Newsroom Team Η αγωνιστική περίοδος 1970 – 1971 θα μείνει βαθιά χαραγμένη στη μνήμη των φίλων Παναθηναϊκού, καθώς η ποδοσφαιρική ομάδα του συλλόγου έφθασε στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης.
Η μεγαλύτερη συλλογική επιτυχία ελληνικής ομάδας, που μέχρι σήμερα καμιά ελληνική ομάδα δεν έφθασε, το έχει πετύχει ο Παναθηναϊκός πριν 45 χρόνια, στις 2 Ιουνίου του 1971 στον τελικό του κυπέλλου πρωταθλητριών στο Γουέμπλεϊ που νικήθηκε με 2-0 από τον Αγιαξ του Ρίνους Μίχελς, του Γιόχαν Κρόιφ, της καλύτερης ομάδας της δεκαετίας του 1970.
Στον διάβα του για τη μεγαλύτερη διάκριση του ελληνικού ποδοσφαίρου σε συλλογικό επίπεδο, ο Παναθηναϊκός ξεπέρασε τα εμπόδια της Ζενές Ες, της Σλόβαν Μπρατισλάβας, της Έβερτον, του Ερυθρού Αστέρα, ενώ στον τελικό του Γουέμπλεϊ, στις 2 Ιουνίου 1971, ηττήθηκε με 2-0 από τον Άγιαξ του Γιόχαν Κρόιφ.
Η ομάδα του Γουέμπλεϊ άρχισε να διαμορφώνεται από τον αναμορφωτή του Παναθηναϊκού Στέφαν Μπόμπεκ και τον διάδοχό του, Λάκη Πετρόπουλο. Στις 2 Ιουνίου 1970, ο Φέρεντς Πούσκας διαδέχτηκε τον έλληνα τεχνικό, που ανέλαβε προπονητής στην Εθνική Ελλάδος. Ο ούγγρος προπονητής, που ως ποδοσφαιριστής άφησε εποχή, αποδείχθηκε το μεγάλο όπλο της ομάδας, ιδίως στον τομέα της ψυχολογίας. Ο καλπάζων συνταγματάρχης, όπως ήταν το προσωνύμιό του, κατάφερε να πείσει τους παίχτες του ότι πρέπει να κοιτάζουν στα μάτια τούς αντιπάλους τους. «Έντεκα αυτοί, έντεκα κι εμείς» συνήθιζε να λέει. «Με αυτό το τροπάριο μάς εμψύχωνε συνέχεια και μας έκανε να αντιμετωπίζουμε τους αντιπάλους μας χωρίς το παραμικρό κόμπλεξ», δήλωνε ο Μίμης Δομάζος.
Σημαντικό μερίδιο στο χτίσιμο της μεγάλης ομάδας είχαν οι βοηθοί του, Γαβρίλος Γαζής και Γιάννης Τζουνάκος, καθώς και ο πρόεδρος του συλλόγου, Μιχάλης Κίτσιος, στρατιωτικός στο επάγγελμα και εκλεκτός των συνταγματαρχών που διοικούσαν τότε τον τόπο. Πολλά ακούστηκαν για την ευρωπαϊκή πορεία του Παναθηναϊκού, ιδιαίτερα στην εμπλοκή της χούντας στην πρόκριση των «πρασίνων» στον τελικό, μετά τη συντριβή του Βελιγραδίου. Τίποτε, φυσικά, δεν αποδείχθηκε. Ήταν, μάλλον, μια προσπάθεια σπίλωσης της μεγάλης επιτυχίας του Παναθηναϊκού, που εντάσσεται στη μακρόχρονη κόντρα των δύο αιωνίων αντιπάλων.
Στο δρόμο για τον τελικό, ο Παναθηναϊκός πέτυχε συνολικά 16 γκολ και δέχθηκε 10. Τα 10 από τα 16 γκολ του σημείωσε ο Αντώνης Αντωνιάδης, που αναδείχθηκε και πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης. Στις εγχώριες διοργανώσεις, ο Παναθηναϊκός δεν τα πήγε καλά, μετά μάλιστα από συνεχόμενα πρωταθλήματα (1969 και 1970). Στο πρωτάθλημα τερμάτισε τρίτος, με πρώτη την ΑΕΚ, ενώ το Κύπελλο κατέκτησε ο Ολυμπιακός, με τον Παναθηναϊκό να αποκλείεται στον προημιτελικό γύρο από τον ΠΑΟΚ.
Πάνω από 30.000 Ελληνες φίλαθλοι ζητωκραύγαζαν υπέρ του Παναθηναϊκού στο κατάμεστο από 110.000 θεατές στο ιστορικό αγγλικό στάδιο. Το ματς ξεκίνησε με τις χειρότερες των προϋποθέσεων για την ελληνική ομάδα.
Προτού να συμπληρωθούν τα πέντε λεπτά και οι «ιπτάμενοι Ολλανδοί» πήραν το κεφάλι στο σκορ. Ο Πιτ Κάιζερ πραγματοποίησε σέντρα και ο Ντικ Φαν Ντάικ, αφρούρητος στην καρδιά της ελληνικής άμυνας με κεφαλιά νίκησε τον Τάκη Οικονομόπουλο 1-0 για τον τυπικά γηπεδούχο Αγιαξ.
Από εκεί και πέρα η ψυχολογία ήταν με τους Ολλανδούς. Ο Γιόχαν Κρόιφ ξεδίπλωσε το μεγάλο του ταλέντο έχοντας συμπαραστάτες το «Διόσκουρο» Γιόχαν Νεέσκενς, τον Γκέρχαρ Μούρερ και τον Πιτ Κάιζερ.
Στην επανάληψη η ταξιαρχία του Πούσκας ανέβασε τους ρυθμούς με «τιμονιέρη» τον Μίμη Δομάζο και συνοδηγούς τους Ελευθεράκη – Γραμμό προσπάθησε και πίεσε για την ισοφάριση, ειδικά στο τελευταίο 15λεπτο. Αντί το 1-1 ήρθε το 2-0 στο 87’ όταν ο Χαάν επιχείρησε σουτ από τα δεξιά. Η μπάλα βρήκε τον Καψή, γκέλαρε, ξεγέλασε τον Οικονομόπουλο και κατέληξε στα δίχτυα του. Ηταν μια ατυχής στιγμή.
Το σκορ δεν άλλαξε στον λιγοστό χρόνο που απέμενε. Ο Αγιαξ στέφθηκε πρωταθλητής Ευρώπης για πρώτη φορά (θα ακολουθήσουν δύο σερί κύπελλα).
Ομως στις καρδιές του κόσμου πρωταθλητής ήταν ο Παναθηναϊκός που συνετέλεσε όπως έγραψε ο Τύπος της εποχής ελληνικός και ξένος στο 8ο θαύμα.
Ο Αγιαξ ήταν η καλύτερη ομάδα της δεκαετίας του 1970, όπως η Ρεάλ Μαδρίτης των Πούσκας – Ντι Στέφανο – Κοπά της δεκαετίας του 1960 και η μεγάλη Εθνική Ουγγαρίας του 1950 η πιο ολοκληρωμένη εθνική ομάδα όλων των εποχών.
Η εισβολή των ρωσικών αρμάτων μάχης στη Βουδαπέστη την άνοιξη του 1956 σήμανε τη διάλυση της ουγγρικής ομάδας. Η αυτομόληση ορισμένων σημαντικών ανερχόμενων παικτών στη Δύση στέρησε την μαγεία.
Ο Παναθηναϊκός είχε αποκληθεί από τον ευρωπαϊκό Τύπο ομάδα επιστημόνων. Ο Αντώνης Αντωνιάδης ήταν ο πρώτος σκόρερ της Ευρώπης με 9 γκολ.
Ο ηρωικός αμυντικός Φραγκίσκος Σούρπης ιατρός είχε πει στον υπογράφοντα, θυμάμαι τα λόγια του μεγάλου Πούσκας προτού παίξουμε με τον Αγιαξ: Μπέστε μέσα και διασκεδάστε, πρέπει να είναι το καλύτερο απόγευμα της ζωής σας. Είμαστε όλοι Ελληνόπουλα και είμεθα ερασιτεχνική ομάδα. Βοηθός προπονητού ήταν ο τσέντλεμαν Γαβρήλος Γαζής. Το 1960-1964 ήταν προπονητής της μεγάλης ομάδας του Παγκορινθιακού που έπαιξε στην Α’ εθνική που είχε τον Καλαματιανό Μίμη Πατριαρχέα, Βασίλη Θεοδώρου, Φάνη Τασσίνο και τον Μήττα. Διερμηνέας ο Νίκος Σακκούλης – ο «καλπάζων συνταγματάρχης» πέτυχε 374 γκολ σε 358 αγώνες με την Χόνβεντ! Κατέκτησε 3 κύπελλα πρωταθλητριών, 5 πρωταθλήματα, 1 κύπελλο Ισπανίας καθώς και το διηπειρωτικό.
Το AN θυμάται τη μεγαλειώδη πορεία του “τριφυλλιού”, η οποία ολοκληρώθηκε σαν σήμερα στο “Γουέμπλεϊ” και γέννησε το σύνθημα: “Ελλάς-Ευρώπη-Παναθηναϊκός”.
Πρώτη φάση
16/09/1970: Ζενές Ες – Παναθηναϊκός 1-2
(11’ Ντιτζένοβα – 6’ Αντωνιάδης, 35’ Ελευθεράκης)
Παναθηναϊκός: Οικονομόπουλος, Τομαράς (86′ Καψής), Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης, Καλλιγέρης (80′ Δεληγιάννης).
30/09/1970: Παναθηναϊκός – Ζενές Ες 5-0
(17’ Ελευθεράκης, 27’, 30’, 37’, 58’ Αντωνιάδης)
Παναθηναϊκός: Οικονομόπουλος, Τομαράς (46′ Μητρόπουλος), Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης, Καλλιγέρης (46′ Γονιός)
Φάση των “16”
21/10/1970: Παναθηναϊκός – Σλόβαν Μπρατισλάβας 3-0
(3’ Δομάζος, 55’ Αντωνιάδης, 87’ Δεληγιάννης)
Παναθηναϊκός: Οικονομόπουλος, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης, Καλλιγέρης (75′ Δεληγιάννης).
04/11/1970: Σλόβαν Μπρατισλάβας – Παναθηναϊκός 2-1
(33’ Μόντερ, 57’ Τσάπκοβιτς / 52’ Αντωνιάδης)
Παναθηναϊκός: Οικονομόπουλος, Τομαράς , Σούρπης, Καμάρας (46′ Μητρόπουλος), Βλάχος, Ελευθεράκης, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης, Καλλιγέρης (75′ Δεληγιάννης).
Προημιτελικά
09/03/1971: Έβερτον – Παναθηναϊκός 1-1
(90’ Τζόνσον – 82’ Αντωνιάδης)
Παναθηναϊκός: Οικονομόπουλος, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Καψής, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης.
23/03/1971: Παναθηναϊκός – Έβερτον 0-0
Παναθηναϊκός: Οικονομόπουλος, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Αθανασόπουλος, Καψής, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης.
Ημιτελικά
14/04/1971: Ερυθρός Αστέρας – Παναθηναϊκός 4-1
(14’ Νόβκοβιτς, 39’ Ατσίμοβιτς, 47’ Γιάνκοβιτς, 68’ Όστοϊτς / 55’ Καμάρας)
Παναθηναϊκός: Οικονομόπουλος (72′ Κωνσταντίνου), Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Καψής, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης.
28/04/1971: Παναθηναϊκός – Ερυθρός Αστέρας 3-0
(1’, 54’ Αντωνιάδης, 68’ Καμάρας)
Παναθηναϊκός: Κωνσταντίνου, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Καψής, Δομάζος, Φυλακούρης ( 90′ Χατζηανδρέου), Γραμμός, Αντωνιάδης, Καλλιγέρης (54′ Αθανασόπουλος).
Τελικός
02/06/1971: Άγιαξ – Παναθηναϊκός 2-0
Παναθηναϊκός: Οικονομόπουλος, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Καψής, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης.
Ενδιαφέρουν…
• Ο απαράμιλλος Φέρεντς Πούσκας, παρά το ότι ως προπονητής δε φημιζόταν για την τεχνογνωσία του, στον τομέα της φιλοσοφίας ήταν άφθαστος.
Πριν από τους αγώνες με τη Σλόβαν είχε αναρωτηθεί: “Ε ίναι Κυπελλούχοι Ευρώπης. Και να χάσουμε, τι έγινε;“
Πριν από τον τελικό του Γουέμπλεϊ είχε βοηθήσει τα μέγιστα την ψυχολογία των παικτών του, λέγοντας: ” Μπείτε στο γήπεδο και ευχαριστηθείτε τον αγώνα“.
Μετά τον τελικό, ο Αριστείδης Καμάρας τον πλησιάζει και του κάνει λόγο για καταστροφή. ” Από τη στιγμή που έχω χάσει τελικό Παγκοσμίου Κυπέλλου, δεν υπάρχει κάτι χειρότερο“, η αφοπλιστική απάντηση.
• Τα περίφημα εννιάρια συνοδεύουν το γκολ του Αντώνη Αντωνιάδη στο “Γκούντισον Παρκ”. Σκόραρε το ένατο τέρμα του στη διοργάνωση, στις 21:00, εννέα λεπτά πριν το τέλος, στις 9 Μαρτίου.
• Να θυμίσουμε ότι μεγάλο μερίδιο στην επιτυχία έχουν ο πρόεδρος εκείνης της ομάδας και πρών πρόεδρος του Ερασιτέχνη, Μιχάλης Κίτσιος, καθώς και οι συνεργάτες του Πούσκας, Γαβρίλος Γαζής και Γιάννης Τζουνάκος.