Newsroom Team Τριανταπέντε χρόνια μετά την πυρηνική καταστροφή του Τσερνόμπιλ, οι πυρηνικές αντιδράσεις συνεχίζονται στο λιωμένο ουράνιο που θάφτηκε βαθιά στον αποκλεισμένο αντιδραστήρα.
Ο Neil Hyatt, χημικός πυρηνικών υλικών του Πανεπιστημίου του Sheffield χαρακτηρίζει το φαινόμενο ως “κάρβουνα σε μία ψησταριά”, τη στιγμή που οι επιστήμονες πασχίζουν να καταλάβουν αν οι πυρηνικές αντιδράσεις θα σταματήσουν από μόνες τους ή χρειάζεται δράση για να αποφευχθεί ακόμα μία καταστροφή. Οι αισθητήρες ανιχνεύουν έναν αυξανόμενο αριθμό νετρονίων, ένα σημάδι πυρηνικής σχάσης δηλαδή, το οποίο προέρχεται από ένα δωμάτιο στο οποίο δεν υπάρχει πρόσβαση.
Υπάρχουν πολλές μεταβλητές. Αλλά δεν μπορούμε να αποκλείσουμε την πιθανότητα ενός ατυχήματος. – Maxim Saveliev, Institute for Safety Problems of Nuclear Power Plants
Σύμφωνα με το ρυθμό που αυξάνεται ο αριθμός των νετρονίων τώρα, οι επιστήμονες θεωρούν πως έχουμε ακόμα μερικά χρόνια για να διαπιστώσουμε αν αυτό αποτελεί απειλή.
Από την κατάρρευση του τέταρτου αντιδραστήρα στις 26 Απριλίου 1986, όλα τα ραδιενεργά υλικά μαζί με τις ράβδους ουρανίου, θάφτηκαν μαζί με άμμο για να σβήσει η φωτιά που είχε λιώσει τα πάντα σε μία λάβα, η οποία κύλησε στα υπόγεια δωμάτια του αντιδραστήρα και σκλήρυνε σε σχηματισμούς που ονομάστηκαν FCMs (fuel-containing materials), περιέχοντας περίπου 170 τόνους ραδιενεργού ουρανίου. Η “σαρκοφάγος” από τσιμέντο και ατσάλι που χτίστηκε ένα χρόνο μετά για να σκεπάσει το κτίριο, επέτρεπε στο βρόχινο νερό να εισέλθει, επιτρέποντας στις αντιδράσεις να συνεχιστούν. Οι αξιωματούχοι θεώρησαν πως το πρόβλημα θα λυθεί με την ανέγερση του New Safe Confinement (NSC) το 2016 το οποίο κόστισε €1.5 δισεκατομμύριο και σκόπευε να σφραγίσει τη σαρκοφάγο. Έκτοτε, ο αριθμός των νετρονίων μέσα σε αυτήν έχει σταθεροποιηθεί και έπεφτε.
Ορισμένα όμως σημεία παρουσιάζουν αύξηση, για την οποία οι επιστήμονες πιθανολογούν πως οφείλεται στο “στέγνωμα” του πυρηνικού υλικού το οποίο κάνει τα νετρόνια να συγκρούονται μεταξύ τους περισσότερο αντί για λιγότερο, με τους επιστήμονες να μη γνωρίζουν ακριβώς το λόγο.
Είναι πιστευτά και πιθανά δεδομένα. Δεν είναι ξεκάθαρο όμως ποιος μπορεί να είναι ο μηχανισμός.
Η απειλή δεν μπορεί να αγνοηθεί. Οι επιστήμονες ανησυχούν πως καθώς τα νερά συνεχίζουν να υποχωρούν, η πυρηνική σχάση θα επιταχυνθεί με γεωμετρική πρόοδο η οποία μπορεί να οδηγήσει σε μία ανεξέλεγκτη απελευθέρωση πυρηνικής ενέργειας. Ωστόσο είναι σίγουροι πως δεν υπάρχει περίπτωση επανάληψης του 1986 όσον αφορά την έκταση του φαινομένου και εκτιμούν πως οποιαδήποτε αντίδραση θα περιοριστεί μέσα στο κτίριο του NSC.
Πηγή: Unboxholics