Πώς βλέπουν οι νεότερες γενιές την Επανάσταση του 1821; Τα σχέδια που φιλοτέχνησαν φοιτητές της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών δίνουν τουλάχιστον την πιο αναπαραστατική απάντηση. Ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου αποτύπωσαν στα σχέδιά τους, με τη δική τους φαντασία, την ένταση της μάχης, την αγωνία της καταδίωξης, τη θλίψη του αποχωρισμού, την ηρεμία της ανάπαυλας.
Τα σχέδια αυτά, 24 τον αριθμό, κοσμούν πλέον τους εσωτερικούς χώρους του Κτιρίου Διοίκησης στην Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου. Το ΕΜΠ συμμετέχει εξάλλου στους εορτασμούς για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 αναδεικνύοντας την τεχνολογική διάσταση του αγώνα μέσα από τις δράσεις «Κάστρα και Γέφυρες στα Χρόνια της Επανάστασης», «Η Παλιγγενεσία της Αρχιτεκτονικής/Η Αρχιτεκτονική της Παλιγγενεσίας» και «Ο Ναυτικός Αγώνας των Ελλήνων».
Πώς γεννήθηκε όμως η ιδέα των ασπρόμαυρων σχεδίων; Εμπνευστής είναι ο αντιπρύτανης Έρευνας και δια Βίου Εκπαίδευσης του ΕΜΠ Ιωάννης Χατζηγεωργίου. «Σκεφτήκαμε να απευθυνθούμε σε φοιτητές της Σχολής Καλών Τεχνών και να τους ζητήσουμε να σχεδιάσουν διάφορες παραστάσεις χωρίς να δώσουν έμφαση στις εμβληματικές προσωπικότητες της Επανάστασης αλλά στους “ άγνωστους” αγωνιστές και την καθημερινότητά τους» αναφέρει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ.
Πηγή της έμπνευσης ήταν η δράση του ΕΜΠ σχετικά με τον ναυτικό αγώνα των επαναστατημένων Ελλήνων. Στο πλαίσιο αυτό αναπαράχθηκε ψηφιακά το θρυλικό μπρίκι «Άρης» του υδραίου αγωνιστή Αναστάσιου Τσαμαδού, ενώ η επόμενη σκέψη ήταν να απεικονιστεί η ζωή των ναυτών αγωνιστών πάνω στο πλοίο. Και ποιοι θα μπορούσαν να ήταν καταλληλότεροι γι’ αυτήν την απεικόνιση από τους καλλιτέχνες της ΑΣΚΤ;
«Στα σχέδια μου προσπάθησα να προσδώσω ένα πιο απλό και ανθρώπινο ύφος σε αντίθεση με το ηρωικό ύφος που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε σε σκηνές μάχης, σε αντίστοιχα σχέδια . Ήθελα να αποτυπώσω την καθημερινή ζωή αυτών των ανθρώπων, μέσα στις δύσκολες αυτές συνθήκες που βίωναν ,όπως εγώ την φαντάζομαι» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Ελένη Καράκου, φοιτήτρια της Σχολής Καλών Τεχνών. «Νομίζω πως σε οποιαδήποτε εποχή και να βρίσκεσαι, παραμένεις πάντα άνθρωπος με αδυναμίες, με ανάγκη για τροφή, με ανάγκη για έρωτα, με ανάγκη για ελευθερία. Τέλος, επέλεξα να δώσω μια παραπάνω έμφαση στη γυναικεία φιγούρα, καθώς λίγα είναι τα έργα αυτής της εποχής που εστιάζουν σε αυτήν» προσθέτει.
«Η πρόκληση ήταν να δημιουργήσουμε μια σειρά από έργα που θα διατηρούν την αισθητική της γκραβούρας εκείνης της εποχής , αλλά θα έχουν μια σύγχρονη προσέγγιση για την απόδοση της καθημερινότητας των αγωνιστών της επανάστασης και θα ξεφεύγουν από την συνηθισμένη ηρωική αναπαράσταση» σημειώνει από την πλευρά του μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Νίκος Γιαμπάνης, ο οποίος φοιτά επίσης στη Σχολή Καλών Τεχνών.
Ο ίδιος χώρισε το έργο του σε δυο σκέλη. Όπως αναφέρει, «το πρώτο είναι μια απόδοση της ζωής στο πλοίο, με πρωταγωνιστές τους ναυτικούς της επανάστασης και δίνει έμφαση στο ρόλο της γυναίκας πολεμίστριας, που ήταν ισάξιος με των ρόλο των ανδρών στις αρβανίτικες απελευθερωτικές δυνάμεις της εποχής. Το δεύτερο είναι μια ελεύθερη εικονογράφηση του ποιήματος του Δ. Σολωμού “ Ύμνος εις την Ελευθερία”, πάλι με γνώμωνα τον ψυχισμό των αγωνιστών και έμφαση στην φρικαλεότητα του πολέμου».