Είναι γνωστό πως -όπως πολλά πράγματα στην πραγματική οικονομία- οι συγχωνεύσεις επιχειρήσεων δεν γίνονται με διαταγές. Εάν τα πράγματα ήταν τόσο απλά, ο υπουργός Ανάπτυξης θα μπορούσε να εκδόσει σχετική απόφαση για συγχώνευση της Ελληνικής Αγωγής με τα ΙΕΚ Εκμάθησης Αρχαίων Ελληνικών “Φειδιππίδης”.
Οι βασικοί λόγοι που οδηγούν την επιχειρηματικότητα σε τέτοιες συνεργασίες είναι η μείωση του κόστους, η αύξηση των κερδών, η διεκδίκηση καλύτερης θέσης στην αγορά (ενίοτε δεσπόζουσας…), η ευκολότερη πρόσβαση σε φθηνότερο δανεισμό.
Στην Ελλάδα, όπως είναι γνωστό από τα επίσημα στοιχεία (ΕΛΣΤΑΤ, έρευνες ΓΣΕΒΒΕ κλπ.) πως περίπου το 95% των επιχειρήσεων είναι μικρομεσαίες (ΜμΕ) με ελάχιστους εργαζόμενους. Τέσσερις στις 10 από αυτές κινδυνεύουν με λουκέτο, όπως μονότονα επαναλαμβάνουν εδώ και καιρό οι εκπρόσωποι των συγκεκριμένων επαγγελματικών ομάδων (Καβαθάς, Χατζηθεοδοσίου κ.ά). Αλλά και οι έξι που δεν απειλούνται άμεσα με κλείσιμο έχουν εξαιρετικά δύσκολη έως μηδαμινή πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό που θα τις επέτρεπε να αναπτυχθούν.
Η δήλωση του Άδωνι Γεωργιάδη πως “όσες μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν συγχωνευθούν θα κλείσουν” αποκαλύπτει κυνισμό και άγνοια της πραγματικότητας στην οικονομία. Επί της ουσίας προδιαγράφει ως πιθανότερη την δεύτερη εκδοχή (λουκέτο) και δημιουργεί την εντύπωση πως την ευθύνη για μια τέτοια καταστροφική εξέλιξη φέρουν εκείνες οι ΜμΕ που δεν συγχωνεύονται.
Ένας υπουργός Ανάπτυξης δεν είναι σχολιαστής, ούτε οικονομικός αναλυτής. Δουλειά του είναι, αφού διαπιστώνει μία στρέβλωση στην αγορά και ένα μείζον πρόβλημα για τη λειτουργία της οικονομίας, να εξασφαλίσει μηχανισμούς, εργαλεία και προϋποθέσεις ώστε να αποφευχθεί το…μοιραίο. Προηγουμένως, όμως, απαιτείται τεκμηρίωση της τοποθέτησής του. Τι σημαίνει συγχώνευση μικρομεσαίων επιχειρήσεων;
Μήπως να συμπράξουν “εις σάρκα μία” οι ταβέρνες της Βάρης- Κορωπίου; Δύο βιοτεχνίες υποδημάτων που η μία βρίσκεται στον Πειραιά και η άλλη στο Παγκράτι; Τα καφέ που έχουν ξεφυτρώσει ανά δεκάδες μεταξύ των γνωστών μεγάλων αλυσίδων που ανθούν και κερδοφορούν;
Η ελληνική οικονομία δεν κατόρθωσε να στηρίξει συγχωνεύσεις ούτε καν στις εύφορες περιόδους. Τα “ναυάγια” στις προσπάθειες συγχωνεύσεων μεγάλων τραπεζών (Εθνική με Alpha, Πειραιώς με Alpha κ.α) είναι γνωστά, όπως, βεβαίως, είναι γνωστές και κάποιες επιθετικές εξαγορές.
‘Οπως σημειώνει ο Γιώργος Αλεξάκης στο news247.gr, οι εκπρόσωποι των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των Επιμελητηρίων ήδη καθ΄ όλη τη διάρκεια το 2021 έχουν εκφράσει τη δυσφορία τους για το ότι αποκλείονται από τις χρηματοδοτήσεις των τραπεζών που μάλιστα είναι ανακεφαλαιοποιημένες τρεις φορές με τα χρήματα των φορολογουμένων. Έχουν μάλιστα τονίσει ότι η πλειονότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων δεν έχουν πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό κάτι που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί σε σχέση με την απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση τα όσα έχουν αναφέρει τόσο ο πρόωρα θανών Κώστας Μίχαλος όσο και ο νέος πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων, Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, το 66% των επιχειρήσεων δεν έχουν πρόσβαση στα χρηματοδοτικά εργαλεία που δόθηκαν τελευταία στην αγορά μέσω των τραπεζών, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία από αυτές δεν μπορεί «να περάσει ούτε έξω από τράπεζα». Ουσιαστικά σε τραπεζικό δανεισμό, όπως έχουν αναφέρει παράγοντες της αγοράς, έχουν πρόσβαση περίπου 100.000 επιχειρήσεις. Οι αριθμοί αυτοί αντιστοιχούν συνολικά στο 10% των ενεργών ΑΦΜ. Οι υπόλοιπες επιχειρήσεις, μικρές και πολύ μικρές στη συντριπτική πλειονότητά τους, δίνουν τη μάχη, χωρίς χρηματοπιστωτικά εργαλεία.
Μιλώντας, δε, πριν λίγες μέρες στο Ρ/Σ «Στο Κόκκινο» ο κ. Χατζηθεοδοσίου υπογράμμισε την παντελή σχεδόν έλλειψη τραπεζικής χρηματοδότησης καθώς -όπως αποκάλυψε-σε πρόσφατη συνάντηση των Επιμελητηρίων με εκπροσώπους των τραπεζών, οι τραπεζίτες υποστήριξαν ότι μόνο 40.000 από τις 850.000 επιχειρήσεις πληρούν τα κριτήρια χρηματοδότησης.
Αυτή είναι η πραγματικότητα. Το άλλο που περιγράφει ο υπουργός Ανάπτυξης είναι ένα χρονικό προαναγγελθέντος θανάτου (του εμποράκου).
Είναι προφανές, όπως έχουν αναφέρει και φορείς της αγοράς στο πλαίσιο των συζητήσεων που έχουν γίνει με την Task Force του υπ. Οικονομικών για τις χρηματοδοτήσεις των ΜμΕ, ότι για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις το μεγάλο στοίχημα παραμείνει η ισότιμη αντιμετώπιση τους στην κατανομή των πόρων που θα διοχετευτούν στην ελληνική αγορά από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ωστόσο, όπως έχει επισημανθεί, για αυτές τις επιχειρήσεις τις μικρές ,πολύ μικρές όπου αναμφισβήτητα απαιτείται ένα στρατηγικό σχέδιο αναμόρφωσης, για να μπορέσουν να έχουν πρόσβαση στις χρηματοδοτήσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης, δε φαίνεται να υπάρχει μια περαιτέρω μέριμνα, εκτός από την παροχή κινήτρων για τις συγχωνεύσεις τους.
Οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης στην δήλωση Γεωργιάδη
«Η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα αποτελεί το 95% της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να οδηγήσουμε τη χώρα στον μαρασμό. Σε μία Ελλάδα της νέας αρχής, η στήριξη των δυναμικών επιχειρήσεων και της ραχοκοκαλιάς της ελληνικής οικονομίας είναι προϋποθέσεις για ένα σύγχρονο αναπτυξιακό άλμα με κανόνες, διαφάνεια και κοινωνική δικαιοσύνη» κατέληξε ο τομεάρχης Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ.
Σε ανάλογο μήκος κύματος και ο τομεάρχης ανάπτυξης του ΚΙΝΑΛ Μιχάλης Κατρίνης επεσήμανε ότι οι δηλώσεις του κ. Γεωργιάδη σημαίνουν ότι «το 95% των ελληνικών επιχειρήσεων βρίσκονται εκτός σχεδιασμού της κυβέρνησης Μητσοτάκη για την επόμενη ημέρα».
«Η ωμή παραδοχή του υπουργού Ανάπτυξης ότι τα 12,7 δις των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης σχεδιάστηκαν από την κυβέρνηση ώστε να μην έχουν πρόσβαση οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις -εκτός εάν εξαγοραστούν- ταιριάζει απόλυτα με την ‘’ανοχή’’ του υπουργού Οικονομικών στον αποκλεισμό του 95% των επιχειρήσεων από τη ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος, παρά την φθηνή ρευστότητα από την ΕΚΤ και την αύξηση των καταθέσεων» υπογράμμισε ο κ. Κατρίνης καταλήγοντας:
«Με το ιδιωτικό χρέος να διογκώνεται, τα ληξιπρόθεσμα σε εφορία και ταμεία να αυξάνονται κάθε μήνα και τον πτωχευτικό κώδικα να οδηγεί σε μαζικές ρευστοποιήσεις, πολλές μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις θα οδηγηθούν σύντομα σε κλείσιμο, κάτι που γνωρίζει πολύ καλά η κυβέρνηση. Μετά τις τελευταίες δηλώσεις των υπουργών της ΝΔ, είναι σαφές ότι το επιθυμεί».
«Ο πακτωλός χρημάτων του Ταμείου Ανάπτυξης προορίζεται για τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις και όχι για τους αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες» σχολίασε από την δική του πλευρά το ΚΚΕ με αφορμή τις δηλώσεις Γεωργιάδη.
Σύμφωνα με το ΚΚΕ «κυβέρνηση και ΕΕ, συμπεριλαμβάνουν στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις όλες όσες πραγματοποιούν ως 50 εκατομμύρια ευρώ τζίρο ή απασχολούν 250 άτομα προσωπικό, επομένως θεωρούν λογικό να χρηματοδοτηθούν κατά προτεραιότητα οι μεγαλύτερες εξ’ αυτών και όχι όσες απασχολούν 1, 2 ή και 3 εργαζόμενους. Οι τελευταίες ή θα συγχωνευτούν για να χρηματοδοτηθούν ή θα οδηγηθούν αντικειμενικά στο λουκέτο στις σημερινές συνθήκες οξυμμένου ανταγωνισμού».
Κατά την εκτίμηση του ΚΚΕ η κυβερνητική προτροπή προς ώρας είναι οι αυτές οι μικρές επιχειρήσεις να «βολευτούν» με μικροποσά από τις επιστρεπτέες προκαταβολές, οι οποίες ωστόσο χορηγήθηκαν για να καλυφθεί μέρος ζημιών και χρεών που δημιουργήθηκαν μέσα στην πανδημία. Μάλιστα το ΚΚΕ μιλάει για εκβιασμό προς τους μικρομεσαίους προκειμένουν να εξασφαλιστεί η κερδοφορία του μεγάλου κεφαλαίου.