ΜΑΡΙΑ ΔΕΔΟΥΣΗ Πριν από μερικά χρόνια βρέθηκα σε μια συζήτηση ενηλίκων, οι οποίοι κουβέντιαζαν για έναν έφηβο. Ήταν ένα παιδί που τύχαινε να ξέρω καλά, αρκετά καλά εν πάση περιπτώσει ώστε να έχω γίνει μάρτυρας κάποιων επεισοδίων, όχι μόνο αιφνίδιες εκρήξεις ασυγκράτητου και αδικαιολόγητου θυμού -που θα μπορούσαν να συνδεθούν με την εφηβεία- αλλά και παραληρηματικά διαστήματα κατά τα οποία το παιδί φαινόταν να χάνει την επαφή με την πραγματικότητα γύρω του και να εγκλωβίζεται σε εμμονικές και ιδεοληπτικές διηγήσεις, ή συμπεριφορές.
Τα επιδημιολογικά δεδομένα δείχνουν ότι το πρώτο ψυχωσικό επεισόδιο συνήθως εμφανίζεται μεταξύ των ηλικιών 15-25. Για να χαρακτηρίσεις, όμως, ένα επεισόδιο ως ψυχωσικό, πρέπει να γίνει διάγνωση. Και για να γίνει διάγνωση, πρέπει να παρατηρείς τα συμπτώματα και να ζητήσεις βοήθεια.
Οι ενήλικες, που όλοι ήταν συγγενείς με το συγκεκριμένο παιδί, συμφωνούσαν ότι είναι ένα πάρα πολύ καλό παιδί, με πολύ φυσιολογική συμπεριφορά και ένας από αυτούς είχε πει χαρακτηριστικά:
«Παραβατικός να μην γίνει μόνο, σαν αυτούς που βγαίνουν στους δρόμους».
Δεν κατάλαβα τι ακριβώς εννοούσε «βγαίνουν στους δρόμους», αλλά υπέθεσα, λόγω της πολιτικής τοποθέτησης των εν λόγω, ότι εννοούσε να μην γίνει το παιδί διεκδικητικό αναρχοκουμμούνι.
Ψυχωσικό ας γινόταν, δλδ, μικρό το κακό.
Εξάλλου, κανείς τους δεν μπορούσε να δει τα συμπτώματα, ή μάλλον τα έβλεπαν, αλλά προτιμούσαν να κάνουν ότι δεν τα βλέπουν, ή να τα αποδίδουν «στην εφηβεία».
Το δικό μας παιδί είναι πάντα «ένα πάρα πολύ καλό και φυσιολογικό παιδί», διότι μέσα μας όλοι ξέρουμε ότι αν δεν είναι, ευθυνόμαστε κυρίως -αν όχι αποκλειστικά- εμείς.
Είναι πολύ δύσκολη παραδοχή αυτή.
———
Θα διαφωνήσω με τους περισσότερους σήμερα.
Θα μπορούσα να γράψω ένα πύρινο κείμενο για το γυναικείο φόβο, την πατριαρχία και τον κακό επιδειξία, έχω γράψει μπόλικα όταν ήταν η στιγμή, αλλά δεν θα το κάνω διότι δεν κρίνω ότι αυτή είναι η σωστή περίπτωση.
Ο νεαρός που λυντσάρεται και καταδικάζεται και ψυχιατρικοποιείται «στο πόδι» από προχθές στα σόσιαλ, είναι προφανώς παραβάτης και πρέπει να τιμωρηθεί.
Ταυτόχρονα, όμως, επειδή ζούμε στο 2021 και όχι στο 1821, πρέπει να να γίνουν και άλλα πράγματα:
Να διαγνωστεί αρχικά.
Όχι από τη Σούλα και το Μήτσο που δεν έχουν διαβάσει ούτε μισό βιβλίο ψυχιατρικής και ψυχολογίας στη ζωή τους, αλλά πετάνε τους όρους σα κομφετί δεξιά κι αριστερά, αλλά από ειδικούς.
Και μετά να λάβει τη βοήθεια που χρειάζεται ώστε, όταν λήξει η ποινή του, η πολιτεία να παραδώσει στην κοινωνία ένα θεραπευμένο ενήλικα.
Ελεμένταρι.
Μετά πρέπει να ανοίξουμε επιτέλους επί της ουσίας την κουβέντα για τη δική μας ευθύνη.
Των γονιών.
Των ενηλίκων.
————
Μπορώ να μιλήσω για τα δικά μου παιδιά, τα οποία όπως όλα τα παιδιά στην εφηβεία, αντιμετωπίζουν τους δικούς τους δαίμονες.
Θα σας το πω χωρίς περίφραση, για τα δικά μου παιδιά ζήτησα βοήθεια όταν μου το ζήτησαν τα ίδια, ή όταν είδα συμπτώματα, ξέρω κι άλλους -λίγους- γονείς που το κάνουν, δεν θεωρώ ούτε ότι είμαι ο γονιός-θαύμα, ούτε ότι έχω πάντα και στα πάντα δίκιο, ούτε ότι τα κάνω όλα σωστά, αυτό έλειπε.
Ακριβώς το αντίθετο θεωρώ, είμαι και ενοχική να ξέρετε, αλλά το δουλεύω.
Δεν θεωρώ ότι όλα πάνε καλά με τα παιδιά μου.
Δεν μπορεί να πηγαίνουν όλα καλά, είναι τρελό να το σκέφτεσαι, όταν μεγαλώνουν σ’ αυτόν τον κόσμο, μ’ αυτούς τους γονείς, υπ’ αυτές τις συνθήκες…
Όταν κοιτάς τον εαυτό σου στον καθρέπτη και βλέπεις επιτέλους την αλήθεια, ξέρεις τις μαλακίες που έχεις κάνει, οκ, έκανες ότι μπορούσες μεν, δεν κοπανιόμαστε, αλλά τώρα ήρθε -ελπίζεις εγκαίρως- η ώρα να μαζέψεις τις ζημιές πριν γίνουν αμάζευτες.
Πριν στείλεις εκεί έξω δύο προβληματικούς ενήλικες που κανείς δεν τους έδωσε σημασία όταν έπρεπε, που πάντα τους έβλεπες με τα γυαλιά της τελειότητας, που στην καλύτερη θα τρέχουν στα 50 τους στους Ψυ, στη χειρότερη δεν έχεις ιδέα τι και πότε θα κάνουν στους άλλους ή στους εαυτούς τους.
Δεν είναι δυνατόν να βλέπεις το παιδί σου σε κατάθλιψη, ή σε απομόνωση, ή σε απόσχιση από την πραγματικότητα και να λές «εντάξει μωρέ, είναι τέλειο παιδί, εφηβεία είναι, θα του περάσει».
Μπορεί να του περάσει, ναι.
Μπορεί όμως και όχι…
Ο λόγος που είναι πιο δύσκολο από ποτέ να μεγαλώνεις παιδιά στην εποχή μας είναι επειδή σήμερα ΞΕΡΟΥΜΕ.
Αν θέλουμε, φυσικά, δεν είναι υποχρεωτικό.
Η γνώση, όμως, υπάρχει, ακόμη κι αν εσύ επιλέγεις να την αγνοείς.
Ξέρουμε πολύ δύσκολες αλήθειες:
Συμπεριφορικές, κοινωνικές, προσωπικές, ψυχιατρικές, βιολογικές, τα πάντα όλα.
Ξέρουμε τα λάθη και ξέρουμε τους τρόπους να τα διορθώσουμε.
Έχουμε τα εργαλεία και ως άτομα και ως κοινωνία.
Ο νεαρός επιδειξίας είναι μια περίπτωση που μπορεί και οφείλει να να ανοίξει μεγάλες συζητήσεις.
Αυτό που βάζω εγώ εδώ από πάνω, είναι μια.
Μπορούμε να τις κάνουμε όλες τις συζητήσεις.
Με γνώση και επίγνωση, όμως, με ψυχραιμία και στόχο να βρούμε λύσεις, όχι να «βαράμε» καρφιά στο πρόβλημα.
Το έκανα και σχόλιο σε ένα άλλο ποστ αυτό, και επιμένω:
Είναι πολύ λάθος η λογική ή άσπρο (είναι εγκληματίας και στην πυρά), ή μαύρο (είναι άρρωστος και άρα αθώος).
Η μανιχαϊστική αντιμετώπιση των πραγμάτων θα έπρεπε να έχει εξοβελιστεί στην εποχή μας, αλλά τελικά ενισχύεται και από τα ΜΜΕ και από τα μανιφέστα των σόσιαλ και από τα πάντα.
Από αυτούς που τους βολεύει να μας βάζουν να βλέπουμε τα πράγματα έτσι.
Ας σταματήσουμε να τους κάνουμε τη χάρη λέω εγώ.