NewsEdit Κάπου 60,4 εκατομμύρια άνδρες και γυναίκες άνω των 18 ετών που έχουν δικαίωμα ψήφου καλούνται την Κυριακή 26η Σεπτεμβρίου στις κάλπες για να αναδείξουν τη νέα ομοσπονδιακή κάτω Βουλή – την Μπούντεσταγκ -, τη νέα κυβέρνηση και τον (ή την) επόμενο καγκελάριο, που θα διαδεχθεί την Άγγελα Μέρκελ.
Η 67χρονη αρχηγός της κυβέρνησης, η οποία κυβερνά τη μεγαλύτερη οικονομική δύναμη της Ευρώπης από το 2005, είχε ξεκαθαρίσει εδώ και καιρό πως δεν θα είναι υποψήφια. Είναι η πρώτη φορά που αρχηγός κυβέρνησης αποφάσισε να μη διεκδικήσει την επανεκλογή του από το 1949.
Η Άγγελα Μέρκελ, που εκλέχθηκε για την πρώτη της θητεία την 22α Νοεμβρίου 2005, πλησιάζει το ρεκόρ του Χέλμουτ Κολ, που παρέμεινε καγκελάριος για πάνω από 16 χρόνια, ή 5.869 ημέρες. Έχει ήδη ξεπεράσει τον Κόνραντ Αντενάουερ, τον καγκελάριο του λεγόμενου γερμανικού μεταπολεμικού οικονομικού θαύματος στη Δυτική Γερμανία, την οποία κυβέρνησε για 14 χρόνια.
Οι τρεις βασικοί υποψήφιοι για τη διαδοχή της είναι ο Όλαφ Σολτς των Σοσιαλδημοκρατών (SPD), που οι δημοσκοπήσεις φέρουν να είναι ο δημοφιλέστερος, ο Άρμιν Λάσετ της Χριστιανικής Ένωσης (CDU/CSU), καθώς και η Αναλένα Μπέρμποκ των Πρασίνων. Αλλά, καθώς ο καγκελάριος δεν εκλέγεται απευθείας, τα πάντα θα κριθούν από τα ποσοστά που θα καταλάβει κάθε κόμμα και το ποιος θα είναι ο μετεκλογικός συνασπισμός που θα σχηματιστεί, όπως συμβαίνει κατά παράδοση στη χώρα εδώ και δεκαετίες πλέον.
Με την επικείμενη αποχώρηση της Άγγελα Μέρκελ από την πολιτική σκηνή της Γερμανίας η ακροδεξιά στη χώρα θα χάσει τον βασικό της στόχο και θα πρέπει να ανανεώσει το πολιτικό της οπλοστάσιο.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) θα συγκεντρώσει ένα μάλλον απογοητευτικό ποσοστό στις βουλευτικές εκλογές της Κυριακής, όμως το κόμμα έχει εδραιωθεί στην εθνική πολιτική σκηνή.
Το σύνθημα «η Μέρκελ πρέπει να φύγει» –βασικό σλόγκαν του αντιμεταναστευτικού, αντισυστημικού κόμματος– θα πάψει να έχει νόημα μετά την αποχώρηση της Γερμανίδας καγκελαρίου από την πολιτική και θα αφήσει στη θέση του μια πιο διάχυτη οργή με περισσότερες μορφές.
«Η αποχώρηση της καγκελαρίου είναι κάτι καλό προς το παρόν διότι δημιουργεί χώρο για αλλαγή», εκτίμησε ο Τίνο Χρουπάλα, συμπρόεδρος και ομοσπονδιακός εκπρόσωπος του AfD.
«Οι επιπτώσεις της εποχής Μέρκελ θα βαραίνουν τη Γερμανία για καιρό», πρόσθεσε. «Η Άγγελα Μέρκελ θα παραμείνει ως η χειρότερη καγκελάριος στην Ιστορία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας», τόνισε ο Χρουπάλα.
Το AfD κατηγορεί για πολλά την Μέρκελ: από «τη μαζική, παράνομη μετανάστευση» στη Γερμανία μετά την απόφασή της να ανοίξει τα σύνορα της χώρας στους πρόσφυγες από τη Συρία και το Ιράκ το 2015 και την «κοστοβόρα ενεργειακή μετάβαση» αφού αποφάσισε το 2011 να εγκαταλείψει σταδιακά η Γερμανία την πυρηνική ενέργεια, ως «την αέναη ροή ευρώ» στις χώρες της νότιας Ευρώπης.
Πρώτο κόμμα της αντιπολίτευσης
Η στρατηγική αυτή κατά της Μέρκελ επέτρεψε στο AfD το 2017 να εισέλθει με εντυπωσιακό τρόπο στο κοινοβούλιο, συγκεντρώνοντας το 12,6% των ψήφων, και να γίνει το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης.
Το AfD ιδρύθηκε το 2013 υιοθετώντας μια αντιευρωπαϊκή στάση, όμως κέρδισε ψηφοφόρους -κυρίως στην ανατολική Γερμανία– χάρη στην ολοένα και πιο ακραία ξενοφοβική και αντιισλαμική ρητορική του.
Όμως η στρατηγική αυτή φαίνεται ότι δεν λειτουργεί πια. Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις, το AfD συγκεντρώνει μόλις το 11% στη πρόθεση ψήφου και πλέον αναζητεί τρόπους να ανανεωθεί.
«Η περίοδος αυτής της πολιτικής εναντίον ενός προσώπου έχει τελειώσει. Πρέπει να επιτεθούμε στην πολιτική ατζέντα της παγκοσμιοποίησης, χωρίς να αναφερόμαστε σε ονόματα», τονίζει ο Χρουπάλα.
«Η Μέρκελ ως πρόσωπο δεν έχει κανένα ενδιαφέρον, αλλά εκπροσωπεί ένα σύστημα (…) μπορούμε εύκολα να αντικαταστήσουμε το ‘η Μέρκελ πρέπει να φύγει’ με το ‘ο Λάσετ πρέπει να φύγει’, με το ‘ο Σολτς πρέπει να φύγει’ ή ‘η Μπέρμποκ πρέπει να φύγει’», ισχυρίζεται ο Κριστόφ Μπερντ, επικεφαλής της ομάδας Zukunft Ηeimat (Μέλλον Πατρίδα), αναφερόμενος στα δύο φαβορί των ομοσπονδιακών εκλογών, τον Σοσιαλδημοκράτη Όλαφ Σολτς και τον συντηρητικό Άρμιν Λάσετ.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ο στόχος θα επιτευχθεί «όταν οι πολιτικές της αποφάσεις θα έχουν αντιστραφεί και η Μέρκελ θα έχει λογοδοτήσει πολιτικά και, εφόσον είναι απαραίτητο, δικαστικά».
Αντισυστημικό
«Αποφασίζοντας σκοπίμως να μην κλείσει τα γερμανικά σύνορα το 2015 όταν έφτασαν οι πρόσφυγες στη Γερμανία μέσω της Ουγγαρίας και της βαλκανικής οδού η Άγγελα Μέρκελ αναδείχθηκε στην προσωποποίηση του κακού για τη γερμανική ακροδεξιά», σχολιάζει ο Γιαν Ρίμπε του ιδρύματος αντιμετώπισης του ρατσισμού Amadeu- Antonio.
Το σύνθημα «η Μέρκελ πρέπει να φύγει» ήταν «περισσότερο ένα σύνθημα κατά του συστήματος παρά εναντίον του προσώπου της Μέρκελ και θα εξακολουθήσει να υφίσταται», συμφωνεί ο Μίρο Ντίτριχ, ειδικός του παρατηρητηρίου της ακροδεξιάς CeMAS.
Οι απόγονοι της Μέρκελ «δεν θα λειτουργήσουν τόσο καλά ως αποδιοπομπαίοι τράγοι, όμως αυτό σίγουρα δεν θα οδηγήσει σε μια μακροπρόθεσμη αποδυνάμωση της ακροδεξιάς», προειδοποιεί ο Ρίμπε.
Η ακροδεξιά «θα εξακολουθήσει να κατηγορεί τη Γερμανία ότι είναι μια δικτατορία και τους Σολτς και Λάσετ ως εκπροσώπους του συστήματος Μέρκελ. Αν η (επικεφαλής των Πρασίνων Αναλένα) Μπέρμποκ γίνει καγκελάριος, το μίσος κάποιων ενδέχεται να εκραγεί», προσθέτει.
Εξάλλου το AfD πρέπει να αλλάξει και πολιτικό πρόγραμμα. Η εμμονή του στη μετανάστευση δεν έχει πλέον τον ίδιο αντίκτυπο στους Γερμανούς όπως το 2017: μόνο το 20% εκτιμά ότι αποτελεί προτεραιότητα, σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση της Bild, πολύ πίσω από τη διάσωση του κλίματος (35%) και τις συντάξεις (33%).
Σε αυτό προστίθενται οι συνεχείς εσωτερικές διαμάχες στο AfD, με τις αντιπαραθέσεις μεταξύ της πιο ακραίας πτέρυγας και των υπερμάχων μιας πιο ήπιας στάσης, αλλά και τη σχετική του αποτυχία μέχρι στιγμής να εκμεταλλευθεί το κίνημα κατά των μασκών στη Γερμανία.
Πού θα εγκατασταθεί η Μέρκελ όταν δεν θα είναι πια καγκελάριος; Στο Αμβούργο εικαζόταν εδώ και μήνες ότι θα μετακομίσει εκεί. Αλλά δεν πρόκειται να γίνει κάτι τέτοιο, αφού η Μέρκελ έχει άλλα σχέδια.
Η Γερμανίδα καγκελάριος απέρριψε σήμερα τις εικασίες για μετακόμιση στο Αμβούργο. «Δεν θα μετακομίσω ούτε στο Αμβούργο, όπως λέγεται μερικές φορές», δήλωσε η απερχόμενη καγκελάριος από το Ρίγκεν (νησί της βορειοανατολικής Γερμανίας) κατά την αποχαιρετιστήρια περιοδεία της στην εκλογική της περιφέρεια.
Ορισμένα ΜΜΕ του Αμβούργου είχαν δημοσιεύσει φήμες ότι η Μέρκελ προτίθεται να μετακομίσει στη γενέτειρά της – πιο συγκεκριμένα: στην ακριβή συνοικία Μπλάνκενεζε – μετά το τέλος της 16χρονης θητείας της.
Σήμερα, όμως, ανακοίνωσε ότι θα μείνει στο Βερολίνο και στην περιοχή Ούκερμαρκ του κρατιδίου Βρανδενβούργου το οποίο το περιβάλλει. «Από εκεί δεν είναι μακριά η πρώην εκλογική μου περιφέρεια μέσω του όμορφου αυτοκινητοδρόμου Α20», είπε η Μέρκελ.
Η οικογένεια της Μέρκελ μετακόμισε από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία στη Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας στην μικρή πόλη Τέμπλιν της περιοχής Ούκερμαρκ, όπου έχει ακόμα μια ντάτσα. «Σε σύγκριση με την εκλογική μου περιφέρεια, η Ούκερμαρκ δεν είναι και τόσο διαφορετική. Μόνο που της λείπει η Βαλτική Θάλασσα», είπε η Μέρκελ.
Λίγες ημέρες πριν από τις ομοσπονδιακές εκλογές, η απερχόμενη καγκελάριος και επί μακρόν αρχηγός του κόμματος θα παρευρίσκεται απόψε σε προεκλογική συγκέντρωση του κόμματός της. Στην εκλογική της περιφέρεια και συγκεκριμένα στην πόλη Στράλζουντ της βορειοανατολικής Γερμανίας, η Μέρκελ παίρνει μέρος σε συγκέντρωση μαζί με τον υποψήφιο καγκελάριο Χριστιανοδημοκρατών και Χριστιανοκοινωνιστών (CDU/CSU) Άρμιν Λασέτ.
Στην εκδήλωση στην παλιά αγορά της πόλης θα μιλήσει επίσης και ο υποψήφιος του Χριστιανοδημοκρατικού κόμματος (CDU), Γκέοργκ Γκιούντερ, ο οποίος θα είναι υποψήφιος για την απευθείας εκλογή (άμεση εντολή) στο ομοσπονδιακό κοινοβούλιο (οι άλλοι περίπου μισοί βουλευτές εκλέγονται εμμέσως, μέσω του ψηφοδελτίου του κόμματος), στη θέση του ψηφοδελτίου η οποία κρατείτο μέχρι τώρα για την Μέρκελ.
Ο Λάσετ ελπίζει σε οφέλη από την στήριξη της Μέρκελ λόγω της εκεί παρουσίας της, δεδομένου ότι μέχρι στιγμής, η καγκελάριος, η οποία εξακολουθεί να είναι δημοφιλής στις δημοσκοπήσεις, έλαβε μέρος μόνο μία φορά σε προεκλογική συγκέντρωση του Λάσετ – στο Βερολίνο στα μέσα Αυγούστου. Από τότε που παραιτήθηκε από την προεδρία του Χριστιανοδημοκρατικού κόμματος (CDU), η Μέρκελ λαμβάνει μέρος σε λίγες μόνο κομματικές εκδηλώσεις. Προεκλογικά, μέχρι την ερχόμενη Κυριακή, προγραμματίζονται πάντως δύο ακόμα κοινές εμφανίσεις με τον Λάσετ, την Παρασκευή και το Σάββατο.