«Η κρίση της πανδημίας θα αλλάξει αναγκαστικά και τις πολιτικές ισορροπίες και τις οικονομικές θεωρίες, ανέφερε στην εισήγησή του στο συνέδριο του Economist ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας και πρόσθεσε «ο δρόμος του αχαλίνωτου κέρδους και της διεύρυνσης των ανισοτήτων, είναι ένας δρόμος αδιέξοδος. Είναι ώρα να ανιχνεύσουμε έναν άλλο δρόμο».
Αναλύοντας την κατάσταση που διαμορφώθηκε μετά από την πανδημία ανέφερε: «Κάποιοι βλέπουν την πανδημία ως ευκαιρία να διασπείρουν μίσος απέναντι στον αδύναμο, ψεύδη, αντιεπιστημονικές απόψεις και να επενδύσουν στον κοινωνικό κανιβαλισμό. Άλλοι βλέπουν τη πανδημία ως ευκαιρία για να επιβάλουν τις ακραίες απόψεις τους για την οικονομία, χωρίς πολιτικές συγκρούσεις. Δια της φυσικής και βιολογικής εξολόθρευσης των μικρότερων επιχειρήσεων και των δικαιωμάτων της εργασίας. Και κάποιοι άλλοι, θέλουν να κάνουν τη διαχείριση της πανδημίας εικονική πραγματικότητα για να αποκομίσουν πρόσκαιρα πολιτικά οφέλη, χωρίς να αντιλαμβάνονται τους κινδύνους που έχει αυτή η στάση τόσο για τους ίδιους, αφού η πανδημία δεν είναι ένα περιστασιακό γεγονός αλλά θα έχει διάρκεια, όσο όμως και για τους πολίτες».
Ο ίδιος υποστήριξε: «Χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε ξανά την αξία του Δημόσιου χώρου. Την αξία του κράτους όχι μόνο ως ρυθμιστή αλλά και ως καθοδηγητή της οικονομικής εξέλιξης. Προκειμένου να σταματήσει η φρενήρης διεύρυνση των ανισοτήτων. Να συνειδητοποιήσουμε επίσης ότι δεν υπάρχουν ατομικές λύσεις σε συλλογικά προβλήματα. Δεν υπάρχει εξέλιξη της επιστήμης, της έρευνας αν δεν επενδύσουμε σε δημόσια πανεπιστήμια και δημόσια σχολεία. Δεν υπάρχει υγειονομική ασφάλεια χωρίς ισχυρά και σύγχρονα δημόσια συστήματα υγείας προσβάσιμα για κάθε πολίτη. Δεν υπάρχει εξέλιξη αν οι νέες τεχνολογίες και η καινοτομία είναι προνόμιο λίγων, τη στιγμή που εκατομμύρια εργαζόμενοι στον πλανήτη χάνουν τις δουλειές τους επειδή δεν έχουν πρόσβαση σε φθηνό και γρήγορο ίντερνετ για να εργαστούν από το σπίτι. Δεν υπάρχει, τέλος, μέλλον στον πλανήτη αν συνεχίζουμε να του προκαλούμε ανεπανόρθωτες πληγές στο όνομα μιας εφήμερης ανάπτυξης».
«Ο μετασχηματισμός του ΣΥΡΙΖΑ σε ένα κόμμα που θα έχει διαδραστική επικοινωνία κυρίως με τη νέα γενιά είναι θέμα ουσίας», ανέφερε ο πρόεδρος του κόμματος και πρόσθεσε ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, εξελίσσεται και ανανεώνεται προκειμένου να αντιμετωπίσει με επάρκεια τις νέες προκλήσεις». Ο κ. Τσίπρας ανέφερε: «Ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία είναι ένα κόμμα που έχει μάθει να κατανοεί και να αλλάζει. Μετά από μία δεκαετία συμμετοχής και διαχείρισης κάποια χρόνια της τύχης της χώρας καταλαμβάνει ως βασική δύναμη, αν και όχι μόνη, τον προοδευτικό χώρο. Εξελίσσεται ανανεώνεται για να αντιμετωπίσει με επάρκεια τις νέες προκλήσεις. Πρέπει να σκεφτούμε έξω από τα πλαίσια. Η ανανέωση είναι αναγκαία και για το κόμμα και για την πολιτική ζωή. Αυτός ο αναγκαίος μετασχηματισμός βασίζεται στον άξονα των αξιών που το κόμμα και η αριστερά υπηρέτησαν τα προηγούμενα χρόνια και εκφράζονται και στο νέο λογότυπο του κόμματος. Το λογότυπο βασίζεται στις πέντε αξίες διαχρονικές αξίες της Αριστεράς που γίνονται και εξαιρετικά επίκαιρες στην σημερινή εποχή.
Προέβλεψε ότι η χώρα θα βρεθεί σύντομα μπροστά σε αδιέξοδα και η λύση θα είναι να μιλήσουμε ξανά για αλληλεγγύη για κοινωνική συνοχή, για στήριξη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας.
Σε ερώτηση σχετικά με το προβάδισμα της ΝΔ και αν σκοπεύει να κάνει κάποια δραστική αλλαγή στην αντιπολιτευτική του τακτική είπε: «Νομίζω ότι αυτό που πρέπει να στοχεύει κανείς είναι στην πολιτική πρόταση και θα έλθει η στιγμή που η πρότασή μας θα γίνει κατανοητή από τους πολίτες και να επιβραβευθεί. Δεν συνηθίζω να προσαρμόζω την πολιτική μου πρόταση σε αυτό που οι τάσεις της στιγμής υποδεικνύουν. Οι νέες απαιτήσεις υποδεικνύουν αλλαγές στην κατεύθυνση ώστε να ξεφύγουμε από τις πολιτικές του χθες».
Μιλώντας για τα ελληνοτουρκικά κατηγόρησε τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, για διγλωσσία και πρόσθεσε ότι «αν θέλει να κινηθεί έξω από την χαραγμένη εθνική γραμμή θα πρέπει να ενημερώσει τον ελληνικό λαό και τα πολιτικά κόμματα».
«Το βασικό πρόβλημα της ελληνικής κυβέρνησης είναι ότι δεν λέει την αλήθεια», ανέφερε ο κ. Τσίπρας και πρόσθεσε: «Εμφανίζει διγλωσσία γιατί ο κ. Μητσοτάκης απευθύνεται στα εθνικά ζητήματα σε ένα κοινό που στο πρόσφατο παρελθόν τους είχε χαϊδέψει τα αυτιά με μια έντονη ρητορική». Συνεχίζοντας είπε ότι ο κ. Μητσοτάκης πρέπει να πει την αλήθεια στον λαό και στις πολιτικές δυνάμεις και πρόσθεσε ότι δεν μπορεί να μαθαίνουμε από τον ξένο Τύπο για συνομιλίες με την Τουρκία. Σημείωσε ακόμη ότι «δεν αποτελεί σοβαρή στρατηγική για συνεννόηση και συναίνεση με τις πολιτικές δυνάμεις μία τέτοια συμπεριφορά».
Όσον αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις είπε ότι «εμείς είμαστε υπέρ του διαλόγου με την Τουρκία για την μοναδική διαφορά που έχουμε και που είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας. Σε κάθε περίπτωση τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα και θα πρέπει η διαφορά να επιλυθεί σύμφωνα με ότι ισχύει διεθνώς. Τα άλλα θέματα με την Τουρκία έχουν ρυθμιστεί με την Συνθήκη της Λωζάνης. Δεν θέλω να σκέφτομαι ότι η κυβέρνηση συζητά κάτι άλλο την ώρα μάλιστα που είναι έτοιμη να προχωρήσει σε εξοπλιστικά προγράμματα. Η Τουρκία μπορεί να θέτει ως προϋπόθεση για την έναρξη διαλόγου και άλλες διαφορές, όπως οι γκρίζες ζώνες ή η αποστρατικοποίηση. Νομίζω ότι πρέπει να είμαστε σαφείς, ότι η δική μας εθνική γραμμή δεν αλλάζει. Αν ο κ. Μητσοτάκης θέλει να την αλλάξει πρέπει να ενημερώσει τον ελληνικό λαό και να συγκαλέσει το Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών».
Σε ερώτηση για «μυστική διπλωματία» στις συζητήσεις με την Τουρκία είπε ότι «το να έχεις back channels για την διαπραγμάτευση είναι άλλο και είναι άλλο να αλλάζεις την εθνική γραμμή και αυτό να αποτυπώνεται σε κείμενο».
Σημείωσε ακόμη ότι όταν ήταν σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση για την Συμφωνία των Πρεσπών υπήρχε ένα εξαιρετικά αρνητικό κλίμα, «αυτός ήταν ο λόγος που τότε δεν προχώρησα σε σύγκληση του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών. Αλλά ενημέρωνα προσωπικά τους αρχηγούς. Σήμερα το κλίμα είναι διαφορετικό».
Ο κ. Τσίπρας υπογράμμισε ότι «έχουμε μία πρωτοφανή κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας. Είχαμε ένα μήνα το τουρκικό ερευνητικό να κάνει έρευνες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα. Ο Ταγίπ Ερντογάν πιστεύει ότι είναι ο ηγέτης του ισλαμικού κόσμου, θέλει η Τουρκία να γίνει μία σημαντική περιφερειακή και μεσογειακή δύναμη, αυτό που επιδιώκει είναι να πάρει όσα περισσότερα μπορεί με αυτό το ανατολίτικο παζάρι, όχι μόνο από την Ελλάδα αλλά και από την ΕΕ. Γι αυτό η λύση δεν μπορεί να είναι να αφήνει η ΕΕ τα πράγματα να εξελίσσονται ωσάν να μην την αφορούν. Πρέπει να υπάρχει επάνω στο τραπέζι των ευρωτουρκικών διαπραγματεύσεων και η απειλή των κυρώσεων (δεν άκουσα τον πρόεδρο της Επιτροπής σήμερα να μιλά για κυρώσεις) αλλά και η προοπτική της ευρωτουρκικής συμφωνίας.
Για την στάση της αντιπολίτευσης όσον αφορά στην αντιμετώπιση της Τουρκίας είπε ότι ο ρόλος της σε καμία περίπτωση δεν είναι να οργανώνει συλλαλητήρια.
Αναφερόμενος στις προβλέψεις του για την επόμενη χρονιά και για τον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο κ. Τσίπρας είπε ότι «ο πολιτικός χρόνος έχει αρχίσει και συμπυκνώνεται. Το επόμενο διάστημα θα είναι ένα διάστημα που θα μας φέρει όλους μπροστά σε πολύ μεγάλες προκλήσεις. Πρώτα αυτούς που έχουν την ευθύνη των αποφάσεων, και όχι μόνο για την οικονομία αλλά κυρίως για την εξέλιξη των διεθνών εντάσεων. Αλλά και εμείς θα βρεθούμε μπροστά σε κρίσιμες αποφάσεις. Πρέπει να έχεις έναν σαφή προσανατολισμό, να ξέρεις που θέλεις να πας με ποιους θες να πας και ποιους είσαι αναγκασμένος να αφήσεις. Εμείς έχουμε πάρει την πολιτική απόφαση για μετασχηματισμό σε ένα κόμμα μαζικό, δημοκρατικό που θα εκφράσει την κοινωνική πλειοψηφία, όλους εκείνους που θέλουν να πάει η χώρα μπροστά με αλληλεγγύη και κοινωνική δικαιοσύνη. Έχουμε τη σωστή πυξίδα.
Αναφερόμενος στην αντίδραση της Ευρώπης στη κρίση της πανδημίας είπε ότι «την αντιμετώπισε με μεγαλύτερη ταχύτητα και αποτελεσματικότητα από ότι την κρίση χρέους του 2010. Πιστεύω ότι τα βήματα που έγιναν στο υγειονομικό σκέλος ήταν τα βήματα που πρότεινε η επιστημονική κοινότητα». Απευθυνόμενος και προς τον Φρανσουά Ολάντ που ήταν στο ακροατήριο είπε ότι «στον οικονομικό τομέα τα βήματα που έγιναν δεν θα μπορούσαμε να τα φανταστούμε το 2015. Δεν μπορούσαμε τότε να σκεφτούμε ότι σκληρές κυβερνήσεις θα δέχονταν την αμοιβαιοποίηση του χρέους έστω για 750 δισ. ευρώ. Είναι σημαντικό βήμα. Το κρίσιμο τώρα είναι σε ποια κατεύθυνση θα ξοδέψουμε τα χρήματα.Πώς αξιοποιείς την κρίση; Με τρόπο που θα διορθώσουμε τις αστοχίες του παρελθόντος ή για να εφαρμόσουμε την ανοσία της αγέλης στην οικονομία με την επιβίωση των ισχυρότερων επιχειρήσεων. Αυτή θα είναι η κρίσιμη συζήτηση και σύγκρουση το επόμενο διάστημα. Ή έκβασή της θα διαμορφώσει την κατεύθυνση που θα πάρει η Ευρώπη και ο κόσμος».
Ο Αλέξης Τσίπρας ξεκίνησε την τοποθέτησή του στο συνέδριο του Economist με μία αναφορά στον Φρανσουά Ολάντ και στον Ζόραν Ζάεφ που βρίσκονταν στο ακροατήριο. Ο κ. Τσίπρας εξέφρασε την χαρά του που βρίσκονταν οι δύο πολιτικοί με τους οποίους είχε συνεργαστεί ως πρωθυπουργός.
Σημείωσε ότι «ήταν εξαιρετικά σημαντικό που δύο άνθρωποι έπαιξαν σημαντικό ρόλο σε διαφορετικές στιγμές ακολουθώντας τις αρχές τους. Για τον κ. Ολάντ η αναφορά ήταν για τα κρίσιμα γεγονότα του καλοκαιριού του 2015 όταν κάποιοι έβλεπαν την Ελλάδα εκτός ΕΕ: «Ο Φρανσουά είχε την άποψη ότι η Ελλάδα ήταν κάτι περισσότερο από άλλη μία χώρα. Δεν μπορούσε να διανοηθεί ότι η Ελλάδα θα έμενε εκτός της Ευρωζώνης». Έκανε έμμεση αναφορά στην τωρινή συγκυρία λέγοντας ότι «ο Φρανσουά συνέβαλε καθοριστικά, χωρίς να υπολογίζει κόστη και οφέλη και χωρίς να προσδοκά εξοπλιστικά προγράμματα και ανταλλάγματα».
Αναφερόμενος εξάλλου στον Ζόραν Ζάεφ είπε ότι σήμερα ακόμη και εκείνοι που είχαν διαφωνήσει καταλαβαίνουν την σημασία της Συμφωνίας που υπέγραψε τότε. «Δεν έχουμε στα βόρεια σύνορά μας σήμερα την επιθετική δύναμη που έχουμε ανατολικά», είπε αναφερόμενος στην Τουρκία.