ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Την ώρα που οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες εμφανίζονται ιδιαίτερα προσεκτικές στην επαναλειτουργία των σχολείων μετά το lockdown, η αντιπαράθεση μεταξύ ειδικών και πολιτικών δυνάμεων στην Ελλάδα συνεχίζεται, δημιουργώντας εύλογα ερωτηματικά σχετικά με το εάν πρόκειται για μια “πολιτική απόφαση” της κυβέρνηση που δεν βασίζεται επαρκώς σε αξιόπιστα επιδημιολογικά στοιχεία.
Μόλις προχθές έγινε γνωστό πως η Άγκελα Μέρκελ αναβάλλει την πλήρη επαναλειτουργία των σχολείων, πιεζόμενη από ομάδα επιστημόνων αλλά και πρωθυπουργούς των ομόσπονδων κρατιδίων, καθώς θεωρείται εξαιρετικά παρακινδυνευμένη μια τέτοια κίνηση. Η συζήτηση στη Γερμανία περιστράφηκε γύρω από την “σχέση” των παιδιών με τον κοροναϊό και η πλειονότητα των ειδικών τάχθηκε με την άποψη πως οι ανήλικοι μπορούν να νοσήσουν όσο και οι ενήλικοι. Άποψη που απέχει από την κρατούσα λογική της επιστημονικής ομάδας υπό τον Σωτήρη Τσιόδρα.
Διαβάστε ολόκληρο το ρεπορτάζ και σχετική έρευνα στο libre.gr
Ωστόσο, τις τελευταίες ώρες, εκδηλώθηκαν δύο σοβαρές παρεμβάσεις από επιστήμονες. Ο επίκουρος καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας στο ΕΚΠΑ ερωτηθείς αν ο ίδιος είχε ενστάσεις στη συζήτηση γύρω από το άνοιγμα των σχολείων, ο κ. Μαγιορκίνης αποκάλυψε ότι στο επιστημονικό τραπέζι είχε πέσει και η ιδέα της «ανοσίας της αγέλης», όσον αφορά τα παιδιά: «Είχαμε ενστάσεις όσον αφορά στη διαδικασία με την οποία θα άνοιγαν τα σχολεία. Όπως είχαμε πει, θέλαμε να δούμε ποιο είναι ακριβώς το σχέδιο και οι προϋποθέσεις. Όλοι γνωρίζουμε ότι δεν θα είναι εύκολο εγχείρημα. Όλοι συμφωνούν ότι θα χρειαστεί μία ανακατάταξη των σχολείων ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν. Η μία ένσταση ήταν αυτή. Κάποια στιγμή είχε διατυπωθεί, όχι από κάποιον συγκεκριμένο, ότι θα πάνε τα παιδιά στο σχολείο, ώστε να αναπτύξουν ανοσία της αγέλης. Σε αυτό ήμασταν κάθετοι τελείως, ότι δεν θα πάμε τα παιδιά στο σχολείο για να αποκτήσουν ανοσία. Αυτή ήταν η δική μου άποψη σε πρώτη φάση και ήθελα να είμαι ξεκάθαρος σε αυτό» τόνισε μιλώντας στην τηλεόραση του Alpha.
Ερωτηθείς αν υπάρχουν δικλείδες ασφαλείας με τον τρόπο που θα ανοίξουν τελικά τα σχολεία, ο καθηγητής είπε: «Είχα διατυπώσει ότι τα σχολεία θα πρέπει να ανοίξουν οπωσδήποτε Σεπτέμβριο-Οκτώβριο. Δεν είχαμε αμφιβολία γι’ αυτό. Αν το υπουργείο Παιδείας έχει τη δυνατότητα να αναπτύξει το σχέδιο του Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου τώρα, δεν θα είχαμε κάποια ιδιαίτερη αντίρρηση. Μία συζήτηση ήταν ότι ίσως θα μπορούσαμε να μειώσουμε επιπλέον την επιδημία σε αυτή τη φάση και τον Σεπτέμβριο να ήμασταν σε πολύ χαμηλότερο επίπεδο. Αυτό βέβαια δεν είναι πάντα εφικτό. Θα πρέπει να δούμε και τα οικονομικά στοιχεία. Με δεδομένο ότι φαίνεται πως το υπουργείο Παιδείας είναι αποφασισμένο να εφαρμόσει ένα πολύ καλό σχέδιο, νομίζω πως πρέπει να του δώσουμε την ευκαιρία να δούμε τι θέλει να κάνει“.
Ο κ. Μαγιορκίνης περιγράφει επί της ουσίας τις διαστάσεις απόψεων που εκδηλώθηκαν στην αρμόδια επιτροπή, στοιχεία των οποίων δεν δόθηκαν στη δημοσιότητα καθώς ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας με τις ανακοινώσεις του κατέστησε σαφή την κεντρική απόφαση. Ποιες ήταν οι ενστάσεις και ποια στοιχεία ελήφθησαν υπόψη της επιτροπής, δεν έγινε γνωστό. Αντιθέτως, για πρώτη φορά, ο κ. Τσιόδρας πήρε την πρωτοβουλία να αποκλίνει από την επιστημονική του ιδιότητα και να εξηγήσει οικονομικούς, κοινωνικούς και πολιτικούς (;) λόγους που οδήγησαν στην απόφαση για την επαναλειτουργία των σχολείων.
Ο τρόπος, δε, που διεξάγεται η απογευματινή ενημέρωση, χωρίς, δηλαδή, την δυνατότητα να υποβάλλουν οι δημοσιογράφοι δια ζώσης τις ερωτήσεις τους και να επανέλθουν για διευκρινίσεις, οδήγησε στην εντύπωση πως οι επιστήμονες έλαβαν την σχετική απόφαση σε πλήρη ομοφωνία. Προφανώς κάτι τέτοιο είναι ανακριβές.
Δεν ήταν, όμως, μόνο ο κ. Μαγιορκίνης που ρητώς ανέφερε πως δική του πρόταση ήταν η επαναλειτουργία των σχολείων τον Σεπτέμβριο και όχι τώρα.
Η καθηγήτρια επιδημιολογίας -με βαρύ βιογραφικό- Αθηνά Λινού (που υπήρξε και καθηγήτρια του Σωτήρη Τσιόδρα) ήταν κατηγορηματική και άφησε σοβαρές αιχμές για μια απόφαση που ελήφθη με “πολιτικά κριτήρια”, ενώ τόνισε πως η επαναλειτουργία των σχολεία είναι επιδημιολογικά παρακινδυνευμένη.
Μεταξύ άλλων τόνισε:
Μιλώντας, λοιπόν, στο Οpen tv, είπε ότι το άνοιγμα των σχολείων “επιδημιολογικά είναι ένας κίνδυνος του οποίου δεν ξέρουμε το μέγεθος” τονίζοντας παράλληλα ότι το μάθημα για τα παιδιά θα είναι μόλις 10 μέρες.
Ξεκαθάρισε ότι δεν υπάρχει αξιόπιστη μελέτη που να δείχνει αν τα παιδιά μεταδίδουν τον ιό.
Εξήγησε μάλιστα ότι η απόφαση “είναι εν μέρει με επιστημονική γνώση και εν μέρει πολιτική με πολιτικο -οικοναμικά κριτήρια. Είναι ένα δίλημμα “η πρόκληση με το τι κάνουμε με τα σχολεία σε περιόδους κρίσεις” και πρόσθεσε ότι “η εξασφαλίζεις πλήρως την ασφάλεια στα σχολεία ή επιλέγεις την εξ αποστάσεως εκπαίδευση”.
Παράλληλα ζήτησε περισσότερες μάσκες από το υπουργείο Παιδείας στους μαθητές και εύκολη πρόσβαση σε βρύσες. Και σχολίασε την απόφαση για προαιρετική χρήση μάσκας στα σχολεία “ ή για όλους ή για κανέναν”.
“Η προαιρετική χρήση μάσκας οδηγεί σε μπουλινγκ”, επισήμανε.“Τα παιδιά του δημοτικού είναι δύσκολο να πειθαρχήσουν με τα μέτρα, ωστόσο σε πολλές ευρωπαϊκες χώρες επιλέγουν να ανοίξουν τα σχολεία σε αυτές τις ηλικίες. Αυτό συμβαίνει επειδή ανεπιβεβαίωτες μελέτες έχουν δείξει ότι μέχρι τα δέκα έτη τα παιδιά μεταδίδουν λιγότερο”.
Και έγινε ακόμα πιο σαφής: “Πρέπει να επιλέξεις μεταξύ δύο πραγμάτων: «Την πλήρη ασφάλεια των σχολείων ή να επιλέξεις την εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Είναι μεγάλο το δίλημμα. Μας δίνεται η ευκαιρία να αναπτύξουμε και να βελτιώσουμε την εξ αποστάσεως εκπαίδευση».
«Το κόστος για την παροχή μασκών ισούται με το να αγοράσουμε για όλα τα παιδιά υπολογιστές. Η τηλεκπαίδευση είναι τεράστια ευκαιρία για πρόοδο. Είναι θέμα κοινωνικοοικονομικό να έχουν όλες οι οικογένειες την πρόσβαση τηλεκπαίδευσης για τα παιδιά τους».
Η συζήτηση στη Γερμανία
Παρόμοια συζήτηση γίνεται αυτές τις ημέτες και στη Γερμανία, όπου η άρση του lockdown προκάλεσε αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων.
Ο Γερμανός καθηγητής επιδημιολογίας Καρλ Λάουτερμπαχ δήλωσε στη Deutsche Welle ότι ακόμη κι ένα περιορισμένο άνοιγμα των γερμανικών σχολείων είναι λάθος.
Από την πλευρά της, η Γερμανίδα υπουργός Παιδείας Ανιά Καρλιτζεκ προειδοποίησε ότι δεν θα υπάρξει κανονική επαναλειτουργία των σχολείων τουλάχιστον ως την επόμενη χρονιά, προσθέτοντας ότι μέχρι την επιστροφή στην κανονικότητα, η οποία θα επιτευχθεί με εμβολιασμό μεγάλου μέρους του πληθυσμού, τα μαθήματα θα γίνονται μικτά, και με ψηφιακή διδασκαλία και εντός σχολικών αιθουσών.
Η γερμανική κυβέρνηση έχει ήδη ανακοινώσει μερική επιστροφή στις τάξεις μόνο για όσους θα αλλάξουν επίπεδο, δηλαδή από τα Γυμνάσια, τα Λύκεια και τα Πανεπιστήμια.
Όπως αναφέρει δημοσίευμα της εφημερίδας «Bild», η Μέρκελ έχει εκφράσει την δυσφορία της για τον Γερμανό ιολόγο Kρίστιαν Ντρόστεν σε έναν μικρό κύκλο πρωθυπουργών κρατιδίων εγκαλώντας τον για το «μπρος πίσω» σε ό,τι αφορά το κλείσιμο των συνόρων και τον κίνδυνο μετάδοσης των παιδιών.
Οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης
Ο τομεάρχης Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην υπουργός Νίκος Φίλης τόνισε:
Στην Ευρώπη, είναι διάχυτη η ανησυχία για το άνοιγμα των σχολείων λόγω της εμπλοκής των παιδιών στη διασπορά του κορωνοϊού.
Ενδεικτική είναι η χθεσινή απόφαση της καγκελαρίου Μέρκελ και των πρωθυπουργών των κρατιδίων να αναβάλουν το προγραμματισμένο άνοιγμα των σχολείων. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η γνωμάτευση του επικεφαλής της επιστημονικής επιτροπής της γερμανικής κυβέρνησης που υποστηρίζει ότι τα παιδιά είναι εξίσου με τους ενήλικες φορείς μετάδοσης του ιού.
Την ίδια άποψη έχουν εκφράσει και οι επιστημονικές επιτροπές στη Γαλλία και στην Ιταλία. Στη Γαλλία ο πρόεδρος Μακρόν και η κυβέρνηση, έλαβαν πολιτική απόφαση να παρακάμψουν τη γνώμη των επιστημόνων και να ανοίξουν τα σχολεία. Στην Ιταλία αντίθετα ( όπως και στις ΗΠΑ, την Ισπανία και άλλες χώρες) τα σχολεία θα παραμείνουν κλειστά μέχρι τον Σεπτέμβριο.
Κι ενώ όλα αυτά θα έπρεπε να μας προβληματίσουν σοβαρά, ο Έλληνας πρωθυπουργός, αποφάσισε να αναλάβει το αχρείαστο ρίσκο να επαναλειτουργήσουν τα σχολεία για μόνο 10 μέρες!
Ο ΣΥΡΙΖΑ, έχοντας υπόψη τη διεθνή εμπειρία, εξέφρασε τεκμηριωμένα τις αντιρρήσεις του. Μαζί με τους φορείς της εκπαιδευτικής κοινότητας, δηλαδή, τους κατ’ εξοχήν ειδικούς από παιδαγωγικής απόψεως, για το άνοιγμα των σχολείων
Πολύ περισσότερο που και στη χώρα μας υπάρχουν διιστάμενες απόψεις μεταξύ των επιστημόνων.
Ο ΣΥΡΙΖΑ καλεί, έστω και την ύστατη ώρα, την κυβέρνηση να δει και αυτή την πτυχή, της διεθνούς εμπειρίας και να μην επιμείνει στο άνοιγμα των σχολείων. Δεν αξίζει πιστεύουμε για 8-9 μέρες μαθημάτων να προκαλέσουμε μια τόσο μεγάλη αναστάτωση στις οικογένειες και στον εκπαιδευτικό κόσμο.
Η “μέγιστη επιφύλαξη” που εξέφρασε χθες ο κ. Τσιόδρας- πιστεύουμε, όχι τυχαία- δίνει μια διέξοδο σε όλους. Και πρώτα – πρώτα στην κυβέρνηση. Να μην ανοίξουν τα σχολεία. Υπάρχει “μέγιστη επιφύλαξη”! Δεν υπάρχει κανένας λόγος να κινδυνεύσουμε να χάσουμε όσα πετύχαμε ως κοινωνία τους τελευταίους δύο μήνες.
Μετά τις επιφυλάξεις και αντιρρήσεις του Αλέξη Τσίπρα, το ΚΙΝΑΛ δια του Παύλου Χρηστίδη υπό τη μορφή ερωτήματος κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι κάνει πειράματα στην κατεύθυνση της «ανοσίας της αγέλης».
Ο εκπρόσωπος τύπου του ΚΙΝΑΛ Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου για το θέμα του ανοίγματος των σχολείων και τη στρατηγική της κυβέρνησης, δήλωσε χαρακτηριστικά:
«Όσο μιλούν τα κυβερνητικά στελέχη και «εξηγούν» τι πρόκειται να γίνει τόσο προκύπτουν ερωτήματα:
Έχει αλλάξει η χώρα στρατηγική και υιοθετεί την ανοσία της αγέλης; Τι σημαίνει ότι θέλει να ανοίξει τα σχολεία «εν είδει προσομοίωσης»; Πειράματα θα κάνει;».