ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Το παμπάλαιο σλόγκαν για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής “Αγαπάς την Ελλάδα; Απόδειξη.”, ταιριάζει γάντι στην συζήτηση που έχει ανακύψει τις τελευταίες ημέρες σχετικά με την συμμετοχή της Βόρειας Μακεδονίας στο Euro2021. Έναντι μιας κυβέρνησης που έχει δηλώσει πως “θα τιμήσει” -έστω και αναγκαστικά- την Συμφωνία των Πρεσπών, το σλόγκαν θα μπορούσε να παραφραστεί στο “Τιμάς τις Πρέσπες; Απόδειξη.”.
Προ ημερών ο Ζόραν Ζάεφ έσπευσε να αποσαφηνίσει την θέση του, μετά τις δίκαιες παρεμβάσεις της Αθήνας για την εμφάνιση της εθνικής ποδοσφαιρικής ομάδας της χώρας του υπό το ακρωνύμιο “ΦΦΜ” (Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία Μακεδονίας” και εκ διαμέτρου αντίθετα από την αρχική δήλωση του υπουργού Εξωτερικών Μπουγιάρ Οσμάνι που ισχυρίστηκε πως η ομοσπονδία, ως μη κρατικά επιδοτούμενος φορέας, δεν εμπίπτει στις διατάξεις της συμφωνίας.
Ακολούθησε η επιστολή του Νίκου Δένδια στον ομόλογό του.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ο κ. Δένδιας αναφέρει ότι αν και στην εν λόγω Συμφωνία, όπως προβλέπεται στο άρθρο 1, παράγραφος 3, σημείο e, ο κωδικός ονομασίας της Βόρειας Μακεδονίας στον Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης (ISO), παραμένει «MKD», η χρήση του εν λόγω ακρωνυμίου στο EURO 2020 δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από την Ελλάδα.
Στο πλαίσιο της διεθνούς πρακτικής, της πλήρους εφαρμογής της συμφωνίας, καθώς και της προσπάθειας διατήρησης μιας θετικής δυναμικής στις διμερείς σχέσεις, η Βόρεια Μακεδονία οφείλει να χρησιμοποιεί σαν ακρωνύμιο γράμματα που να ανταποκρίνονται στο όνομα της, όπως «NM» (North Macedonia) ή εναλλακτικά «RNM» (Republic of North Macedonia).
Παράλληλα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, τονίζει ότι εκκρεμεί η αλλαγή της ονομασίας της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας της Βόρειας Μακεδονίας, η οποία πρέπει να τροποποιηθεί προκειμένου να ανταποκρίνεται στις προβλέψεις της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Έναντι αυτών, ο πρωθυπουργός Ζάεφ ήταν σαφής έως και απολογητικός: «Όλη η Ευρώπη γνωρίζει ότι η εθνική μας ομάδα ποδοσφαίρου εκπροσωπεί τη Βόρεια Μακεδονία στο Πρωτάθλημα.
“Ακόμα και αν η Ομοσπονδία δεν αποτελεί δημόσια οντότητα, η εθνική ομάδα είναι. Όπως αυτό συμβαίνει σε όλες τις χώρες του κόσμου. Έτσι είναι και πρέπει να είναι σαφές σε όλα τα επίπεδα και στον καθένα ότι είναι η εθνική ομάδα της Βόρειας Μακεδονίας, ανεξάρτητα από τα αρχικά της Ομοσπονδίας στη φανέλα.
Έχουμε ήδη θέσει αυτό το θέμα στην Ομοσπονδία και θα επιλυθεί το αμέσως επόμενο διάστημα στη βάση της Συμφωνίας των Πρεσπών και των κανόνων και παραδόσεων της UEFA.
Η εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών είναι ένα έργο σε εξέλιξη και ο στόχος μας είναι να βρίσκουμε σταδιακά με τους γείτονές μας λύσεις που εφαρμόζουν την συμφωνία και μας ωθούν μπροστά, στη βάση της συνεργασίας και του αμοιβαίου σεβασμού”, ξεκαθάρισε προ ημερών σε συνέντευξή του.
Η “κωλοτούμπα” Ζάεφ
Ο Ζόραν Ζάεφ, όμως, αναίρεσε τα λεγόμενα του και διολίσθησε στην εσωτερική πολιτική κατανάλωση έναντι της εθνικιστικής του αντιπολίτευσης (VMRO), η οποία τον έχει κατηγορήσει για “προδοσία”- γνώριμες και στα καθ’ ημάς ανάλογες διχαστικές ρητορικές για τον ακριβώς αντίθετο λόγο…
Σε ανάρτησή του στο twitter, με αφορμή τον αγώνα της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου της Βόρειας Μακεδονίας με την Ολλανδία (ευρισκόμενος στο γήπεδο δίπλα στον Ολλανδό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε), έγραψε:
Για να είμαστε ακριβείς, σε όλες τις αναρτήσεις του με διεθνή αντίκτυπο ο Ζόραν Ζάεφ τηρεί έως σήμερα τα προβλεπόμενα και αποκαλεί την χώρα του Βόρεια Μακεδονία:
Σε ότι αφορούσε, όμως, τον αγώνα της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου, ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας υπέπεσε στον λαϊκισμό της εσωτερικής πολιτικής κατανάλωσης. Ίσως και εκ του πονηρού, θεωρώντας πως τον παρακολουθεί περισσότερο το εσωτερικό ακροατήριο και για να υπερκεράσει τις πιέσεις που δέχεται από τους ακροδεξιούς του VMRO, την ώρα που η υπόσταση της χώρας του αμφισβητείται από την Βουλγαρία.
Πρόκειται για σαφή παραβίαση των συμφωνηθέντων στις Πρέσεπες, όπως έχει επισημάνει και ο “αρχιτέκτων” της συμφωνίας πρώην υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς.
“Συστήνω σε όλους τους αρμόδιους στην Βόρεια Μακεδονία να διαβάσουν με προσοχή και να τηρήσουν με ακρίβεια την παράγραφο [3.ζ.] του Πρώτου άρθρου της Συμφωνίας των Πρεσπών [1.3.ζ.]. Σε αυτή με σαφήνεια συμφωνήθηκε ότι το όνομα Βόρεια Μακεδονία είναι υποχρεωτικό για κάθε θεσμό της φίλης χώρας, αν συντρέχει σειρά λόγων ένας εκ των οποίων είναι όταν αυτός «έχει σχέση με το Κράτος και τις δημόσιες οντότητες».
Γνωρίζουμε ότι οι Ομοσπονδίες Ποδοσφαίρου είναι ανεξάρτητες ενώσεις. Αλλά αυτές λειτουργούν στη βάση των εθνικών νόμων λειτουργίας του αθλητισμού σε κάθε χώρα. Μπορεί στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου 2020, να εκπροσωπεί μια ποδοσφαιρική ομάδα την Ομοσπονδία της, αλλά αυτή η Ομοσπονδία δεν είναι άνευ πατρίδας, δεν λειτουργεί εκτός τόπου και χρόνου. Είναι η ποδοσφαιρική ομοσπονδία σε ένα συγκεκριμένο κράτος και συνδέεται με αυτό. Όχι σχέση υποταγής ασφαλώς, αλλά σίγουρα σχέση. Κατά συνέπεια η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της Βόρειας Μακεδονίας συνδέεται και έχει σχέση με το κράτος της Βόρειας Μακεδονίας και όχι με ένα τρίτο. Ούτε είναι Ομοσπονδία ενός χώρου χωρίς κράτος. Εξάλλου, χωρίς το κράτος της Βόρειας Μακεδονίας δεν θα συμμετείχε στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα. Ακόμα, η Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου της Βόρειας Μακεδονίας δεν είναι ούτε μια εμπορική επιχείρηση με εμπορικό σήμα ως υποστηρίζουν ορισμένοι. Αντίθετα, από αυτή τη σκοπιά εμπίπτει στις διατάξεις για υποχρεωτική «αναγραφή της χώρας προέλευσης» καθότι μάλιστα αγωνίζεται σε «επίσημο πλαίσιο» (με την έννοια του άρθρου [1.7.]).
Ας σταματήσουν, κάποιοι στη Βόρεια Μακεδονία τις παραβιάσεις της Συμφωνίας των Πρεσπών και του φιλειρηνικού πνεύματός της.
Η ΟΥΕΦΑ η οποία αποδέχεται ως μέλη της μόνο Ομοσπονδίες από αναγνωρισμένα κράτη, δεν μπορεί να αποδέχεται Ομοσπονδία ανύπαρκτου κράτους (όπως είναι το «Μακεδονίας»). Το κράτος που πραγματικά υπάρχει είναι «Η Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας». Οφείλει να αναλάβει πρωτοβουλία, ώστε να συνδράμει στην ασφάλεια και την σταθερότητα της περιοχής και να μην επιτρέπει να προστίθενται προβλήματα μέσω του ποδοσφαίρου”, είπε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών.
Σχετικά τοποθετήθηκε και ο τομεάρχης Εξωτερικών και πρώην υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος.
Τι κάνει η Αθήνα;
Η Αθήνα οφείλει να αναβαθμίσει την διαμαρτυρία της προς τα Σκόπια (και σε επίπεδο πρωθυπουργού) για το θέμα αυτό, ιδιαίτερα επειδή η επιστολή Δένδια στον Οσμάνι “δεν έπιασε τόπο”, ενώ η UEFA τοποθετήθηκε μάλλον αμφίσημα και δεν έπραξε τα δέοντα. Μέχρις ώρας δεν το έχει πράξει έντονα και είναι απορίας άξιο, τόσο επειδή η Ν.Δ έχει δεσμευτεί πως θα παρακολουθεί στενά την υλοποίηση της συμφωνίας και θα εγείρει αξιώσεις και εμπόδια έναντι πιθανών παραβιάσεών της, συνδέοντας, δε, όλα αυτά με την ενταξιακή διαδικασία της Βόρειας Μακεδονίας.
Επιπλέον, επειδή το οφείλει και έναντι του δικού της εσωτερικού ακροατηρίου, ακόμα και λόγω των επικείμενων ψηφοφοριών για τα μνημόνια συνεργασίας που προκαλούν αντιδράσεις στην κοινοβουλευτική ομάδα. Αλλά και διότι θα μπορούσε να επικαλεστεί ως “σύμμαχο” τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάϊντεν, ο οποίος με το πρόσφατο διάταγμά του απειλεί με κυρώσεις κρατικές οντότητες, οργανισμούς και φυσικά πρόσωπα που υπονομεύουν τις Πρέσπες. Υπό το πρίσμα αυτό, η υπεράσπιση της συμφωνίας και η επισήμανση των παραβιάσεων από την πλευρά των Σκοπίων θα ήταν εύκολη. Τα επιχειρήματα και τα “εργαλεία”, άλλωστε, προσφέρονται από την ίδια την συμφωνία, όπως επισημαίνει ο Νίκος Κοτζιάς αλλά, αναφέρει στην επιστολή του στον Οσμάνι και ο Νίκος Δένδιας. Γιατί, άραγε, δεν συμβαίνει αυτό; Υπάρχουν λόγοι να απαξιώνεται η συμφωνία και να υπονομεύεται; Υπό κανονικές συνθήκες θα έλεγε κανείς πως όχι.
Προκύπτουν, όμως, και κάποια πρόσθετα ερωτήματα:
- Έχει εγκατασταθεί η μόνιμη ομάδα ειδικών εμπειρογνωμόνων και νομικών στην Ελληνική Πρεσβεία στα Σκόπια προκειμένου να παρακολουθεί και να ελέγχει την πιστή εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών, όπως προβλέπεται;
- Έχει ενισχυθεί η Πρεσβεία με το κατάλληλο προσωπικό;
- Πόσο έχουν προχωρήσει οι διαβουλεύσεις των αντιπροσωπειών για τα σχολικά βιβλία της Βόρειας Μακεδονίας και έχουν απαλειφθεί εθνικιστικά κατάλοιπα που παραποιούν την ιστορία;
- Πόσο έχουν προχωρήσει οι διαβουλεύσεις των αρμόδιων επιτροπών για τα εμπορικά σήμερα, δέσμευση που -ειδικά αυτή- είχε επισημανθεί από την κυβέρνηση, αμέσως μετά την ανάληψη της εξουσίας, σε ειδική εκδήλωση στην Θεσσαλονίκη;
Το να κλαίει κανείς πάνω από το χυμένο γάλα δεν έχει καμία σημασία. Εκτός εάν σκοπός κάποιων είναι να αναδείξουν “σκοτεινές ζώνες” της Συμφωνίας των Πρεσπών και όχι, όπως θα έπρεπε, να αξιοποιηθούν οι προβλέψεις της για την ορθή τήρησή της από την κυβέρνηση Ζάεφ. Η ανάδειξη, όμως, των όποιων προβλημάτων ενισχύει το εθνικιστικό τόξο στη Βόρεια Μακεδονία και βάζει μικρές φωτιές στην περιοχή μας. Αντιθέτως, η αξιοποίηση του “υπερόπλου” που αφορά την συγκατάθεση ή όχι της Ελλάδας στην ενταξιακή διαδικασία της Βόρειας Μακεδονίας -όπως πάλι προβλέπει η συμφωνία- μπορεί να εξαναγκάσει την κυβέρνηση στα Σκόπια να μην υποκύπτει σε παραβιάσεις της για εσωτερικούς λόγους.
Απλά πράγματα…