Σε λίγες εβδομάδες αρχίζουν οι Πανελλαδικές εξετάσεις για εισαγωγή των νέων στα Πανεπιστήμια. Ποτέ τα τελευταία 50 χρόνια δεν έχουν γίνει εισαγωγικές εξετάσεις μέσα σε ένα κοινωνικό και εκπαιδευτικό πλαίσιο με τόσες πολλές παθογένειες.
του Κώστα Γαβρόγλου
Τα τελευταία δύο ακαδημαϊκά χρόνια οι νέες και οι νέοι που φέτος δίνουν εξετάσεις, έχουν υποστεί μία δραματική ασυνέχεια της καθημερινότητας τους, μία βίαιη διατάραξη της κοινωνικότητας τους. Ορισμένοι πολίτες μπορεί να νομίζουν ότι αυτό τους εξασφάλισε καλύτερες συνθήκες για να προετοιμαστούν στις εξετάσεις. Ισχύει αυτό για ελάχιστους. Για την τεράστια πλειοψήφια, όμως, μια τέτοια ανατροπή της καθημερινότητας τους, δημιούργησε σοβαρά προσωπικά και μαθησιακά προβλήματα. Γιατί, αλήθεια η Υπουργός φέρεται με τέτοια αναλγησία και επιμένει στην εφαρμογή ενός συστήματος εισαγωγής που μειώνει κατά χιλιάδες τους εισακτέους;
Η Υπουργός Παιδείας βρήκε την χρυσή ευκαιρία, φέτος ειδικά, να καθιερώσει ένα σύστημα εισαγωγής που θα αφήνει εκτός πανεπιστημίων, σε σύγκριση με άλλες χρονιές, τουλάχιστον 20.000 επιπλέον νέες και νέους. Δεν υπάρχει ούτε ένας (ναι ούτε ένας) που να μπορεί να τεκμηριώσει επιστημονικά το νέο αυτό σύστημα. Δεν υπάρχει ούτε ένας ώστε να υπερασπιστεί, όχι την πολιτική μείωσης των εισακτέων αλλά, τον τρόπο με τον οποίο κατέληξε το Υπουργείο σε ένα τέτοιο σύστημα.
Ούτε και το Υπουργείο έχει δημοσιοποιήσει μία, έστω πρόχειρη, μελέτη για να τεκμηριώσει επιστημονικά το νέο σύστημα. Η σιωπή από πλευράς της Υπουργού ένα μόνον πράγμα πιστοποιεί: ότι το Υπουργείο προβάλλει την πολιτική μείωσης των εισακτέων ως πολιτική αναβάθμισης της εκπαίδευσης, υπάρχουν πολίτες που ενώ δεν καταλαβαίνουν τις λεπτομέρειες και τις συνέπειες του συστήματος, το επικροτούν αφού “γίνεται πιο αυστηρό”, τα διάφορα παπαγαλάκια επαναλαμβάνουν ότι ο μεγάλος αριθμός φοιτητών είναι το σοβαρό πρόβλημα του ελληνικού πανεπιστημίου και, έτσι, δημιουργείται μία καθόλου ευκαταφρόνητη πελατεία για τα ιδιωτικά κολλέγια.
Η Υπουργός, τον τελευταίο χρόνο, έχει ευνοήσει τα κολλέγια με προκλητικά νομοθετήματα, καιρός τώρα να τα εξασφαλίσει και πελατεία.
Όμως, μία στοιχειωδώς σοβαρή Υπουργός που θα ήθελε να είναι συνεπής με όσα λέει, θα μπορούσε να καθιερώσει τα ίδια κριτήρια εισαγωγής στα κολλέγια με αυτά για τα δημόσια πανεπιστήμια, ώστε να μην την κατηγορούν για ενίσχυση των κολλεγίων. Ψιλά γράμματα αυτά για την κυβέρνηση.
Πολλές χιλιάδες θα μείνουν εκτός πανεπιστημίων ακόμη και αν είναι “εύκολα” τα θέματα των εξετάσεων. Πολλοί που δεν κατανοούν τις λεπτομέρειες του νέου συστήματος εισαγωγής, έχουν την αυταπάτη ότι αν είναι “εύκολα” τα θέματα χωρίς την κατανομή δυσκολίας όπως γίνεται κάθε χρόνο, τότε θα μείνουν εκτός πανεπιστημίων λιγότεροι νέοι. Η διαφορά θα είναι ελάχιστη, και τέλος Αυγούστου θα γίνουμε μάρτυρες μιας τόσο μεγάλης μείωσης εισακτέων που δεν έχει υπάρξει όμοια της από την ίδρυση του πρώτου πανεπιστημίου στη χώρα μας το 1837!
Η ακραία αναλγησία της Κυβέρνησης εκφράζεται και από κάτι που δεν έχει σχολιαστεί επαρκώς: το νέο σύστημα εισαγωγής αφήνει έξω από τα Πανεπιστήμια τους αποφοίτους των Εσπερινών σχολείων —δηλαδή, όσες και όσους μόχθησαν ενάντια σε μία αδύσωπητη καθημερινότητα τους και κατάφεραν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους σε Εσπερινό Λύκειο.
Στο όνομα μιας, τελικά, εκδικητικής αριστείας, καταργείται ντε φάκτο η δυνατότητα αυτών των συμπολιτών μας να σπουδάσουν.
Κάποια στιγμή πρέπει να γίνει μία ψύχραιμη συζήτηση για το τι ακριβώς μετράνε οι εισαγωγικές εξετάσεις και την παιδαγωγική τους αξία. Οι εισαγωγικές είναι, όντως, αδιάβλητες, αλλά εξαιρετικά προβληματικές ως προς όλα τα άλλα σκέλη τους. Επειδή στην ελληνική κοινωνία υπάρχει ένα έλλειμα αδιάβλητων διαδικασιών, ταυτίστηκαν οι αδιάβλητες Πανελλαδικές, με εξετάσεις που έχουν μία παιδαγωγική αξία, που μετράνε την αξιοκρατία. Τίποτα από αυτά δεν ισχύει δυστυχώς.
Άν, όμως, θέλουμε να συζητήσουμε για τον τρόπο εισαγωγής στα πανεπιστήμια, τότε στο κέντρο του προβληματισμού μας δεν πρέπει να είναι οι τεχνικές ρυθμίσεις των εισαγωγικών εξετάσεων, αλλά η ριζική αναμόρφωση της Γ Λυκείου και του τρόπου απόκτησης απολυτηρίου.
———–
Ο Κώστας Γαβρόγλου είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην Υπουργός Παιδείας.