ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΡΑΤΑΝΟΣ Ήταν 15 Ιουνίου 2015, η επίφοβη σκιά του Donald Trump δεν είχε απλωθεί ακόμη σε κάθε τετραγωνικό μέτρο των ΗΠΑ, ο εφησυχασμός πως το εκλογικό σώμα θα επιδείξει τη δέουσα σοβαρότητα πίσω από το παραβάν ήταν διάχυτος -ήταν και 10% επάνω σε κάθε δημοσκόπηση η Hillary…
Ωστόσο, ήταν ένας Καναδός, μυθικός καλλιτέχνης, που έδειχνε ανήσυχος με τις εξελίξεις, θέλησε να αφυπνίσει με παράδοξο τρόπο τους βαριεστημένους Δημοκρατικούς.
«Ο Neil Young απαγορεύει να παίζεται στις προεκλογικές συγκεντρώσεις του Trump το τραγούδι του Keep on Rockin’ in a Free World» ήταν οι πηχυαίοι τίτλοι των ενημερωτικών outlets τη συγκεκριμένη ημέρα.
Αυτοί που παρακολουθούν από πολύ κοντά τον Trump γνωρίζουν πως ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ είναι τόσο αλαζόνας που θα μπορούσε να καμαρώνει με την All Star λίστα των μουσικών που του απαγόρευσαν να παίζουν τα τραγούδια του στις συγκεντρώσεις του:
Neil Young, REM, Twisted Sister, Adele, Elton John, The Rolling Stones, Queen, Luciano Pavarotti (Πνευματικοί Δικαιούχοι του έργου του), Steven Tyler, Pharrell Williams, Rihanna, Guns ‘N’ Roses, Ozzy Osbourne, Leonard Cohen, μεταξύ άλλων -η λίστα είναι τεράστια.
Το μόνο αντίστοιχο που θυμάμαι να συνέβη στην Ελλάδα ήταν όταν το 2011 η Μυρσίνη Λοΐζου που απαγόρευσε να παίζεται το τραγούδι – φετίχ του ΠΑΣΟΚ, Καλημέρα Ήλιε (σε στίχους και σύνθεση του πατέρα της, Μάνου Λοΐζου) στις εκδηλώσεις του κόμματος -ακούστηκε βέβαια στο δεύτερο συνέδριο του Κινήματος Αλλαγής, το 2019, μαζί με το Bella Ciao (!).
Όλες αυτές οι πληροφορίες θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν και άχρηστες, αν ο Μιθριδάτης δεν αποφάσιζε να επανεμφανιστεί με ένα τραγούδι με πολιτικό στίχο, σε συνδυασμό με την παρουσία της Μόνικα στο Ζάππειο για τον εορτασμό των 40 χρόνων από την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τι κοινό έχουν αυτά τα δύο γεγονότα; Αναδείχθηκαν από τους «αντιπάλους»!
Είναι αλήθεια πως το τραγούδι του Μιθριδάτη κατάφερε να επισκιάσει οποιοδήποτε θέμα πήγε να αναδειχθεί στην πολιτική ατζέντα των προηγουμένων ημερών. Το Twitter, το πιο πολιτικοποιημένο από τα social media, σείστηκε από τους στίχους του 13λεπτου act του ξεχασμένου καλλιτέχνη. Όσο η ενόχληση των μεν κορυφωνόταν, τόσο η αποθέωση των δε, εντεινόταν. Ο συνδυασμός αυτός έφερε το τραγούδι στο YouTube να έχει πάνω από 650.000 προβολές μέσα σε 72 ώρες.
Τι ενόχλησε τη φιλοκυβερνητική μερίδα των media -απαξίωσε τραγούδι και καλλιτέχνη τάχιστα, αλλά και τους φίλα προσκείμενους στην κυβέρνηση; Οι στίχοι του Μιθριδάτη δεν περιγράφουν κάτι άλλο πέρα από όσα υποστηρίζει στο σύνολό της η αντιπολίτευση. Δηκτικοί οι στίχοι, αλλά έχουν γραφτεί και εξυπνότερα στα social media. Ή μήπως το μέγεθος του Μιθριδάτη είναι τέτοιο που μπορεί να ρίξει κυβέρνηση; Όχι φυσικά!
Αλλά όταν τα στρατευμένα τραγούδια καταφέρνουν να περάσουν τα περιθωριακά στεγανά και να γίνουν μέρος της ποπ κουλτούρας, τότε ελλοχεύει ο κίνδυνος της κανονικοποίησης του είδους. Περισσότερα τραγούδια με κοινωνικοπολιτικό στίχο, περισσότερες συζητήσεις για τα κακώς κείμενα στα νεανικά στέκια -ειδικά από τη στιγμή που οι προσκαίρως ξύλινες κάσες ονόματι «ηχεία» θα αποκτήσουν και πάλι σφυγμό. Δεν μπορεί να μην τρομάζει το μέγεθος της αποδοχής του act, όταν το συγκεκριμένο είδος δεν είχε ταρακουνήσει πριν τα mainstream κοινά της χώρας. Υπάρχουν καλλιτέχνες του συγκεκριμένου είδους που μιλάνε για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν κομμάτια της νεολαίας, αλλά οι στίχοι τους προφανώς και είναι υπαινικτικοί ή αλληγορικοί σε αντίθεση με του Μιθριδάτη.
Στην αντίπερα όχθη πήγε να σταθεί η Μόνικα -αν και ο Μιθριδάτης δεν είπε ποτέ πως στηρίζει ΣΥΡΙΖΑ ή κάποιο άλλο κόμμα της αντιπολίτευσης. Αν η τωρινή κυβέρνηση είχε φωνή, θα είχε επιλέξει αυτή της νεαρής ερμηνεύτριας, η οποία είχε την τύχη σε νεαρή ηλικία να τραγουδήσει στο Ηρώδειο και να ξετυλίξει το εύρος των συχνοτήτων που παράγει η φωνή της, συνοδεία πιάνου, στο Ζάππειο, στο πλαίσιο του εορτασμού των 40 χρόνων από την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι ειρωνείες των αντιπολιτευόμενων δεν έλειψαν -αν κάτι έλειψε ήταν η διάθεση να ασχοληθούν με την ίδια ένταση που υπερασπίστηκαν τον Μιθριδάτη.
Φαίνεται πως η Μόνικα, κλείνοντας το μάτι στη ΝΔ, δεν έχει πρόβλημα να γίνει το νέο πρόσωπο που θα αντικαταστήσει τον Σταμάτη Σπανουδάκη και παλαιότερα τον Σταύρο Ξαρχάκο. Εκείνη δεν επικοινωνεί κάποιο κοινωνικό μήνυμα, βέβαια, εκτός από την αγάπη της για την πατρίδα που εκφράστηκε με το τραγούδι που έγραψε για το 1821, λαμβάνοντας ωστόσο χλιαρή υποδοχή.
Είναι προφανές πως οι ραψωδοί μακρινών αιώνων θα είχαν πεινάσει στην εποχή μας. Οι ανεκπλήρωτοι έρωτες, το κολασμένο πάθος, οι παράφορες αγάπες και οι κολασμένοι εραστές περνούν απαρατήρητοι -αν υπάρχουν. Κανείς δεν θα γράψει ένα τραγούδι που θα μείνει στον αιώνα για κάποιον ηρωικό τραπεζίτη, έναν παθιασμένο οικονομολόγο, δεν υπάρχει σαγηνευτική μελωδία να ακολουθεί τέτοιου είδους ήρωες.
Φαίνεται, όμως, πως το momentum ευνοεί τις πολιτικές τοποθετήσεις καλλιτεχνών -κάτι που σε καιρούς πολιτικής ύφεσης απαγορεύεται δια ροπάλου από τους αδαείς Έλληνες μάνατζερ. Προστίθεται έτσι μια ακόμη μεταβλητή στις πολιτικές εξισώσεις, αφού με τον τρόπο τους κινητοποιούν ένα απολιτίκ ή βαριεστημένο -με τα πολιτικά- κοινό.
Ο Trump δεν έχασε τις εκλογές επειδή οι καλλιτέχνες που είχε απέναντί του έπεισαν τους ψηφοφόρους του πως δεν είναι καλός πρόεδρος. Έχασε τις εκλογές γιατί εκείνοι κινητοποίησαν όλους όσοι δεν πήγαν να ψηφίσουν στις προηγούμενες.
Μιθριδάτης – Για να μην στα χρωστάω
Η εμφάνιση της Μόνικα στο Ζάππειο
Φωτογραφία: Ο Ραψωδός, Clovis Cazes (1913)