Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταδίκασαν κατά την πρώτη ημέρα της Συνόδου Κορυφής τη συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης για τα θαλάσσια σύνορα, που τόνισαν ότι παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, μεταδίδει το Γερμανικό Πρακτορείο.
Το λεγόμενο μνημόνιο κατανόησης Άγκυρας-Τρίπολης «παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται προς το δίκαιο της θάλασσας και δεν μπορεί να έχει νομικά δεσμευτικές συνέπειες για τρίτα κράτη», τονίζεται στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής.
Η ανακοίνωση της ΕΕ εκφράζει επίσης ρητώς την «αλληλεγγύη» της στην Ελλάδα και στην Κύπρο, που ανησυχούν ότι η Τουρκία προσπαθεί να προβάλλει αξιώσεις σε μεγάλα κοιτάσματα φυσικού αερίου τα οποία εκτιμάται πως βρίσκονται στον βυθό των περιοχών που εποφθαλμιά.
Η παρέμβαση Μητσοτάκη στο δείπνο των ηγετών
Ο πρωθυπουργός , όπως ανέφεραν κυβερνητικές πηγές, ενημέρωσε στο επίσημο δείπνο τους ηγέτες για τις τουρκικές ενέργειες και για το γεγονός ότι η εντός εισαγωγικών «συμφωνία» Λιβύης – Τουρκίας είναι άκυρη και δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα κατά το Διεθνές Δίκαιο. Τόσο ως προς το περιεχόμενό της, αφού καταπατά τα δικαιώματα των ελληνικών νησιών σε θαλάσσιες ζώνες, κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου της θάλασσας, όσο και ως προς τη διαδικασία, καθώς το Λιβυκό Κοινοβούλιο, δεν την έχει εγκρίνει.
Στο δείπνο, κοινός τόπος μεταξύ των ηγετών ήταν ότι οι ενέργειες αυτές είναι αντίθετες με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), ανέφεραν οι ίδιες πηγές.
Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα στο πλαίσιο των διπλωματικών της ενεργειών στο προηγούμενο διάστημα, είχε ήδη ζητήσει στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της 9ης Δεκεμβρίου, τη ρητή καταδίκη από πλευράς Ε.Ε. της “συμφωνίας” Λιβύης – Τουρκίας, την αναγνώριση ότι αυτή η άκυρη συμφωνία δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα, καθώς και τη δημιουργία πλαισίου κυρώσεων εάν η Τουρκία και η κυβέρνηση της Τρίπολης δεν συμμορφωθούν και βεβαίως τη στήριξη της Ελλάδας και της Κύπρου. Το προσχέδιο του κειμένου συμπερασμάτων είχε κινηθεί σε αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση και δεν άλλαξε ούτε λέξη στο τελικό κείμενο.
Ειδικότερα η παράγραφος 19 του κειμένου συμπερασμάτων αναφέρει:
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει και επανεπιβεβαιώνει τα προηγούμενα συμπεράσματά του της 22ας Μαρτίου, 20ής Ιουνίου και 17ης-18ης Οκτωβρίου αναφορικά με την Τουρκία. Το Μνημόνιο Κατανόησης Τουρκίας-Λιβύης περί της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών δικαιοδοσίας στη Μεσόγειο παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, έρχεται σε αντίθεση με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν δύναται να παράγει καμία έννομη συνέπεια για τρίτα κράτη. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναβεβαιώνει ανεπιφύλακτα την αλληλεγγύη του προς την Ελλάδα και την Κύπρο σε σχέση με τις εν λόγω ενέργειες της Τουρκίας».
Στην κυβέρνηση επομένως επικρατεί ικανοποίηση καθώς η ελληνική πλευρά πήρε αυτό που ήθελε:
Μια ευρωπαϊκή “ομπρέλα” προστασίας των ελληνικών και κυπριακών συμφερόντων απέναντι στη συμφωνία Τουρκίας- Λιβύης. Η “ομπρέλα” αυτή εξάλλου εκτιμάται από την ελληνική πλευρά ότι θα “ανοίξει” επηρεάζοντας και τον ΟΗΕ, στον οποίο εκκρεμεί το ελληνικό αίτημα για σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας. Η Ελλάδα έχει επίσης ζητήσει να μη θυροκολληθεί η συμφωνία Τουρκίας- Λιβύης στον Οργανισμό ως παράνομη και άκυρη.
Στη δήλωση του δε προσερχόμενος χθες στη Σύνοδο Κορυφής ο πρωθυπουργός διαμήνυσε εκ νέου στην Τουρκία πως η Ελλάδα δεν είναι μόνη και εκτίμησε ότι η Ευρώπη υψώνει “διπλωματικά τείχη” απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα.
Η χώρα μας είχε όπως φάνηκε από τις δηλώσεις και κινήσεις των προηγούμενων ημερών τη στήριξη Γαλλίας, Ιταλίας και Γερμανίας, και πόνταρε στο ενδιαφέρον των Ευρωπαίων εταίρων για τις ενεργειακές πηγές της Ανατολικής Μεσογείου, λόγω και της εμπλοκής ευρωπαϊκών εταιρειών.