως ορίζοντα για να γίνει η Ευρώπη η πρώτη ήπειρος ουδέτερη σε εκπομπές άνθρακα. Ο νόμος θα είναι έτοιμος μέχρι τον Μάρτιο.
Ουδέτερο ενεργειακό αποτύπωμα σημαίνει ότι από το 2050 δεν θα πρέπει να εκπέμπονται στην ατμόσφαιρα από χώρες της Ευρώπης αέρια που ενοχοποιούνται για την κλιματική αλλαγή, για να σταθεροποιηθεί έτσι η άνοδος της θερμοκρασίας του πλανήτη στους 1,5 βαθμούς Κελσίου. Στις Βρυξέλλες, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επρόκειτο να δώσει σήμερα στη δημοσιότητα λεπτομέρειες για αυτό το εμβληματικό πρότζεκτ, από το οποίο θα κριθούν και τα πεπραγμένα της σε αυτό το καίριο αξίωμα. Η φον ντερ Λάιεν δεν στοχεύσει σε τίποτα λιγότερο από τη ριζική αναμόρφωση της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Η παρουσίαση συμπίπτει και με την ομιλία της νεαρής ακτιβίστριας στη Μαδρίτη, της Γκρέτας Τούνμπεργκ, ενώπιον των μελών της Διάσκεψης για το Κλίμα. Σε δηλώσεις της πριν από λίγες ημέρες, έθεσε και πάλι την εκβιομηχανισμένη Δύση προς των ευθυνών της: «Η κατάσταση ανάγκης που επικρατεί στο κλίμα, δεν είναι τίποτα μπροστά στις μελλοντικές απειλές, που αφορούν στα σημερινά παιδιά όταν θα μεγαλώσουν. Επηρεάζει ήδη από σήμερα ήδη άπειρο αριθμό ανθρώπων, που υποφέρουν ή χάνουν τη ζωή τους».
Ωστόσο, αυτό δεν έχει ακόμη λάβει το πράσινο φως από τους ηγέτες της ΕΕ.
Ο νέος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ ελπίζει ότι θα πείσει τους τελευταίους αντιρρησίες κατά την διάρκεια της αυριανής συνόδου κορυφής. Τρεις χώρες, που εξαρτώνται ακόμη πολύ από τα ορυκτά καύσιμα και κυρίως από τον άνθρακα, υψώνουν εμπόδια: η Πολωνία, η Ουγγαρία, η Τσεχία.
Για να τις πείσει, η Επιτροπή προβλέπει την θέσπιση «μηχανισμού δίκαιης μετάβασης», μία ρύθμιση πολυαναμενόμενη από τις πιο καθυστερημένες χώρες, την οποία θα παρουσιάσει στις αρχές του έτους.
Κάλεσε τα κράτη μέλη να στηρίξουν τα μεγαλεπήβολα σχέδια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ένα λεγόμενο Green Deal, για μια συμφωνία που μέχρι το 2050 θα κάνει την Ευρώπη «ουδέτερη» σε ότι αφορά το ενεργειακό της αποτύπωμα. «Θα ήταν ένα πολύ σημαντικό μήνυμα, να αναλάβει η ΕΕ ηγετικό ρόλο σε ένα τόσο σημαντικό ζήτημα» επεσήμανε ο Σαρλ Μισέλ.
«Χρειάζεται ένα ταμείο επικεντρωμένο στις κοινωνικές συνέπειες και στις χώρες το ΑΕΠ των οποίων είναι μικρότερο από το μέσο ευρωπαϊκό ΑΕΠ», δήλωσε ο πρόεδρος της επιτροπής Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Πασκάλ Κανφέν (Renew Europe).
Σύμφωνα με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, «ο μηχανισμός δίκαιης μετάβασης» θα επιτρέψει την κινητοποίηση 100 δισεκατομμυρίων ευρώ σε επενδύσεις κατά την διάρκεια των επομένων επτά ετών, για την υποστήριξη των «πιο ευάλωτων» περιοχών και τομέων.
Επίσης η Γερμανία υποστηρίζει φιλόδοξους στόχους μείωσης των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο ου θερμοκηπίου μέχρι το 2030, στο 50%, έως και 55%. Ο στόχος βρίσκεται στο -40% σήμερα.
Το σχέδιο δράσης θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει τα σχέδια της Κομισιόν για την ευρωπαϊκή αγορά άνθρακα (Σύστημα Ανταλλαγής Ποσοστώσεων, SEQE ή ETS), τα οποία θέλει να επεκτείνει στον πολύ ρυπογόνο τομέα της ναυσιπλοΐας.
Με έναν «μηχανισμό προσαρμογής στα σύνορα» (νεολογισμός για να μην γίνει λόγος για φόρο επί του άνθρακα, που θα προκαλούσε την αντίδραση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου) που θα αφορά τα εισαγόμενα στην ΕΕ προϊόντα, η Κομισιόν επιδιώκει να διασφαλίσει ότι τα προϊόντα που θα παράγονται στην Ευρώπη δεν θα τιμωρούνται επειδή ακολουθήθηκαν οι κανόνες παραγωγής που προβλέπονται από την συμφωνία του Παρισιού.
Η Κομισιόν θα πρέπει επίσης να προσδιορίσει το χρονοδιάγραμμα της στρατηγικής της «από την τσουγκράνα στο πιρούνι», για μία αειφόρο γεωργία, καθώς και την στρατηγική για την βιοποικιλότητα.