Το άνοιγμα των δικαστηρίων και η άρση των μέτρων περιορισμού της αγοράς συνοδεύθηκε και με την άρση της προστασίας από τους πλειστηριασμούς, οι οποίοι είχαν παγώσει λόγω της πανδημίας. Ήδη, την Παρασκευή, 14 Μαΐου, πραγματοποιήθηκαν 14 πλειστηριασμοί, εκ των οποίων, οι 13 ανεστάλησαν και ένας μόνος προχώρησε, χωρίς, όμως, να ολοκληρωθεί διότι δεν υπήρξαν πλειοδότες.
Οι πλειστηριασμοί αυτοί αφορούν κυρίως περιπτώσεις των οποίων οι διαδικασίες είχαν ξεκινήσει από το 2020 και δεν αφορούν πρώτη κατοικία, ευάλωτα νοικοκυριά ή πληττόμενους από τον κορονοϊό. Για τους πληττόμενους ισχύει η προστασία από πλειστηριασμούς μέχρι την έναρξη του νέου πτωχευτικού νόμου για τη δεύτερη ευκαιρία και την προστασία της πρώτης κατοικίας την 1η Ιουνίου. Επίσης, την 1η Ιουνίου λήγει κάθε προστασία για όλους τους πλειστηριασμούς και για όλες τις περιπτώσεις. Από την 1η Ιουνίου όλες οι υποθέσεις για ρύθμιση ή πτώχευση θα διεκπεραιώνονται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας της Ειδικής Γραμματείας Ιδιωτικού Χρέους.
Σε κάθε περίπτωση, από την περασμένη Παρασκευή, είτε κάποια τράπεζα είτε κάποιο fund είναι σε θέση να ξεκινήσει διαδικασία πλειστηριασμού ακόμη και πρώτης κατοικίας, η οποία δεν εντάχθηκε στο πρόγραμμα «Γέφυρα 1».
Αξίζει να υπενθυμιστεί πως είχε δοθεί μια περίοδος αναστολής των πλειστηριασμών και των λοιπών μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης, η οποία υπερβαίνει τους έξι μήνες, αν υπολογιστεί ότι τα μέτρα αυτά παραμένουν «παγωμένα» από τις 7 Νοεμβρίου 2020.
Επίσης υπάρχει και το συνταγματικό δικαίωμα των οφειλετών να προσφύγουν κατά των πλειστηριασμών, ασκώντας ανακοπή και παρατείνοντας τις διαδικασίες κατά 45 ημέρες, ενώ και ο «νεκρός» Αύγουστος μεταθέτει τις όποιες εξελίξεις για αργότερα.
Επιπλέον σημειώνεται ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του πρόσφατου νόμου το «πάγωμα» των πλειστηριασμών τοποθετήθηκε μέχρι τις 13 Μαΐου ειδικά για τους πληττόμενους από την πανδημική κρίση. Για τους πλειστηριασμούς που έχουν ματαιωθεί από τις 7 Νοεμβρίου του 2020 έως τις 13 Μαΐου 2021, η διενέργεια πλειστηριασμού δεν μπορεί να γίνει νωρίτερα από τις 16 Ιουλίου.
Όσοι χαρακτηρίζονται ευάλωτοι (εισόδημα 7.000 – 21.000 ευρώ, ακίνητη περιουσία 120.000 – 180.000 ευρώ, κινητή περιουσία 7.000 – 21.000 ευρώ, ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού κ.ά.) θα μπορούν ενδεχομένως να παραμείνουν στο σπίτι τους (εφόσον πρόκειται για πρώτη κατοικία), πληρώνοντας όμως ενοίκιο σε έναν ιδιωτικό φορέα, στου οποίου τα “χέρια” θα έχει περάσει η κατοικία!
Η διάρκεια της ενοικίασης θα είναι 12 έτη. Μάλιστα, ο ιδιωτικός φορέας μπορεί να “πετάξει” έξω τον μισθωτή εάν ο τελευταίος καθυστερήσει τρία ενοίκια και μετά την όχλησή του δεν εξοφλήσει το ληξιπρόθεσμο χρέος εντός ενός μηνός.
Μετά τη λήξη των 12 ετών της μίσθωσης δίνεται η δυνατότητα στον μισθωτή να ξαναγοράσει την κατοικία του στις τρέχουσες εμπορικές τιμές! Και χωρίς να αφαιρείται το ποσό που έχει αποπληρωθεί στο δάνειο, αλλά ούτε και τα ενοίκια. Πρόκειται για έναν σαφώς καταχρηστικό όρων υπέρ τραπεζών και funds, αλλά και ενάντια στην κοινωνία.
Πολλοί εκτιμούν πως αν δεν υπάρξει επιμήκυνση, θα υπάρχει επιτάχυνση των πλειστηριασμών από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.
Εν τω μεταξύ, στην κυβέρνηση δείχνουν να «ζεσταίνουν» το θέμα της ίδρυσης μιας bad bank για την επιπλέον μείωση των “κόκκινων” δανείων και πέραν του σχεδίου «Ηρακλής Ι και ΙΙ». Η κυβέρνηση της Ν.Δ. είχε απορρίψει αυτήν την επιλογή, παρά τις συνεχιζόμενες «πιέσεις» του διοικητή της ΤτΕ Γιάννη Στουρνάρα. Κι αυτό ενδεχομένως να έχει να κάνει με το θέμα της επιμήκυνσης των τιτλοποιήσεων…
Βασικό ζήτημα στο αρχικό σχέδιο της ΤτΕ αποτελούσε η εγγύηση που θα πρέπει να «βάλει» το Δημόσιο, η οποία αγγίζει τα 8 δισ. ευρώ και μάλιστα χωρίς το παραμικρό κέρδος, ενώ υπάρχει κίνδυνος να θεωρήσουν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί πως το Δημόσιο προχωρά σε απευθείας κρατική ενίσχυση των τραπεζών.
Το σχέδιο
Το σχέδιο προβαλλόταν ως λύση η οποία στηρίζεται σε μια Εταιρεία Διαχείρισης Ενεργητικού (AMC), στην οποία θα μεταφέρονταν, αρχικά στη λογιστική τους αξία, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που θα περισσέψουν μετά την εφαρμογή του σχεδίου «Ηρακλής» στις τράπεζες και αυτά που δημιουργούνται από την πανδημία.
Όσον αφορά την εγγραφή της ζημιάς από τη μεταβίβαση των κόκκινων δανείων, οι τράπεζες θα έχουν τη δυνατότητα να την κατανείμουν σε έως επτά χρήσεις, ενώ, ταυτόχρονα, θα αξιοποιούνται στο έπακρο οι δομές των funds. Με άλλα λόγια, αυτό πρακτικά σημαίνει πως, εάν μεταβιβαστούν στην Asset Management Company (AMC) τα κόκκινα δάνεια, για παράδειγμα, μιας τράπεζας, η οποία έχει κλείσει συμφωνία με ένα fund, τότε το τελευταίο θα αναλάβει τη διαχείριση και στην περίπτωση της “κακής τράπεζας”.
Είναι πολλοί οι αναλυτές οι οποίοι θεωρούν ότι εάν η κυβέρνηση υιοθετήσει το παραπάνω σχέδιο, θα υπάρξει πολιτικό κόστος, διότι θα πρέπει να βάλει το Δημόσιο βαθιά το χέρι στην τσέπη των φορολογουμένων.
Προστασία για πληττόμενους – Τα κριτήρια
Πάντως, μέχρι την 1η Ιουνίου εξακολουθεί το καθολικό πάγωμα των πλειστηριασμών για όλες τις πληττόμενες ομάδες από τον κορονοϊό. Για την προστασία, απαιτείται αίτηση, βεβαίωση και ο ενδιαφέρομενος να πληροί συγκεκριμένα κριτήρια.
Ειδικότερα πληγέντες θεωρούνται:
1. Εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα, στους οποίους παρασχέθηκε οικονομική ενίσχυση, ή ο μέσος μικτός μηνιαίος μισθός τους, αφαιρουμένων πρόσθετων ή άλλων έκτακτων αποδοχών των μηνών Μαρτίου και Απριλίου του 2020, παρουσίασε μείωση, σε σχέση με τον αντίστοιχο των μηνών Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου του 2020, σύμφωνα με την ακόλουθη κλίμακα:
α) για ποσά έως 1.000 ευρώ, μείωση ίση ή μεγαλύτερη του 10%,
β) από 1.000,01 ευρώ μέχρι 2.000 ευρώ, , μείωση ίση ή μεγαλύτερη του 20%,
γ) από 2.000 ευρώ και άνω, μείωση ίση ή μεγαλύτερη του 30%.
2. Ελεύθεροι επαγγελματίες ή φυσικά πρόσωπα που ασκούν ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα, στους οποίους παρασχέθηκε οικονομική ενίσχυση, ή των οποίων τα έσοδα του δευτέρου τριμήνου του 2020 παρουσίασαν μείωση ίση ή μεγαλύτερη του 20%, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του έτους 2019, όπως αυτό προκύπτει από τις περιοδικές δηλώσεις Φ.Π.Α.
3. Άνεργοι ή μακροχρόνια άνεργοι, στους οποίους παρασχέθηκε οικονομική ενίσχυση, σύμφωνα με σχετικές κανονιστικές πράξεις
4. Φυσικά πρόσωπα, ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι έλαβαν μειωμένο μίσθωμα, σύμφωνα με σχετικές κανονιστικές πράξεις.
5. Εταίροι προσωπικών ή κεφαλαιουχικών εταιριών, των οποίων η λειτουργία έχει ανασταλεί υποχρεωτικά ή έχουν λάβει ενίσχυση, σύμφωνα με σχετικές κανονιστικές πράξεις, και σύμφωνα με τα τηρούμενα στοιχεία της Φορολογικής Διοίκησης.
6. Φυσικά πρόσωπα που έλαβαν ενίσχυση με τη μορφή της επιστρεπτέας προκαταβολής ή τον Μηχανισμό “Συνεργασία”, σύμφωνα με σχετικές κανονιστικές πράξεις, και οι οποίοι αποδεδειγμένα έχουν παρουσιάσει μείωση εισοδημάτων λόγω των συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19.
Οι οφειλέτες αυτοί θα πρέπει να πληρούν σωρευτικά και τα παρακάτω κριτήρια εισοδήματος και περιουσίας:
-η αξία της κύριας κατοικίας να μην ξεπερνά τις 250.000 ευρώ
-το υπόλοιπο της οφειλής να μην ξεπερνά τις 250.000 ευρώ. Στην οφειλή αυτή συνυπολογίζονται λογιστικοποιημένοι τόκοι από τους πιστωτές
-το οικογενειακό εισόδημα να μην ξεπερνά το μέγιστο ποσό των 45.000 ευρώ, όπως αυτό αναλύεται σε 17.000 ευρώ για έναν ενήλικα, προσαυξημένο κατά 13.000 ευρώ για τον/την σύζυγο και κατά 5.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο μέλος (έως 3 μέλη)
-οι καταθέσεις της οικογένειας να μην ξεπερνούν τις 25.000 ευρώ
-η συνολική ακίνητη περιουσία της οικογένειας, συμπεριλαμβανομένης της κύριας κατοικίας, να μην ξεπερνά τις 500.000 ευρώ
-η αξία των μεταφορικών μέσων που αποκτήθηκαν εντός της τελευταίας 3ετίας να μην ξεπερνά τις 80.000 ευρώ.