Στις 17 Μαΐου 1990, η ομοφυλοφιλία έπαψε να θεωρείται ασθένεια από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Αυτός είναι και ο λόγος που καθιερώθηκε η 17 Μαΐου ως διεθνής ημέρα κατά της ομοφοβίας.
Γνωστή και με την κωδική ονομασία IDAHO (International Day Against Homophobia), η Διεθνής Ημέρα κατά της Ομοφυλοφοβίας έχει σκοπό να συντονίσει τις διεθνείς προσπάθειες, που στοχεύουν στον σεβασμό της διαφορετικότητας των ομοφυλοφίλων, ανδρών και γυναικών.
Στις 19 Ιανουαρίου 2006 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με συντριπτική πλειοψηφία αναγνώρισε το συμβολισμό της ημέρας αυτής και με ψήφισμά του κάλεσε τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αναλάβουν δράσεις για την εξάλειψη των διακρίσεων λόγω ομοερωτικού προσανατολισμού.
Η ομοφοβία (ή ομοφυλοφοβία ή ομοερωτοφοβία) είναι η αποστροφή ή οι διακρίσεις με αφετηρία τον σεξουαλικό προσανατολισμό ή γενικότερα σε βάρος των LGBTQI+ ατόμων. Η λέξη είναι αντιδάνειο από την αγγλική Ηomophobia που ετυμολογείται από τις ελληνικές λέξεις ομός (όμοιος) και φοβία.
Πρωτοχρησιμοποιήθηκε το 1969 από τον Αμερικανό κλινικό ψυχολόγο George Weinberg και έγινε γνωστή με το βιβλίο του Society and the Healthy Homosexual (1971). Ως ευρύτερη έννοια αφορά το σύνολο των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων και όχι απαραίτητα αποκλειστικά τους ομοφυλόφιλους.
Η ομοφοβία μπορεί να περιλαμβάνει ακόμη μίσος, εχθρότητα ή αποδοκιμασία των ομοφυλόφιλων ανθρώπων, της ομοφυλοφιλικής συμπεριφοράς, που οδηγεί στην εκδήλωση μισαλλοδοξίας.
Συχνά φτάνει ως το σημείο να εκδηλώνεται πολύ επικίνδυνα, όπως μέσω λεκτικής βίας και με ομοφοβικά εγκλήματα μίσους όπως επιθέσεις, ξυλοδαρμούς, ακόμη και φόνους.
Τα άτομα που ενεργούν με τέτοιους τρόπους περιγράφονται ως ομοφοβικά. Έρευνες έχουν δείξει ότι η ομοφοβία μπορεί να προέρχεται από θρησκευτική προκατάληψη —μάλιστα, οι απόψεις που έχουν θρησκευτική βάση είναι οι πιο δύσκολες για να αλλάξουν—, αισθήματα κοινωνικής ανασφάλειας ή ως αυτοεπιβεβαίωση του σεξουαλικού προσανατολισμού.
ΕΕ: «Όλοι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα»
«Όλοι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα» τονίζει ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ στην ανακοίνωσή του εκ μέρους της ΕΕ για τη Διεθνή Ημέρα κατά της Ομοφοβίας, της Τρανσφοβίας και της Αμφιφοβίας (17η Μαΐου).
«Την Παγκόσμια Ημέρα κατά της ομοφοβίας, της τρανσφοβίας και της αμφιφοβίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβεβαιώνει τη σθεναρή της δέσμευση να σέβεται, να προστατεύει και να προωθεί την πλήρη και ισότιμη απόλαυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των λεσβιών, των ομοφυλόφιλων, των αμφιφυλόφιλων, των τρανσέξουαλ και των ιντερσέξ», αναφέρει ο Ύπατος Εκπρόσωπος.
Συμπληρώνει ότι «σε όλο τον κόσμο, τα άτομα συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν βία, αποκλεισμό και διακρίσεις σε καθημερινή βάση, λόγω του πραγματικού ή αντιληπτού σεξουαλικού προσανατολισμού και της ταυτότητας φύλου ή των φύλων. Η ΕΕ εξακολουθεί να ανησυχεί ιδιαίτερα για το γεγονός ότι σε 69 χώρες οι συναινετικές ομοφυλοφιλικές σχέσεις ποινικοποιούνται, ενώ 11 από αυτές διατηρούν τη θανατική ποινή ως νόμιμη τιμωρία για την ομοφυλοφιλία».
«Η πανδημία COVID-19 έχει οδηγήσει σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα βίας και διακρίσεων εναντίον ΛΟΑΤKΙ ατόμων, συμπεριλαμβανομένης της ενδοοικογενειακής βίας, της ρητορικής μίσους στο διαδίκτυο και εκτός σύνδεσης και εγκλημάτων μίσους. Αντιμετωπίζουν συχνά στίγμα και διακρίσεις κατά την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας» υπογραμμίζει ο Ύπατος Εκπρόσωπος και προσθέτει ότι «επιπλέον, η πανδημία έχει οδηγήσει σε συρρίκνωση του αστικού χώρου και αύξηση των αυθαίρετων συλλήψεων και κρατήσεων, σωματικών επιθέσεων και ψυχολογικών τραυμάτων για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που προστατεύουν τα δικαιώματα των ΛΟΑΤKΙ ατόμων. Αυτές οι πράξεις είναι απαράδεκτες και η ΕΕ τονίζει τη σημασία του τερματισμού της ατιμωρησίας τους».
Η ανακοίνωση επισημαίνει ότι «η ΕΕ αναλαμβάνει δράση σε παγκόσμιο επίπεδο για την πρόληψη και την καταγγελία κάθε μορφής διάκρισης εναντίον ΛΟΑΤKΙ ατόμων, συμπεριλαμβανομένης της ομοφοβικής, αμφιφοβικής και τρανσφοβικής βίας, προωθώντας παράλληλα την πρόσβασή τους σε ίσες ευκαιρίες σε όλους τους τομείς της ζωής. Είναι σημαντικό οι νόμοι που κάνουν διακρίσεις, οι πολιτικές και πρακτικές, συμπεριλαμβανομένης της ποινικοποίησης της συγκατάθεσης ομοφυλοφιλικών σχέσεων να καταπολεμούνται παγκοσμίως. Τέτοιες πρακτικές εκθέτουν επίσης τα ΛΟΑΤΙ άτομα δυσανάλογα στην ανεργία, στον κοινωνικό αποκλεισμό και στη φτώχεια».
«Η ΕΕ θα παραμείνει στην πρώτη γραμμή των προσπαθειών για τη διασφάλιση της πλήρους και ισότιμης απόλαυσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ΛΟΑΤKΙ ατόμων. Μέσω του ανανεωμένου πλαισίου εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής, ιδίως του σχεδίου δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία (2020-2024) και την πρώτη στρατηγική για την ισότητα LGBTIQ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 2020-2025, η ΕΕ προωθεί την ισότητα σε όλους τους τομείς της ζωής, τόσο εντός όσο και εκτός η ΕΕ» αναφέρεται.
Ο Ζοζέπ Μπορέλ σημειώνει ότι, σύμφωνα με το φετινό θέμα της Διεθνούς Ημέρας κατά της Ομοφοβίας, Τρανσφοβίας και Αμφιφοβίας, «Μαζί: Αντίσταση, Υποστήριξη, Θεραπεία!», « η ΕΕ θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει τις διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου, επισημαίνοντας την ευάλωτη κατάσταση των ΛΟΑΤΙ ατόμων στην ανάκαμψη της COVID-19 και ζητώντας δικαιότερες και βιώσιμες κοινωνίες. Θα ξεκινήσει μέσω πολιτικού διαλόγου με χώρες εταίρους και θα συνεχίσει να υποστηρίζει οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για την προστασία και προώθηση της πλήρους και ίσης απόλαυσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ΛΟΑΤKΙ ατόμων και του σεβασμού της διαφορετικότητας».
Καταλήγει ότι «η εξασφάλιση του δικαιώματος όλων των ατόμων να είναι ελεύθεροι να είναι αυτοί που είναι και να αγαπούν όποιον επιλέγουν απαιτεί από κοινού προσπάθειες από όλους, κάθε μέρα».
Πηγή: Left, ΑΠΕ-ΜΠΕ